ل سالا بهێت چوار پرۆژەیێن گەشتیاری یێن مەزن دێ ل دێرەلۆك هێنە چێكرن
ئامێدیێ، مەحمود نهێلی
رێڤەبەرێ ناحیا دێرەلۆك د دیدارەكێ دا بۆ رۆژناما ئەڤرۆ چەندین بابەتێن گرنگێن گرێدایی ب ژیانا وەلاتیێن دەڤەرێ ڤە بەحسكرن و ئاشكرا كر، ژ بەر شەرێ توركیا و پەكەكێ هەتا نوكە پتر ژ 40 گوندان نەهاتینە ئاڤەدانكرن و خزمەتگۆزاری نەگەهشتینێ و گۆت: نوكە پرۆژەیێ چێكرنا نەخۆشخانەكا 100 تەختی ل دێرەلۆكی ل ژێر جهئینانێ یە و ئەڤ پرۆژەیە ژی ئێكە ژ وان پرۆژان د دەمێ سەرەدانا خوە سەرۆكێ حكومەتا هەرێما كوردستانێ رازیبوون ل سەر كری و نوكە و ل ژێر بجهینانێ یە و دورێن 90% كار تێدا ب داوی هاتیە و د هەیامەكا نێزیك دا كار تێدا ب داوی هێت و د قوناغا دووڤ دا دێ ئەو ئامیرێن پێدڤی بو هێنە دابینكرن و د دەمەكێ نێزیك دا ئەو ژی دێ كەڤیتە د خزمەتا خەلكێ دەڤەرێ دا.
رێبەر سادق رێڤەبەرێ ناحیا دێرەلۆك د دیدارەكێ دا ل گەل رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: دێرەلۆك ئێكە ژ ناحیێن سەر ب دەڤەرداریا ئامێدیێ ب دووارتیا 15 كیلومەتران دكەڤیتە رۆژهەلاتێ ئامێدیێ و ژ 56 گوندان پێك دهێت ژ وانا بتنێ 16 د ئاڤەدانن و یێن دی هەموو د چولن و ئەگەرێ وێ ژی ڤەگەراند بۆ شەرێ بەردەوام یێ دناڤبەرا چەكدارێن پەكەكێ و لەشكرێ توركیا دا.
ناڤهاتی دیاركر، ل سەر دەمێ كابینەیێن بەری نوكە یێن حوكمەتا هەرێما كوردستانێ چەندین پرۆژێن گرنگ ل دەڤەرێ هاتینە ئەنجامدان و ژ وانا ژی چێكرنا جادا دوسایدی ل سەنتەرێ ناحیا دێرەلۆك ب درێژاهیا پتر ژ چار كیلومەتران و دو سایدكرنا جادا دناڤبەرا دێرەلۆك و شێلادزێ دا ب درێژاهیا حەفت كیلومەتران.
و گۆت: دەمێ سەرەدانا سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ دەڤەرێ چەندین پرۆژێن خزمەتگۆزاری بۆ ڤێ دەڤەرێ راگەهاندن و هەر د وێ سالێ دا دەست ب چێكرنا وانا پرۆژان هاتە كرن و گۆت: هەتا نوكە دورێن 90% جادەیێن سەنتەرێ ناوچەداریێ هاتینە چێكرن و قێركرن و هەروەسا كۆمەكا پرۆژان ژی بۆ گوندێن دەوروبەران هاتنە ب جهئینان و جادێن دەرڤە یێن گەلەك گوندان هاتینە چێكرن و نوكە ژی هند ژ وان پرۆژان ل ژێر بجهئینانێ نە و د پلانێ دایە ئەو جادێن مایی ژی ئەڤ سالە و د پرۆژێن سالا 2023 دا بهێنە چێكرن.
دەربارەی كەرتێ چاندنێ ژی ناڤهاتی دیار كر، دێرەلۆك یا بەرنیاسە ب چاندنێ تایبەت بەرهەمێن كونجیان و برنجێ كوردی و سالانە رێژەیەكا باش یا ڤی جۆری ل دەڤەرێ دهێتە بەرهەمئینان و هەژمارەكا زۆرا جوتیاران ژی مە هەنە ب كارێ چاندنا برنج و كونجیان ڤە دگرێداینە.
و دیار كر، ژ بەر رەوشا ئەمنی یا دەڤەرێ خەلك نەشێن ب دروستی كارێ ئاژەلداریێ بكەن، چونكە بۆ خودانكرنا ئاژەلی پێدڤی ب دەرڤە چولی هەیە ژ بەر وێ یەكێ ژی خودانكرنا ئاژەلی ل دەڤەرا مە یا سنوردارە.
رێڤەبەرێ ناحیا دێرەلۆك دیار ژی كر، د ڤان سێ سالان دا پتر ژ 9 قوتابخانا هاتینە نووژەنكرن و ل سالا چویی ژی 4چوار قوتابخانە ژلایێ دەزگەهێ خێرخوازیێ بارزانی ڤە هاتینە نووژەنكرن و ئەوێن مایی ژی ئەڤ سالە هەتا سالا بهێتە دێ هێنە نووژنكرن و كەڤنە د خزمەتا قوتابیێن دەڤەرێ دا.
