گرێیا ئه‌لته‌رناتیڤى
فه‌رهاد حاجى باڤى
به‌راهیك:
ئه‌لته‌رناتیڤ وه‌كو چاره‌سه‌رى، رزگاربوون و پێگوهۆر دئێته نیاسین ژبۆ كو ره‌وشا كه‌توارى یا خراب بگوهۆرت، یان ژی ره‌وشا خراب باش كت ب تایبه‌تى ل وه‌لاتێن پاشكه‌ڤتى و ڤه‌ماى، و ل وه‌لاتێن پێشكه‌ڤتى ره‌وشا باش به‌ر ب ره‌وشه‌كا باشتر و پاشى به‌ر ب باشترین ڤه ببت.
ئه‌لته‌رناتیڤ جاران دیرۆكێ دگوهۆرت و رۆپه‌له‌ك نوو ژبۆ پاشه‌رۆژا ملله‌تى ڤه‌دكت و مفایه‌ك مه‌زن په‌یدا دكت، بنێره ده‌ما (بزاڤا ئه‌مه‌ل) یا لوبنانى نوونه‌را شیعان هاتى دامه‌زراندن خه‌بات ژبۆ تائیفا شیعى دكر، كێموكاسى هه‌بوون، ئه‌ڤجا ره‌وشه‌نبیر، سیاسه‌تڤان، چالاكڤان و شیعان هزر د ئه‌لته‌رناتیڤه‌ك دیتر دا كرن، حزب الله دامه‌زراندن و ژبه‌ركو به‌رهه‌ڤیه‌كا باش و عه‌قلانه كرى بوون، ئه‌لته‌رناتیڤێ وان بوو سۆپه‌ر ئه‌لته‌رناتیڤ و یێ شاره‌زا د كاروبارێن شیعان ده دزانت چاوا حزب الله بوویه (ده‌وله‌ت د ناڤ ده‌وله‌تێ ده)، كۆمارا لوبنان كرییه گوستیل د تپلا خوه ده و رۆلێ وێ ل سووریا ژی به‌رچاڤه و ده‌ستێ وێ جاران دگه‌هته كوێت و یه‌مه‌نێ، یان ژی حزبا ئه‌لده‌عوه یا ئیراقى ب ده‌هان سالان خه‌بات دژى رژێما به‌عس دكر و هه‌لگرا ناڤ و فیلوسۆفیا سه‌دڕى بوو و دیرۆكه‌ك بۆ خوه تۆمار كر، لێ پشتى ل سالا 2003 قووناغ هاته گوهۆرین و تیار (الصدرى) ل شوونا وێ هاته دامه‌زراندن (وه‌كو ئه‌لته‌رناتیڤ) و د دووماهیك هه‌لبژاردن ده حزبا دعوه شكاند، لێ ئه‌لته‌رناتیڤێن مه كوردان خاپینۆك و سه‌خته‌نه ل شوونا مه به‌ر ب كنارێن ئارامیێ ڤه ببن، ئه‌م به‌ر ب سه‌رگیفك و كاڤلان ڤه برینه و ئه‌م ناچار كرینه ببێژن (خوه‌زیا ل گۆرا كفندزى)، راسته جاران هه‌بوویه ئه‌لته‌رناتیڤ لۆژیكى و عاقلانه بوویه وه‌كى بزاڤا سه‌ركه‌ڤتیا دامه‌زراندنا پارتى دیمۆكراتى كوردستان ل شوونا (ئه‌لته‌رناتیڤ) كۆمه‌لا داركه‌ر، حزبا هیوا، رزگارى، شۆرش و پارتى دیمۆكراتى كوردستان (سلێمانى)، كو بوو هه‌لگرا ئالایێ پاراستنا مافێن كوردان ب شه‌ڕى یان ب ئاشتیانه، لێ پرانیا ئه‌لته‌رناتیڤێن دیتر ئه‌م ڤه‌گه‌راندن خالا ده‌سپێكێ و وه‌سا دیاربوو كو خودانێن وان ده‌رفه‌تپه‌رستبوون و ئه‌م كرنه پێسترك داكو ئارمانجێن خوه یێن به‌رته‌نگ بجبینن.
ئه‌لته‌رناتیڤ چیه؟
ئه‌لته‌رناتیڤ كه‌سه‌كه یان سازیه‌كا سیاسى، ئابوورى، جڤاكى، عه‌سكه‌رى و ره‌وشه‌نبیریه … و هتد. خوه دیار دكت وه‌كو پێگوهۆرێ (یێ) یان (یا) ژبه‌رى خوه ب هێجه‌تا وێ ئێكێ دێ باشتر بت. وه‌سا دته دیاركرن كو (یێ) یان (یا) ژبه‌رى وان ره‌وش ئالۆز كرى بوون، و ژیان كریه ئاریشه و ئاریشه كریه قه‌یران ژ ئه‌نجامێ شاشى و چه‌وتیان، هه‌روه‌سا وه‌سا خوه دته ناسكرن كو ب هه‌مان شیانان و د هه‌مان ژینگه‌ه و ده‌م ده دێ یا باشتر پێشكێش كت.
