جڤاك ب گوتارێن ئاشتیێ دهێته‌ ئاڤاكرن

جڤاك ب گوتارێن ئاشتیێ دهێته‌ ئاڤاكرن

130

چ ڤه‌كۆله‌ر یان خوانده‌ڤان نه‌شێن به‌حسێ وێ چه‌ندێ بكه‌ن كو گوتارێ رۆلێ خوه‌ یێ گرنگ، نه‌بوویه‌ ل ژیانا تاكه‌كه‌س و جڤاكی، ژبه‌ر كو گوتار نه‌ ب تنێ گاریگه‌ریا خوه‌ یا ده‌مكی ل سه‌ر هزرا خوانده‌ڤانی چێدكه‌ت، به‌لكو ره‌هه‌ندێن كارتێكرنا وێ د به‌رده‌وامن و تایبه‌ت كه‌سێ خوانده‌ڤان ئاسوَ و پێنگاڤێن ژیانێ ل به‌ر رۆهن دبن، ژبه‌ر كو د گوتارێ دا، نڤیسه‌ر ب هه‌ناسه‌كا زێده‌تر دشێت ئه‌وا وی بڤێت بێژیت به‌روَڤاژی هونه‌رێن دی یێن رۆژنامه‌ڤانی وه‌كو ده‌نگوباس و راپۆرت كو رۆژنامه‌ڤانێ ب دروستكرنا وان رادبیت یێ چاارچوَڤه‌ كریه‌ و نه‌شێن ره‌ئیا خوه‌ دیار بكه‌ت.
رۆلێ راگه‌هاندنێ چ جار ناهێته‌ كێمكرن، ژبه‌ر كو ئه‌گه‌ر په‌یڤ ددرێژاهیا مێژوویی دا، هه‌ر مابا ل جهێ خوه‌ و ببا ئێخسیرێ ده‌روبه‌رێن خوه‌ وه‌كو ماسیێ د به‌حرێ دا، تشته‌ك نه‌دبوو ب ناڤێ ده‌رڤه‌ و گه‌هاندنا هزر و بیر و بوَچوونان، له‌وما راگه‌هاندن ب رێیا توَرێن گه‌هاندنێ په‌یڤ ده‌رباز كرن و جیهان كره‌ گونده‌كێ بچووك، و نڤیسه‌رێ هه‌ر ده‌را دونیایێ شیا بۆ نموونه‌ ب رێیا نڤیسینا گوتاره‌كێ رایا خوه‌ بگه‌هینته‌ سه‌رانسه‌ری جیهانی.
گوتارێ گه‌له‌ك گرنگیا خوه‌ یا هه‌ی بۆ پرسێن ئاشتیێ و نه‌هێلانا ململانێ و جوداهیێ، چنكو ئه‌و كه‌سێن گوتارا دنڤیسین هه‌موو ئه‌ون ئه‌وێن خودان ئه‌زموونه‌كا زێده‌تر 20 سالان و رایێن وان دهێنه‌ قه‌بوولكرن، له‌وما ئه‌گه‌ر ئه‌م به‌حسێ كوردستانێ بكه‌ین و د مێژوویا وێ دا، كو ئێكه‌م رۆژناما كوردی ب ناڤێ كوردستان ل 22/4/1898 ده‌رچووی، به‌هرا پتر نڤیسه‌رێن وێ یێن بنه‌مالا به‌درخانیان د گوتارێن خوه‌دا به‌حسێ گرنگیا ئێكگرتنا كوردان كریه‌ كو هه‌موو پێكهاتێن وێ ئێكدوقه‌بوول بكه‌ن ب تایبه‌ت پێدڤیا پاراستنا په‌یوه‌ندیان د ناڤبه‌را كورد و گه‌لێن دی دا نه‌خاسمه‌ ئه‌رمه‌نان، داكو بشێن كیانه‌كێ سه‌ربه‌خوه‌ بۆ گه‌لێ كورد ئاڤا بكه‌ن كو ئه‌ڤه‌ دد ه‌مه‌كی دا بوو كو به‌رده‌وام سولتانێن عوسمانی هه‌ولا دوبه‌ره‌كیێ و فتنێ د ناڤبه‌را پێكهاتێن گه‌لێ كوردستانێ دا دروست دكر و ڤه‌رێژا به‌لاڤكرنا فكرا ڤان نڤیسه‌ران ل رۆژناما كوردستان و چه‌ندین به‌لاڤوكێن