عه‌بدولغه‌نی كۆڤلی.. نموونا مرۆڤێن دلسۆز و پاقژ د سه‌رده‌مه‌كێ مژه‌وی دا

عه‌بدولغه‌نی كۆڤلی.. نموونا مرۆڤێن دلسۆز و پاقژ د سه‌رده‌مه‌كێ مژه‌وی دا

10

به‌ده‌ل ره‌ڤۆ

غراتس/ نه‌مسا

ده‌ما مرۆڤ بابه‌ته‌كی دنڤیسیت ل سه‌ر نڤیسه‌ره‌كی یان هونه‌رمه‌نده‌كێ وه‌غه‌ركری وه‌كو دیده‌ڤانیه‌ك بۆ وی كه‌سی، پێدڤیه‌ مرۆڤ هه‌می لایه‌نێن ژیانا وی به‌رچاڤ كه‌ت، ده‌ستپێكێ دێ به‌حسێ لایه‌نێ كه‌ساتیا وی و مرۆڤاتیا وی كه‌سی كه‌ین ، پاشی دێ لایه‌نێ نیشتیمانی، ئانكو گرێدانا وی ب ئاخ و وه‌لاتێ وی ڤه‌ كه‌ین، پاشی لایه‌نێ داهێنانێ د ژیانا وی یا ڕه‌وشه‌نبیری دا دێ به‌رچاڤ كه‌ین.

هه‌ڤنیاسینا من د گه‌ل هه‌لبه‌ستڤانێ دلسۆز و مرۆڤچاك ب هه‌می ڕامانێن مرۆڤاتیا دلپاك و ڕه‌سه‌ن دزڤڕیته‌ڤه‌ بۆ بهارا 2015، وی ده‌مێ دیوانا من ــ انتولاجیا شعرا‌و الكرد ــ(النسر) ئانكو ــ ئه‌نتولوجیا هه‌لبه‌ستڤانێن كورد ــ ئه‌لنه‌سر ) ژ چاپێ ده‌ركه‌فتی ژ لایێ ((دار الشۆون الپقافیه‌)) ل به‌غدا سالا 2013 هه‌لبه‌ستێن 66 هه‌لبه‌ستڤانێن ژن و مێر ب خوه‌ڤه‌ دگرت، ژ وانا هه‌لبه‌ستێن هه‌لبه‌ستڤانێ خودێ ژێ ڕازی سه‌لمان گۆڤلی بوون…

من دیوانا خوه‌ هه‌لگرت و به‌ر ب گوندێ كۆڤلێ كه‌تمه‌ڕێ دا وه‌كو دانه‌یه‌كا ڤێ دیوانێ بكه‌مه‌ دیاری بۆ مالباتا هه‌لبه‌ستڤان سه‌لمان كۆڤلی  وه‌كو بیرهاتنه‌ك د ناڤ ئه‌رشیفێ وی دا بمینیت.

ل وێرێ چاڤێن من ب هه‌لبه‌ستڤان عه‌بدولغه‌نی كۆڤلی كه‌تن، من دیت كه‌سه‌ك جوامێر و مه‌رد و دلڤه‌كری، بێی ده‌ستووری دچیته‌ د دلێ مرۆڤی دا و مرۆڤ ژ دیوان و سوحبه‌تێن وی تێرنابیت، به‌ری ئه‌ز بزانم كو هه‌لبه‌ستان دڤه‌هینیت، ده‌مه‌كێ گه‌له‌ك خوش مه‌ پێكڤه‌ ل وی گوندی بهه‌ڤڕا بۆراند.

په‌یوه‌ندیێن من د گه‌ل ڤی مرۆڤێ ڕاستگۆ و دلپاك ڕۆژ بۆ ڕۆژێ گه‌رمتر لێهاتن، نه‌مازه‌ پشتی من هه‌لبه‌ستێن وی دیتین و خواندین و هند تێبینی من ل سه‌ر داین، وی ژی ب سینگه‌كێ به‌رفره‌ه و دله‌كێ ڤه‌كری ژ من وه‌رگرتن.

هه‌لبه‌ستێن هه‌ڤال عه‌بدولغه‌نی كۆڤلی مینا ده‌ریایه‌كا مه‌زن پڕ ژ هه‌ستێن مرۆڤاتی، نیشتیمانی، وه‌لاتپارێزی، جڤاكی، ڕه‌خنه‌یی، ئه‌ڤینداری، هێمایه‌تی هه‌می جۆرا ب خوه‌ ڤه‌ دگرن و هه‌ر جۆره‌كێ هه‌لبه‌ستێ نڤیسیبا داهێنان د ڤه‌هاندنا وێ دا دكر، ب هه‌می جساره‌ت هه‌لبه‌ستا ڕه‌خنه‌یی دنڤیسا، به‌لێ ڕه‌خنا وی بۆ باشیێ و ئاڤاكرنێ بوو، نه‌ بۆ تێكدانێ یان خرابكرنێ بوو، گه‌له‌ك هه‌لبه‌ستێن وی من وه‌رگێڕاینه‌ و ل ڤان نێزیكا ب ئانه‌هیا خودێ دێ هێنه‌ به‌لاڤكرن..

