NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

12

هندەک راهێنان هاریکاریا ئارامکرنا دەروونی ددەن ب رێکا ئازادکرنا فشارێ و کێمکرنا دودلیێ و بەرەڤ پێشبرنا بارێ دەروونیا گشتی.
ل دووڤ ماڵپەڕێ “الیوم السابع” ئەڤ راهێنانە ب سەرقاڵکرنا هەردو لەشی و دەروونی و بەرەڤ پێشبرنا دەردانا ئەندۆرفینی و کێمکرنا ئاستێ کۆرتیزۆن و گۆهورینا تەرکیزێ ل نیگەرانیێ بۆ سەر دەمێ نوکە کاردکەن.
هندەک راهێنان کو هاریکاریا ئارامکرنا دەروونی ددەن پێکهاتینە ژ:
– راهێنانا هەناسەدانا کویر، هەناسەدانا کوریر هاریکاریا ئارامکرنا کۆئەندامێ دەماران ددەت ب خاڤکرنا لێدانێن دلس و ئارامکرنا ماسولکان.
– مێدیتەیشن، مێدیتەیشن پێکهاتیە ل تەرکیزکرنا دەروونێ ل سەر تشتەکی، بیرۆکەیەکێ، یان چالاکییەکا دیارکری بۆ ب دەستڤەئینانا ئارامییا دەروونی، راهێنانێن وەک مێدیتەیشنی یارمەتیا دەروونی ددەت بۆ وێ چەندێ یێ ئامادەبیت.
– پیاسەکرن ل ناڤ سروشتدا، پیاسەکرن ل ناڤ سروشتیدا هێوەربوونا دەروونی دبەخشیت بە سەرقاڵکردنا هەموو هەستان، ئەو دیمەن و دەنگێن ئارامکەرێن سروشتی هاریکاریا دەروونی ددەت بۆ ئارامگرتن و کێمکرنا ئاستێ فشارا دەروونی.
– راهێنانێن راکێشانێ، راهێنانێن راکێشانا لەشی هاریکاریا ئارامکرنا لەشی و دەروونی ددەن ب رێکا کێمکرنا گرژیا ماسولکان و باشترکرنا زڤرینا خوینێ، راهێنانێن سادە کێشانا، ب تایبەتی پشتی ماوەیەکێ زۆرێ روونشتنێ، هاریکاریا هێوەرکرنا کۆئەندامێ دەماران دددەت و هەستکرن ب هیڤیبوونێ و ئیستراحەتێ بەرەف پێش دبەت.

16

زانستی سەلماندیە کو ژنان پتر شیانێن ژبەرکرنا دێمێ خەڵکی و جهان هەنە و بیرهاتنێن وان باشترن.
ل دووڤ پەیامەکی کو ل ماڵپەڕێ برایتساید یێ بریتانی بەلاڤکریە، د ڤەکۆلینەکێ دا ئاشکراکریە بیرئانینێن ژنان باشترن ژ یێن زەلامان، ب ڤی جۆری:
جوداهیا رەگەزی کاری ل شیانێن مەژیێ وان دکەت:
دەروناسان دیارکڕیە کو بیرئانینا تشتان ژلایێ زەلام و ژنان جودایە.
ژن باشترن ل بیرئانینێ ئەڤەژی هاریکاریا وان دکەت بشێن خەلک، جهـ،تشت و گەنگەشەژی ل هزرێ بمینن.
ژن بۆ پەیڤان باشترن:
ڤەکۆلەران ل پەیمانگاها کارۆلینسکا داتایێن ٦١٧ ڤەکولەران شروڤەکرن دنافبەرا ساڵێن ١٩٧٣ بۆ ٢٠١٣ ، زێدەتر ژ ١.٢ ملیۆن خەلکی پشکداری تێدا کریە، هاتنە سەر ئەوێ رەئیێ کو شیانێن مەژی یێن ژنان باشترن بۆ بیرئانینا زانیاریان و ئاخفتنێ.
ژن ل گەل پەیڤ، تێکست،گەنگەشە و فیلمان دا باشترن. ب ساناهی تشتا دبینن کو پێشتر دانابن و بەرزەببن.
هەموو گەنگەشە ل هزرا وان دمینن:
ڤەکۆلینان ژ زانکۆیا کۆرنێل بۆ ژینگەهزانیێ، ڤەکۆلینەک بەلاڤکریە، سێ نامە بۆ سێ کەسان هنارتن ک بشێن د ٣٠ دەقیقان دا بەحسێ ژیانا خوە بکەن، ژن باشتر شیان بەحسێ ژیانو خوە بکەن و هووردەکاریێن زێدەتر ژی بەحس بکەن بەراورد ب زەلامان.

