ده‌نگێ مۆزیكا بلند و یا نزم
نیهاد سه‌عدوللا
مامۆستا دێ ده‌ست پێكه‌ت ب گوهدانا زارۆیان ل باخچه‌ى، ده‌نگێن مۆزیكێ یێن ب هێز، ب ژه‌نینا ئامیرێ پیانۆیێ یان ئۆرگێ، یان ل سه‌ر ئامێرێن ده‌ربه‌گێ، پاشى دێ ده‌نگێن نزم بۆ پێشكێشكه‌ت بۆ گوهلێبوونێ هه‌ر ژ وان ئامیران، پشتى هینگێ دێ ژ زارویان خوازیت كو ده‌برینێ ب لڤینا ل سه‌ر ده‌نگێ ب هێز بكه‌ن پاشى ده‌نگێ هێدى و نزم، بۆ نموونه:
ده‌ربرین ل سه‌ر ده‌نگێ بهێز:
ـ زارۆ دێ ده‌ستێن خوه بلندكه‌ن و پاشى دێ پێن خوه ل ئه‌ردى ده‌ن ب هێز.
ـ زارۆ دێ پێنگاڤێن بهێز و بله‌ز و به‌رفره‌ه هاڤێژین و سه‌رێ وان یێ بلنده و دێ ده‌ستێن خوه ب هێز لڤینن.
ـ دێ لڤینێن ده‌ستان بۆ سینگى و بۆ پشت خوه ب هێز ئینن و به‌ن.
* ده‌ربرین ل سه‌ر ده‌نگێن نزم و هێدى
ـ زارۆ دێ ده‌ستێن خوه بۆ خوارێ به‌رده‌ن و ل سه‌ر تبلێن پیا چن.
ـ دێ ب رێڤه‌چن ب پێنگاڤێن هێدى و سه‌رێ وان یێ نزمه و ده‌ستێن وان یێن ب سینگێ وان ڤه.
ـ دێ زارۆ رووننه خار پیچ پیچه تاكو دگه‌هیته سه‌رپێن خوه و ده‌ستێ وان یێ ب ده‌ڤێ وانڤه ئه‌ڤه ژى گرۆڤه‌یه بۆ نزمبوونا ده‌نگى یان بێ ده‌نگیێ.
* جوداهیا ده‌نگێ مۆزیكێ د ناڤبه‌را ده‌نگێ پێكڤه گرێداى و ده‌نگێن ژێكجودا د مۆزیكێ دا:
مامۆستا دێ هنده‌ك پارچه مۆزیكێن پێكڤه گرێداى بۆ زارۆیان پێشكێشكه‌ت پشتى هینگێ دێ هه‌ر وێ پارچه مۆزیك و ئاوازێ بۆ زارۆیان پێشكێشكه‌ت بۆ گوهداریكرنێ به‌لێ ب (نه‌غه‌مێن) پارچه پارچه‌كرى، دێ پشتى هینگێ ژێ خوازیت ده‌برینێ ژێ بكه‌ن ب لڤینا ل دۆر هه‌ر ئێك ژ وان پارچه‌یان كه‌ت، بۆ نموونه:
• ده‌ربرین ل سه‌ر ده‌نگێن مۆزیكێ یێن پێكڤه گرێداى:
ـ زارۆى دێ ب ده‌ستێن خوه هێله‌كا درێژ كێشیت یا گرێداى، هه‌روه‌كى ئه‌و یێ خیچه‌كا بازنه‌ى یا ل دووڤ ئێك گرێداى چێدكه‌ت.
ـ دێ ل دووڤ وێ خیچێ گه‌له‌ك ئێت و چیت و پێكڤه گرێده‌ت ل گه‌ل مۆزیكێ.
ـ دێ چاڤ ل لڤینا ماسیگرى كه‌ت ل ده‌مێ گرێدانا تۆرێ ب لڤینێن گرێداى ب هه‌ردو ده‌ستێن خوه
ـ ده‌برین ل سه‌ر ده‌نگێ مۆزیكێ یێ پارچه پارچه:
ـ دێ ب ده‌ستێ خوه كولما ل دیوارى ده‌ت هه‌روه‌كێ ئه‌و یێ بسماره‌كێ دقوتیت ل دیوارى.
ـ دێ خوه بلندكه‌ت و خوه ل ئه‌ردى ده‌ت ب پێن خوه دێ چاڤ ل گیانه‌وه‌رێ (كانغر)ى كه‌ت.
ـ دێ ده‌ست و تبلێن خوه هه‌ژینیت و درێژكه‌ت هه‌روه‌كى ئه‌و یێ ئاڤێ ل گولێن ل باخچه‌ى دره‌شینیت.
* ده‌ربرین د ناڤبه‌را ده‌نگێن موزیكێ یێن ژ گه‌له‌ك ژێده‌ر و ئامیرا ده‌ردكه‌ڤیت:
مامۆستا دێ رابیت ب گوهدانا زارۆیان ل باخچه‌ى ب هنده‌ك ئاوازێن جود،ا یا باشه ئه‌و ئاواز زارۆیان گوه لێ ب بیت، پاشى دێ ژه‌نیت بۆ ل سه‌ر ئامیرێ ئورگنێ، پاشى دێ هه‌ر وێ ئاوازێ ل سه‌ر ئامیره‌كێ دى بۆ زارۆیان ژه‌نیت، پاشى ل سه‌ر ئامیرێ رێكوردێ، پاشى دێ پرسیارێ ژ قوتابیان كه‌ت كانێ ئاوازا وان گوه لێ بووى هه‌ر ئه‌و ئاواز بوویه یان هاتیه گوهۆرین؟
* ده‌ربرین دناڤبه‌را ده‌نگێن موزیكێ یێن جودا جودا ئه‌وێن ژ ئامیره‌كێ ده‌ردكه‌ڤن:
مامۆستا دێ رابیت ئاوازێن جودا جودا و گوهۆر بۆ زارۆیان پێشكێش كه‌ت، دێ بۆ ژه‌نیت ل سه‌ر ئێك ئامیره، (ئورگ یان پیانۆ) دێ پرسیار ژێ كه‌ت كانێ ئاواز هاتنه گوهۆرین یانه؟
