گرنگیێن رێنماكارێ په‌روه‌رده‌ى
1. به‌رهه‌ڤكرنا دیرۆكا خواندنا قوتابیێن نوو كو ژ داتایێن ده‌ستپێكى یێن هه‌ر قوتابیه‌كى پێكدهێن، دیرۆكا قوتابى د سالێن ده‌ستپێكى و بۆرى دا، دیرۆكا سه‌روبه‌رێ ساخله‌میێ، بزاڤ و چالاكیێن ئه‌نجامداین، چ ئاره‌زو هه‌نه، ئه‌نجامێن تاقیكرنان و بده‌ستڤه‌ئینانا ئه‌نجامێن خواندنێ یێن نوكه.
ـ رێ و شێوازێن رێنمایێ:
1. رێنمایا تاكى.
2. رێنمایا كۆم: ل گه‌ل بكارئینانا رێیێن ل خوارێ یێن رێنماكاریێ:
أ. رێنمایا ئێكسه‌ر.
ب. رێنمایا نه‌یا ئێكسه‌ر.
ت. رێنمایا ره‌فتارى.
پ. رێنمایا ئاینى.
ج. رێنمایا په‌روه‌رده‌ى.
ـ گرنگیا رێنمایێ:
1ـ رێیێن رێنمایێ یان گرنگیدان و دۆرپێچكرنا ئاریشێن قوتابى نه‌خۆشیێ ژێ دبینن هه‌روه‌سا مامۆستا و سه‌رده‌ریا ل گه‌ل.
2ـ جوینكرنا ڤان ئاریشان بۆ پشكێن وان گۆره‌پانێن وان.
1. كاركرن بۆ پركرنا تۆماره‌كا سه‌روبه‌ران ب هه‌مى لایه‌نانڤه و ئه‌گه‌رێن وان.
2. ئاره‌سته‌كرنا (قوتابى/مامۆستا) بۆ تایبه‌تمه‌ندى داكو بشیێت هاریكاریا وى بكه‌ت ژ بۆ چاره‌سه‌ركرنا ئاریشا وى
3. دانان پرۆگرامه‌كێ رێنماگه‌ریێ.
4. نڤێسینا تشتێ پێدڤى و گه‌هاندنا وان بۆ جهێن به‌رپرس ل ناڤ قوتابخانێ و ده‌رڤه‌ى قوتابخانێ ل به‌ر رۆناهیا چاره‌سه‌ركرنا ئاریشان.
ـ ئارمانجێن رێنماگه‌ریێ.
1ـ بجهئینانا رێكه‌فتن و پێكهاتنا ده‌روونى و یاجڤاكى یا قوتابى.
2ـ هاریكاریكرنا قوتابى ژبوكو چاره‌سه‌ریا ئاریشێن خوه یێن ده‌روونى و جڤاكى و په‌روه‌رده‌ى بكه‌ت.
1. هاریكاریا قوتابى كو مفاى ژ پرۆگرامێن بزاڤوچالاكیان وه‌رگریت ب هه‌مى جۆرێن خوه ڤه.
2. هاریكاریكرنا قوتابیێن خودان شیان و ئاره‌ز و ژ بۆ ره‌نجخوریكرنا شیانێن وان د پاشه‌رۆژێ دا.
3. هاریكاریكرنا قوتابیان ئه‌وێن ڤه‌ماى دخواندنێ دا.
ـ قووناغێن رێنماگه‌ریێ:
به‌رنامێ ئاراسته‌كرنا رێنماكه‌ریا په‌روه‌ردیێ دهێته دابه‌شكرن بۆ چه‌ند قووناغان ئه‌و ژى وه‌كى ل خوارێ دیاكرى: ـ
1ـ پێشوازیكرنا قوتابیان ئه‌وێن ئاره‌سته‌كرین ژ لایێ ئه‌ندامێن ده‌سته‌كا مامۆستایان و ژكارگێریێ و یێن هاتین ب كه‌سایه‌تێن خوه ژ قوتابیان ب خوه ژى.
1. خواندنا سه‌روبه‌ران و ڤه‌گوهاستنا وان.
2. نڤێسینا وه‌سیه‌تكرنا ژ به‌ر رێیێن چاره‌سه‌ریا سه‌روبه‌ران.
3. دووڤچوونا سه‌روبه‌ران پشتى حه‌ز و ئاماده‌بوون و ئاراسته‌كرنان.