14

قەیس وەیس:

ب شێوەكێ‌ فەرمی فدراسیۆنا باسكێت بۆلا ئیراقێ‌ پشككێشان بۆ وەرزێ‌ نوو یێ‌ خولا پلا دو ئەنجامدا ئەوا بڕیارە هەڤڕكیین وێ‌ ب شێوەیی چار كۆم بۆ دەڤەرێن جودا ل ناڤەراستا مەها بهێت كۆمڤەبوون بۆ هەر كۆمەكێ‌ بهێتە كرن.
ل دور ڤێ‌ یەكێ‌ د. خالد نەجم جێگرێ‌ سەرۆك فدراسیۆنا باسكێت بۆلا ئیراقێ‌ دیار كر پشتی كۆمبوونا تایبەت دگەل یانەیێن پشكدار بۆ وەرزێ‌ نوو یا خولا پلا دو، بڕیار هاتە دان 16 یانە ل سەر چار كۆما بهێنە بەلاڤكرن و ب شێوەیی كۆمڤەبوون یاریێن وان بهێنە كرن ئەوا دێ‌ ل دوو سیستەمێ‌ خول ئێك قۆناغ بیت و هەر كۆمەكێ‌ دێ‌ دو یانە دەربازبنە قۆناغا دووڤدا كو ئەو قۆناغ ژێ‌ بیتە دو كۆم، ئەوا خودانا رێزا ئێكێ‌ دێ‌ بەرانبەر خودانا رێزا دویێ‌ یا كۆما دی بیت، د قۆناغا سێیێ‌ دا تیمێن سەركەفتی دێ‌ دەربازبنە یاریێن دووماهیێ‌ و خوسارەت دێ‌ بەرانبەر ئێك كەن بۆ دەستنیشانكرنا رێزێن سێیێ‌ و چارێ‌.
هەروەسان ناڤهاتی گۆت: دەستپێكرنا وەرزێ‌ نوو دێ‌ ل 14-15-16ێ‌ چریا دویێ‌ یا بهێت بیت و ئەو یانەیێن پشكدار ل سەر چار كۆمان بڤی رەنگی هاتینە دانان، كۆما ئێكێ‌ دێ‌ ل هەولێرێ‌ بیت ئەو ژی: شەقلاوە، ئارارات، جیهان و ئاسۆ، كۆما دویێ‌ دێ‌ ل كەركووكێ‌ بیت ئەو ژی: شۆرچە، توركمان، سۆلاڤ و شەباب ئەلدبس، كۆما سیێیێ‌ دێ‌ ل سلێمانیێ‌ بیت ئەو ژی، دهۆك، زانكۆیا سلێمانی، سامرا و ئەرمەن، كۆما چارێ‌ دێ‌ ل كەربەلا بیت ئەو ژی، ئەلحبایش، كەربەلا، ئەلرەوزەتین و بابل.
بۆ زانین تیما یانەیا دهۆك خودانا پێنج ناسناڤێن خولا پلا نایابا ئیراقێ‌ یە ل سالێن 2009 هەتا 2014ێ‌، لێ‌ ژبەر رەوشا دارایی یا خراب ل سالا 2018 خوە ژ خولێ‌ ڤەكێشا، پشتی بۆرینا شەش سالان دۆبارە ڤەگەڕیا هەڤڕكیێن خولا ئیراقێ‌.

