13 سالان ئەز د زیندانێن حوكمەتا بەعس دا مام و نەیێ‌ پەشێمانم

13 سالان ئەز د زیندانێن حوكمەتا بەعس دا مام و نەیێ‌ پەشێمانم

2

سالار محەمەد دۆسكی:

3-7

جەلال حەسەن ڕەشوی گۆت: ل هەیڤا ئەیارێ‌ ل سالا 1983 من پەیوەندی ب شۆرشێ‌ كر، و بەری چوونا من بۆ ناڤ شۆرشێ‌ مە چەند چالاكیێن ناڤخویی وەك رێكخستنێن نهێنی ئەنجامدا بوون وەك مالا ئێكێ‌ بەعسی ل ناڤ ئێسفنێ‌ مە هاڤێتێ‌ و مە ل كەلها باعەدرێ‌ دا و دەمێ‌ من بریار دایی بگەهمە ناڤ شۆرشێ‌ ئەز چووم و چەند رۆژا مامە ل گەل پێشمەرگەی و ئەوا نەدڤیا بچمە ناڤ شۆرشێ‌ و ئەوا دگۆت مانا هەوە ل جەرگێ‌ دوژمنی دا بوومە گرنكترە و چالاكیێن هەوە دناڤ باژێری پتر سەنگ و دەنگا خوە هەیە و دێ‌ زێدەتر خزمەتا كوردایەتیێ‌ كەن وی دەمی رێكخستیێن مە گەلەك زێدە ب بوون، و شانەكا بنەكی بوو، و دوڤدا ب بوو شانەكا سەرەكی و دوڤدا بوو رێكخراوا (خەلیفان) دوڤدا ناڤێ‌ وێ‌ هاتە گوهورین بۆ رێكخراوا (ئاشتی) وی دەمی بتنێ‌ ئەم زەلام رێكخستی بووین بەلێ‌ پشت هەر زەلامەكی ژنەكا ب جەرگ و زیرەك و ئازا هەبوو پشتەڤانیا وی زەلامی دكر و هەان دەم چالاكیێن ژنان و ئافرەتان وی دەمی نەبوون چونكە كاودان نەخوش بوون و دەمێ‌ چوویمە ناڤ پێشمەرگەی ئەم د خورزا را دەربازبووین و گۆتن دێ‌ چین چالاكیا شێخان كەین و دو چالاكی مە ئەنجامدان یا شێخان و یا باعەردێ‌ و ئەم زڤرین چووینە (ڕكاڤا) ئەم چەندەكێ‌ ماین (محەمەد خالد بالێتەی و میرزا) ئەڤ بەرپرسێن مە بوون و سەر ب رێكخراوا (شەهید محمود ئێزدی) ڤە بوون و سەر ب لژنا شێخان ڤە بوون ئەم چەندەكێ‌ ماین هەتا بوویە دەمێ‌ فراڤینێ‌ و هندەكا فراڤین خوار و هندەكا نەخوار و مە هند دیت فرۆكە هاتنە سەر سەرێ‌ مە و مە چالاكی ل شێخان كربوو و ئەو گەهشتنە مە ب فرۆكان ل ڕكاڤا و ئەڤە هزرا كەسەكێ‌ دا نەبوو وی شەڕی دا ئەم دو پێشمەرگە ب برینداری هاتینە گرتن، و كەفتینە دەستێن حوكمەتێ‌ دا و (8) هەڤالێن مە شەهید بوون، و چەندین ساچمێن فرۆكێ‌ ب من كەفتن و كەفتم و شەش فرۆكە هاتبوونە سەر سەرێ‌ مە 3 فرۆكان دوشك تێدا بوون و 3 ئەڤێن باری بوون و جندی تێدا بوون و دەسپێكێ‌ دو جاران فرۆكە ل سەر سەرێمە زڤری و دو زێرەڤانێن مە ل هەر دو ئالیان كوشتن و كوشتنا هەر دو زێرەڤانا ئەگەر ئەو بخوە بووینە ب چەكێ‌ سڤك رەمی ل فرۆكان كر و هەمان دەم چەكێ‌ مە ژی چ نەمابوو چونكە مە هەر وێ‌ گاڤێ‌ دو چالاكیێن مەزن ل شێخان و باعەردێ‌ كربوون، و نیڤرۆ بوو و ئەم دولەكێ‌ دا بووین بەلێ‌ هاتن و چوون و جه گوهورین ب چ رەنگا مرۆڤ نەدشیا و هەر هەمی جهان مرۆڤێ‌ دیاربوو، و ئەوا فرۆكێن من ئاماژە پێكرین جندی تێدا بوون هەر هەمی جندی ل پشت مە بەردانە خوارێ‌ و بەرسینگێ‌ مە ژی یێ‌ دیاربوو ما دا كیڤە چی؟ چ چەكێ‌ هوسا ل گەل مە ژی نەمابوو و هەر پێشمەرگەكی گەلەك مایی ساجورەك یان ساجورەك و نیڤێ‌ فیشەكان ل گەل دا هەیە و هەمان دەم حوكمەت یا ب فرۆكان و دوشك و رێژەكا مەزن یا جندی و چەكێ‌ پێشكەفتی مادا كیڤە چی، مە بتنێ‌ بەركەكێ‌ بازوكێ‌ و بەرەكێ‌ هاونەكا 60ملم مابوو و ئەو ژی مە هاڤێتن و چ كارتێكرن ل سەر نەبوو بەلێ‌ دەمێ‌ مە دهاڤێتێ‌ فرۆكە بلند بوو وی دەمی هندەك پێشمەرگان جهێ‌ خوە دگوهارت و هەڤالەكێ‌ من جهێ‌ خوە گوهارت و من گۆتێ‌ جهێ‌ خوە نە گوهورە و ئەگەر فرۆكێ‌ تو دیتی تو قورتال نابی ژێ‌ و ناڤبڕەكێ‌ من خوە نەدیت و من دیت چەند ئاخ و بەر كەفتنە سەر لەشێ‌ من هوسا دنیا بۆ توز و مە ئێك و دو نەدیت ئێدی و هەر ئێكسەر هەڤالێ‌ من شەهید بوو و دوشكا وا دەمێ‌ رەمی دكر گولێن وێ‌ دچوونە ئەردی دا ، دوڤدا دتەقین و بهێنا من تەنگ بوو و هێدی هێدی من خوە ژبن ئاخێ‌ دەرخست و پشتا من گەرم بوو و من هەر دو تبلێن خوە هاڤێـنە پشتا خوە من دیت پشتا من هەمی گەرم بوو و هەر دو تبلێن من چوونە دپشتا من دا و من دەست هاڤێـە زكێ‌ خوە و پیچەكێ‌ من بلندكر، چونكە من هەستپێكر وێ‌ گولێ‌ لەشێ‌ من سمتی یە و هەر چەند خوینا من دچوو تەنگە نەفەس بوو من دروست بوو و هزرێن من چوون و لەشێ‌ من هەمی بووینە سەجمە و سەجما مەزن پشتا من را چوویە ب مێلاكێ‌ كەفتیە و پرت پرت كریە و هەتا نوكە ژی چەندین سەجمە لەشێ‌ من دا هەنە و دەمێ‌ ل فرۆكاخانا هاتن وچوونێ‌ دكەم گەلەك ئەزیەتامن دهێتەكرن دەمێ‌ پشكنینێ‌ چونكە لەشێ‌ من هێشتا هەمی سەجمەنە و ئەو كەسێن وی دەمی شەهید بووین ل گەل مە ( رەمزی، هەسن، ملا شینو، سلاح، عوبێد، شمو) یێ‌ دی ناهێتە بیرا من بشگتی هەشت بوون پێنج ئێزدی بوون و سێ‌ موسلمان و ئەم دو ژی ب برینداری هاتینە دەستە سەكرن و پشتی بریندار بوونێ‌ وەەك مە پێشتر ئاماژە پێكری ئێدی هزر ل سەرێ‌ من دانەمان و دەمێ‌ پشتا من بریندار بوویی سیها من ژی بریندار ب بوو و هەوا دسیهێ‌ را پشتێ‌ دهات و من سەرێ‌ خوە دانابوو سەر بەرەكی و من هند دیت چەندین گولێن ئارپیكیێ‌ هاتنە من ژلایێ‌ جندیەكی ڤە و ئەوا گولا ژ سەرێ‌ من نەگرت بەلكو ژ بەری و هندەك پرچا من گرت و ئەو دەنگێ‌ بەری و گولان پیچەكێ‌ هشیاركرم و من دیت جندیەك هاتە هنداڤ سەرێ‌ من و هەرێ‌ ب هەستا بێژم هەوا نەشێم ب هەلكێشم ئەوی لیلیا تڤەنگا خوە كرە دەڤێ‌ من دا و ئەو لیلی هوسا گوری بوو و ب زمانێ‌ ئەرەبی گۆت:
هلو هەكە دێ‌ تە كوژم و من ب هەستێن خوە گۆتێ‌ من تەمام بكە و هەڤالێ‌ وی خوە لێدا و گۆتێ‌ بریندارە پێلە دابەین و ئەو ب پارێن من ڤە و دەمژمپێرا من ڤە و گوستیرەك تبلا من بوو پێڤە مژوویلی بوو وێ‌ ئێڤارێ‌ من سێ‌ پاكیتێن جكارا هەلگرت بوون ئەوی ئەو ژی بخوە برن و ل گەل خوە راكرن و ئەو جندیێ‌ دی راكرم و نێزیكی 10 مەترا ب سەرئێخستم و ل گەل چوون من گولە دهاتنە وی و ئەوی ئەز بەردام وی دەمی پترێن خوینێ‌ وەك مێلاكێ‌ ژ دەڤێ‌ من كەفتن و باوەربكە هەتا كیلویك دو كیلوێن خوینا جەمدی ژ دەڤێ‌ من كەفتن و هەتا ئاستەكێ‌ باش پیچەكێ‌ بهێنا من هات، وەك پێشتر مە ئاماژە پێكری ئەو هەرسێ‌ فرۆكێن جندی تێدا ل دەسپێكێ‌ ئەو ئینا بوونە پشت مە، و بەرسیگێ‌ بەردابوو و ب گولێن ئارپیچی و دوشكان دهاڤێتە مە و بێی دیتن و سنگی فرۆكێ‌ مووشەك دهاڤێتن و هەتا گەهشتیە نارنجوكان و ئەم ب ناڤ ئێكەفتین و ئەو شەر هەتا تاریێ‌ مەغرەب ڤەكێشا و هەڤالێن مە خوە ڤەكێشا و خوە گەهاندنە بنی و چەند كێشامە سەری بوو من ئوكسجین دروست بوو، و من داخوازا ئاڤێ‌ كر.

کۆمێنتا تە