سه‌قامگیریا ده‌ڤه‌رێ ب هه‌ڤقه‌بوولكرنێ یه‌

سه‌قامگیریا ده‌ڤه‌رێ ب هه‌ڤقه‌بوولكرنێ یه‌

26

ئحسان ئامێدى

مرۆڤ ئه‌و زینده‌وه‌رێ ژیر، هه‌مى گه‌ردوون ل به‌ر خزمه‌تا ویه‌، هه‌كه‌ ئه‌ڤ مرۆڤه‌ ب ژیرێ خوه‌ڤه‌ هه‌مى ب هه‌ڤرا كاربكه‌ن، پێناڤى باشتر تێگه‌هشتنا جیهانێ و خۆشكرنا بیاڤێن ژیانێ گه‌شه‌كرنا كه‌رستێن پێشكه‌فتنێ دێ چه‌ند د ره‌وشه‌كا باشتر دابین.
لێ ئه‌ڤه‌ نه‌بوویه‌ و ناهێته‌ چاڤه‌رێكرن ئه‌و تێگه‌هشتن و هه‌ڤقه‌بوولكرن چێببیت و هه‌مى پێكڤه‌ بۆ ئارمانجێن مرۆڤایه‌تیێ كاربكه‌ن هندى ئه‌زئه‌زۆكى و خوه‌په‌رستى و توخمپه‌رستى هه‌بیت، شه‌ر و ململانێ و هه‌ڤركى هه‌ر هه‌بوویه‌، سه‌را بچیكترین پرس تا مه‌زنترین پرس، و ئه‌ڤێ ژى بیاڤه‌كێ دى یێ وه‌رار و پێشڤه‌چوونێ ل خوه‌ ڤه‌كریه‌.
ململانا مرۆڤان ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ و ده‌ستكه‌فتیان و خوه‌سه‌پاندنێ و به‌رفره‌هكرنێ بوونه‌، و پرسێن ئه‌تنى و ئاینى و ئولى و تایفى و جوگرافى و بیروباوه‌رى و چینایه‌تى و ره‌نگى ئامراز و كارتێن هێزێ یێن ڤێ ململانێ بوونه‌.
كه‌ڤنترین و ره‌سه‌نترین جوداهیا كومێن مرۆڤان ل سه‌ر بنه‌مایێن ره‌گه‌زى و ئه‌تنى و ئاینى و جوگرافى بوونه‌ و ل ڤێ جوداهیێ شه‌رێ ده‌ستهه‌لاتێ و فراوانخوازیێ ده‌ستپێكریه‌ و هه‌ر به‌رده‌وامه‌.
ل ڤى سه‌رده‌مى هشتا شه‌رێن ئاینى و نه‌ته‌وه‌یى و فراوانخوازیێ و ده‌ستهه‌لاتێ ل پتریا قولاچێن جیهانێ هه‌نه‌، مه‌زنترین و درێژترین شه‌ر، شه‌رێ داگیركرن و ده‌سته‌سه‌ركرنا كوردستانێ بوویه‌، ئه‌ڤ شه‌ره‌ به‌رێ سه‌رهلدانا بوسلمانه‌تیێ هه‌بوویه‌ و پشتى داگیركرنا بوسلمانان و بوسلمانبوونا كوردان ژى هه‌ر مایه‌ و داگیركه‌رێن بوسلمان ب بوسلمانبوونا كوردان رازى نه‌بوون به‌لێ هه‌ولێن ژێبرنا كه‌ساتیا كوردى و ناسناما كوردستانێ دان و سیاسه‌تا به‌هژاندنا نه‌ته‌وه‌یا كوردى په‌یره‌وكر. بوسلمانێن كورده‌، ب ده‌ستێن بوسلمانێن عه‌ره‌ب و تورك و فارس دهێن ژناڤبرن، سه‌رهلدان و به‌رخودانا كوردان درێژى دایێ و هه‌رێ به‌رده‌وامه‌ و دێ یێ به‌رده‌وام بیت تا كوردستان ب مافێن خوه‌ یێن نه‌ته‌وه‌یى شادببیت.