13

شاهۆ فەرید:

چاڤەڕێ‌ یە ل دەستپێكا چریا دویێ‌ یا بهێت هەڤڕكیێن وەرزێ‌ نوو یا خولا فوتبۆلێ‌ بۆ یانەیێن پلا نایابا كوردستانێ‌ ب پشكدارییا 16 یانەیان دەستپێبكەن ئەوا دێ‌ بشێوازەكێ‌ نوو و پشكدارییا رێژەیەكا باش یا دادڤانێن پارێزگەهێ‌ هێتە كرن.
ل دۆر ڤێ‌ یەكێ‌ ئازاد محەمەد ئەندامێ‌ فدراسیۆنا فوتبۆلا كوردستانێ‌ بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ دیار كر: ل دووڤ بەرنامەیێ‌ رێكخستی بۆ وەرزێ‌ نوو یێ‌ خولا پلا نایابا كوردستانێ‌ بەرهەڤی گەهشتینە قۆناغا دووماهییێ ئەوا بڕیارە خول ل حەفتێ‌ مەها بهێت دەستپێبكەت، خولا بهێزكرنێ‌ یا كۆپەر بۆ دادڤانێن خولێ‌ هاتبوو دانان و كۆمەكا باش و شارەزا هاتینە دەستنیشانكرن بۆ بڕێڤەبرنا یارییان، دووڤدا دێ‌ خولەكا دووماهی پێشهاتە و پێزانیان بۆ سەرپەرشتێن یارییان هێتە ڤەكرن ئەوێن د پلا ئێك دا بۆ نایاب بهێنە سەرئێخستن، دیسان لژنەكا دۆڤچوونێ‌ هاتبوو پێكئینان و سەرەدانا هەموو یاریگەهێن یانەیێن پشكدار كرینە ژبۆ وەرگرتنا پێزانیان هەروەسان ل دووڤ ستاندەرێن دیاركری كو مەرجێن سەلامەتیێ‌ بۆ پاراستنا دادڤانان ژ هەر توندۆتیژیەكێ‌ و دڤێت پەلۆكێن یاریگەهێ‌ ژ هێلا یاریگەهێ‌ دووربن پێخەمەت چو ئاریشە ژلایێ‌ جەماوەری پەیدا نەبن و دۆپاتی هاتییە كرن هەر تیمەكا توندۆتیژیێ‌ دژی دادڤانان بكەت دادڤانی مافێ‌ هەیی یاریێ‌ ب راوەستینت و ل دووڤ بڕیاران سەرەدەریێ‌ دگەل یاریێ‌ و هەردو تیمان بكەت.
ژلایەكێ‌ دووڤە ناڤهاتی دیاركر بۆ وەرزێ‌ نوو پێنگاڤێن باش دێ‌ هێنە هاڤێژتن پێخەمەت وەرزەكێ‌ سەركەفتی و ڕێنما و ڕاسپاردە هەبن و دڤێت هەموو یانە بێ‌ جوداهی پێگیریێ‌ پێ بكەن و گۆت: وەكو فیدراسیۆن مە نڤیسارەك پێشكێشی هوبا دارایی كریە دا مافێن دادڤانا یێن وەرزێ پێشتر بۆ پارڤەكەن بەری دەستپێكرنا خولێ، بەرهەڤیێن جاما سوپەرێ ژی هاتینەكرن ئەوا دێ‌ دناڤبەرا یانەیا ئاكرێ و هندرین دا بیت ل باژێرێ ئاكرێ یاریی هێتەكرن، ئەڤ سالە مە پلەبەندی كریە و هەر خولەكێ لۆگویەكێ تایبەت بۆ هاتیە دەستنیشانكرن و سۆپەرێ هەمان شێواز، ئەڤی وەرزی ئەم ل سپونسەرا دگەریێن بۆ هەموو خولا و جاما سۆپەر ژی ئەڤ سالە گوهۆرینێن باش كرینە و پرۆپۆزەل هەموو وان جهیێن دڤێن ببنە سپونسەر هاتیەدان.
ئازاد محەمەد گۆت ژی: سەرۆك وەزیران مەسرور بارزانی چاڤدانەكا هەری باش دایە ژێرخانەیا وەرزشێ ئێكەم پێنگاڤ و یاریگەهێن نوو هاتینە دانان و رێكا چێكرنا چەند یاریگەهێن دی هاتیەدان، بۆ وەرزێن بوری حەفت سەد ملیۆن هاتبوونە مەزاختن ئەڤ سالە ژی هەمان بۆدجە مە داخواز كریە، چەندیین قەر و پێداویستی مە پێ هەین داخوازكرینە، مە پلان هەیە مافێ پەخشێ یاریا كۆمپانیەكێ بدەین ئەوا فروتیە كەنالان و تێدا دیاركەین یاریێن گرنگ ئەسمانی ژی بهێنە پەخشكرن، كەنال هاتینە داخوازی كرینە پەخشتی تنێ بخوە ببەت بەلێ ژبەر پارەیێ مە پرۆپۆزەلی دەستنیشانكری پێك نەهاتینە.
دووماهیێ‌ گۆت : هەتا ڤی دەمی هیچ بڕیارەك نەهاتیەدان بۆ زێدەكرنا یانەیانێن خولێ و هەردو یانەیێن دهۆك و سۆران دا كەفتینە بۆ پلەیا ئێك و هەردو نونەرێن پارێزگەها دهۆكێ دێ یانەیێن ئاكریێ و زاخۆبن.

