ده‌رفه‌ته‌ك دیرۆكی بوو لێ مخابن قه‌ندیلی نه‌هێلا

ده‌رفه‌ته‌ك دیرۆكی بوو لێ مخابن قه‌ندیلی نه‌هێلا

184

ل سالا 2015اندا ل توركیا دوو جاران هه‌لبژارتن هاتن ئه‌نجامدان، جارا یه‌كه‌مین ل 7ی خزیرانێ و ل جارا دووه‌مین ل 1ی نوڤێمبه‌رێ، د هه‌لبژارتنێن یه‌كه‌مین دا كوردان ب رێكا پارتیا دیموكراتیكا گه‌لان (هه‌ده‌پێ) مه‌زنترین سه‌ركه‌فتنا دیرۆكی بده‌ستڤه‌ ئانین ئه‌و ژی ب شاندنا 80 په‌رله‌مه‌نته‌ران ژبۆ ناڤ ئاڤاهیێ جڤاتا نوێنه‌ران ل ئه‌نقه‌رێ؛ ژبۆ ڤێ سه‌ركه‌فتنا مه‌زن كوردێن هه‌موو جیهانێ شاد و به‌خته‌وه‌ر بوون و پیروَزی ل هه‌ڤدو كرن بێ جوداهی. هه‌تا ڤێرێ پروَسێس یا نورمال برێ دچت و تاما ئه‌ڤێ سه‌ركه‌فتنا دیرۆكی سێ به‌هرێن كوردێن جیهانێ سه‌رخوه‌ش كرن. لێ به‌لێ و دێ دیسا ن ڤه‌گه‌رم و مینا جاران بێژم: سه‌ركه‌فتنێن كوردان و به‌خته‌وه‌ریێن كوردان دوم كورتن و گه‌له‌ك نا ڤه‌كێشن. به‌ری ئه‌ز بێمه‌ سه‌ر یه‌كه‌مین داخوَیانلیا به‌رێز سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش هه‌ڤسه‌روَكێ هه‌ده‌پێ دای دخوازم وێ یه‌كێ بێژم بلا ئه‌م خوه‌ نه‌ خاپینین و سه‌ردا نه‌بین كو پارتیا دیموكراتیكا گه‌لان بێی قه‌ندیلی نكارت هیچ بریاره‌كا چاره‌نڤیساز بده‌ت و ئه‌ڤه‌ ژی تشته‌كه‌ نایێ ڤه‌شارتن. یاراستی قه‌ندیل نه‌خوازیارێ به‌شداربوونا هه‌ده‌پێ بوو د حكومه‌تێ دا لگه‌ل ئاكه‌پێ له‌وراژی د یه‌كه‌مین داخویانییا خوه‌ دا به‌رێز سه‌لاحه‌دین ده‌میرتاش گوت: “ئه‌م لگه‌ل ئاكه‌پێ پشكداری حكومه‌تێ نابین هه‌لبه‌ت” به‌شداریا هه‌ده‌پێ د حكومه‌تێ دا وێ ببا ئه‌گه‌را وێ یه‌كێ كو تنێ له‌یستنا روَلێ له‌شكه‌ری د ده‌ستێ قه‌ندیلی دا بمینه‌ وه‌كو دن هه‌رتشت بكه‌ڤه‌ن بن كونتروَلا هه‌ده‌پێ و لڤێره‌ ئه‌م گه‌له‌ك لسه‌ر ڤێ خالێ ناراوه‌ستین و دكارین د گوتاره‌ك دن دا پتر روَهن بكه‌ین، هه‌رپه‌نده‌ ئه‌ڤه‌ خاله‌كا هه‌ری جه‌وهه‌ریه‌ لێ رێزبه‌نده‌كا خالێن دن ژی هه‌بوون كو ئه‌گه‌ر و سه‌ده‌م بوون ژبۆ كو هه‌ده‌پ ده‌نگان كێم بكه‌ت و ئاكه‌پ ده‌نگان زێده‌ بكه‌ت د هه‌لبژارتنێن جارا دووه‌مین دا ئانكو یه‌كی نوڤێمبه‌را ده‌ربازبووی.
