شەڕێ‌ زووزك و هندرین بەغدا نەچاركـر دانوستاندنێ‌ بكەت

شەڕێ‌ زووزك و هندرین بەغدا نەچاركـر دانوستاندنێ‌ بكەت

17

دیدار، سالار دۆسكی:

پێشمەرگەیێ‌ دێرینێ‌ هەر دو شۆرەشێن ئەیلۆل و گولانێ‌ مام سادق گەلناسكی سێ‌ جاران بریندار بوویە و دو جاران كەفتیە زیندانێ‌ دا، چەندین شەرێن گران پشكداربوویە، دیدارەكا رۆژنامەڤانی دا بەحسێ‌ خەباتا خوە یا پێشمەرگاتیێ‌ دكەت.
پێشمەرگەیێ‌ درێرین سادق گەلناسكی بۆ رۆژناما ئەڤرۆ گۆت: سەركردێ‌ نەتەوا كورد مەلا مستەفا بارزانی خودێ‌ ژێ‌ رازیبیت هێشتا ل بەغدا بوو دەمێ‌ قائیمقامێ‌ دهۆكێ‌ هاتیە كوشتن، و هەمان دەم زاخۆ ژی هاتە ستاندن و حوكمەت دەركەفت وەك سەرهلدانەكێ‌ دروست بوو، و هەمی كورد رابوون خودێ‌ ژێ‌ رازی (مەلا مستەفا بارزانی) ل بەغدا بەرەف دەڤەرا بارزان هات و فرۆكێن ئیراقێ‌ رابوون، و رەمی ل دهۆكێ‌ كر وی دەمی خەلكی ئەف فرۆكە نەدیت بوون و گەلەك ترسیان، حوكمەتێ‌ وی دەمی هزر ل دروستكرنا چەتان كر، و گۆتە ئاغا چەتا تۆمار بكەن و رەحمەتی مەلا مستەفا بارزانی هاتە ناڤ بەرواری یا وی دەمی هندەك كەس هەبوون، وەك (تێلی ئێكمالی، محەمەدێ‌ عەلو لەیلا، حەمو كەمەكی، اسماعیل كەمەكی، جەبار گەلناسكی، جەمیل گەلناسكی) گەلەكێن دی پەیوەندی ب حوكمەتێ‌ نەكربوون، و چوونە (بەهمینێ‌) دەمێ‌ رەحمەتی مەلا مستەفا بارزانی و بۆ دەڤەرا دۆسكیا هات، وی دەمی لەشكر بووم هاتبوومە گوندی و هەر وی دەمی چەتە دهاتنە تۆماركرن، ل هەیڤا 11 ل سالا 1961 نێزیكی 400 پێشمەرگەی هاتنە گوندێ‌ گەلناسكێ‌، ل دەڤەرا دۆسكی یا و هەر چەند پێشمەرگە چوونە مالەكێ‌ وی دەمی رەحمەتیێ‌ مەلا مستەفا بارزانی ژی ل گەل بوو و هەتا ئافرەت ژی ل گەل پێشمەرگەی وبوون، و دگۆتن ئەڤە ئەو ژنن ئەوێن ژ وەلاتێ‌ رۆسیا ل گەل خوە ئیناین و ئەو ژی ل گەل دا بوون وێ‌ شەڤێ‌ مانە ل گوندی و مەلا مستەفا بارزانی گۆتە پسمامێ‌ من كو موختار بوو، ئێك هەیە بچیتە دهۆكێ‌، گۆتێ‌ بەلێ‌ قوربان هەیە گۆتێ‌ بلا بچیت بێژیتە مرۆڤێن هەوە بزڤرن و بێژێ‌ هەمی هاتینە ئازاكرن، و یێ‌ تڤەنگ هەی بلا بیتە پێشمەرگە و یێ‌ نەبیتە پێشمەرگە ژی بلا تڤەنگێ‌ ب ئێمانەت بدەف مە، و دێ‌ پاش تڤەنگا وی بۆ زڤرینە ڤە، وی دەمی عەلیێ‌ خەلیل ما ل گەلناسكێ‌ و رەحمەتیێ‌ مەلا مستەفا بەرەف دەرگەلێ‌ چوو، و ئەو ژی هاتمە دهۆكێ‌ و پێشتر ژی ئەز یێ‌ رێكخستی وبووم ل گەل ئافرەتەكێ‌ بناڤێ‌ (ئاسیا) دەمێ‌ زڤریمە دهۆكێ‌ دەنگوباسێ‌ هاتنا بارزانی بۆ دەڤەرێ‌ من گەهاند و پەیاما وی من گەهاندە خەلكێ‌ مە، وی دەمی هاتمە قەسرا (دێوالیێ‌ سەعید ئاغای) و گەلەك مرۆڤێن مە ل قەسرێ‌ بوون، چەند رۆژان مام پاش هاتمە ئاگەهداركرن، كو دڤێت ژ دهۆكێ‌ دەركەڤم و هندەكا دگۆتن ئەڤە جاسوسێ‌ بارزانی یانە وی دەمی بلەز چوو مە لایێ‌(ئاسیا)یێ‌ كو رێكخستی بووم ، ل گەل و من دەنگوباسێن بارزانی گەهاندنێ‌ كو هاتیە دەڤەرێ‌ و من ئاگەهداركر، كو دێ‌ چمە گۆندی چوونكە دێ‌ هێمە گۆتن و خەلك یێ‌ وە دبێژن و پشتی زڤریم گەلەك مرۆڤێن مە ژ ناڤ حوكمەتێ‌ زڤرین و تڤەنگێن خوە هێلانە ل كواشێ‌ و پاش ئەز و پسمامەكێ‌ خوە چووینە كواشێ‌، و مە دو تڤەنگ ل گەل خوە ئینان، و عەلیێ‌ خەلیل گۆت ئەوان تڤەنگا بدەنەڤ مە هین بچوویكن، مە گۆتێ‌ مە دڤێت ببینە پێشمەرگە و (محەمەدێ‌ عەلو لەیلا) ل گەل بوو وی گۆتە عەلیێ‌ خەلیل ئەڤە خارزاێن منن، و بلا تڤەنگێن وان ل گەل بن وی ژی گۆت مادەم خارزایێن تەنە بلا ڤێبن و هەر وێ‌ رۆژێ‌ ئەم بووینە پێشمەرگە.
سادق گەلناسكی ئەو ژی گۆت: ل چیایێ‌ هنداڤ مەمانێ‌ حوكمەتێ‌ گرت و مە ژی قەستا وی چیای كر، و حوكمەتێ‌ فرۆكە ئینان و ئەڤە ل سالا 1961 بوویە، كەسەك ل گەل مە بوو بناڤێ‌ براهیم وی دەمی تڤەنگێن 12 میل هەبوون، هژمارە(17) و هەبوون(12) وەك تڤەنگێن چیچكا بوون، و هەڤالەكێ‌ مە گۆتە براهیم تڤەنگا تە هژمارە 17 یە و تەیارە خەماتەیە و پشتی چەند تڤەنگ هاڤێتینی فرۆكێ‌ ڕەمی كر، كەسەك ل گەل مە بناڤێ‌ محەمەد بریندار بوو و براهیم شەهید بوو و فرۆكە چوون، و مە جەنازە ئینانە مەمانێ‌ و شەهید مە ڤەشارت و هاتین بۆ گەلیێ‌ قەنتارا و بنێ‌ باگێرا، و مە چیایێ‌ باگێرا گرت و چوونە ساركێ‌ و لومانا و و پێشمەرگە زێدەبوو كو نێزیكی 500 كەسان بوون.