18

راپۆرت: پەروین سەلاح

پشتی ده‌ست ب ڤه‌كرنا خولا ئاستێ( B ) ل سه‌ر ئاستێ ئاسیا بۆ راهێنه‌رێن یارییا فوتبۆلێ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ئه‌وا ژلایێ فدراسیۆنا ئاسیا ب هه‌ڤكاری د گه‌ل فدراسیۆنا فوتبۆلا ئیراقێ و پارێزگه‌ها دهۆكێ ڤه‌ هاتیه‌ ڤه‌كرن ب پشكدارییا 24 راهێنه‌ران كو دناڤا ئه‌وان ڕاهێنه‌ران بتنێ دو راهێنه‌رێن كچ تێدا پشكداربوون ئه‌و ژی روبینا ره‌بن و زینه‌ جه‌میل كو تاكه‌ دو كچێن پارێزگه‌هێ بوون تێدا پشكداربوون و ئه‌ڤ خوله‌ دێ بوو ماوێ 21 رۆژان یا به‌رده‌وام بیت، لدۆر ڤێ خولێ و گرنگییا وێ بۆ وه‌رزشا ك چان رۆژنامه‌یا ئه‌ڤرۆ بۆچوونێن هه‌ردو كچێن راهێنه‌ر وه‌رگرتینه‌ ئه‌وێن بڤی شێوه‌یی دیار كریه‌.
زینه‌ جه‌میل راهێنه‌را پشكدار دیا ركر به‌ری نوكه‌ وێ پشكداری د خولا (C) ل سه‌ر ئاستێ ئاسیا دا كربوو لێ پشكداریا وێ یا ڤێ جارێ بۆ ئاستێ (B) جێوازیه‌كا مه‌زنتر هه‌یه‌ ئه‌و ژی پتر پێزانین و شاره‌زاهییا مه‌ باشتر لێدكه‌ت و دووماهی پێشهاته‌یێن راهێنه‌راتیێ دئینته‌ پێشچاڤ ب شوه‌یێ تیۆری و پراكتیكه‌ تایبه‌ت ژلایێ وانه‌بێژان ڤه‌ كو پتر پێزانین ل سه‌ر ئاستێ هونه‌ری ده‌نه‌ راهێنه‌رێن پشكدار، دڤێ خولێ دا بتنێ ئه‌م دو كچ پشكدارین هیڤییا منه‌ ل سالێن بهێت پتر راهێنه‌رێن كچ دیاربن ژبه‌ر كو دا وه‌زرشا كچا نه‌ مریت و ئه‌گه‌ر راهێنه‌رێن كچ ل سه‌ر ئاستێ پارێزگه‌هێ زێده‌بن دێ چالاكیێن وه‌رزشی ژی زێده‌تر لێهن.
زینه‌ جه‌میل ئه‌و چه‌نده‌ ژی دیار كر د هه‌می بواران دا كچ رولێ خوه‌ دبینت تایبه‌ت د وه‌رزشێ دا كو به‌ری نوكه‌ ل سه‌ر ئاستێ پارێزگه‌هێ یانه‌یێن مه‌ شیاینه‌ چه‌ندین ده‌ستكه‌فتا ل سه‌ر ئاستێ كوردستانێ و ئیراقێ ب ده‌ستخوڤه‌ بین و دیار كر ژی پشتی خولا راهێنانی ب دووماهیی بهێت ئارمانجا وێ دێ زێده‌تر لێهێت و دخوازیت كارێن باشتر وه‌رزشێ دا بكه‌ن.
ژلایێ خوه‌ ڤه‌ روبینا گورگیس شمو گۆت: پشتی مه‌ پشكداریی دخولا راهێنه‌ریی یا بی دا كری مه‌ دیت جێوازیه‌كا مه‌زنتر یا هه‌ی كو دخۆلا سێ دا هه‌ر كه‌سه‌ك دشێت پشكداریێ تێدا بكه‌ت ژبه‌ركو پتر ب ساناهیترە لێ زه‌حمه‌تا وێ پتره‌ و دڤێ خولێ دا پتر فێربووینه‌ و مفایه‌كێ باش مه‌ ژ وانه‌بێژێن خوه‌ دیتی یه‌.
سه‌باره‌ت پشكدارییا ئه‌وان وه‌كو دو كچان ل گه‌ل 21ێ راهێنه‌رێن دی كور ناڤبریێ گوت: ئه‌ڤه‌ جهێ شانازیێ یه‌ ئه‌م دو كچ ب تنێ ژ دهۆكێ پشكدارین و دێ هه‌موو بزاڤا كه‌ین كارێن باشتر ل پاشه‌رۆژێ ئه‌نجام بده‌ین و سه‌رێ پارێزگه‌ها خوه‌ هه‌رده‌م بلند بكه‌ین ل دووماهیێ روبینا ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژی كر هیڤی دكه‌م ژ فدراسیۆنا فوتبۆلا كوردستانێ ل ماوه‌یێ بهێت بریارێ بده‌ن بتنێ راهێنه‌رێن كچ راهێنه‌رییا تیمێن پشكدار دخۆلا فۆتسالا كوردستانێ دا بكه‌ن داكو راهێنه‌را كچ پتر رولێ خوه‌ باشتر بینت و ده‌لیڤه‌یا پتر بوو وێ هه‌بیت د ڤی بواریی دا هه‌ر چ نه‌بیت.

