NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

31

هه‌ولێر، قائید میرۆ:

حوكمه‌تا ئیراقێ بڕیاره‌كا دی دژی هه‌رێما كوردستانێ ده‌ركریه‌ و به‌رپرسه‌كێ وه‌زاره‌تا بازرگانی و پیشه‌سازیا هه‌رێما كوردستانێ ژی ئاشكرا كر، چه‌ند رۆژه‌كه‌ به‌غدا باج ل سه‌ر وان كه‌لوپه‌لێن  ب رێیا هه‌رێما كوردستانێ دچنه‌ ده‌ڤه‌رێن دی یێن ئیراقێ دانایه‌.

فه‌تحی عه‌لی، شیره‌تكارێ وه‌زاره‌تا بازرگانی و پیشه‌سازیا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر،  به‌ری چه‌ند سالان حوكمه‌تا ئیراقێ خالێن گومركی د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و پارێزگه‌هێن ناڤه‌ڕاست و باشوورێ ئیراقێ دانابوون، به‌لێ پشتی رێككه‌فتن هاتیه‌ كرن ئه‌و خالێن گومركی هاتبوونه‌ لادان و گۆت: “چه‌ند رۆژه‌كه‌ ل هه‌موو وان ده‌رگه‌هێن د ناڤبه‌را هه‌رێما كوردستانێ و پارێزگه‌هێن ناڤه‌ڕاست و باشوورێ ئیراقێ دا دوباره‌ خالێن گومركی هاتینه‌ دانان و باج ئێخستیه‌ سه‌ر وان كه‌لوپه‌لێن ل هه‌رێما كوردستانێ دچنه‌ ده‌ڤه‌رێن د بن ده‌ستهه‌لاتا به‌غدا دا”.

فه‌تحی عه‌لی گۆتژی: “دانانا خالێن گومركی به‌روڤاژی قانوونێ و رێككه‌فتنا د ناڤبه‌را هه‌ردو حوكمه‌تان دایه‌، له‌وڕا ژی ب رێیا نوونه‌رێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ل به‌غدا، وه‌زاره‌تا بازرگانی و پیشه‌سازیا هه‌رێمێ داخواز ژ حوكمه‌تا فیدڕالی كریه‌ ئه‌ڤان خالێن گومركی نه‌هێلیت، چونكی دێ زیانێن مه‌زن بۆ بازرگان و وه‌لاتیان هه‌بن، هه‌موو ئه‌و كه‌لوپه‌لێن ژ ده‌رڤه‌ دهێنه‌ هه‌رێما كوردستانێ باجا گومركی ل سه‌ر هه‌یه‌ و چێنابیت دوجاران باجێ بده‌ن”.

31

ئامێدیێ، مه‌حمود نهێلی:

ل هولا چالاكیان ل رێڤه‌به‌ریا په‌روه‌دا ئامێدیێ و ب ئاماده‌بوونا وارشین سه‌لمان، ده‌ڤه‌ردارێ‌ ئامێدیێ و عومه‌ر ئوره‌ی، به‌رپرسێ لقێ‌ 18 یێ‌ پارتی و رێڤه‌به‌رێ په‌روه‌ردا ده‌ڤه‌رداریا ئامێدیێ و چه‌ند كه‌سایه‌تیێن ده‌ڤه‌رێ و مامۆستایان په‌نالێ (رۆژا جیهانیا زمانێ دایكێ) كو ژلایێ كۆلیژا په‌روه‌رده‌ و بنیات یا ئامێدیێ ڤه‌ هاتبوو رێكخستن ب رێڤه‌چوو.

د په‌نه‌لی دا به‌حس ل  پرۆسا فێربوون و فێركرنێ ل په‌روه‌ردێ و خواندنا بلند و گرنگیا هه‌بوونا هه‌ماهه‌نگیێ د ناڤبه‌را هه‌ردو ئالیان دا ژ پێخه‌مه‌ت ئاڤاكرن و به‌رهه‌ڤكرنا نفشه‌كێ  داهێنه‌ر و ژێهاتی ل پاشه‌روژێ هاته‌ كرن، هه‌روه‌سا ب هووری به‌حس ل گرنگیا زمانێ دایكێ و چاوانیا پاراستنا وی وه‌كو پشكه‌ك ژ ره‌سه‌ناتیا مرۆڤی هاته‌ كرن.

