ئەحمەد محەمەد سالح
2-2
• پاراستنا سەربەخۆییا داهاتێ یانێ بێی کو پێدڤی ب پشتەڤانیا حکومەتێ یان ژی قەرێن مەزن هەبیت، و دەربازکرنا قەیرانا کۆرۆنایێ ژی بێی چ ئاستەنگیەک و هەڤبەر ب یانەیێن دیتر. ئەو بتنێ سەرۆک یانە نینە، بەلکو وی شیا چەمکێ «سەرۆکایەتیا یانەیان» ل سەردەمێ مۆدێرن پێناسەبکەت – ریال مەدرید کرە دامەزراوەیەکا ئابووری یا مەزن، سەقفێ گرێبەست و بهایان بلندکر و کاریگەری ل سەر تەپاپێ ل هەمی جیهانی دروستکر، پێگەهەك هەیە د دەمێ لێدوان و داخویانی ژێ دهێنە وەرگرتن دبنە ترێند ل سەر ئاستێ ئسپانیا و ئەورۆپا، بگرە جیهانێ ژی.
ل عێراقێ و هەرێما کوردستانێ ژی سەرۆک یانەیان هەتا ڤان سالێن دوماهیکێ ژی ئەڤ پوستە ژ سەرۆک و رێڤەبەرەکێ تەقلیدی دەربازنەکربوو بتنێ وەک وەزیفەیەک و روینشتنا ل پشت مێزێ و ب رێڤەبەرنا کومەکا کارگێران و راهێنەر و یاریکەران ب شێوەیەکێ ئاسایی ددیت.
ئەم چەند لێبگەرین ناڤەکێ گەلەک بەرنیاس و دیار و کاریگەر نابینن کو گوهۆرینێن مەزن کربن، ئاستێ یانێ گەلەک بەرەف پێش بربیت و ئەنجامێن گەلەک باش ب دەستڤە ئینابن، هەتا ل ڤان سالێن دوماهیکێ سەرۆکێ یانەیا ئافرەتێن دهۆکێ دکتۆر عەبدۆلا جەلال، پشتی کۆ دەست ژ کاردکێشیت، پوستێ ئەندامەتیا ئێکەتیا تەپاپێ یا کوردستانێ بۆ دهێتە پێشنیارکرن، لێ رەتدکەت و خوە بەرهەڤدکەت بۆ هەلبژارتنێن یانا دهۆک، ل سالا 2021 وەک سەرۆکێ نوی یێ یانەیا دهۆک دهێتە هەلبژارتن و ل گەل دەستەیەکا کارگێرییا گەنج و نوی دەستبکاردبیت
پشتی چەند رۆژان ژ دەستبکاربوونێ سەرۆکێ نوی یانەیا دهۆکێ دبێژیت « یانەیا دهۆکێ ناڤەکێ مەزنە و مالەکا وێرانە، لێ نەیێ پەشیمانم، ژبەرکو مەدزانی رەوشا یانێ یا خرابە، ئەم ل ڤێرەینە داکۆ پشتەڤانێن تۆرە و سل ئاشبکەین و دهۆكێ بزڤرینین”
د وی دەمی دا دهۆک ئێک ژ خرابترین یانەیان بوو ل سەر ئاستێ کوردستان و ئیراقێ ژلایێن ئەنجامان و ژبلی داکەفتنێ بۆ خۆلا پلە ئێکا ئیراقێ، ژمارەکا مەزنا دەینان ل سەر بوو، دهۆک نێزیکی 6 ملیار دیناران یا دەیندار بوو، ئەڤێ چەندێ وەنەکر کۆ سەرۆک و دەستەیا کارگێرییا یانەیا دهۆک بێهیڤی ببن، بەلکو بەردەوام بوون هەتا کو یانەیا دهۆک د ماوەیەکێ کورت دا گەهاندیە ئاستێ جاران و گەلەک زێدەتر ژی.
د ڤی ماوێ کورت دا سەرۆکێ یانەیا دهۆک و دەستەیا کارگێرییێ چ کر؟
سەرۆکێ یانەیا دهۆکێ ب بەرنامەیەکێ دارژتی و ب بهێنفرەهی ل ژێر وێ فشارا مەزنا ل سەر وان، پلانەکا ستراتیژی ژ بۆ ئارمانجێن یانێ دانا، ژوان:
• زڤڕاندنا دهۆكێ بۆ خۆلا ستێرێن ئیراقێ و گه‌هشتن ب قه‌هره‌مانیێن ژ ده‌رڤه رکابەریکرن د خۆل و قەهرەمانیێن جودا دا ل سەر ئاستێ نافخۆ و دەرڤە و پێشڤەبرنا تیمێن وەرزشێن کۆم و تاک، و ب دەستڤەئینانا ئەنجامێن گەلەک باش.
• سەرپەرشتیکرن و ئەنجامدانا گرێبەستان، یانەیا دهۆک جودا ژ یانەیێن دیتر یێن ئیراقێ و دویر ژ رێکێن تەقلیدی و گەلەک کەڤن یێن ئەنجامادانا گرێبەستان ل سەر بناغەیێ CV، کو بتنێ چەند پێزانینێن کێم ل سەر وی یاریکەرێ گرێبەست ل گەل ئەنجام ددا تێدا بوون، وەکی یانەیێن ئەورۆپی و مەزن یێن جیهانێ ب رێکا نیاسین و دیتن و تەماشەکرنا یارییان و پارچە ڤیدیۆیێن وان و دویڤچوونا ئامار و مێژوو و ئەو یانە و خۆلێن یاری لێکری گرێبەست ئەنجام دان، ژبەر هندێ گرێبەستێن گەلەک سەرکەفتی ئەنجام دان، ڤێ چه‌ندێ وه‌كر یاریكه‌ر ژی ب بهایه‌كێ كێمتر ب یانا دهۆكێ رازی ببن و ژ ئه‌ورۆپا به‌ره‌ف دهۆكێ بهێن.