19

ستێرێ‌ پۆرتۆگالی و یاریزانێ‌ یانەیا نەسر یا سعۆدیێ‌ كریستیانۆ رۆنالدۆ هەموو بزاڤێن یانەیا خوە هێلانە هەلاویستی پشتی د دووماهی داخویانییا خوە دا دیار كری ئەو پێدڤی ب دەمی هەیە هەتا بەرسڤێ‌ ل سەر ئۆفەرا نووكرنا گرێبەستا خوە بدەت، ئەوا بڕیارە گرێبەستا وی ل هاڤینا سالا2024ێ‌ ب دووماهی بهێت.
ل دووڤ راپۆرتا تۆڕا ssc.sports یا سعۆدیێ‌ دیار كر بەرپرسێن یانەیا نەسر ب ئۆفەرەكا نوو و بوهایەكێ‌ زێدەتر یێ‌ گرێبەستێ‌ ژ وەرزێ‌ بۆری بۆ كریستیانۆ رۆنالدۆیی هنارتییە پێخەمەت نووكرنا گرێبەستا خوە هەتا هاڤینا سالا 2026ێ‌، ئەڤ پێنگاڤە بوویە جهێ‌ دلخوەشییا پشتەڤانێن یانەیا سعۆدی لێ‌ نە بەرسڤدانا رۆنالدۆی ب ئۆفەرا بۆ هاتی گۆمان بۆ ئەوان پشتەڤانان پەیداكرییە كو دبیت گرێبەستا خوە نوو نەكەت.
هەمان تۆڕا راگەهاندنێ‌ دیار كر نووترین داخویانییا رۆنالدۆی هاتییە دیار كر كو ئەو د نوكە دا بەرسڤێ‌ نا دەت ژبەركو ئەو پێدڤی ب دەمی هەیە، شرۆڤەكارێن وەرزشی خویاكرییە كو دبین گرێبەستا خوە نوو بكەت لێ‌ هندەك مەرج هەنە لەوما داخوازا دەمی كرییە، هەرچەندە خێزانا وی ژی ل سعۆدیێ‌ یا دلخوەشە و حەز دكەن بمینن.
بۆ زانین ل دووڤ پەیچێ‌ ترانسفر ماركێت یا جیهانی كریستیانۆ رۆنالدۆیی 75 یاری ب درێسێ‌ زەر پشكداربوویە، 67 گۆل تۆماركرینە و 18 گۆل ئەسێست هەنە.

16

یاریزانێ هێلا ناڤین یێ ئۆرۆگۆایی و یانه‌یا ریال مه‌درید یا ئسپانی فێدی ڤالڤێردی گه‌شبنییا خوه‌ دیار كر كو تیما وان دێ ب هێز هێته‌ دیتن پشتی خوساره‌تییا گران یا چوار گۆلێن یاقژ به‌رانبه‌ر یانه‌یا به‌رشه‌لۆنا ژ خولا ئسپانیا هاتییه‌ كرن.
ڤالڤێردی ستێرێ یانه‌یا ریالێ گۆت: ئه‌م یانه‌كا ب سه‌نگین خودان پێگه‌هه‌كێ مه‌زنین، خوساره‌تییا دگه‌ل به‌رشه‌لۆنا سرۆشتییه‌ وه‌كو هه‌ر یارییه‌كێ د خولێ دا، كاروانێ خولێ یێ درێژه‌، دێ ب هێز ڤه‌گه‌ڕین و ئه‌ڤه‌ یا د دیرۆكێ دا هاتییه‌ نڤێسین، چاڤه‌ڕێ ڤۆلكانا ریالێ بن، هه‌موو یاریزانێن مه‌ ستێرن و جهێ به‌رپرسیاره‌تیێ نه‌.