23

دهۆك، له‌زگین جوقی:

نوونه‌رێ‌ خه‌لكێ‌ گوندێ‌ حه‌ردان ل شنگالێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، دوهی 22/2/2022ێ‌ د رێوره‌سمه‌كێ‌ تایبه‌ت دا ده‌ست ب ڤه‌كرنا گۆڕێن بكۆم یێن گوندێ‌ حه‌ردان ل شنگالێ‌ هاته‌ كرن.

حه‌سه‌ن قاسم، نوونه‌رێ‌ خه‌لكێ‌ گوندێ‌ حه‌ردان ل ده‌ڤه‌رداریا شنگالێ‌ گۆت: “د جینۆسایدا شنگالێ‌ دا ل رۆژا 3/8/2014ێ‌ هه‌ژماره‌كا زۆر ژ خه‌لكێ‌ گوندێ‌ حه‌ردان ژلایێ‌ تیرۆرستێن داعش ڤه‌ هاتنه‌ ره‌ڤاندن و بێ‌ سه‌روشوونكرن، هه‌تا نوكه‌ ژی پتر ژ 230 وه‌لاتیێن گوندێ‌ حه‌ردان ژ بن ده‌ستێن تیرۆرستێن داعش رزگاربووینه‌ و هیشتا چاره‌نڤیسێ‌ گه‌له‌ك كه‌سان یێ‌ دیار نینه‌ و دوهی گۆڕێن بكۆم بۆ دیاركرنا چاره‌نڤیسێ‌ قوربانیان هاتنه‌ ڤه‌كرن”.

ناڤهاتی ئاشكرا ژی كر كو ل گوندێ‌ حه‌ردان حه‌فت گۆڕێن بكۆم هه‌نه‌، دوهی پرۆسه‌یا ڤه‌كرنا گۆڕێن بكۆم ده‌ست پێ‌ كر، به‌ری نوكه‌ پشكنین بۆ كه‌سوكارێن قوربانیان یێن هاتینه‌ كرن، ده‌مێ‌ روفات دهێنه‌ ده‌رئیخستن ل نۆشداریا داد ل به‌غدا پشكنینانا دی ئێن ئه‌ی ل سه‌ر بهێته‌ كرن، داكو ناسنامه‌یێن قوربانیان ئاشكرا ببن.

د جینۆسایدا شنگالێ‌ دا ل 2014ێ‌ تیرۆرستێن داعش خه‌لك گولله‌بارانكرن و د ناڤ پتر ژ 82 گۆڕێن بكۆم دا ڤه‌شارتن و هه‌تا نوكه‌ 20 گۆڕێن بكۆم یێن هاتینه‌ ڤه‌كرن و 325 روفات ژناڤ یێن هاتینه‌ ده‌رئێخستن، هه‌موو ژی بۆ نۆشداریا داد ل له‌غدا هاتینه‌ هنارتن، هه‌تا نوكه‌ ناسنامه‌یێن 145 روفاتان ئاشكرا بووینه‌، د جینۆسایدا شنگالێ‌ دا پتر ژ شه‌ش هزار كه‌سان ژلایێ‌ تیرۆرستێن داعش ڤه‌ هاتبوونه‌ ره‌ڤاندن و بێ‌ سه‌روشوونكرن، هه‌تا نوكه‌ ب هه‌ڤكاریا نڤیسینگه‌ها رزگاركرنا ره‌ڤاندیێن ئێزدی پتر ژ سێ‌ هزار و 550 ره‌ڤاندیێن ئێزدی ژ هه‌ردو ره‌گه‌زان یێن هاتینه‌ رزگاركرن و هێشتا چاره‌نڤیسێ‌ پتر ژ دو هزار و 700 ره‌ڤاندیان ژی یێ‌ دیار نینه‌.

28

ئه‌ڤرۆ:

د. عه‌لی ته‌ته‌ر، پارێزگارێ دهۆكێ دوهی رۆژا سێشه‌مبی 22/2/2022 پێشوازی ل شانده‌كێ وه‌زاره‌تا ناڤخوه‌ یا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب سه‌رۆكاتیا  د. سامی جه‌لال، شیره‌تكارێ‌ وه‌زاره‌تێ كر و د كۆمبوونه‌كێ‌ دا باسێ‌ ئاڤاكرنا چاكسازیه‌كا نوو ل دهۆكێ‌ هاته‌ كرن.

