یا ب دوگیان بووم زەلامێ‌ من چۆ و گۆت هەكە من كوڕ...

یا ب دوگیان بووم زەلامێ‌ من چۆ و گۆت هەكە من كوڕ بوو ناڤێ‌ وی بكە (مەنال)

11

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی

1-4

شێرەژنەكا كورد یا دەڤەرا بەهدینان د دیدارەكا رۆژنامەڤانی دا چیروكا ژیانا خوە و هەڤژینێ‌ خوە یا سەخت و دژوار ڤەدگێریت و تایبەت ل هەوە ئەنفالان كو و هەتا گەهشتیە وی ئاستی گەلەك جاران وێ‌ و مرنێ‌ شەر بوویە.
فەزیلا سلێمان ژنەكا گوندا (زێوا شێخ پیراموس)ە ژدایك بوویا سالا 1967ێ‌ لە ل گوندێ‌ ناڤبری، د دیدارەكا رۆژنامەڤانی دا بەحسێ‌ رۆژانێن سەخت و دژوارێن سەردەمێ‌ شۆرەشا ئیلۆنێ‌ دكەت و هەوا ئەنفالێن رەش ل دەڤەرا بەهدینان ل سالا 1988ێ‌، خانم فەزیلا سلێمان زێوەی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: بیرا من دهێت دەمێ‌ دایكا من خوارنێن بەرفرەه بۆ پێشمەرگەی دروست دكەن و ئەڤە بۆ دەسپێكەكا چاندنا حەز و ڤیانا مللەتێ‌ كورد د دلێ‌ من دا و ل سەر ڤی شەنگستەی و رێبازێ‌ هاتینە ئاڤاكرن و بیرا من دهێت گەلەك جاران بۆ وی پێشمەرگەی ئەز چوویمە سەر كانیكێ‌ ئاڤێ‌ و ئەڤە هەمی وەك وێنان دمێشكێ‌ مە دا هاتنەچاندن و و بیرا من دهێـ دو پێشمەرگە بناڤێ‌(ئسماعیل و مستەفا) هەر دو مەزنێن وی گرۆپێ‌ پێشمەرگەی بووین و هەر دو ل سەر لاسلكیێ‌ بوون و گەلەك دكرە هەوار لبن ئەوان تراش و شكەفتان و هەر دەم دەنگ و باسێن پێشمەرگەی و دەڤەرێ‌ دگەهاندنە سەركردایەتی یا كوردستانێ‌ و لێدانا توپا ل پشت بانێ‌ مەبوون وی دەمی زاڤایێ‌ من شەهید بوو و خیشكا من چەندین زارۆكێن هویر هەبوون و ژیان گەلەك یا بزحمەت بوون.
خانم فەزیلایێ‌ بەحسێ‌ نسكۆیا سالا 1975ێ‌ كر و گۆت: دەمێ‌ بوویە نسكۆیا سالا 1975ێ‌ گەلەك خەلكێ‌ كوردستانێ‌ ب خەم كەت و گەلەك خەلكی نان نەخوار و برایێ‌ من ژ قەهرا سێ‌ رۆژان نە خوارن و نە ئاڤ نە ڤەخوار وی دەمی ئەز یا بچوویك بووم لێ‌ ڤیان و حەزا وەلاتی گەلەك دلێ‌ مەدابوو و باوەربكە ئەگەر ئێك ژ مالا مرۆڤی وەغەركربا هوسا مرۆڤ ب خەم نە كەفت، وی دەمی گەلەك یا بچوویك بووم و هێشتا كچ بووم و هەڤژینێ‌ من ژی كورك بوو و گەلەكێ‌ بچویك بوو و هەر پسمامێ‌ من بوو و ل سالا 1975 ژ قەهرا دا ل