2

د دووماهی رێزبەندیكرنا یاریزانێن پیشەكار ل سەر ئاستێ‌ جیهانێ‌، فدراسیۆنا تێنسا ئەردی یا نێڤدەولەتی خشتەكێ‌ نوو بۆ وەرزێ‌ چریا ئێكێ‌ یا باشترین یاریزانان بەلاڤكر، ئەوا تێدا ل سەر ئاستێ‌ كچان سابالینكا و سینێری پلەدارییا جیهانێ‌ پاراستی.
ل دووڤ ئەوێ‌ رێزبەندیێ‌ ل سەر ئاستێ‌ كچان یا بیلا رۆسی ئارینا سابالینكا سەرێ‌ لیستا باشترین یاریزانا پیشەكار پاراست ب كۆمكرنا 9016 خالان، ب جووداهییا 1046 خالان ژ هەڤڕكا خوە یا پۆلەندی ئیگا شڤیۆنتینگێ‌ ئەوا ل رێزا دویێ‌ دهێت، یاریزانا ئەمریكی كۆكۆ جۆڤ ب 5230 خالان رێزا سێیێ‌ پاراست و یا ئیتالی جاسمین پاۆلینی پاشڤە هاتە رێزا چارێ‌ ب 5144 خالان.
ل سەر ئاستێ‌ كوڕان یێ‌ ئیتالی جانیك سینیر رێزا ئێكێ‌ پاراست ب كۆمكرنا 11920 خالان، ستێرێ‌ ئسپانی كارلۆس ئەلكاراز رێزا دویێ‌ دهێت ب 7120 خالان، ب 6795 خالان یێ‌ ئەلمانی ئەلیكسەندەر زڤیریڤ رێزا سێیێ‌ دهێت و ستێرێ‌ كرواتی نۆڤاك دیۆكۆڤێچ ب 6210 خالان رێزا چارێ‌ دهێت.

11

بەرھەڤكرن: ف. جانگیر

پێشگۆتن
ھەمی ژێدەر وەسا دیاردكەن كو یاریا سەترنجانێ (شەترنج) ل ھندستانێ پەیدابوویە، لێ دیرۆكا پەیدابوونێ جھێ دابێشەكا مەزنە. خودانێن وێ ڤەدگەڕینن دەستپێكێن دیرۆكێ، ل كنار 1200 سال ب.ز، و ئەكادمێ ڤەدگەڕینن كنار سەدسالیا پینج-شەش زایینی.
چاوا بت، سەترنجانێ ژ پەیڤا سانسكریتی چەتۆڕەنگە chaturanga ھاتیە، ب واتەیا چار لنگ، لەپ، ئەندام. چەتۆر: چار و ئەنگە: لنگ، ئەندام. وەكی چیڕۆك دبێژن؛ ئەڤە ڤەدگەڕتە چار تیپێن لەشكەرێ جەنگاوەر ل ھندستانا دێرین، كو ژ ئەڤان پێك دھات: پەیادە، سوار، فیل و ئەرەبانە.