ملله‌تێن ده‌ڤه‌رێ ب گه‌له‌ك ره‌نگان سه‌ره‌ده‌رى دگه‌ل به‌لاڤبوونا بوسلمانه‌تیێ كر، هه‌بوونه‌ بوسلمانه‌تى و عه‌ره‌باتى وه‌رگرتى و ناسناما خوه‌ یا كه‌ڤن ژده‌ستدای وه‌كو مسری و جه‌زائیریان، هه‌بووینه‌ ژى بوسلمانه‌تى وه‌رگرتى و عه‌ره‌بایه‌تى ره‌دكرى وه‌كو كوردان و فارسان و توركان، و هه‌بوونه‌ هه‌ردو ره‌دكرین وه‌كو ئسپانیا و بلقانیا و هه‌بوونه‌ عه‌رباتى وه‌رگرتى و ئیسلام ره‌دكرى وه‌كو پێكهاتێن مه‌سیحى ل وه‌لاتێن عه‌ره‌بى، ل سه‌ر ڤێ هه‌میێ را كو كوردان بوسلمانه‌تى وه‌رگرتى باشترین پێگیرى ب ستینێن بوسلمانه‌تیێ كریه‌، لێ ملله‌تێن دیتر بوسلمانه‌تى كره‌ فاكته‌ره‌ك بۆ بهێزكرن و بالاده‌ستكرن و به‌رفره‌هكرنا خوه‌ و ته‌په‌سه‌ركرنا یێن دیتر.
ل وه‌لاتێن بوسلمانان هه‌ر نه‌ته‌وه‌كێ بۆ خوه‌ ده‌وله‌ته‌ك چێكرى، مافێن پێكهاتێن دى یێن جڤاكى ژێ ستاندینه‌، ده‌وله‌ت یا ده‌ستهه‌لاتێ بوویه‌ و ده‌ستهه‌لات یا پێكهاته‌كا ئه‌تنى بوویه‌، و یێن دى د زربه‌هركرى بوونه‌ ژمافێن خویێن ره‌وا، و نه‌بوویه‌ د وه‌لاته‌كێ بوسلمانان دا پرانسیبێن مافێن مرۆڤى و مافێن چاره‌نڤیسێ گه‌لان و دادپه‌روه‌ریێ و هاولاتیبوونێ ب وه‌كهه‌ڤى بجهئینابیت، له‌وا هه‌رده‌م ل وان وه‌لاتان شه‌ر و ململانێ و لێكدانه‌.
خه‌باتا رزگاریخوازا گه‌لێ كوردستانێ پێناڤى مافێن و ێیێن ره‌وابوویه‌، دژى داگیركه‌ران یێن هه‌لگرێن هه‌مان ئایین كو نه‌ڤیایه‌ ناڤه‌رۆكا ئایه‌ته‌كا قورئانا پیرۆز بجهبینن و هه‌ر خوه‌ تێناگه‌هینن كو ئایه‌ته‌كا هه‌ى دانێ ب مافێن ملله‌تان دده‌ت!.
(هۆ خه‌لكینۆ مه‌ هین ژ نیر و مێرا ئافراندینه‌ و كرینه‌ گه‌ل و هۆز دا هه‌ڤبنیاسن چێترێ وه‌ ل ده‌ف خودێ ئه‌وه‌ یێ باشتر بیت). ئه‌ڤه‌ ئایه‌ته‌كا قورئانا پیرۆزه‌ بۆ هه‌مى مرۆڤان هاتیه‌ و ئه‌ركه‌ ل سه‌ر بوسلمانان خوه‌ د ناڤه‌رۆكا وێ ئایه‌تێ بگه‌هینن و كارپێبكه‌ن و بجهبینن. به‌لێ ده‌ستهه‌لاتدارێن ده‌وله‌تێن بوسلمانان ئاینى بكاردئینن بۆ سه‌ركوتكرن و ته‌په‌سه‌ركرنا یێن دیتر و كوردستان نموونه‌كێ زیندیێ ملله‌ته‌كى یه‌ كو یێ دهێت ژناڤبرن ژلایێ ده‌وله‌تێن بوسلمانان ڤه‌.
