گه‌نج و وه‌رگرتنا پله و پۆستان
مه‌زنێن مه كوردان گۆتینه (هه‌تاكو نیڤا ده‌ستی ره‌ش نه‌بیت تاما ده‌ڤی خۆش نابیت) یان (یێ نه‌كه‌ت ناخۆت) هه‌ر په‌یڤه‌كا مه‌زنێن مه گۆتین حیكمه‌ته‌ك تێدا هه‌یه. باشه هه‌كه گه‌نج پله و پۆستان و به‌رپرسیاریان وه‌رگرن و بشێن داهێنانێ د تایبه‌تمه‌ندیا خوه دا بكه‌ن، دێ بیته هانده‌ره‌ك و داهێنان و شیان دێ هێنه دیاركرن، لێ سه‌ربۆر و ژیی و شێوه و رابردوو زۆر د پێدڤینه د وه‌رگرتنا هه‌ر پۆسته‌ك و به‌رپرسیاریه‌كێ دا. مه‌ره‌م ژ ڤی مانشێتی ئه‌وه كو نه‌یا دروسته هه‌ر كه‌سه‌ك زوو بێ خزمه‌ت یان شاره‌زایا كاری یان بێ سه‌ربۆڕ بهێته پێش و ببیته مه‌زن و عه‌قلدارێ هۆزه‌كێ یان رێڤه‌به‌ر و سه‌رۆكێ ده‌زگه‌هه‌كی یان پله و پۆسته‌كی وه‌رگریت. هه‌ر رێیه‌كا پڕه ژ ژێهه‌لی ونشیڤیان و ده‌مێ دچیه رێیه‌كێ بێگومان دێ زۆر ماندی بیت و شوونوارێن وه‌ستانێ پێڤه دیار بن. ژیان ژی یا پڕه ژ ئاسته‌نگان و ل گه‌ل بۆرینا ژیانێ دێ ماندی بین هه‌تا ئارمانج بده‌ستڤه‌دهێن. هه‌كه‌ك لێنێرینه‌كا كورت ل باب و باپیرێن خوه بكه‌ین، دێ بینین كو زۆر ماندو بووینه و ب كێمێ رازی بووینه و زوی ب زوی و ب ساناهی پله و پایه و به‌رپرسیاره‌تی نه وه‌رگرتینه هه‌تا كو ژیێ وان نه‌یێ گونجای بایه، نموونه ژی ل زۆر وه‌لاتێن بیانیان و ب تایبه‌ت ئه‌مریكا هه‌تا ژیێ كاندیدێن سه‌رۆكاتیێ نه‌گه‌هیته (50) پێنجی سالان نابیت بهێته به‌ربژاركرن بۆ پۆستێ ناڤئینای، نهێنیا ڤێ چه‌ندێ ژی ئه‌وه كو د ژیانێ دا دڤێت هه‌ر كه‌سه‌كی سه‌ربۆر و سه‌رهاتی هه‌بن و ژ هه‌می ئاسته‌نگان ده‌ربازببن. لێ نوكه ل رۆژهه‌لاتا ناڤه‌راست و ل ناڤ جڤاكێ كورده‌واری پتریا خه‌لكی زوو پۆسته و به‌رپرسیاره‌تیێن مه‌زن و گران وه‌ردگرن و بێ كو خزمه‌ت و خه‌بات هه‌بیت و سه‌ربۆرا كاركرن و به‌رپرساتیێ هه‌بیت و سیسته‌مێ كاركرن و ئیداره‌كرنێ بزانیت و هه‌كه كه‌سه‌ك ل جهه‌كی بهێته داناندن زۆر فه‌ره مه‌رج و خالێن پێدڤی هه‌بن یێن وه‌رگرتنا هه‌ر پۆسته‌كی و نه ب هنده‌ك رێیێن نه سروشتی و نه دادپه‌روه‌رانه بهێنه داناندن و ژ به‌ر هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كی بهێته پێشنیازكرن چ ئه‌گه‌رێن هۆزاتیێ یان مرۆڤكانێ یان كوتله‌وكۆمانێ یان ل سه‌ر بنه‌مایێن مه‌لاقی و له‌گله‌گیێ ل ڤی ده‌می مافێن كه‌سانێن خودان شیان و خه‌باتكه‌ر و یێن خزمه‌ت هه‌ی دچه‌وسینن وبوارێ خزمه‌ت كرن و پێشڤه‌چوون و كاركرنێ ب ئێكجاری دهێته پێشیلكرن، به‌لكو هه‌ر هه‌بوون بۆ وارێ ناڤبری نابیت. ئه‌ڤه لایه‌نه‌كێ نه‌رێنی یێ وه‌رگرتنا پۆستان بوو و لایه‌نێ خرابتر ئه‌وه ده‌مێ ل ژیه‌كێ زوو و ب له‌ز پله و پۆسته وه‌رگرتن، دێ د ناخێ خوه دا خوه ژ هه‌ر كه‌سه‌كێ باشتر بینیت ژ بۆ وه‌رگرتنا پۆسته‌كێ مه‌زنتر و دێ خه‌مساریێ د كار و پۆستێ خوه دا كه‌ت، ب تنێ دێ بۆ كاروپۆستێ مه‌زنتر كاركه‌ت، ئه‌ڤه دێ بیته ئه‌گه‌ر كو سستیه‌ك كه‌ڤیته د كارێ وی یێ ئیداری دا، چونكو بێ ماندیبوون كه‌س نا گه‌هته مه‌ره‌مێ و هه‌كه گه‌هه‌شتنێ ژی، دێ ئه‌و پۆسته یێ تژی بیت ژخرابكاری و كێماسی و شاشیان. بلا ماندی ببین و خزمه‌تێ بكه‌ین هه‌تا كو بهایێ وی پله و پۆست و كورسیێ بزانین و ب درستاهی مافێ كورسیێ بده‌ینێ و كه‌سانێن ژ هه‌ژی ل جهێن هه ژی بن و ب تنێ خزمه‌تا ملله‌ت و وه‌لاتێ خوه بكه‌ت.