وەختێ ئەڤ یاریە گەھشتیە ئیرانێ، ساسانیان گۆتیێ؛ چەتڕەنگ و وەختێ ئەرەبان ئیران ڤەگرتی، یاری ژی دەربازی زمانێ ئەرەبی بوو و گۆتنێ؛ (شگرنج). د كوردی دا ھەم ئەڤ فۆرمە ب ئاوایێ شەترنج مایە ھەم سەترنجانێ بۆ یاریێ ھەبوو. نەدوورە كەڤنترین تۆماركرنا پەیڤێ د كوردی دا، ڤەگەڕتە مەموزینا خانی.
چیڕۆك
دبێژن: و ب گەلەك تایان دبێژن، كو شاھەكێ جەنگاوەر ل ھندستانێ ھەبوو، گەلەك حەز ژ جەنگێ و پلانێن وێ دكر. ناڤێ وی ھند گرنگ نینە، چونكی ب سێ چار ناڤان ھاتیە ناسین. سیسە Sissa ئان سەسسە كەسەكێ ژار بوو، لێ ژیر و شەھرەزا بوو، یاریا چەتڕەنگە چێكر و وەختێ خەلكی دیاری بۆ شاھی برین، ئەوی ژی یاری بۆ بر.
وا دیارە كەیفا شاھی پێ ھاتیە، لەو شاھی گۆتیە سیسەی؛ چی بەرانبەری ئەڤێ دیاریا جوان بدەمە تە؟ ئەوی ژی گۆتە شاھی: شاھ خوەش بت، ئەم برسینە، ھەكەر تو ھندی مالكێن دەپێ چەتۆڕەنگەیێ 1 تاكو 64 ب دوبارەكرنێ، دێندكێن گەنمی ئان برنجی بدەیە من، دێ سپاسدار بم. ئانكو مالك 1 دێندكەك و 2 دو دێندك و 3 چار دێندك و 4 ھەشت دێندك و 5 شازدە دێندك.. و ھۆسا تاكو دگەھیە 64ێ.
ب ئەڤێ داخوازیێ، شاھی ھزركر سیسە خشیمە، گۆتێ: بۆ خوە داخوازەكا باشتر بكە، ئەڤە تشتەكێ كێمە.
سیسەی گۆتێ: ئەزبەنی، ژ ئەڤێ دیاریێ بۆ من باشتر نینە. زاڕۆ برسینە، بۆ وان دان ژ ھەرتشتی چێترە.
شاھی گازی كرە ئەنبارڤانێ دەولەتێ و گۆتێ: داخوازا سیسەی بجھبینە.
ڕۆژا دی، ئەنبارڤان ھاتە نك شاھی و گۆتێ: ئەزبەنی، ھەمی گەنمێ وەلاتی بدەمە سیسەی، مە ناگەھینتە نیڤا دەپێ چەتۆڕەنگەیێ. شاھ سەرسام بوو و پرسی: ئەو چاوا؟ وەختێ ئەنبارڤانی بۆ شرۆڤەكری. شاھی زانی سیسە چەند ژیرە و داخوازا وی چەند خاپینۆكە.
ژ ھینگێ تاكو ئیرۆ، ئاڕێشەیا دێندكێن گەنمی ئان برنجی و دەپێ شەترنجێ سەرنجا ھەركەسی ڕادكێشت و ڕاستیەكا مرۆڤ ئەولی باوەر نەكەت، نیشا مە ددەت. لەو، ھزر نەكە، تشتێن سادە و بچووك، سادە و بچووكن تاكو تو ڤەڕێژ و دەرەنجامان نەبینی.