4. رێنمایا په‌روه‌ردێ دیاریێ دا:-
رۆلێ خێزانێ چ كێمتر نینه ژ یێ تایبه‌تمه‌ندان ژ بۆ چاوانیا رێنماكرن و ئاره‌سته‌كرنا دروست یا زارۆیێن خوه ڤه‌ده‌ر دكه‌ن د ده‌مێ یاریێ دا و ل ده‌مێ داخوازكرنا وان ژ بۆ پشكداریێ ل گه‌ل وان ب یاریان و ناسینا رێیێن دروست و ژێ رازى یێن راستڤه‌كرنا ره‌فتارێن وان، ل ڤێرێ رولێ مامۆستا و كه‌سوكار وچاڤدێرێن فێركرنا ئێكگرتى ب رێیه‌كا ب ساناهى ژ بۆ تێگه‌هشتنا رامانا خودانه‌تیێ بۆ نموونه و دێ نموونه‌كێ بۆ ڤێ رێیێ یا ب ساناهى، هه‌كه زارۆیێ نه‌زانى ئه‌ڤ یاریه‌یاكێ یه، دێ بێژینێ ئه‌ڤ یاریه یا سۆلینێ یه، یارى یا (سۆلینى)یه، تایبه‌ته‌مه‌ندى رامانا (ملكیه) خودانه‌تیێ و تێگه‌هێ وێ دهێته دیاركرن، كو هه‌ر كه‌سى ماف یێ هه‌ى تشته‌كێ تایبه‌ت هه‌بیت و ب وى ڤه یێ گرێداى بیت، كه‌سێ ماف نینه وى تشتى بكاربینیت، یان ره‌فتارێ ل گه‌ل بكه‌ت، ئه‌ڤجا پێ نه‌ڤێت كو دڤێت خێزان ل سه‌ر هنده‌ك گرنگێدان و بیردۆزان براوه‌ستینت، یێن تایبه‌ت د خواندنا ئه‌گه‌رى یا ره‌فتارێن مانا ب تنێ، ژ به‌ر كو ژێده‌رێ ئه‌گه‌رێ ره‌فتارى پشته‌ڤانیكرنا (یاریێ) یه وپێكڤه گرێدانه ب پشته‌ڤانیێن جڤاكى وه‌كى (گرنژین، دانا ماجه‌كێ ل رویێ وی، په‌یڤا گه‌له‌ك باشه، به‌رێخودانه‌كا سه‌یر).
ـ په‌یره و پرۆگرامێن رێنمایا په‌روه‌رده‌ى:
1ـ پرۆگرامێ وه‌راركرنێ: ژ بۆ هاریكاریكرنا قوتابیان ژ بۆ تیگه‌هشتنا خوه‌یى.
پشته‌ڤانیكرنا هیز و شیانێن قوتابیان
هاریكاریكرنا قوتابیان داكو بگه‌هنه ئاستێن بلند ژ تێگه‌هشتن و گه‌هشتن و ساخله‌میا ده‌روونى..
هاریكاریكرنا قوتابیان ژ بۆ ده‌ستنیشانكرنا ئارمانجێن خوه د ژیانێ دا.
پێشخستنا حه‌ز و ڤیانێن ئاره‌زۆیێن قوتابیان.
ئاره‌سته‌كرنا پێشه‌یى.
ئاره‌سته‌كرنا ئه‌كادیمى
1، پرۆگرامێ خۆپاراستنێ: هه‌ولدان بۆ نه‌هێلانا ئاریشێن ده‌روونى و جڤاكى و په‌روه‌رده‌ى.
هشیاركرن و پاراستنا د وارێ ئاریشێن ده‌روونى دا.
هشیاركرن و پاراستن ژ ئاریشێن جڤاكى.
هشیاركرن و پاراستنا ژ ئاریشێن په‌روه‌رده‌ى.
ئاشكه‌راكرنا زوى یا سه‌روبه‌ران.
هه‌ولدانكرن بۆ كێمكرنا شوونوارێن تێكچوون و نه‌هێلانا زێبوونا نه‌خۆشیان.
1. پرۆگرامێ چاره‌سه‌ریێ:
ژ بۆ سه‌ره‌ده‌ریكرنا ل گه‌ل تشتێ ب زه‌حمه‌ت و ئاریشێن ده‌روونى و جڤاكى ل سه‌ر ئاستێ ب ساناهى.
ل ڤێرى سه‌ره‌ده‌رى ناهێته كرن ل گه‌ل تیكچوونان و نه‌خۆشیێن ده‌روونى، به‌لكو ل ڤێرێ دهێنه ڤه‌گوهاستن.
ـ وارێن رێنمایا په‌روه‌رده‌ى:
أ. رێنمایا تاكى: سه‌ره‌ده‌ریكرنا ل گه‌ل ئاریشێن ب زه‌حمه‌ت یێن تاكه‌كه‌سى.
ب. رێنمایا كۆمى: سه‌ره‌ده‌ریكرنا ل گه‌ل ئاریشێن ب زه‌حمه‌ت ل گه‌ل كۆمه‌كا قوتابیان.
ت. ئاره‌سته‌كرنا كۆمى: ژ بۆ پاراستنا ژ ئاریشێن و زه‌حمه‌تیێن ده‌روونى و جڤاكى و وه‌رار و پێشخستنا شیانێن قوتابیان و ئاراسته‌كرنا پێشه‌ى.
ج. ڤه‌كۆلین: ژ بۆ ده‌ستنیشانكرنا پێدڤیان ل سه‌ر ئاستێ ده‌روونى و جڤاكى و په‌روه‌رده‌ى.
ح. ڤه‌گوهاستن.
1. ڤه‌گوهاستنا قوتابیان ئه‌وێن ئاریشێن تێكچوونێن ده‌روونى ل ده‌ف هه‌ین.
2. ڤه‌گوهاستنا قوتابیان یێن نه‌خۆش ب نه‌خۆشیێن ده‌روونى.
3. ڤه‌گوهاستنا قوتابیان یێن نه‌خۆش ب تێگه‌هشتن و فێركرنا ب زه‌حمه‌ت.