دەربارەی پرۆژێ هایدروپاوەرێ دێرەلۆك ناڤهاتی دیار كر، ئێك ژ پرۆژێن گرنگ و ستراتیژی كو خەلكێ دەڤەرێ ئامێدیێ هەمو مفا ژێ وەردگریت پرۆژێ هایدروپاوەرێ دێرەلۆكێ یە و نوكە كار تێدا دهێتە كرن و دورێن 95% كار تێدا ب داوی هاتیە و ب داوی هاتنا ڤی پرۆژەی دێ پتر ژ 30 میگاواتێن كارەبێ بەرهەم ئینیت و دێ ب كارەبا نیشتیمانی ڤی هێتە گرێدان.
و گۆت: پرۆژەكی دی یێ گرنگێ نوكە ل دەڤەرێ پرۆژێ ستراتیژی یێ ئاڤا ئامێدیێ یە كو دكەڤیتە سەنتەرێ ناحیا دێرەلۆك و ئەڤ پرۆژەیە ئاڤێ بۆ سەنتەرێ دەڤەرداریێ ل گەل چار ناحیان و چار كۆمەلگەهان و سەدەهان گوندێن دیتر و پشتی چێكرنا ڤی پرۆژەی، ئاریشا ئاڤێ ل دەڤەرا مە تا رادەیەكی باش هاتیە چارەسەركرن، كو ئاڤێ ل رووبارێ زێ دابین دكەت.
دەربارەی كەرتێ ساخلەمیێ ناڤهاتی دیار كر، ژ بەر كو ئەو بنگەهێن ساخلەمیێ یێن نوكە ل دەڤەرێ هەین نەشیان كێماسیێن ساخلەمیێ تژی بكەت رازیبوون ل سەر چێكرنا نەخۆشخانەكا 100 تەختی هاتە كرن و گۆت: نوكە پرۆژەیێ چێكرنا نەخۆشخانەكا 100 تەختی ل دێرەلۆكی ل ژێر جهئینانێ یە و ئەڤ پرۆژەیە ژی ئێكە ژ وان پرۆژان د دەمێ سەرەدانا خوە سەرۆكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ رازیبوون ل سەر كری و نوكە و ل ژێر بجهینانێ یە و دورێن 90% كار تێدا ب داوی هاتیە و د هەیامەكا نێزیك دا كار تێدا ب داوی هێت و د قوناغا دووڤ دا دێ ئەو ئامیرێن پێدڤی بو هێنە دابینكرن و د دەمەكێ نێزیك دا ئەو ژی دێ كەڤیتە د خزمەتا خەلكێ دەڤەرێ دا.
دەربارەی ستافێ پێدڤی ژی بۆ نەخۆشخانێ ناڤهاتی دیار كر، پارێزگارێ دهوكێ و دەڤەردارێ ئامێدیێ و ل گەل وەزێری ساخلەمیێ و سەرۆكێ حوكمەتێ تەكەزی ل سەر هندێ كریە كو ب زووترین دەم پشتی ب داوی هاتنا پرۆژەی ستافێ پێدڤی بۆ ڤێ نەخۆشخانێ بهێتە دابینكرن و گۆت: ئەڤ نەخۆشخانە تا رادەیەكی باش دێ ئاریشێن ساخلەمیێ ل دەڤەرێ ب گشتی چارەسەركەت.
و دیاركر، داخازیا خەلكێ دەڤەرێ ئەوە كولیژەك یان پەیمانگەهەك دناڤبەرا دێرەلۆك و شێلادزێ بهێتە دامەزراندن و گۆت: ئەم ژی ل گەل بۆچوون و داخازیا خەلكێ دەڤەرێ نە و مە ژی ئەڤ داخازیە گەهاندیە جهێن پەیوەندیدار.
دەربارەی گەشت و گۆزارێ رێڤەبەرێ ناحیا دێرەلۆك دیاركر، دەڤەرا مە دەڤەرەكا گەشتیاری یە و گەلەك جهێن گەشتیاری لێ هەنە و گۆت: ئەم ژی ژلایێ خوە ڤە هاریكار بووینە و ئەم ژی پشتەڤانیێ ل خودان كاران دكەین و كار ئاسانیێ بو دكەین بو هەر كارەكێ د بەرژەوەندا گشتی دا بیت.
و تەكەز كر، د سالا بهێت دا چار پرۆژێن دی یێن گەشتیاری دێ ل ڤێ دەڤەرێ هێنە چێكرن و ئێك ژ وانا یێ مەزن و گرنگە و دێ ل بانیا چەلكێ هێتە چێكرن و گۆت: هەروەسا رازیبوون ل سەر چێكرنا پارەكەكی گشتی بۆ سەنتەرێ ناوچەداریی هاتیە كرن و دێ د دەمەكێ نێزیك دا دەست ب چێكرنا وێ هێتە كرن.
دێرەلۆك ئێكە ژ ناحیێن سەر ب دەڤەرداریا ئامێدیێ ب دووارتیا 15 كیلومەتران دكەڤیتە رۆژهەلاتێ ئامێدیێ و ل سالا 1938 بوویە ناوچەداری ب ناڤێ نێروە و رێكان ل گوندێ بێبو ل سالا 1979 هاتیە ڤەگوهاستن بۆ كومەلگەها دێرەلۆكێ و ل سالا 2013 شێلادزێ ژێ جودا بوویە و بوویە ناحیەكا جودا و نوكە ژ 56 گوندان پێك دهێت ژ وانا ب تنێ 16 د ئاڤەدانن و دورێن 23 هزار كەسان لێ ئاكنجی نە و پتریا وان ژی ل سەنتەرێ ناوچەداریێ نە.