11

سەگڤان ئەحمەد

چ گولاڤ بوو تە بۆ من كر دیاری
بێهنا عەشق و ئەڤینێ ژێ د باری
ئەی جانترین شەنگە گولا ڤی واری
دێ هەلگرم دا بۆ من بت یادگاری

هەمی سپێدا دێ ل دلێ خوە ڕەشینم
دا بزانی بۆ تە بتنێ بئەڤینم
زینا منی ئەز بۆتە مەمێ دینم
ئەڤیندارم تو ژی یا ئەڤینداری

وەرە پێكڤە برێسین تەڤنێ ڤینێ
ژ دل ئەز تو ئاڤاكین كەلها ژینێ
كانێ دەرمان ژ بۆ ئەڤێ برینێ ؟
بۆ دلێ من بەس تو بتنێ نۆژداری

د ڤینا تە دا بێزارم هەمی دەما
یا ژمن دویری دگەل كۆڤانا دكم سەما
كەنگی دێ هێی ژ دلی برەڤینی خەما
وەرە دەف من دیسا ب وی كار و باری

دپەرستگەها ڤینا تەدا دەروێشم
ئەز نەخوەشم ژ بۆ عەشقا تە دئێشم
وەرە جارەك هەناسا تە بهەلكێشم
لبەژنا تە دئێت ئەو ڕەنگێ شینێ تاری

من تو دڤێ ئەڤە ژبەری سێ سالا
ژ هینگێ وەرە ئەز دژیم لناڤ خەیالا
بۆ عەشقا تە من یا هەلگرتی ئالا
ژ هەمی وەرزا بتنێ بۆمن بوهاری

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com