مفایێن خوارنا ماسى
ئەڤرۆ نیۆز،زنار:
هه‌موو گاڤا مە گۆه ل مفایێن خوارنا ماسی دبیت،کو مرۆڤی ژ گەلەک نەساخیا دپارێزیت،لەورا پێدڤیە ب کێمی د حەفتیێ دا مرۆڤ دو جارا ماسى بخوت،ئەڤە ژی چەندین مفایێن خوارنا ماسیانە.
– خه‌مۆكى
خه‌مۆكى ب ئەگەرێ كێمبوونا ترشێ چه‌وریێ (ئۆمێگا – 3) د مێشكیدا روو ددەت،بەلێ ژبەر هندێ ماسى گەلەک یێ دەوله‌مه‌نده ب ترشێ چه‌وریێ (ئۆمێگا – 3)، لەوما خوارنا ماسى خه‌مۆكیێ ناهێلیت.
– نه‌خۆشیێن دلی
ئه‌و پرۆتینێ كو دناڤ گۆشتێ ماسیدا هه‌ی، رێژه‌یا كۆلسترۆلێ ساخلەم (LDL) دناڤ خوینێ دا بلند دکەت، هه‌روه‌سا ئەگەرەکە بۆ دوورخستنا نه‌خۆشیێن خوینێ و جه‌لتا مێشكی و خوینێ و هه‌وكرنا ریشالێن دلی،لەورا بۆ ئه‌و كه‌سێن نه‌خۆشیا دلی هه‌ین،دڤێت ماسى بخۆن،چونکی دبێژنێ دایكا پرۆتینان.
– ب هێزكرنا چاڤان
خوارنا ماسى ژلایێ دایكێن دوگیان ڤە مفا بۆ دیتنا زارۆکێ وێ یا هه‌ی،چونكی دایكا دوگیان ب خوارنا گەلەک ماسى،رێژه‌یه‌كا زۆر یا ترشێ چه‌وریێ (ئۆمێگا – 3)،پەیدا دکەت،كو كار دکەت بۆ ب هێزكرنا چاڤێن زارۆیێ وێ.
– ره‌بۆ
ماسى گەلەک یێ ده‌وله‌مه‌ندە ب چه‌ورى،ژ وان ژی ماسیێ توونه و سه‌له‌موون،کو ب رێژه‌یه‌كا بەرچاڤ ره‌بۆیێ کێم دکەت.
– رۆماتیزم
حه‌فتیانه خوارنا ماسى،رێژا ئازارێن رۆماتیزمێ و نه‌خۆشیێن دی ژی كێم دکەت.
– ئازارێن مێشكی
ئه‌و ماسیێن كو ب ترشێ چه‌وریێ (ئۆمێگا – 3) ده‌وله‌مه‌ندن،گەلەک د كاریگه‌رن بۆ باشکرنا ریشالێن مێشكی،ئەڤەژی بوویە رێگرییه‌ك ل به‌رامبه‌ری نه‌خۆشیێن مێشكی،وه‌كو نه‌خۆشیا ئەلزه‌هایمه‌ر و چەندین جۆرێن دیتر.
– ژ دایكبوونا پێشوه‌خت
ڤەکۆلینان دیارکریە کو ئه‌و ژنێن دوگیان یێن کو ب به‌رده‌وامى و ب رێژه‌یه‌كا زۆر ماسیان د‌خۆن،رێژەیا ئه‌گه‌رێ زوو زارۆکبوونێ كێمتر دبیت.
– نه‌خۆشیا شه‌كرێ
خوارنا ماسى رێکەکا زۆر باشه بۆ یه‌كسانکرنا رێژا شه‌كرێ د خوینێ دا و نه‌هێلانا ژ نشکەکێڤە بۆ بلندبوونا رێژا ئه‌نسۆلینێ.
– نەخۆشیا خەلەفانێ
بۆ كه‌سێن دانعەمر خوارنا ماسى ب به‌رده‌وامى و ب شێوه‌یه‌كێ رێكوپێك،بۆ نموونه حەفتیێ جارەکێ،زۆر یا گرنگە،چونکی رێژا تووشبوونێ ب خەلەفانێ گەلەک کێم دکەت.
– پەنجەشێر
ئه‌و ترشێ چه‌وریێ یێ کو دناڤ ماسی دا هەی،ب رێژەیا 50 % تووشبوونا ب په‌نجەشێرێ کێم دکەت.
