ده‌ستهه‌لاتا شیعه‌گه‌ری ل عیراقێ!

ده‌ستهه‌لاتا شیعه‌گه‌ری ل عیراقێ!

12

شه‌وكه‌ت ئامێدی/ سوید

پتریا پارت و ئوول و تیره‌، خه‌باته‌كا ژێهاتی دكه‌ن ژ بۆ گه‌هشتنا ئه‌وێ ئارمانجا پتریا پترا ملله‌ت و پێكهاتان دكه‌ن، د چارچۆڤه‌كێ تایبه‌ت دا پاشی دێ ب ڕێیێن جواد جودا ئه‌وێ فه‌لسه‌ڤێ یان بۆچوون و باوه‌ران هنارده‌ی ده‌رڤه‌ی چارچۆڤه‌ی خوه‌ كه‌ن، ب مه‌رجه‌كێ پتر یان هه‌می د مفایێ هه‌ی لایی دابیت ئه‌وێ ئوول یان بۆچوون لێ هاتینه‌ وه‌رگرتن، ئه‌ڤه‌ ژی چ ڕاسته‌ یان نه‌ ڕاسته‌خوه‌. مینا چارچۆڤێ ئیرانی ل عیراقێ، ئه‌فغانستانێ، یه‌مه‌نێ، لوبنانی و ل كه‌نداڤێ. هه‌روه‌سا سعوودیێ ل یه‌مه‌ن، ل عیراقێ ل سووریێ، ل چه‌ند وه‌ڵاتێن ئه‌فریقی.
وه‌كو دى گه‌ر پتریا شیعێن عیراقێ وه‌ك شیعه‌گه‌ریا ئیرانێ كربا، جارا ئێكێ ژ بۆ گه‌لێ عیراقێ خه‌بات كربا پاشێ ده‌ستهه‌لاتا وێلایه‌تا فه‌قی بكارئینابا. نوكه‌ هه‌می پارێزگه‌هێن شیعه‌نشین هنده‌ك ژ لایانگرێن وان یێن سوننه‌. د خێر و خۆشیان دا ژیابان. د لایه‌كێ دیڤه‌ نوكه‌ ب ده‌هان شه‌ر و پێكدادانێن خیناوی ل گه‌ل ملله‌تێ كورد كربان. چونكی پتریا ئه‌گه‌ر ژ ده‌ستێ وان بێهێت، ئه‌و چ سازان و ڕێككه‌فت و زۆرینه‌ و كه‌مینه‌ نزانن.
چونكی د بۆچوونێن وان دا یا هاتی (هه‌ره‌ ژۆرڤه‌ خولام و ده‌ركه‌ڤه‌ ئاغا، ئه‌گه‌ر نه‌ سیمایێ شیعاتیێ ب ته‌ڤه‌ دیار نابیت) واته‌ ب هه‌می بابه‌ت و ئه‌گه‌ران دێ ڕازی بی هه‌تا ده‌سهه‌لاتێ ب ده‌ستڤه‌دئینی. مینا خومه‌ینی و ده‌ستهه‌لاتا فره‌نسی، حه‌سه‌ن نه‌سروللای ل لوبنانی،
ئه‌ڤ ڕێڤه‌به‌ریه‌ ژی د هه‌می ده‌مان دا ل دووڤ به‌رژه‌وه‌ندیێن مامێ ئه‌مریكا چۆت نابن.
ل ڤێره‌ ژ بۆ ئه‌مریكا ده‌ستناده‌ت ئه‌وان خوینا ل عیراقێ ڕشتی و سه‌رمایه‌كێ مه‌زنێ خه‌رجكری و مالكی هنده‌ فرۆكان و چه‌ك و ته‌قه‌مه‌نی ل بولگاریا بكریت. هه‌روه‌سا برێز عادل عه‌بدولمه‌هدی كۆمپیالێن ملیاری ل گه‌ل چینێ واژۆ بكه‌ت. د هه‌مان ده‌م دا پتریا سه‌ركردێ حه‌شدا شه‌عبی ب سه‌ر ئیرانێ ڤه‌ بن چ ڕاسته‌ خوه‌ چ نه‌ ڕاسته‌خوه‌.
ب كورتی ئه‌ڤ روودانێن به‌ری چه‌ند هه‌یڤان ل به‌غدا، ڕاسته‌خوه‌ یان نه‌ ڕاسته‌خوه‌ ده‌ستێ ئه‌مریكا یێ د ناڤ دا هه‌ی.
ل ڤێره‌ چار ئه‌گه‌رێن سه‌ره‌كی یێن هه‌ین: چ برێز عادل عه‌بدولمه‌هدی بزڤریته‌ڤه‌ سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ، چ كه‌سانه‌كێ دی جهێ وی بگریت، هه‌كه‌ گوهێ خوه‌ د ده‌ستێ ئه‌مریكا ڕا نه‌كه‌ت دوور یان نێزیك به‌غدا بێده‌نگیێ ب خوه‌ڤه‌ نابینیت.
دو: كۆده‌تایه‌كا سه‌ربازی یا بێ خوینڕشتن ب هاریكاریا ئه‌مریكا، چ ڕاسته‌خوه‌ یان نه‌ ڕاسته‌خوه‌، پتریا ئه‌گه‌ر ژی دێ ب ڕاسته‌خوه‌ بیت.
سێ: عیراق ببیته‌ سێ هه‌رێم و به‌غدایه‌كا لاواز و د پاشه‌ڕۆژێ دا، عیراق ڕاسته‌خوه‌ ببیته‌ سێ هه‌رێمێن كۆنفیدرالی.
چار: ڕاسته‌خوه‌ سه‌ربخوه‌یی بهێته‌ ڕاگه‌هاندن، ئه‌ڤه‌ ژی ژی دێ مینیته‌ ل سه‌ر ئاماده‌بوون و هێز و بیرمه‌ندێن كورد.
ئه‌مما ده‌نگدانه‌كا ده‌مكى یان ده‌سهه‌لاته‌كا ده‌مكى، ئه‌ڤه‌ ژی ئه‌ڤێ دبَیژیته‌ مه‌، په‌رێ وه‌كی به‌رێ. یان (عاده‌ت ئه‌لحه‌لیما ئیلا عاده‌تیها ئه‌لقه‌دیمه‌).
چنكی یا ڕۆهن و ئاشكه‌رایه‌ گه‌لێ عیراقێ هه‌می پێكڤه‌ چ ملله‌ت و ئوول و بۆچوون بن، گرنگ ئه‌وه‌ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا تێكنه‌چن و جڤاكێ ئیشتراكی ژ ئابوورێ عیراقێ دووربیت، ل سالا ١٩٧٤. هه‌روه‌سا ٢٠١٧ ل شانزده‌ی ئوكتۆبه‌رێ چ ب سه‌رێ مه‌ كوردان ئینا و نوكه‌ ژی ب ل سه‌ر ئه‌زمانێ هنده‌كان گه‌رمترین دۆسته‌.

کۆمێنتا تە