• لایەنێ دارایی یێ یانێ، سەرەرای وێ چەندێ کو حکومەتا ئیراقێ هاریکاریا هەمی یانەیێن پشکدار د خۆلا ستێرێن ئیراقێ دا دکەت و هاریکاریێن مەزن یێن مادی پێشکێشی وان یانەیان دکەت یێن پشکداریێن د قەهرەمانیێن ژ دەرڤا دا دکەن، بتنێ هەر چار یانەیێن کوردی نەبن، لێ ڤێ چەندێ دهۆک نە راوەستاند سەرۆکێ یانەیا دهۆکێ بابەتێ دەینان چارەکر، و هەڤسەنگی ئێخستە دناڤبەرا داهات و خەرجیێن یانێدا، ب رێکا هاریكاری و فرۆتنا جلۆبەرگ و پلێتێن یارییان و پەیداکرنا سپۆنسەرێن گەلەک باش..
• پەیوەندیی دگەل خەلکی و ڕاگەهاندنێ، زیرەکییا دکتۆری د ڤی بواری دا چێدبیت ژ خالێن بەری نوکە ب هێزتر ژی بیت، خودانێ پەیوەندیێن بهێزە دگەل بەرپرس و پشتەڤانێن یانێ ب تایبەت جادا وەرزشی، ل هەمی ئیراقێ بەحس بەحسێ ئێک سەرۆکە، دخوازن ببیتە سەرۆکێ ئێکەتیا تەپاپێ یا ئیراقێ. یان هه‌ر ب كێمێ دخوازن سه‌رۆكه‌كێ وه‌كی یێ دهۆكێ هه‌بیت.
• دروستکرنا ژینگەهەکا ئارام، دناڤبەرا ستافێ تەکنیکی و راهێنەر و یاریکەرێن یانێ، رێ نەدان ب دروستبوون یان مەزنبوونا وان ئاریشەیێن گەلەک بچیک کو د هەر یانەیەکا تەپاپێدا دناڤبەرا یاریکەر و راهێنەر و یاریکەر و کارگێرییا هەر یانەیەکێ دروست دبن.
ب شێوەیەکێ کورتتر و تایبەتتر یانەیا دهۆکێ ب سەرۆکایەتیا فلۆرێنتینۆ پێرێزێ دهۆکێ (د. عەبدۆلا جەلال) چ کر؟ گەشتە کیڤە ؟
• چارەسەرکرنا بابەتێ دەینان.
• گرێبەستێ ل گەل یاریکەرێن گەلەک باش و سەرکەفتی ب مووچەیەکێ کێم.
• نوژەنکرنا یاریگەهێن یانێ.
• بزاڤكرن و پلاندانان ژ بۆ پرۆژێ دروستکرنا یاریگەهەکا باشتر بۆ یانا دهۆک.
• ب سەر ئێخستنا یانێ ژ خۆلا پلە ئێک بۆ خۆلا ستێرێن ئیراقێ.
• ب دەسڤەئینانا رێزێن پێشیێ پشتی زڤڕینێ.
• گەهشتن ب جاما کەنداڤی و ب دەستڤەئینانا جامێ.
• ئێکەم یانە د مێژوویا ئیراقێ دا، نازناڤەکێ دەرەکی ببەت.
• ئێکەم یانە د مێژوویا یانەیێن کوردی دا، نازناڤەکێ دەرەکی ببەت.
• ركابه‌ری كرن لسه‌ر خۆلێ، یاریێن مای هەمییان ببەت، دێ خۆلا ستێرێن ئیراقێ ژی بلندکەت.
• ئێکەم یانە رابوو ب ئەلکترۆنیکرنا پلێتان ل ئیراقێ.
•ئێکەم یانە ل ئیراقێ بهایێ پلێتێن وێ گەلەک دبلند بن و داخازیەکا مەزن لسەر هەبیت.
• رازیكرنا پشته‌ڤانان و زڤرینا وان ب رێژه‌یاكا گه‌له‌ك مه‌زن بۆ یاریگه‌هان و ته‌ماشه‌كرنا یارییان، د نوکەدا رێژەکا مەزن یا پشتەڤانان د یاریێن وێدا پشکدار دبن ب شوه‌یه‌كی كو بتنێ بۆ یارییه‌كا ڤی وه‌رزی ل دویڤ گۆتنێن سه‌رۆكێ یانێ 75 هزار پشته‌ڤانان داخوازا تكێتان كربوو، و ل یاریگه‌هێن دی د گه‌له‌ك یاریان دا پاس ژبۆ پشتەڤانێن خۆ دابیندکرینه.
• درێسێن وێ ژ پرفرۆشترین درێسانە.
ل دوماهیکێ یا من دڤێت ببێژم باوەریدان و پشتەڤانیکرنا کەسایەتیێن ژ هه‌ژی، سەرۆکێن ژێهاتی کاریگەر دروست دبن، یا رۆنە ئارمانج و هیڤیێن سەرۆکێ یانا دهۆک و پشتەڤان و حەزژێکەرێن وێ ل ڤێرە نا راوەستن بەلکۆ دێ کارکەن و بەردەوام بن ژ بۆ ب دەستڤەئینانا ئەنجامێن گەلەک باشتر و پشکداریکرن د قەهرەمانیێن مەزنتر دا ل سه‌ر ئاستێ ئاسیا
