گه‌له‌ك پرۆگرامێن خوه‌زه‌عيفكرنێ يێن ئه‌نترنێتێ كێمخوينيێ په‌يدا دكه‌ن
كێمخويني ئاريشه‌كا ب مه‌ترسي يه، ل دووڤ ئامارێن جيهاني دياردبيت 700 مليون مروڤ تووشي ڤێ نه‌خوشيێ بووينه، كێمخويني ژ كێمبوونا ئاسني په‌يدادبيت و ئه‌ڤ ئاريشه ب تايبه‌ت ل وه‌لاتێن پاشكه‌فتي په‌يدادبيت، كێمخوينێ ئانكو پێدڤيبوونا مه‌ژيێ هه‌ستي بۆ كه‌رستێ ئاسني ژپێخه‌مه‌ت به‌رهه‌مئينانا هيموگلوبيني، ب نه‌بوونا ڤێ پرۆسێ دێ بيته ئه‌گه‌رێ په‌يدابوونا نه‌خۆشيا ئه‌نيميايێ، ب رێيا پشكنينا گشتي بۆ خوينێ دهێته ده‌ستنيشانكرن و ل وێرێ دياربيت كا هيموگلوبينێ خوينێ يێ كێمه
د. مه‌جيد خه‌مو، تايبه‌تمه‌ندێ نه‌خوشيێن خوينێ دياركر كو نه‌خۆشيا ئه‌نيميا يان كێمخوينێ ل جيهانێ يا به‌ربه‌لاڤبووي و ل دۆر ئه‌گه‌رێن زێده‌بوونا نه‌خۆشيێ گۆت: كێم خوارنا كه‌رستێ ئاسن تێدا و مه‌ره‌ما مه ئه‌و نينه كو هه‌ر خوارنه‌كا ئاسن تێدا نه‌بيت يا خرابه، به‌لێ چ مفا بۆ خوينێ نابيت، ديسا پالدانا زارۆيان كو شيري ڤه‌خوون و وه‌كو ئه‌م دزانين كو كه‌رستێ ئاسني دناڤ شيري دا نينه و ئه‌وژي ئێك ژ ئه‌گه‌رێن كێمخوينيێ يه، هه‌روه‌سان خوين رێتن وه‌ك ئه‌و خوينا ژن ل ده‌مێ عاده‌يا هه‌يڤانه يان زارۆبوونێ دبينيت و ديسا ئه‌و خوينا ژ ئه‌گه‌رێن هه‌ودانا گه‌ده‌ي و رووڤيكا كێم دبيت و نه‌خۆشيا زكچوونێ، هه‌رديسا به‌رنامێن خوه‌زه‌عيفكرنێ و ئاريشه ئه‌وه خه‌لكێ مه هنده‌ك به‌رنامێن خوه‌زه‌عيفكركێ و ريجيمێ ب رێيا ئه‌نترنێتێ يان مروڤێن خوه دئينن و ئه‌ڤه تشه‌كێ شاشه، هه‌موو ده‌رمان و پرۆگرامێن ريجێمێ بۆ هه‌موو كه‌سا دباش نينن و باشتره ل دووڤ شيره‌تێن نوشداري ده‌ست ب ريجێمێ بهێته كرن دا تووشي چ سه‌ربارك و نه‌خۆشيێن دي نه‌بيت، هه‌روه‌سا هنده‌ك ده‌رمان ژي بۆ نموونه ده‌رمانێن به‌رسۆژێ ژي كو رێگرن د چوونا ئاسني بۆ ناڤ گه‌ده‌ي دا دبنه ئه‌گه‌رێ كێمخوينيێ.
ده‌رباره‌ێ نيشانێن نه‌خوشيا كێمبوونا خوينێ، د. مه‌جيد خه‌مو دياركر كو نيشانێن وێ گه‌له‌كن ژوانژي (زه‌ربوون و پێتيبوونا دێمي، هه‌ودانا ده‌ڤ و لێڤا و ره‌نگێ ئه‌زماني پيڤازي دبيت و هه‌ناسه زێده‌دبيت و لێدانێن دلي زێده‌تر لێ دهێن و پرچ كێم دبيت و نينووك ب ساناهي دشكێن، ديسا ل ده‌ڤ زارۆيان كێم خوارن په‌يدادبيت، نه‌خۆش زوو دوه‌ستيێت و يێ بێهێزه و ل ده‌مێ ژنشكه‌كێڤه رادبيته ڤه ئێكسه‌ر گێژ دبيت، ديسا سه‌رئێشان و ب تايبه‌ت ل پێشيا سه‌ري، بيردانكا نه‌خۆشي كێم دبيت ب تايبه‌ت ل ده‌مێ خواندن و كاركرنێ)، به‌لێ ره‌نگه ئه‌ڤ نيشانه هه‌موو پێكڤه ل نه‌خۆشي ديارنه‌كه‌ن.
ده‌رباره‌ي رێيێن ده‌ستنيشانكرنا نه‌خۆشيێ، د.مه‌جيد خه‌موي دياركر كو ب رێيا پشكنينا گشتي بۆ خوينێ دهێته ده‌ستنيشانكرن و ل وێرێ دياربيت كا هيموگلوبينێ خوينێ يێ كێمه يان نه و هه‌روه‌سا ب رێكا تيشكێ دا بزانين كا دلێ نه‌خۆشي چ (وه‌ره‌م) تێدا هه‌يه يان نه و ديسا پشكنينا ده‌ستئاڤا ستوور دياردكه‌ت كا خوين دناڤ ده‌ستئاڤێ هه يه يان نه و ديسا دێ دياربيت كا چ هه‌ودان د رووڤيكا دا هه‌يه.
بۆ چاره‌سه‌ريا ڤێ نه‌خۆشيێ، تايبه‌تمه‌ندێ نه‌خۆشيێن خوينێ دياركر كو ل ده‌ستپێكێ پيدڤيه ئه‌گه‌رێ نه‌خۆشيێ بهێته زانين و گۆت: به‌هرا پتر ئه‌ڤ نه‌خوشيه ژ كێمبوونا خوارنا كێم ئاسن تێدا په‌يدادبيت، و ل ده‌ستپێكێ دێ ئه‌گه‌ري چاره‌سه‌ركه‌ين دا خوين راوه‌ستيت و پاش دێ چاره‌سه‌ريا نه‌خۆشي هێته كرن ب هنده‌ك ده‌رمانا كو به‌ري خوارنێ بخووت و هنده‌ك خوارنێن ئاسن تێدا، بۆ زانين خوارنێن ئاسن تێدا گه‌له‌كن ژوانژي (مێلاك، گوشتێ سۆر، قه‌سب، مێويژ، ماسي، سێڤ، زه‌رزه‌وات، باقلك و نيسك و فاصولي و نووك و گه‌له‌كێن دي).
د.مه‌جيد خه‌مو ئه‌وژي دياركر كو هنده‌ك خوارن هه‌نه هاريكاريێ د كێشانا خوينێ دا دكه‌ن پێكهاتينه ژ (پرته‌قال، نيموك، باجانسۆرك، باجانره‌ش و فلفلێن كه‌سك) و گۆت: هنده‌ك خوارن ژي رێگرن د چوونا ئاسني بۆ ناڤ خوينێ دا ژوانژي ( كاكاو و قه‌هوه) كو نابيت ب ره‌نگه‌كێ به‌رده‌وام بهێنه ڤه‌خوارن و ديسا پێدڤيه پشتي خوارنێ ب دو ده‌مژمێرا بهێنه ڤه‌خوارن داكو كارتێكرن ل خوينێ نه‌بيت.