جڤاكێ مرۆڤێ پێكهاتێن گه‌ل و نه‌ته‌وه‌ و هۆز و خێل و خێزانایه‌ و مرۆڤ وه‌كو ژینداره‌كێ جڤاكى پێكهێنه‌رێ وان كۆمایه‌ و لێ دهێته‌ خاستن هه‌ڤنیاسین د ناڤبه‌را وان دا پێكبینیت ل سه‌ر بنه‌مایێ وه‌كهه‌ڤیێ كو هه‌مى مرۆڤن به‌ندێن خودێ نه‌، پێدڤیه‌ رێزێ ل هه‌ڤبگرن و هه‌ڤكاریا هه‌ڤبكه‌ن، ئه‌ڤ ئایه‌ته‌ رێبازا سه‌ره‌ده‌ریكرنا مرۆڤانه‌ ل گه‌ل هه‌ڤدو ب جوداهیێن خوه‌ یێن ئه‌تنى و جڤاكى ڤه‌، و هه‌رده‌مێ ب دروستاهى بهێته‌ بجهئینان ئه‌ڤه‌ یه‌كسانى و وه‌كهه‌ڤیا پیكهاتێن جڤاكیێن مرۆڤى جێگیربوو و ئاسایش و سه‌قامگیرى بجههات، كو پێدڤیا بنه‌كیا ژیانا مرۆڤانه‌.
جوداهیێن ئه‌تنى و ره‌گه‌زى ئافراندنه‌كا خودایه‌ دگه‌ل مرۆڤان و مرۆڤ هه‌مى وه‌كو ئێكن له‌و دڤێت رێز ل ڤێ ئافراندنێ بهێته‌گرتن و وه‌كو هه‌نه‌ سه‌ره‌ده‌رى دگه‌لدا بهێته‌كرن، ژبه‌ر ڤێ چه‌ندێ ژى ئاینێن ئاسمانى و قانوونێن مرۆڤى هه‌میان مرۆڤ نموونێ بلند یێ داناى و د خزمه‌تا مرۆڤان دانه‌ بێى جوداهى ل سه‌ر بنه‌مایێن ره‌گه‌زى یان ئه‌تنى یان ئاینى.
هه‌بوونا مرۆڤان ب جوداهیێن خوه‌ڤه‌یه‌، له‌و دڤێت ئه‌ڤ هه‌بوونه‌ ب وان جوداهیان ڤه‌ بهێته‌ قه‌بوولكرن و پاراستن و رێز لێبهێته‌كرن و سه‌ره‌ده‌ریه‌كا گونجاى و وه‌كهه‌ڤ دگه‌لدا بهێته‌كرن، داكو پێكڤه‌ژیانا ئاشتیانه‌ جێگیربیت و گیانێ لێبۆرینێ و لێكقه‌بوولكرنێ خورت بیت و ئاشتى و ئاسایش و خوشگوزه‌رانى بجهبهێت.
د به‌رێ دا عه‌ره‌بان بناڤێ بوسلمانه‌تیێ كوردستان داگیركر و پتریا خه‌لكێ وان كرنه‌ بوسلمان، لێ پرۆسا داگیركرنا كوردستانێ درێژى كێشا د ناڤبه‌را عه‌ره‌بێن بوسلمان و كۆمه‌كا دى یا ملله‌تێن بوسلمان وه‌كو فارسان و توركان و هه‌میان ژى بناڤێ بوسلمانه‌تیێ سۆره‌تا ئه‌نفالان دژى كوردستانێ بكارئینان دا ده‌ستێن هێرشبه‌رێن وان ڤه‌كرى بیت هه‌مى كریارێن درندانه‌ و تالانكرنێ دژى كوردستانێ بكاربینن، لێ یا سه‌یرتر ل ڤى سه‌رده‌مێ پێشكه‌فتنێ بده‌ستێن چار ده‌وله‌ت و سێ ملله‌تێن بوسلمان مه‌زنترین فه‌رمانێن ژناڤبرنا كوردستانێ دهێنه‌ بجهئینان، تنێ كریستیان و جوهى ب ده‌وله‌تێن وانڤه‌ د هه‌وارا كوردستانا بوسلمانا دهێن و مایتێكرنێ دكه‌ن داكو ده‌ستدرێژیێن ده‌وله‌تێن بوسلمان ل سه‌ر ملله‌ته‌كێ بوسلمان راگرن!.