د كۆمبوونێ‌ دا ب به‌رهه‌ڤبوونا لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار باسێ‌ ئاڤاكرنا چاكسازیه‌كا نوو ل دهۆكێ هاته‌ كرن و پشتی دانوستاندن و هه‌لسه‌نگاندنا بابه‌تی، رێڤه‌به‌ریێن په‌یوه‌ندیدار بۆ ته‌رخانكرنا ئه‌ردی هاتنه‌ راسپاردن.

هه‌ژی گوتنێ یه‌ ل سه‌نته‌رێ پارێزگه‌ها دهۆكێ دو چاكسازی هه‌نه‌، ئێك بۆ مه‌زنان و ئێكا سنێله‌ و ئافره‌تان، لێ‌ ژ به‌ر به‌رته‌نگیا جهێ چاكسازیێ بڕیار ژلایێ حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ڤه‌ هاتیه‌دان چاكسازیه‌كا نوو ل دهۆكێ‌ بهێته‌ ئاڤاكرن.

دیسا هه‌ر دوهی 22/2/2022 د. عه‌لی ته‌ته‌ر، پارێزگارێ دهۆكێ پێشوازی ل پرۆفیسۆر دكتۆر توماس وینزل، ڤه‌كوله‌ڕ د بیاڤێ چاره‌سه‌ریێن ده‌روونی دا كر كو ب مه‌ره‌ما هه‌لسه‌نگاندنا پرۆژێ هه‌ڤپشكێ د ناڤبه‌را وه‌لاتێ ئه‌لمانیا و زانكۆیا دهۆك و ڤه‌كرنا په‌یمانگه‌ها چاره‌سه‌ریێن تراومایێ و ده‌روونی سه‌ره‌دانا پارێزگه‌ها دهۆكێ كریه‌، د روونشتنه‌كێ دا باس ل كار و چالاكیێن په‌یمانگه‌ها ناڤبری ب پشته‌ڤانیا وه‌لاتێ ئه‌لمانیا و چاوانیا پێشئێخستنا كادرێ تایبه‌تمه‌ند و پلانا داهاتی و پێدڤیا بیاڤێ ناڤبری دانوستاندن ل سه‌ر هاته‌ كرن.

45

ئه‌ڤرۆ:

رێڤه‌به‌ریا خانه‌نشینێن پێشمه‌رگه‌ی یا سه‌ر ب وه‌زاره‌تا دارایی ڤه‌ ل دۆر به‌لاڤكرنا مووچێ خانه‌نشینێن پێشمه‌رگه‌ی، ب نڤیساره‌كێ بانكان ئاگه‌هدار دكه‌ت كو ل دووڤ رێنمایێن نوو مووچه‌ی به‌لاڤ بكه‌ن.

ل دۆر رێنمایێن نوو نڤیسارێ ئاماژه‌ ب هندێ كریه‌ كو ده‌مێ وه‌رگرتنا مووچه‌ی پێدڤیه‌ هه‌ر خانه‌نشینه‌ك یان  میراتگره‌ك ب كه‌سایه‌تیا خوه‌ ئاماده‌ بن، ده‌رباره‌ی ئه‌وێن ل ده‌رڤه‌ی وه‌لاتی دژین پێدڤیه‌ بریاكارنامه‌یێ‌ بینن و یا سالا 2022 بیت.

هه‌روه‌سا لیسته‌كا دی یا ناڤان ژی ئه‌ڤێ رێڤه‌به‌ریێ بۆ بانكان هنارتیه‌ و تێدا دیار كریه‌ كو دڤێت به‌لێنا دانووسی دگه‌ل خوه‌ دا بینن هه‌تا پاره‌ بۆ بهێته‌ مه‌زاختن، هه‌روه‌سا دڤێت خانه‌نشینێن زیندی یێن پێشمه‌رگه‌ی فورما ده‌رماله‌یان دروست بكه‌ن.