1- وه‌كو ئه‌ته‌كێته‌كی خوه‌زایی خه‌لكێن توركیا و پرانیا جیهانێژی خوازیارن ئه‌و پارتیا وی ده‌نگ داییێ د ده‌ستهه‌لاتێ دا بت، گه‌ره‌كه‌ ئه‌م ژبیر نه‌كین د هه‌لبژارتنێن 7ی خزیرانێ دا رێژه‌یه‌ك مه‌زن ژ وه‌لاتیێن بره‌گه‌ز تورك ده‌نگ دابوونه‌ هه‌ده‌پێ، لێ ده‌مێ هه‌ده‌پێ بریاردا نه‌كه‌ڤت ناڤ حكومه‌تێ لگه‌ل ئاكه‌پێ ئه‌و ده‌نگده‌ر توَشی بێ ئومێدیێ بوون و د هه‌لبژارتنێن یه‌كی نوڤێمبه‌رێ ده‌نگ نه‌دانه‌ هه‌ده‌پێ وه‌كو سزایه‌ك.
2- ل هه‌لبژارتنێن 7ی خزیرانێ دا هه‌ده‌پێ هه‌لا هه‌بوونا په‌یوه‌ندیان د ناڤبه‌را ئاكه‌پێ و ده‌وله‌تا ئیسلامی(داعش) ل ئێراقێ و شامێ ژ ده‌ست نه‌دا و ل هه‌وا هه‌لبژارتنانده‌ وه‌كو كارته‌ك بهێز بكار ئانی و براستی ژی باندوَرا خوه‌ ل سه‌رهزرێن ده‌نگده‌ری هه‌بوو، لێ پشتی حكومه‌تا ئاكه‌پێ شه‌ر دژی داعشێ راگه‌هاندی (ئه‌گه‌ر ژبۆ ركلامژی بت) لێ دیسان كاریگه‌ری هه‌بوویه‌ لسه‌ر ده‌نگده‌ران و بوَچوون هاتن گوهوَڕین.
3- به‌شداریكرنا هنه‌ك پارتی و ئالیێن كوردی دهه‌لبژارتنێن یه‌كی نوڤه‌مبه‌رێده‌ كو 150 هزار ده‌نگ بده‌ستڤه‌ ئانیبوون ئه‌ڤ ده‌نگه‌ ژ هه‌ده‌پێ هاتن كێمكرن 4- د هه‌لبژارتنێن 7 ی خزیرانێده‌ هاكپار بێ ئالی راوه‌ستا به‌لێ رێژه‌یه‌ك مه‌زن ژ ئه‌ندامێن وێ ده‌نگ دانه‌ هه‌ده‌پێ لێ ل هه‌لبژارتنێن 1ی نوڤه‌مبه‌رێ سه‌روكێ هاكپارێ به‌رێز كه‌مال بوركای ب فه‌رمی راگه‌هاند و ئه‌و پشتگیریا كو ئه‌و پشتگیریا ئاكه‌پێ دكه‌ت ئانكو ئه‌ندامێن هاكپارێ ده‌نگدانه‌ ئاكه‌پێ.
5- پشتی هه‌لبژارتنێن 7ی خزیرانێ حكومه‌تا ئاكه‌پێ چه‌ندین پێنگاڤ ژبۆ خوَرتكرنا ئیكونومیا توركیا ئاڤێتن كو ئه‌ڤه‌ژی گرنگترین كاره‌ ب دیتنا ده‌نگده‌رێ تورك چونكی گرێدای ژیاناوی یه‌.
. 6- هه‌ده‌پێ پروَژه‌یه‌ك زه‌لال ژبۆ به‌ره‌ڤ پێشبرن و وه‌رارا ئیكونومیا توركیا نه‌بوو پتر لسه‌ر پرسێن سیاسی راوه‌ستا و بلا ئه‌م بزانین ژبۆ ده‌نگده‌رێن تورك ئیكونومی و بوژاندن و وه‌رارا ئابووری پرسه‌ك هه‌ری گرنگه‌.
