ئازراندن د هزرا تیرۆرێ دا

تیرۆر د كارێ خوه‌ یێ قیزه‌وه‌ن دا هه‌می یاسا و بنه‌مایێن سایكۆلۆژی پیاده‌ دكه‌ت بۆ گه‌هشتن ب مه‌ره‌مێن خوه‌ یێن ئه‌هریمانی. تێگه‌هێ ئازراندن (الاستفزاز یان provocation) ل سالا (1969) د پرتووكا ئێك ژ شۆره‌شگێڕێن ئه‌مریكایا لاتینی دا ب ناڤێ ماركۆس ماریجیلایدا هاتیه‌ ئاماژه‌پێدان و ئه‌ڤه‌ وه‌ك ئه‌زموون یان ل قۆناغێن جه‌نگێن ئازادیخوازی ل ڤی كیشوه‌ری هاتیه‌ تێبینیكرن (1: 175). تیرۆر د ڤێ سیاسه‌تا خۆ دا دڤێتن بڕێكا پیاده‌كرنا كه‌لتۆر و فه‌رهه‌نگ و ره‌وشه‌نبیریا وه‌حشیگه‌ریێ و هۆڤانه‌ و ترساندنێ جۆره‌ ئاژاوه‌ و تێكچوونا ره‌وشا جڤاكی و سیاسی و ئابووری و سایكۆلۆژی د ناڤ جڤاكێدا به‌لاڤ بكه‌ت و ئه‌ڤ كاودانه‌، ب دیتنا وان دێ بیته‌ پالده‌ره‌ك بۆ هندێ خه‌لك هه‌ست ب نه‌خۆشیێ و مه‌ترسیێ بكه‌ن و ب ڤێ چه‌ندێ ده‌نگێ ناره‌زایی و به‌ل به‌لێ ل هه‌ر كۆژیه‌كی بلند ببیت و ئه‌ڤ چه‌نده‌ گه‌له‌ك جاران دهێته‌ بكارئینان وه‌ك چه‌كه‌ك ل دژی ده‌ستهه‌لاتێ. گازنده‌ و گله‌یی و ره‌خنه‌یێن خه‌لكێ ژ حوكمه‌تێ و ده‌ستهه‌لاتێ و كاودانێن پێدا ده‌باز دبیت، دبیته‌ ده‌لیڤه‌یه‌ك بۆ خوه‌نیشاندان و جاران سه‌رهلدان و شۆره‌ش و ڕاپه‌رینان، كۆ ڕێكخراوێن تیرۆرستی ب هه‌می شیان كاری بۆ دكه‌ن و بزاڤا به‌لاڤكرنا وێ و مه‌زنتركرنا وێ دده‌ن. ئه‌ڤ چه‌نده‌ هینگی بهێزتر لێدهێت ده‌مێ لایه‌ن و وه‌لاتێن ده‌روبه‌ر ژی مایێ خوه‌ تێدا دكه‌ن و ب شێوازێن جوداجودا بزاڤا پشته‌ڤانیكرن ل ڤان ڕێكخراوێن تیرۆرستی و ئاژاوه‌گێڕ دده‌ن و مه‌به‌ستا سه‌ره‌كییا وێ ژی پاشخستنا بڕێڤه‌برنا هنده‌ك پرۆسه‌ و پرۆژێن نه‌ته‌وه‌یی یێن گرێدای ڤی كاودانی نه‌. ده‌ما مرۆڤ د بزاڤ و ره‌فتارێن ڕێكخراوه‌كا تیرۆریستی وه‌ك داعشێ دفۆكریتن ب ئاشكرایی ڤێ سیاسه‌تا چه‌وت دبینیتن كه‌ پشكه‌كا مه‌زن ژ هه‌ول و چالاكییا وان بۆ هه‌مان مه‌به‌ستێ و بۆ پاشئێخستنا پرۆژێ “ب ده‌وله‌تبوونا كوردی” دهێته‌ كرن و یا ژ هه‌میان رۆهنتر ئه‌و بوو كو هنده‌ك وه‌لاتێن ده‌وروبه‌ر ب ئاشكرایی و ل به‌رچاڤێن جیهانێ هاریكاریا وان كر بۆ ڤێ مه‌به‌ستێ، به‌لێ پشتی دیتی كه‌ ئه‌ڤ بزاڤه‌ نه‌شێت كوردستانیان هندی سه‌رێ درێزیكه‌كێ ژ ویست و داخوازیێن خوه‌ سار بكه‌ن و ب هێز و بازۆیێن پێشمه‌رگێ قه‌هره‌مان و سه‌ركرداتیا كوردستانی، جاره‌كا دیتر كلكا خوه‌ ده‌ینا سه‌رملێن خوه‌، به‌لێ هێشتان ئه‌و دوژمن جهێ باوه‌ریێ نینن و ئه‌و نوكه‌ وه‌ك “گۆرگه‌كێ برینداری” و پترتر ژ جاران مه‌ترسیدارن بۆ كوردستانیان.
ژێده‌ر : ( 1) ابراهیم، ماجد موریس (2005). الإرهاب الڤاهره‌ و أبعادها النفسیه‌، گ. (1). دار الفارابی، بیروت، لبنان، (509)ص.
*بسپۆرێ پێداگۆگیا و سایكۆلۆژیێ / به‌شێ ده‌روونزانیێ / زانستگه‌ها زاخۆ

کۆمێنتا تە