50

 

ئه‌ڤرۆ، ئه‌میر ئه‌ترووشی

سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ئاكرێ‌ راگه‌هاند، ل سنوورێ‌ قه‌زا ئاكرێ‌ 190 دونه‌مێن ئه‌ردی بۆ ئاكنجیبوونێ‌ هاتینه‌ ته‌رخانكرن و نێزیكی 115 دونه‌مێن گه‌شتیاری و دوو دونه‌م بازرگانی و نێزیكی 3.5 دونه‌م خزمه‌تگوزاری، به‌لێ‌ ب مخابنی ڤه‌، هه‌تا نوكه‌ ب ده‌هان پرۆژه‌یێن گرنگ كو دێ‌ بنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ پێشكه‌فتنا باژێرێ‌ ئاكرێ‌ ماوێ‌ چه‌ندین سالانه‌ هاتینه‌ راگرتن و تمام نه‌بووینه‌ و ئه‌و ژی نێزیكی 13 پرۆژێن وه‌به‌رهێنانێ‌ نه‌ و نێزیكی 391 دونه‌مێن ئه‌رد بۆ وان پرۆژه‌یان هاتینه‌ ته‌رخانكرن و گۆت: یا فه‌ره‌ ده‌سته‌یا وه‌به‌رهێنانێ‌ هیمه‌ته‌كێ‌ بكه‌ت كو پروژێ‌ گه‌شتیاری یێ‌ شارێ‌ یاری سه‌رده‌م ئه‌وێ‌ به‌رێ‌ بناغه‌ی ل 2010 دانای و هێشتا یێ‌ راوه‌ستیایه‌ تمام بكه‌ت، چونكو ئه‌ڤ پرۆژه‌ بۆ ئاكرێ‌ و ده‌ڤه‌رێ‌ زور یێ‌ گرنگه‌، ب تایبه‌ت بۆ راكێشانا گه‌شتیارا و دابینكرنا ده‌لیڤێن كاری بۆ گه‌نجان. سه‌رباری پرۆژێن خزمه‌تگوزاری، مه‌ پلانه‌كا پرۆژێن ستراتیجی یێت هه‌ین.

بلند رزا، سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیا ئاكرێ‌ د دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیار كر، باژێرڤانیا ئاكرێ‌ ل سالا 2011 هه‌تا 2020 نێزیكی 391 دونه‌مێن ئه‌رد ته‌رخانكرینه‌ بۆ 13 پرۆژێن وه‌به‌رهینانێ‌ یێت جوراوجور، 190 دونه‌م بۆ ئاكنجیبوونێ‌ و نێزیكی 115 دونه‌مێن گه‌شتیاری و دوو دونه‌م بازرگانی و نێزیكی 3.5 دونه‌م خزمه‌تگوزاری، به‌لێ‌ ب مخابنی ڤه‌ هێشتا هنده‌ك ژ پرۆژه‌یان ته‌مامنه‌بووینه‌ و كارێ‌ زۆربه‌یا وان ڤه‌مایه‌، هیڤیدارین ژ لایه‌نێن په‌یوه‌ندیدار دووڤچوونه‌كا جدی بۆ ڤی بابه‌تی بكه‌ن و ب تایبه‌ت بۆ پرۆژێ‌ شارێ‌ یاریێن سه‌رده‌م یێ‌ گه‌شتیاری (ژ به‌ر گرنگیا ڤی پروژه‌ی بۆ ده‌ڤه‌رێ‌ ب گشتی و ب تایبه‌ت ژ بۆ راكێشانا گه‌شتیاران).

ناڤبری دیار كر، د ماوێ‌ دوو سالێن بۆری یێن 2020 و 2021ێ‌ دا، سێ‌ پرۆژه‌ هاتینه‌ جێبه‌جێكرن ب كوژمێ‌ 546 ملیون دیناران، (ئێك ل سه‌ر داهاتێ‌ باژێرڤانیێ‌ یێ‌ فروتنا ئه‌ردێن نایاب ب كوژمێ‌ 419 ملیون دیناران، دوو ل سه‌ر بودجا تایبه‌تا پارێزگه‌ها دهوكێ‌. بۆ زانین پرۆژه‌ك یێ‌ ل ژێر ئه‌نجامدانێ‌ ب كوژمێ‌ 287 ملیون دیناران ل سه‌ر بودجا گه‌شه‌پێدانا هه‌ریمان.