7- نێزیكبونا هه‌ده‌پێ ل روسیا و ئیرانێ بوویه‌ سه‌ده‌ما وێ یه‌كێ هه‌م ئه‌مه‌ریكا و هه‌مژی ئه‌وروپا پشت ل ڤێ پارتیێ بكن، هه‌رچه‌نده‌ بوَ من ژی ئه‌ڤه‌ گریمانه‌كا لاواز و بێ باندوَره‌.
8- ئاكه‌پێ كاری ئه‌وقاس لسه‌ر پرسا ئولی كاربكه‌ت بهزاران ژ ئالیگرێن ته‌ڤگه‌را (خزمه‌ت) و فه‌تحولاه گویله‌ن ژبۆ ئالیێ خوه‌ڤه‌ رابكێشت، ئه‌وژی ب دروستكرنا كه‌ڤاله‌كێ كو ئاكه‌په‌ تنێ خوه‌دی و هه‌لگرا هزرا ئیسلامێ یه‌ و ئه‌ڤێن دن و هه‌ڤركێن وێ بێ ئولن.
9 -لڤێ داویێ ئاكه‌پێ پێكولێن خوه‌ خورت كربون ژبۆ ئه‌ندامبوونێ د یه‌كه‌تیا ئه‌وروپاده‌ و گه‌ره‌كه‌ ئه‌م وێ یه‌كێ بزانین كو ئه‌ندامبوونا توركیا د یه‌كه‌تیا ئه‌وروپانده‌ ئێكه‌ ژ خه‌ونێن هه‌ر وه‌لاتیك تورك ب تایبه‌ت پێشڤه‌روَ خاز و عه‌لملنیێن ڤی وه‌لاتی.
• -10 د هه‌لبژارتنا 7ی خزیرانێ دا شه‌ره‌كی هه‌ری مه‌زن كه‌فتبووو نێڤبه‌را هه‌ردوو سه‌ركردان ده‌میرتاش و ئه‌ردوغانی لێ ل هه‌لبژارتنا ئێكی نوڤه‌مبه‌رێ دا ئه‌ڤ شه‌ره‌ هنه‌كی سست ببوو، شه‌ره‌ك بڤی ره‌نگی دژوار د به‌رژه‌وه‌ندی ده‌میرتاشی دا بوو.
11- بلا ئه‌م ژبیر نه‌كین كو روژانه‌ گه‌ف ل ئه‌ندام و ئالیگرێن هه‌ده‌پێ دهاته‌ كرن و ب ئه‌ڤێ سه‌ده‌مێ ژی نه‌وێریا ژبه‌ر ته‌قینان ل جهێن گشتی بجڤن و ركلاما پارتیا خوه‌ بكن، ب تایبه‌ت پشتی ته‌قینا ئه‌نقه‌رێ ئانكو ركلام بوَ هه‌ده‌پێ نه‌بوو بوَ نموونه‌ ته‌له‌ڤزیونا فه‌رمی یا توركیا 18 ده‌مژمێران ركلام بوَ ئاكه‌پێ دكر دمه‌ها هه‌وا هه‌لبژارتنان ده‌ به‌لێ د وێ مه‌هێ دا ل وێ ته‌له‌ڤزینێ تنێ 7 خوله‌ك ركلام بوَ هه‌ده‌پێ هاته‌ كرن. دێ ڤه‌گه‌رین و بێژین ئه‌نجامێن هه‌لبژارتنێن 7ی خزیرانێ سه‌ركه‌فتنه‌كا مه‌زن و دیرۆكی بوو ژبۆ هه‌موو كوردان لێ بریارا ب له‌ز و نه‌دویردیتنا قه‌ندیلی هه‌ر بله‌ز ئه‌ڤ سه‌ركه‌فتنه‌ تێكدان و كوردان تام نه‌كره‌ تاما ڤێ سه‌ركه‌فتنێ، ئه‌ڤه‌ شاشیكا كوژه‌ك و دیرۆكی بوو هیڤیدارین كورد پتر نه‌كه‌ڤنه‌ شاشیان و چاڤان لسه‌ر به‌رژه‌وه‌ندیێن ته‌نگ وه‌رگێرن.

کۆمێنتا تە