ئه‌گه‌ر:
ل گۆره‌ى بۆچوونا مه ئه‌ڤ ئه‌گه‌رن:
1ـ ره‌وشا خراپا وه‌لاتى ژ پرانیا لایه‌نان ڤه.
2ـ لایه‌نه‌ك دیتر ب هه‌مان شیان، ده‌م و ژینگه‌ه دكارت باشتر ئه‌نجام بده‌ت.
3ـ هه‌بوونا ئاریشه و قه‌یرانێن دۆمدرێژ و كورت ل سه‌ر ئاستێ تاكى و كۆمێ.
4ـ باوه‌ریێ و نه‌رازیبوونا پشكه‌ك ژ ملله‌تى ب كه‌س، سازی و كاربده‌ستان ناهێلت و لاواز دكت.
پا ئه‌م؟
هه‌كه ئه‌م بئێن و ب كوورى و هوورى ل ره‌وشا كوردستانێ بنێرن چ وه‌كو دیرۆك یان ژی كه‌توار، دێ ب ساناهى بۆ مه ئاشكرا بت كو هه‌تا نیڤ چه‌رخێ دى ژی ره‌وشه‌نبیر، سیاسه‌تڤان و جڤاكێ كوردى نكارن ئه‌لته‌رناتیڤه‌ك باشتر وه‌كو رابه‌ر و قورتالكه‌ر ژ حزبێن د قادا سیاسى ده كارا به‌رهه‌مبینن، ب گۆتنه‌ك دن باشترین فۆرما حزبا كوردى پارتى دیمۆكراتى كوردستانه (ل باشوورى)، په‌كه‌كه (ل باكوورى)، په‌یه‌ده (ل رۆژئاڤاى) و په‌ژاك و پارتیه (ل رۆژهه‌لاتى)، تو هزر بكه چه‌ند حزبان ل باشوورى خوه ئه‌لته‌رناتیڤێن پارتى ده‌ینان، بنێرن پارتى دیمۆكراتى هاته دامه‌زراند پشتى چه‌ند ده‌ه ساله‌كان گارانه‌كا حزب و بزاڤێن سیاسى كه‌ڤتنه د قادا تێكۆشانێ ده، ئه‌و ره‌خنه‌كاریا حزبه‌كێ ل پارتى كرى (كه‌ڤنه‌په‌رستى، دوواكه‌وتوو، بنه‌مالى و عه‌شیره‌تگه‌رى) ئه‌وان ب فۆرمه‌ك خرابتر و نه‌باشتر كرن و خیانه‌ت ژی ده‌ینان ل سه‌ر، حزبه‌ك دیتر خوه كر به‌دیل سه‌ورى و دنیایه‌ك تیۆریزه‌كرنێ كرن داكو پارتى نه‌شرین بكن، د ئێكه‌مین تاقیكرن ده پشتى سه‌رهلدانێ خوه هاڤێتن د كۆشا پارتى ده، هه‌تا ئه‌و حزب و بزاڤێن خوه ب ئه‌لته‌رناتیڤێ ئێكه‌تى ژی ده‌یناین ڤه‌گه‌ریان باوه‌شا ئێكه‌تى، وه‌كى ئالاى شۆرش و هه‌ڤپه‌یمانیا عه‌داله‌تا به‌رهه‌م سالح و ئیسلامییان، كو فێل ل هه‌ڤدو كرن و به‌رهه‌م پاشپاشكى زڤرى ناڤ رێزێن ئێكه‌تى و هه‌ڤالێن خوه توشى هنگاڤتنێ كرن، و ب بۆچوونا مه پرانیا ئه‌لته‌ناتیڤێن كوردان نه‌راستگونه چونكو به‌رهه‌مێ عه‌قلیه‌ت و سیسته‌مه‌ك هزركرنێ نه نكارن تشته‌ك نوو دوورى به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه پێشكێش بكن.
ئه‌نجام
1ـ ره‌وشه‌نبیرى و هزركرنا چاره‌سه‌ركریا ئاریشه و قه‌یرانان كوشتیه.
2ـ باوه‌ریێ ب هزرا چێكرن و دانانا ئه‌لته‌رناتیڤان لاواز كریه، چونكو وه‌سا دیار دبت كو ئه‌لته‌رناتیڤێن چووین و یێن نوكه و یێن بئێن نه‌جهێ باوه‌رییێ نه.
3ـ جڤاكێ كوردى سته‌ور كریه چونكو نه‌هێلا هزرا به‌رهه‌مئینانا ئه‌لته‌رناتیڤه‌ك باشتر بكت.