ل دۆر وێ‌ چه‌ندێ‌ كا چه‌ند تاخ و جادێن نوو هاتینه‌ ڤه‌كرن گۆت: نێزیكی چل و پێنج هزار مه‌تر دوو جار جاده‌ هاتنه‌ ڤه‌كرن و تێكه‌له‌كرن (تێكه‌لێ‌ چیایی) ل تاخێن رۆناهی یا نوی و سماقوكا نوی (كوجینێ‌ شه‌هید و فه‌رماانبه‌را ) و سوسنا باشقال. هه‌روه‌سا ئه‌و جادێت مه‌ ڤه‌دیتن بۆ كری و پێشنیاركری و به‌ری چه‌ند سالا پتر ژ 150كم جاده‌ پێدڤی ب قێركرن و كونكریتكرنێ‌ نه‌ و بۆ زانین ئاڤه‌دانیێت گه‌هشتین بۆ هه‌موو تاخێت نوی وه‌ك 11 ئه‌یلول و 11 ئاداری و گولان و بیوك و شه‌هیدان و روناهی و شیوه‌كور و ئاشكه‌فته‌ و باشقال و سوسنا و ره‌زوك و كوشینه‌ و كوجینه‌ و سماقوك و ئاله‌ره‌ش و راویته‌ و خرپه‌ و راس العین.

ل دور هندێ‌ كا پلان چیه‌ بۆ سالێن بهێت، بۆ هندێ‌ ده‌ڤه‌ر زێده‌تر گه‌شێ‌ بكه‌ت و چو پروژێن گرنگ د پلانێ‌ دانه‌ دبێژیت: پلانێن مه‌ یێن سالێت 2013 و 2014 هێشتا نه‌هاتینه‌ جێبه‌جێكرن و دێ‌ هه‌ر داكوكیێ‌ ل سه‌ر وان كه‌ین، و یا ل هه‌ما گرنگتر بۆ مه‌ رازیكرنا هاوولاتیانه‌ و مرادا وانه‌ بچووكێن وان بگه‌هنه‌ قوتابخانێ‌ بێێ‌ بكه‌ڤنه‌ ناڤ ته‌قنێ‌.

خویاژی كر، یا فه‌ره‌ ده‌سته‌یا وه‌به‌رهێنانێ‌ هیمه‌ته‌كێ‌ بكه‌ت كو پروژێ‌ گه‌شتیاری یێ‌ شارێ‌ یاری سه‌رده‌م ئه‌وێ‌ به‌رێ‌ بناغه‌ی ل 2010 دانای و هێشتا یێ‌ راوه‌ستیایه‌ تمام بكه‌ت، چونكو ئه‌ڤ پرۆژه‌ بۆ ئاكرێ‌ و ده‌ڤه‌رێ‌ زور یێ‌ گرنگه‌، ب تایبه‌ت بۆ راكێشانا گه‌شتیارا و دابینكرنا ده‌لیڤێن كاری بۆ گه‌نجان. سه‌رباری پرۆژێن خزمه‌تگوزاری، مه‌ پلانه‌كا پروژێن ستراتیجی یێت هه‌ین.

گه‌له‌ك جاران به‌حس ل هندێ‌ دهێته‌ كرن ئاكرێ‌ یا كه‌ڤن یا هاتیه‌ پشگوه هاڤێتن. ئه‌رێ‌ خزمه‌تگوزاری بۆ دهێنه‌كرن؟

بلند رزا دبێژیت: ئاكرێ‌ یا كه‌ڤن و یا نوو ئێك گیان و ئێك ئێش و ئێك حاله‌. ئه‌وا د شیانێن مه‌ دا بیت و مه‌ ل ده‌ست بێت مه‌ ته‌خسیری نه‌كریه‌ و ناكه‌ین، ئومێدا مه‌ بوژاندنا ئاكرێ‌ یا كه‌ڤنه‌، به‌رێ‌ ب رێكا باژێرڤانیێ‌ كوژمه‌كێ‌ پاره‌یی ژ بۆ تاخێن كه‌ڤنار دهاتنه‌ مه‌زاختن ژ بۆ نووژه‌نكرنا ئاڤاهیێن ئاكرێ‌ یا كه‌ڤن ب هه‌مان ته‌لارسازیا كه‌ڤن بهێنه‌ نووژه‌نكرن، لێ‌ جهێ‌ داخێ‌ یه‌ نوكه‌ ئه‌و هاریكاری ئانكو پێشینه‌ ب وه‌لاتیان ناهێته‌ دان كو ئاڤاهیێن خۆ نووژه‌ن بكه‌ن، خواستا مه‌یه‌ دووباره‌ ئه‌و كوژمه‌ پاره‌ بهێته‌ خه‌رجكرن ژ بال وه‌زاره‌تا باژێرڤانی و گه‌شت و گۆزارا حكومه‌تا هه‌رێمێ‌ تا كو ئاكرێ‌ یا كه‌ڤن بهێته‌ ڤه‌ژاندن و ئاشكرایه‌ نوكه‌ هژماره‌كا به‌رچاڤا ئاڤاهیان بووینه‌ هه‌رفته‌ و كافل، ئه‌و ژی ژ بۆ هژماره‌كان ئه‌گه‌ران دزڤریت و یا مه‌ ئاماژه‌ پێدایی ئێك ژ سه‌ده‌مانه‌.