به‌لێ پتریا كوردان بوسلمانن و باشترین بوسلمانن، لێ بده‌ستێن هه‌ڤئاینێن خۆ دهێنه‌ سه‌ركوتكرن و ژناڤبرن، واته‌ كێشه‌ نه‌ ئاینه‌، ئه‌گه‌ر ئاین با ئه‌ڤه‌ ئاینێ هاتیه‌ قه‌بیلكرن، لێ كێشه‌ پرسه‌ك نه‌ته‌وه‌یه‌ ئافراندنه‌كا خودایه‌، ده‌ست لێ ناهێته‌ به‌ردان، ئه‌ركه‌كێ مرۆڤى و ئاینى و نه‌ته‌وه‌یى و نشتیمانى یه‌ كار و خه‌بات بۆ بهێته‌كرن تا وه‌كهه‌ڤیا پێكهاتێن مرۆڤان بجهدهێت.
كوردستانێ دڤێت هه‌بیت و بمینیت و پێشڤه‌بچیت وه‌كو ئه‌و هه‌یه‌ و چاوا ئافراندیه‌، و ته‌سلیمى چ دیدوبۆچوونێن دى نابیت، دڤێت هه‌بیت وه‌كو ملله‌ت، وه‌كو وه‌لات، وه‌كو سیسته‌م، وه‌كو ده‌ستهه‌لات، وه‌كو دابونه‌ریت، وه‌كو هزر و بیر، وه‌كو راده‌ربرین، و پێكڤه‌ژیانێ قه‌بوول دكه‌ت وه‌كو برا ل مرۆڤایه‌تیێ و ل ئاینى و ل بیروباوه‌را و ل هه‌ڤوه‌لاتیێ و ل به‌رژه‌وه‌نداین و سوود و قازانجێن هه‌ڤپشك و پرسێن چاره‌نڤسیێن مرۆڤى.
بپرسن داگیركه‌رین سه‌را وێ سیاسه‌تا وه‌ دژى كوردستانێ چه‌ند ژ وه‌ هاتینه‌ كوشتن و چه‌ند زیانێن گیانى و مادى ب وه‌كه‌فتینه‌ و چه‌ند رى ره‌شى و شه‌همزارى ب سه‌رێ وه‌ هاتینه‌، ئێدى ده‌م هاتیه‌ بخوه‌دا بچنه‌ ڤه‌ ڤێ ئافراندنا خودایى قه‌بوولكه‌ن، بهێلن هه‌ر ئێك د وه‌لاتێ خوه‌دا بژیت.
كوردستان ئافراندیه‌كا خودایه‌ قه‌بوول بكه‌ن ئه‌ى هه‌لگرێن په‌یاما بوسلمانه‌تیێ، ده‌ردێ وێ بزانن و گوهدارى بكه‌ن و خه‌ما وێ هه‌لبگرن و سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌لدا بكه‌ن، رێ بده‌ن ئه‌ڤ هه‌بوونه‌ وه‌كو خوه‌ هه‌بیت و ب ئاشتیانه‌ ب هه‌ڤرا بژین و حه‌ژێك بكه‌ن و هه‌ڤجۆتیێ و هه‌ڤڤه‌حه‌ویانێ و برایه‌تیێ پێكبینن و ئاسایشێ و سه‌قامگیریێ بجهبینین.

کۆمێنتا تە