سادق گەلناسكی گوتژی: وی دەمی گەلەك سەركردا ب فەرمانا مەلا مستەفا بارزانی سەركێشیا پێشمەرگەی دكر، وەك(عیسێ‌، ئەسعەد، عەلی، مەلاشین، مە عەبدوللا، عەبدولا ئاغا، مشیر ئاغا، واحد، تێل ئێكمالی، دەروێشێ‌ عەلی، محمود ئاغا چمانكی) گەلەك كەسێن دی ژی ل گەل بوون، وێ‌ سحرا گۆتن هێزا ئیراقێ‌ دێ‌ چیتە ئامێدیێ‌ وی دەمی ئەف جادا زاویتە نەبوو و ب فەرمانا مەلا مستەفا بارزانی جه هاتنە دەست نیشانكرن بۆ سەركردێن پێشمەرگەی و فەرمان هاتەدان كو هەتا دەنگێ‌ تڤەنگا سەری نەهێت، هەتا پشتی نیڤرۆ ماین و نێزیكی 400 ترۆمبێلێن لەشكری هاتن، و مە خوە بێ‌ دەنگ كر و هەتا هەمی ترۆمبێل بورین و ئەم ل بنێ‌ باگێرا بووین و هەتا دەنگێ‌ رەمیێ‌ هاتی، مە ل بنی رێك گرت و مە ژ پشت هاڤێتێ‌ و هەتا بوویە ئێڤارا بەردەوام بوو و مە ترۆمبێل هەمی سوتن، و گەلەك بریندار بوون و گەلەك هاتنە كوشتن و هاتنە ئێخسیركرن، و پتر ژ 400 كەسان هاتنە ئێخسیركرن، و هەمی ب فەرمانا مەلا مستەفا بارزانی هاتنە كومكرن و گۆتێ‌ ئەم كەسەكێ‌ نا كوژین و بتنێ‌ ئەم كوردین مە ئازادی دڤێت مە ڤێت ل گەل ئیراقێ‌ بژین و هەمی یا ئالایێن سپیی راكرن، و مەلا ل بەرێ‌ كەفتن و گۆتن بژیت مەلا مستەفایێ‌ بارزانی و د گەلیێ‌ قەنتارا را هاتن بۆ زاویتە و ئەف شەرە ل رێكەفتی 25/12/1961 بوو.
پێشمەرگێ‌ دێرین، سادق گەلناسكی ئەو ژی گۆت: وی دەمی محسن بەگێ‌ چەتە تۆماركر بوو و جارەكێ‌ پێشمەرگەی ڤیا دەربازبیت و چەتێن وی نەهێلا، برایەكێ‌ وی ل گەل مەلا مستەفا بارزانی بوو وی دەمی خودێ‌ ژێ‌ رازی مەلا مستەفا بارزانی گازی خەلكێن گوندێن نێزیك تروانش كر، و گۆتێ‌ ئەو كەسێن عەیالێن وا ل گەل محسن بەگێ‌ بلا ڤەگەرن، و تڤەنگێن خوە بدەنە پێشمەرگەی ب ئێمانەت و گازیكرە (عەدنان) برایێ‌ محسن بەگێ‌ بوو، وی دەمی قوتابیێ‌ كولیژێ‌ بوو و ئەو كور پێشمەرگە بوو و عەدنان بۆ دەف محسن بەگێ‌ هاتە هنارتن، و مەلا مستەفا بارزانی گۆتێ‌ بێژێ‌ بلا شەری نەكەت و ئەم هەر دو كوردین و ل دووڤ ڤێ‌ داخوازیێ‌ گەلەك ڤەگەریان، و ئەم چووینە گوندێ‌ (هەلوە) و مە زێرەڤانی دگرت و رۆژا دی فەرمان هات كو دێ‌ هێرش كەین، ل سەر زێری و مە هێرش كر و گوند هاتە بەردان.
گەلناسكی بەردەوامی دا گۆتنێن خوە و ئاشكراكر، كو نەخوشترین شەڕێ‌ دژیانا خوە دا كەفتیە تێدا شەڕێ‌ گەلیێ‌ دهۆكێ‌ بوو، و گەلەك فرۆكە دهاتن و گەلەك بۆ پێشمەرگەی نەخوش دكر، و هەكە شەڕێ‌ تڤەنگا بۆ پێشمەرگەی دەوات بوو، دیسا ل سالا 1965 هێز هاتنە سەر بارەگایێ‌ پێشمەرگەی ل گوندێ‌ شاوریكێ‌ وی دەمی هاتمە برینداركرن، دوی شەری دا ئەم شكەستن و حوكمەتێ‌ بارەگایێ‌ مە ل شاوریكێ‌ سووت و مە شەهید ژی هەبوون.