گەل پێشمەرگەی چوو و ئاوارەی ئیرانێ‌ بوو، زەمێ‌ من بەحسێ‌ ئەوا رۆژا دكر و دگۆت دەمێ‌ دا ژ سنورێ‌ توركا دەربازبم هندەك تەرش و كەل رێكێ‌ دا بوو و جەندرما هاڤێتێ‌ و گەلەك تەرش و كەوال برینداركر و هەما من دەرسوكا خوە ژ سەرێ‌ خوە كر و دناڤا وی تەرش و كەوالی دا دەربازبووم و هەتا گەهشتیمە گوندەكی و من تەرش و كەوالێ‌ وا رادەستی خودانا كر و خودانێ‌ تەرش و كەوالی ل گەل یێ‌ بریندار بوو. و دەمێ‌ گەهشتیە ئیرانێ‌ وی دەمی ل سەر دەمێ‌ شاهی بوو و بریارا وی وەلاتی ئەو بوو هەر كەسەكێ‌ ژ ئیراقێ‌ هاتیبا ئیرانێ‌ نەهێلان ل گەل ئێك كومبن و بەلكو هەر چەند مرۆڤ دهاڤێـتنە دەڤەرەكێ‌ و ئەڤە ب وێ‌ مەبەستێ‌ دا دەنگ و باسێن ئێك دو نەزان ن و چ گرۆپێن سیاسی نەهێنە دروستكرن، پصمامێ‌ من گەلەكێ‌ بچوویك بوو وی دگۆت ئەم هاڤێتینە دەڤەرەكێ‌ ل سەر سنورێ‌ روسی یا و هەمی فارس بوون و مە زمان نەدزانی، و پصمامێ‌ من ل گەل كەسەكی بناڤێ‌( داود) نوكە ل كومەلگەها تەناهی دژیت هاڤێتنە وی باژێری و پصمامێ‌ من زگورد بوو و بەلێ‌ (داود) سێ‌ كچ هەبوون و خودان خێزان بوو و پصمامێ‌ من دگۆت هاڤێـمە بەر كارگەهەكێ‌ و كاركرن ب (تیمەنەكی) بوو نە ژین و نە مرن و ب شەف و رۆژ مە كاردكر و هەیڤا نە مە دكەتە بەرامبەر سێ‌ دینارێن ئیراقی و ل دووڤ گۆتنا وی بن درجەكێ‌ بخوە بكرێ‌ گرت بوو بەرامبەر دو هزار و نیڤا و بتنێ‌ نیڤ ژوی پارەی بۆ دما و پتریا دەمێ‌ وی یێ‌ برسی بوو و ئەڤە ژبلی برساتیێ‌ گەلەك دژاتیا مە دهاتەكرن چونكە ئەم (سونە) بووین و گەلەك جاران دەمێ‌ دراوستا نڤێژێ‌ كرێكارێن وێ‌ كارگەهێ‌ داهێن ل سەر نڤێژێ‌ دەستێن من بەردەن و گەلەك دەنگێ‌ خوە لمن بلنددكر و دڤیا وەك وان نڤێژا بكەم وەك مزهەبێ‌ (شیعی) و بەر دانا بن سەرێ‌ من و جارەكێ‌ گەلەك یزعاجا من كر و نەچاربووم چەندین رۆژان نەچمە سەر كاری چونكە یێ‌ بتنێ‌ بووم و چ كەس و كار و مرۆڤێن من ل گەل من نەبوون و ژ نەزانینا زمانی و نە شارەزایا دەڤەرێ‌ یێ‌ بێ‌ كەس و كار بووم، ئەوا رۆژێن نەچوویم خودانێ‌ كارگەهێ‌ پشتی هاتیە سەر كاری و ئەز نەیێ‌ بەرهەڤبوویم پرسیارا من كر كا ئەف مرۆڤە و هەڤالێت من گۆتێ‌ نەهاتیە گۆتێ‌ هەرن بینن و بلا بهێتە سەر كارێ‌ خوە، پشتی هاتینە