هوون دبێژن رۆژه‌ك بهێت ئاكرێ‌ یا كه‌ڤن نه‌مینیت و دووباره‌ بهێته‌ چێكرنه‌ڤه‌؟ سه‌رۆكێ‌ باژێرڤانیێ‌ دبێژیت: ب هیمه‌تا دلسوز و خه‌مخورێت ڤی باژێری و ب پشته‌ڤانیا خودێ‌ ئه‌و خه‌ون ببیته‌ راستی، كار و هه‌ول ژ بۆ وێ‌ چه‌ندێ‌ بن كو ئاكرێ‌ یا كه‌ڤن ب هه‌مان ته‌لارسازیا كه‌ڤن بهێته‌ نووژه‌نكرن و ببیته‌ جهه‌كێ‌ گرنگێ‌ گه‌شتیاریێ‌ ده‌ڤه‌را مه‌، ل سالا 1995 هه‌تا نوكه‌ سه‌رۆكاتیا باژێرڤانیا ئاكرێ‌ پتر ژ 5122 هزار پارچه‌ ئه‌ردێن ئاكنجیبوونێ‌ ل سه‌ر هاوولاتیا دابه‌شكرینه‌ ژ كه‌س و كارێن شه‌هیدا و پێشمه‌رگه‌ و فه‌رمانبه‌را و ئاوارا و زیندانیێن سیاسی و قه‌ره‌بوویان، سه‌رباری ته‌ملیككرنا چه‌ند خانیێن ب زێده‌گاڤی و ل دووڤ رێنمایا و قه‌ره‌بووكرنا پارچه‌ زه‌ڤیێن دكه‌ڤنه‌ به‌ر پرۆژێن خزمه‌تگوزاری و خانیێن هاتینه‌ ئاڤاكرن بۆ مالباتێن شه‌هیدا و ئاواران.

باژێرڤانیا ئاكرێ‌ ل سالا 1997 هه‌تا نوكه‌ (261) پرۆژه‌ ب كوژمێ‌ كێمتر ژ (84) ملیار دیناران و ل سه‌ر بودجێن وه‌زاره‌تێ‌ و بودجا تایبه‌ت و گه‌شه‌پێدانا پارێزگه‌ها دهۆك و رێكخراوێن بیانی و بودجا یاسایی و داهاتێ‌ باژێرڤانیێ‌ ئه‌نجامداینه‌. ده‌رئه‌نجام نێزیكی 820م2 هزار جاده‌ هاتیه‌ تێكه‌له‌كرن و پتر ژ ئێك ملیون متر دووجا جاده‌ هاتینه‌ قێركرن و كونكریتكرن، دگه‌ل نووژه‌نكرنا پتر ژ 400م2 هزار مه‌تر دوو جار جاده‌ (ب قێری یان كونكرێت) و نێزیكی  50م هزار ب درێژی سولین و ئاڤرێژا (یێن جوراو جور)، هه‌روه‌سا 70م3 هزار دیوارێن پالپشت و 200م2 میته‌ر دوو جار) شوسته‌ و ده‌ره‌ج و په‌یاده‌ (كونكریت یا شتایگه‌ر) هاتینه‌ چێكرن، دگه‌ل چه‌ندین كارێن دی یێن جوراو جور.

