گێله‌شووكا راگه‌هاندنێ ل باشورێ كوردستانێ

گێله‌شووكا راگه‌هاندنێ ل باشورێ كوردستانێ

172

ل كه‌نالێن راگه‌هاندنێ ل باشوورێ كوردستانێ هه‌ر چار وه‌رزێن سالێ زڤستانه‌، بارانا نووچان یا به‌رده‌وامه‌ و هنده‌ك جاران به‌فر ژی ل گه‌ل دباریت و مرۆڤی سار دكه‌ن و پێدڤی ب هنده‌ك دره‌وێن به‌روڤاژی وان دره‌وان دبین یێن ئه‌و دكه‌ن دا خوه‌ پێ گه‌رم بكه‌ین. هه‌ر روودانه‌كا روودده‌ت دێ ب پێنج جۆران پێزانین گه‌هنه‌ مه‌، هه‌ر ئێك وه‌كو خوه‌ و ل دووڤ به‌رژه‌وه‌ندا خوه‌ شرۆڤه‌ دكه‌ت، ئه‌ڤه‌ ژ بلی كو كه‌نالێن هنده‌ك حزبان دبنه‌ “بووووق” بۆ هنده‌ك حزبێن دی، بۆ نموونه‌ ده‌مێ شنگال ژ لایێ داعشێ ڤه‌ هاتیه‌ داگیركرن هه‌موو حزبێن كوردستانێ ل وێرێ بوون و هه‌موو ره‌ڤین و هه‌میان حزبه‌كا كوردستانێ تومه‌ت باركر، و ده‌مێ ئه‌و حزبا كوردستانێ ب سه‌رۆكێ خوه‌ڤه‌ چووینه‌ شنگالێ و د دو رۆژان دا رزگاركری هه‌میان خوه‌ ل مه‌یدانێ هلاڤێت و سه‌ركه‌فتن بۆ خوه‌ ل قه‌له‌م دا، و هنده‌ك ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ یێن هنده‌ك حزبان ب زۆری ده‌ستكه‌فت بۆ هنده‌ك حزبێن دی ئینا هژمارێ، ئانكو وه‌سا دا دیار كرن كو ئێك پێشمه‌رگه‌ی ب تنێ ژی پشكداری د ئوپه‌راسیۆنا رزگاركرنا شنگالێ دا نه‌كریه‌، ئه‌ڤه‌ ژ بلی كو حوكمه‌تا عیراقی سه‌ركه‌فتن بۆ هێزێن خوه‌ ل قه‌له‌م دا و گۆت دڤێت ئالایێ عیراقێ ل وێرێ بهێته‌ هلدان. د كه‌نالێن مه‌یێن راگه‌هاندنێ دا ل باشوورێ كوردستانێ وه‌كو په‌رمیچكێن به‌فرێ و تاڤیێن بارانان نوچه‌ و وێنه‌ به‌لاڤ دبن و مێشكێن بینه‌ر و خوینه‌ران دوه‌رپێچن، نه‌ نوچه‌كێ خێرێ به‌لاڤ دكه‌ن و نه‌ ژی دلێ خه‌لكێ ته‌نا دكه‌ن، هه‌موو نوچه‌ د بێ سانسورن و ژ هه‌موو پیڤه‌رێن رۆژنامه‌ڤانیێ ددوورن، هه‌میان ژی سه‌نگا وی گینیكێ ئاخێ نینه‌ یێ سینگێ پێشمه‌رگه‌ی ژ فیشه‌كێن دوژمنێ دپارێزیت. رۆژنامه‌ ژی ل به‌ر ده‌رگێن كوشك و دوكانان و ل سه‌ر ده‌ستێ زارۆیان ل سووكا ماستی ب مانشێتێن خوه‌یێن بریسقه‌دار ڤه‌، كه‌س ژ فه‌رمانبه‌رێن خانه‌نشین پێڤه‌تر ناكڕیت، یان ژی ئه‌و گه‌نجێن خوه‌ وه‌كو ره‌وشه‌نبیر دده‌نه‌ دیار كرن و ل سه‌ر ته‌ختكێن چایخانێن ل سه‌ر شوسته‌یان گه‌شته‌كا بله‌ز د ناڤ به‌رپه‌رێن وێ دا دكه‌ن دا خه‌لك بێژیت یێ ره‌وشه‌نبیره‌ یێ رۆژنامێ دخوینیت. ئه‌ڤه‌ هه‌موو هێشتا نوچه‌ بوون، خودێ نه‌كه‌ت ببیته‌ ده‌مێ شرۆڤه‌كرنا بویه‌ره‌كێ، بێژه‌ر دێ خوه‌ خیسینیت و مێڤان دێ زه‌ڤله‌كێن خوه‌ دیار كه‌ت دێ بێژی ملاكمه‌یه‌، بینه‌ر ژی دێ ب هه‌ر ده‌ه تلان بۆ مۆر دكه‌ت و دێ بێژیت (والله ته‌ په‌قاند) و ل كولانان بێژنه‌ ئێك و دو ته‌ دیت فلان كه‌سی ل سه‌ر شاشا ته‌له‌ڤزیۆنێ چ ب سه‌رێ فلان حزبێ یان فلان كه‌سی ئینا؟ راسته‌ په‌یڤا (ته‌ په‌قاند) ژ ڤالاتیێ ناهێت، به‌لكو ئه‌و تشتێ وی گۆتی بینه‌ر ژی دڤیا بێژیت چنكو یا ل وێ تێلێ دای یا دلێ وی پێ رحه‌ت دبیت، به‌لێ ئه‌و په‌قاندنا بێ سنوور و بێ سانسۆر و بێ به‌لگه‌ بۆچی وه‌سا ب ئاشكرایی ل سه‌ر كه‌نالێن راگه‌هاندنێ دهێته‌ گۆتن، مانه‌ هه‌ر تشتی سانسۆر و قانوون و داب و نه‌ریتێن خوه‌ یێن هه‌ین. ل گه‌ل ڤێ چه‌ندێ ژی هه‌ر هه‌یامه‌كێ كه‌ناله‌كێ نوویێ ته‌له‌ڤزیۆنێ و ده‌زگه‌هه‌كێ نوویێ راگه‌هاندنێ ل كوردستانێ ڤه‌دبیت، و كۆمه‌كا گه‌نجێن نوو وه‌كو بێژه‌ر و په‌یامنێر لێ كار دكه‌ن و گه‌له‌ك ژ وان چو باگراوه‌ندێن رۆژنامه‌ڤانی و ره‌وشه‌نبیری نینن، له‌ورا نه‌شێن په‌یاما خوه‌ ب دروستی بگه‌هینن، بۆ نموونه‌ دیسا دێ به‌حسێ ئوپه‌راسیۆنا رزگاركرنا شنگالێ كه‌م، ئێك ژ كه‌نالێن راگه‌هاندنێ هند به‌حسێ گرنگیا رزگاركرنا شنگالێ و قاره‌مانه‌تیا پێشمه‌رگه‌ی نه‌دكر هندی مه‌تحێن ستافێ خوه‌ و په‌یامنێر و وێنه‌گرێن كه‌نالێ خوه‌ كرین. یا ژ هه‌میێ كمباختر، نوكه‌ سه‌رده‌مه‌كێ نوو ب سه‌ر مه‌ دا هاتیه‌ كو بوویه‌ ژێده‌ره‌كێ ب ترس بۆ نوچێن بێ بنه‌ما و شه‌رێ حزبان و لایه‌نگرێن وان و هه‌ر ئێك ب كه‌یفا خوه‌ شرۆڤان دده‌ته‌ روودانان و ب كه‌یفا خوه‌ لایه‌نێ دی تومه‌تبار دكه‌ت. ئه‌و ژی سه‌رده‌مێ فه‌یسبووكێ و كورێ خاله‌تا وێ تویته‌ر و هه‌ڤال و هوگرێن وی یوتیووب و سایتێن دی نه‌. ئه‌و ژی یا بوویه‌ گارانگولكانێ، هه‌ر لایه‌نه‌كی چه‌ند په‌یچ ب ناڤێن وه‌همی چێكرینه‌ دا دژاتیا لایه‌نی دی پێ بكه‌ن و ناڤێ وی شێلی بكه‌ن، یان هه‌ر كه‌سه‌ك بۆ خوه‌ شرینكرنێ ل به‌رچاڤێن لایه‌نێ خوه‌یێ سیاسی دێ ته‌ڤڕ و بێرێن خوه‌ راكه‌ت و ب سه‌رێ لایه‌نه‌كێ دا داده‌ت دا به‌رپرسێ وی سحه‌تخۆشیێ لێبكه‌ت. ئه‌ڤه‌ ژبلی هه‌كه‌ ئێكی ڤیا (.. .. .. .. .. . كانیا گوندی) دێ په‌یچه‌كی چێكه‌ت ب ناڤێ (لایه‌نگر و پشته‌ڤانێن فلان كوڕێ فلانی) دا وه‌كو وه‌رزشڤانێن له‌شجوانیێ خوه‌ بته‌یسینیت و بێژیته‌ خه‌لكی ئه‌ز یێ هه‌یم. بلا ئه‌م باش بزانین (و ئه‌ز دبێژم ئه‌م باش دزانین) كو كوردستان ب ڤێ چه‌ندێ سه‌رناكه‌ڤیت و ناگه‌هیته‌ شه‌مه‌نده‌فرا وه‌لاتێن جیهانێ، دژایه‌تیكرنا ئێك و دو دێ وه‌لاتێ مه‌ پاشڤه‌ هێلیت و نه‌ سیاسه‌تا مه‌ و نه‌ ژی ئابوور و نه‌ ژی ره‌وشه‌نبیری و جڤاكێ مه‌ ئاڤا ناكه‌ت. راگه‌هاندن ل وه‌لاتێن پێشكه‌فتی (یێن دیموكراسی) ئه‌و ئالاڤه‌ یێ وه‌لات پێ ئاڤا دبیت و ناهێلیت كه‌س ل دژی به‌رژه‌وه‌ندا وی وه‌لاتی كار بكه‌ت، سه‌رێن مه‌زن دئینیته‌ خوار و كه‌سێن خه‌مخور بلند دكه‌ت, بلا ئه‌م ژی راگه‌هاندنا خوه‌ بێخینه‌ د خزمه‌تا گشتی دا و ل گه‌ل ئێك و دو د راستگۆ بین، نه‌ حزبا مه‌ چ بكه‌ت ئه‌م هه‌ر پشتا وێ بگرین، به‌لكو پێدڤیه‌ ره‌خنه‌كا ئاڤاكه‌ر د ڤان ده‌زگه‌هان دا بهێته‌ كرن دا تشتێن خراب باش بكه‌ین و باشیان باشتر لێبكه‌ین.

کۆمێنتا تە