دووڤ من را و خودانێ‌ كارگەهێ‌ بابەت زانی كو گەلەك نەخوشیی گەهشتیە من چونكە موسلمان و (سنە) مە و دیسا چونكە كورد بوویمە، ئێكسەر گۆتی كارگەهێ‌ ڤەمرینن و هەمی كاركەر گازیكرن و پەیڤەك پێشكێشكر و گۆتێ‌ ئەڤە كورد و خەلكێ‌ ئیراقێ‌ یە و كەس و كارێن وی نەل ڤێرێ‌ نە و مێهڤانێ‌ مەیە و قەبوول ناكەم ئێك كەس تشتەكی بێژیتە ڤی مرۆڤی و هەوە چ پەیوەندی ب وی و نڤێژا وی ڤە نینە و هەر كەسەك لدیف هزر و بیر و باوەرێن خوە و ئێدی كەسەك یزعاجا ڤی مرۆڤی بكەت دێ‌ پێرابوون هەمبەر هێنە وەرگرتن و ئەڤە بۆ دەسپێكەك دووماهی ب نەخوشیا بهێتەدان ل كارگەهێ‌ و ئەو كرێكار ترسیان ژ دەست دانا كاری و ئێدی گەلەك قەدر و قیمەت دامن، دیسا جارەكێ‌ مامە ل ژوورا خوە دا و گەلەك خوین ژ دفنا من دهات و دو رۆژا مامە ل ژوورا خوە ڤە و ئەڤە بۆ ئەگەر خودانێ‌ كاری دووڤ من را بهێت و كا بۆچی نەچوویمە سەر كاری و پشتی هاتی و زانی گەلەكێ‌ نەخوشم و خوینا ژ دفنا من دهێت و ئێكسەر ب ترۆمبێلێ‌ گەهاندمە نوشداری و چارەسەری یا من كر.
خانم فەزیلایێ‌ گۆت: ل گەل چوونا پسمامێ‌ من بۆ ئیرانێ‌ وی دەمی حوكمەتا بەعس گەلەك یزعاجا مالا مامێ‌ من كر و مام و ژن مامێن من دەستە سەركرن و گۆتێ‌ دڤێت هوون كورێ‌ خوە بین و خوە رادەستی مە بكەت وی دەمی مالا مامێ‌ من و كەسەكێ‌ نەدزانی ئەو چوویە ئیرانێ‌ چونكە گەلەكێ‌ بچوویك بوو و نە پێشمەرگە بوو وێ‌ هزرێ‌ بكە دەمێ‌ هاتی و دەستیردان وەرگرتی و دایك و بابێن وی ئەو نەنیاسی و بتنێ‌ حەز و ڤیانا كوردینێ‌ د سەری دا بوو، ئەڤە بۆ ئەگەر مام و ژن مامێن من گەلەك قوربانیێ‌ ل سەر چوونا كورێ‌ خوە بدەن بۆ ئیرانێ‌ و ئێكسەر حوكمەتا بەعس مام و ژن مامێن من سێ‌ سالا نەفی باشورێ‌ ئیراقێ‌ كرن و سەرا پصمامێ‌ من و ئەو سێ‌ رۆژ بوو مالا مامێ‌ من بیكەك خواست بوو و بن پەریێ‌ بوو و ئێكسەر هەر دو برن و ل باژێرێ‌(سەماوا) ئاكنجیبوون و زارۆكێن مامێ‌ من هەمی دبچیك بوون و چەند قوتابی بوون و هەر وی دەمی ژی مالا مامێ‌ من چ دەنگ و باسێن كورێ‌ خوە نەدزانین و هەر دگۆتە حوكمەتێ‌ مە چ پێزانین و پەیوەندی ل گەل نینە و پشتی حوكمەتا بەعس بێ‌ هیڤی بوو و پشتی بورینا سێ‌ سالان ل باشورێ‌ ئیراقێ‌ لێبورین دەركر و مالا