پێشمەرگێ‌ دێرین سادق گەلناسكی گۆتژی: ل سالا 1966 سێ‌ فەوجێن حوكمەتێ‌ هاتن و مە 40 رۆژا شەر كر، ل چیایێ‌ زووزك وی دەمی فارس كورەماركی بەرپرسێ‌ هێزێ‌ بوو حەسەنێ‌ عەلیێ‌ گەرماڤی ئەو ئامر بەتەلیون بوو، ئێك هەبوو دگەل حوكمەتێ‌ دگۆتنێ‌(سید حەموو) خەلكێ‌ تەلەعفەر بوو، و گەلەك ب هێزەكا مەزن هات و ئەو چیا ژ مە وەرگرت و مە شەهید و بریندار دان، رۆژا دی رەحمەتی مەلا مستەفا بارزانی گۆت بتنێ‌ بلا توپچی بێن، و هەر هێزەكێ‌ 100 پێشمەرگێ‌ گیان فیدا بلا بهێت و بۆ ئاخفت و گۆتێ‌ چیایێ‌ هندرین لەشكرێ‌ حوكمەتێ‌ تێدایە و دهێنە كوشتن و دێ‌ خێزانا تە مینت بێ‌ خودان و زارۆكێن تە دێ‌ مینن بێ‌ باب، و ئەوێ‌ دل ل سەر زارۆك و خێزانا خوە بیت بلا نەچیت، چونكە دهێتە كوشتن و رەنگە نە ڤەگەریت وپشتی ئاخفتنا وی ب دووماهی هاتی هەمی پێشمەرگەی گۆتێ‌ قوربان ئەم فیداكارێن مللەتی نە، و دێ‌ خوە كەینە قوربان بۆ ڤێ‌ ئاخێ‌ رەحمەتیێ‌ مەلا مستەفا بارزانی گۆتێ‌ خودێ‌ ل گەل هە وە بیت، و رۆژا دیف دا دانێ‌ مەغرب بۆ شەڕ و هێرش هاتەكرن و پێشمەرگە ب سەركەفت و هەمی لەشكری چەكێ‌ خوە هێلا و رەڤین و گەلەك هاتە كوشتن، و حوكمەت گەلەك ترسیا و هێز نەما و چار فەوجێن حوكمەتێ‌ ژناڤچوون، و حوكمەت بێ‌ دەنگ بوو وی دەمی حوكمەت گەلەك لاواز بوو و مام جەلال خوە رادەستی حوكمەتێ‌ كر.
هەمان پێشمەرگە گۆت: پشتی شەڕی ڤەگەریاین ئەم هاتین شێروانا مەزن هێرڤە مە سێ‌ مرۆڤ دیتن و هەسپی سیاربوون، و دەركەفت شێخ ئەحمەد بارزانی و سلاڤكر و گۆت هین پێشمەرگێن كێنە مە گۆتێ‌ فارس كورەماركی وی گۆت ئینشالله خودێ‌ هەوە ستار بكەت، و من گۆتە پێشمەرگەی خلاس خودێ‌ دێ‌ مە پارێزیت مادەم شێخ ئەحمەدی دوعا بوومەكرن.
هەمان پێشمەرگ دێرین گۆت: دەمێ‌ بەیانا 11 ئادارێ‌ هاتیەدان مە ئاهەنگ گێران و خارن هاتنە چێكرن و خەلكی كەیفا وان هات، و ئەو رۆژ بوو خوشترین رۆژا ژیانا من و مە دگۆت سوپاس بۆ خودێ‌ ماندیبوونا خەلكی بەلاش نەچوو، وی دەمی ل گەل حەمو كەمەكی بوومە مولازم و ئەڤە ل سالێن 1971 – 1972 هەتا 1973- 1974 و مە راهێنان دكرن، و ئامر فەوجێ‌ مە عەلیێ‌ خەلیل بوو، و بەرپرسێ‌ مە یێ‌ گشتی كەسەك بوو دگۆتنێ‌ سەعدون زێدان خەلكێ‌ مویسل بوو، و مە راهێنان ب پێشمەرگەی دكر، و مە ب زمانێ‌ كوردی پێ‌ دكر وی دەمی بارەگایێ‌ پێشمەرگەی ل مویسل ژی هاتبوو دانان.

کۆمێنتا تە