عه‌بدولغه‌نی كه‌سه‌كێ  رح سڤك و خوشتڤیبوو، مه‌زناهی ل ده‌ف ڤی مرۆڤی نه‌بوو،  دل و ده‌روون پاقژبوو، له‌وما گه‌له‌كێ بڕێز بوو ل ده‌ف هه‌ڤالان و ل ده‌ف جڤاكی خوه‌ ژی، به‌رده‌وام ل جهێن گشتی و مللی دهاته‌ دیتن وه‌كو چایخانێن هه‌ژارا هه‌ر جهێ ره‌وشه‌نبیره‌ك لێ با قه‌ستا وی جهی دكر، ڕۆژا ئێكێ مه‌ ئێكدو دیتی پشتی ژ گوندێ كۆڤلێ ڤه‌گه‌ڕیاین، ل چایخانه‌كا باژێڕی مه‌ هه‌ڤدو دیته‌ڤه‌ و هه‌تا ده‌مێن دره‌نگێن  شه‌ڤێ ئه‌م دگه‌ل ئێك ماین بێی كو هه‌ست ببۆرینا ده‌می بكه‌ین، مه‌ وێ شه‌ڤێ به‌حسێ باژێڕێ موسل و بیره‌وه‌ریێن خوش و نه‌خوش یێن مه‌ ل وێرێ بوراندین دكرن.

هه‌ڤالێ هه‌لبه‌ستڤان عه‌بدولغه‌نی كۆڤلی خودێ رازیبیت، سه‌ركێشیا گروپه‌كێ ڕه‌وشه‌نبیری دكر، د گه‌ل چه‌ندین هه‌ڤالێن دی بناڤێ گروپێ ڕه‌وشه‌نبیری و جڤاكی، چالاكیێن جۆرا و جۆر ب هه‌ڤكاری د گه‌ل پرتووكخانا به‌درخانیان و سه‌یدایێ (ئسماعیل تاهر جانگیر) خودێ ژێ رازیبیت پێكڤه‌ ئه‌نجامداینه‌ مینا ئاهه‌نگێن ئیمزاكرنا به‌رهه‌مێ چابكریێن وی و یێن چه‌ندین هه‌ڤال و ماموستایێن دی، كاره‌كێ زورێ ژ هه‌ژی ئه‌نجامداینه‌ و چالاكیێن ئێكجار زۆرتر.

ڕونشتن و چاڤپێكه‌تنێن مه‌ ل دۆر چاند و ئه‌ده‌ب و ره‌وشه‌نبیریا كوردی دبه‌رده‌وامبون، گه‌له‌ك جارا من داخواز ژێ دكر بزاڤێ بكه‌ت، ده‌ستووریا فه‌رمی ژ وه‌زاره‌تا ڕه‌وشه‌نبیری بۆ گڕوپێ وان یێ ڕه‌وشه‌نبیری و جڤاكی وه‌رگریت، دا بشێن ب ڕه‌نگه‌كێ به‌رفره‌هتر چالاكیێن خوه‌ ئه‌نجامده‌ن، به‌لێ مخابن به‌ری بگه‌هیته‌ وێ هیڤیێ خاترا خوه‌ ژ مه‌ و ژ ڤێ جیهانێ هه‌میێ خواست و چو به‌ر دلۆڤانیا خودێ.

وه‌كو من گۆتی په‌یوه‌ندیێن مه‌ دبه‌رده‌وامبوون هه‌تا دوماهی چركا ژیانا وی، هه‌ر وه‌كی كوڕێ وی ئازادی بۆ من ڤه‌گێڕای، به‌ری خاترا خوه‌ ژ ڤێ جیهانێ بخوازیت پتر ژ جاره‌كێ ناڤێ من دئینا، ئه‌ڤه‌ بۆ من عاجزیه‌كا مه‌زنبوو گه‌له‌كا بژان و ئێش بوو، خوزی من زانیبا كا داخوازا وی چبوو، دا چ بێژیته‌ من، ئه‌ڤه‌ بۆ من بوویه‌ مه‌ره‌ق. له‌وما ده‌مێ زڤڕیمه‌ وه‌لاتی ئێكسه‌ر من قه‌ستا مه‌زارێ وی یێ پیرۆزكر.

گه‌له‌ك كه‌یفخوش بووم ب نیاسینا وی و هه‌ڤالینیا وی، مه‌زن دبێژن ئه‌و كه‌سێ عه‌یاله‌كی ل پاش خوه‌ دهێلیت هه‌ر یێ زێندیه‌ و نامریت، هه‌روه‌سا نڤیسه‌ر دبێژن كه‌سێ به‌رهه‌مه‌كی ل پاش خوه‌ دهێلیت ساخ و زێندیه‌ و نامریت، د ناخێ مه‌ و وژدانا مه‌ دا هه‌ر دێ ژیت و هه‌ر دێ ژیت.. ب كوردی و كورتی دێ بێژم هه‌لبه‌ستڤان عه‌بدولغه‌نی كۆڤلی:

ژیه‌كێ كورت، بزاڤه‌كا خورت، لێ سه‌د مخابن ب هیڤی و ئارمانجێن خوه‌ نه‌گه‌هشت.

گوڕا ته‌ ب گول و ریحان و نێرگز بیت، وه‌غه‌ر خێربیت جهێ ته‌ به‌هشتا به‌رینبیت…

کۆمێنتا تە