مامێ‌ من جارەكا دی ژ باشورێ‌ ئیراقێ‌ ڤەگەریا گوندی، وی دەمی شورەشا گولانێ‌ بوو و سەركرداتی یا بەروەخت یا پارتی دیمكراتی كوردستان هاتبوو پێكئینان وی دەمی شەهید (تاهر زێوەی) ژ ئیرانێ‌ هاتبوو گوندی و دەستیردانێ‌ و بیرا من دهێت شەڤ بوو و نێزیكی دەژمێر (12)ی شەڤێ‌ بوو و برایێ‌ من (محسن)ی كاسێتەكا (شڤان پەروەر) دانا بوو سەر و گوهداری دكر شەڤەك بوو ژ شەڤێن ژیانا كوردەواری و گەلەك گوندێ‌ بێ‌ دەنگ بوو و بتنێ‌ مە گوهداری یا ڤی دەنگی دكر و هەدارا مە ب پەیڤ و ئاوازێن وی دهات و ژ نشكەكێ‌ ڤە دەنگێ‌ دەرگەهی هات و ئێكسەر ئەم هەمی ترسیان و مە هزر كر كەسەكی دەنگ و باسێن ڤێ‌ كاسێتێ‌ گەهاندینە حزبا بەعس و دووڤ مە دا هاتیە و ئێكسەر مە كاسێت بێ‌ دەنگ كر و مە راكر و هەمان دەم دەنگێ‌ شەهید (تاهر زێوەی) هات و گۆتی تاهرم و بلا دەنگێ‌ (شڤانی) بهێت و شەهید (تاهر) جهەك دەست نیشانكر و گۆتێ‌ ئەم پێشمەرگە وی جهی نە و سوباهی بوومە خوارنێ‌ بینە وی جهی و برایێ‌ من گۆتێ‌ سەرچاڤا و ئەڤە جارا ئێكێ‌ بوو شەهید (تاهر) هاتی و پشتی چەندین جاران چوویە ئیرانێ‌ و ڤەگەریایە گوندی و هەمان دەم دەست هەلاتا ئیرانێ‌ هاتبوو گوهورین و (خومەینی) هاتبوو سەر دەست هەلاتێ‌ و دەمێ‌ هاتیە سەر دەست هەلاتێ‌ ئێكسەر بریارەك دەركر و گۆت: كورد دشێن بچن باژێرێ‌ بڤێت وی دەمی ئەو كوردێن ژلایێ‌ رژێما شاهێ‌ ئیرانێ‌ ڤە هاڤێتینە سەر سنوران هەمی هاتنە باژێرێن كوردان و پسمامێ‌ من ئێكسەر هاتە باژێرێ‌ (تەڤرێزێ‌) و دەمێ‌ هاتیە ڤی باژێری ئێكسەر خێزان و زارۆكێن شەهید(تاهر) دبینت و خێزانا شەهید (تاهر) مرۆڤا وی بوو و ما ل مالا وان هەتا شەهید (تاهر) ژ ئیراقێ‌ ڤەگەریایە ئیرانێ‌ و جارا دووڤ دا شەهید (تاهر) ل گەل خوە تینیتە ئیراقێ‌ و دهێنە گوندێ‌ (زێوا شێخ پیراموسی) وی دەمی دایك و بابێن وی ل مالا بوون هەتا وی دەمی ژی چ دەنگ و باسێن پسمامێ‌ من نەبوون و ئێكسەر شەهید (تاهر) ل دەرگەهی دا و گازیكەرە مامێ‌ من و گۆتێ‌ من بۆ هەوە قاچاخەكێ‌ ئینای و ئێكسەر دایك و بابێن وی تەماشەكر و نەنیاسی چونكە پشتی ڤەگەریای مەزن ب بوو و شەهید (تاهر) گۆتێ‌ ئەڤە كورێ‌ هەوە یە و ئێكسەر دەیكا وی خوە لێدا و گەلەك كرە گری..

کۆمێنتا تە