دی، بۆ ئه‌گه‌ر كو هشیاریه‌كا سیاسی و ره‌وشه‌نبیری ل ده‌ف تاكێ كورد په‌یدا ببیت و ئه‌نجامێ وێ ژی كوردان د هه‌موو دانوستاندنێن خوه‌دا ل گه‌ل به‌غدا داخوازا ئاشتیێ دكر و ئه‌وبوو ل سالا 1991 كوردان سه‌رهه‌لدان كر و جڤاكه‌ك پری ئاشتی ئاڤاكر، هه‌كه‌ ل سه‌رهه‌لدانا 2004 یا قامشلو ده‌نگێ راست یێ گه‌لی ب رێیا ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ گه‌هشتبا هه‌موو كوردان ره‌نگه‌ سه‌رلهدان یا به‌رده‌وام با و نوكه‌ پارچا رۆژئاڤا كوردستانێ وه‌كو باشوورێ كوردستانێ یا ئازاد با و د ئاشتیێ دا با، له‌وما بۆ پاراستنا ڤێ ئاشتیێ به‌رده‌وام پێدڤیه‌ نڤیسه‌ر ب رێیا گوتارێن خوه‌ ره‌وشه‌نبریێ به‌لاڤ بكه‌ن كو دڤێت ئاشتیا ل هه‌رێما كوردستانێ بده‌ستڤه‌ هاتی بهێته‌ پاراستن، و كار بوَ پترێ بهێته‌ كرن، بۆ نموونه‌ نوكه‌ ب ملیونه‌ها ئاوارێن خه‌لكێ ژێریا عیراقێ ل كوردستانێ نه‌، دڤێت چ جار ل گه‌ل هندێ نه‌بین كو كه‌مپین دژی عه‌ره‌بان بهێنه‌ كرن تا كو عه‌ره‌ب ژ كوردستانێ بهێنه‌ ده‌ركرن، ره‌نگه‌ ئه‌ڤ كارڤه‌دانێن ل ڤێ داویێ په‌یدا بوین نه‌خاسمه‌ پشتی سوتاندنا ئالایێ پیروَزێ هه‌رێما كوردستانێ ژ لایێ هنده‌ك نه‌فامان ڤه‌ كارتێكرن ل تاكێن كورد ژی كریه‌ و هه‌ول هاتینه‌ دان كو ئه‌ڤی هه‌لویستی ب هه‌مان هه‌لویست به‌رسڤ بده‌ن كو ئه‌ڤه‌ شاشیه‌كا مه‌زنه‌، و ره‌وشت و ئاستێ تاكێ كورد گه‌له‌ك ژ ڤان ره‌فتاران مه‌زن تره‌، ب تنێ كورد دشێن ب رێیا پێشڤه‌برنا هه‌رێمێ و به‌رخوه‌دانا پێشمه‌رگه‌ی و ئێكرێزیا مالا كوردی به‌رسڤا ڤان كریارا بده‌ن و دڤێت به‌رده‌وام نڤیسه‌ر وه‌ها جڤاكی تێبگه‌هینیت كو ژیان ب ئێكدوقه‌بوولكرنێ یا جوان و خوه‌شه‌ و د ئه‌زموونا هه‌موو گه‌لان دا، چ ملله‌ته‌ك نه‌شیایه‌ ب رێیا هێزێ ملله‌ته‌كی ژ ناڤ ببه‌ت و ئه‌زموونا هه‌رێما كوردستانێ ژی باشترین راستیه‌ كو رژێما به‌عسا ژ ناڤچوویی سه‌ره‌رای كیمیابارانكرنا پێنج هزار كه‌سان ل هه‌له‌بجه‌ و به‌رزه‌كرنا 182 هزار كوردان د ئه‌نفالان دا، به‌لێ هه‌ر ئه‌نجام نه‌بوون و كورد نه‌هاتنه‌ قركرن و نوكه‌ سه‌حكه‌نێ هه‌ر ئه‌و عه‌ره‌ب یێن دخواستن كوردان ژ ناڤ ببه‌ن نوكه‌ یێل سه‌ر ئاخا مه‌ دژین و د سه‌قایه‌كێ ئاشتی و ته‌ناهی و ئاڤه‌دان دا.

کۆمێنتا تە