بلند رزا دیار كر، ب مه‌ره‌ما پتر خه‌ملاندنا باژێری و زێده‌كرنا رووبه‌رێ‌ كه‌سكاتیێ‌، باژێرڤانیا ئاكرێ‌ یا به‌رده‌وامه‌ ب چاندنا دارا و خه‌ملاندنا باخچه‌ و ناڤه‌ندا جادێن سه‌ره‌كی و چاڤدێریا پاركا و به‌رفره‌هكرنا نه‌مامگه‌ها باژێرڤانیێ‌، و ل هژمارا دارێن هاتینه‌ چاندن ل 2010 هه‌تا نوكه‌ نێزیكی 15 هزار دار و نێزیكی 48 هزار گولێن جوراو جور و نێزیكی 40 هزارم2 فریزی هاتیه‌ چاندن و هژمارا باخچا ل ئاكرێ‌ (10) و دوو پارك و سێ‌ نه‌مامگه‌هێن مه‌زن و (5) بچووك هه‌نه‌.

رووبه‌رێ‌ گشتی یێ‌ قه‌زا ئاكرێ‌ (740892) دونه‌مه‌ كو دكه‌ته‌ 13% ژ رووبه‌رێ‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ و هژمارا گشتی یا ئاكنجێن ئاكرێ‌ نێزیكی 212000 كه‌سن و د به‌لاڤه‌نه‌ ل سه‌ر سێ‌ ناحیا (دینارته‌ و بجیل و گرده‌سین)، 261 گوندا ب خوڤه‌دگریت و ده‌ڤه‌ره‌كا كشتوكالی یا بێ‌ وێنه‌یه‌، ژ به‌ر هه‌بوونا بنه‌مایێن چاندنێ‌ یێن سه‌ره‌كی، مینا ئاخا پیتدار و ئاڤه‌كا به‌ربه‌لاڤ و كه‌ش و هه‌وایه‌كێ‌ گونجای و شاره‌زایه‌كا باش.

خویاژی كر، سه‌ره‌رای پرۆژێن خزمه‌تگوزاری ل ئاكرێ‌ گه‌له‌ك ڤه‌ماینه‌ و هنده‌ك جاده‌ یێن هه‌ین به‌ری پتر 20 سالا ئاڤه‌دانی یا گه‌هشتیێ‌ و هێشتا نه‌هاتینه‌ قێركرن و چو سالا پلانا مه‌ پێشكێشكری ب ته‌مامی نه‌هاتیه‌ ئه‌نجامدان و به‌رفره‌هبون یا به‌رده‌وامه‌، ب تایبه‌ت ل 2005 هه‌تا 2012، بۆ زانین رێژا زێده‌بوونا ئاكنجیان گه‌هشت بوو 16%، به‌لێ‌ خزمه‌تگوزاری هه‌مبه‌ر  زێده‌بوونا ئاكنجیا و به‌رفره‌هبونا باژێری نه‌بوون و ب تایبه‌ت پشتی سالا 2014 هه‌تا نوكه‌، ئه‌ڤه‌ لیسته‌كا چه‌ند پروژێن ستراتیجی نه‌ بۆ پتر بوژاندنا ده‌ڤه‌رێ‌ و دابینكرنا ده‌لیڤێن كاری ئه‌وا بوویه‌ ئه‌گه‌رێ‌ كوچكرنێ‌ ل ئاكرێ‌ بۆ ده‌رڤه‌.

هژمارا جهێن گه‌شتیاری و شوونواری ل سنورێ‌ باژێرڤانیا ئاكرێ‌ 17  جهن و 23 جهێن دی ل ناڤ سنورێ‌ قه‌زایێ‌ و سه‌ره‌رای سروشتێ‌ جوان و كه‌ش و هوایه‌كێ‌ فێنك ئه‌ڤه‌ ده‌لیڤه‌كا باشه‌ بو وه‌به‌رهێنانێ‌ ل كه‌رتێ‌ گه‌شت و گوزارێ‌ ل ئاكرێ‌.

باژێرێ‌ ئاكرێ‌ پێك دهێت ژ 47 تاخێن ئاكنجیبوونێ‌ (دگه‌ل گوندێن كه‌فتینه‌ د ناڤ نه‌خشێ‌ بنه‌ره‌تی یێ‌ باژێری) و دگه‌ل پتر ژ سێ‌ هزار دوكانێن جوراوجور و باله‌خانان.

ژمارا ئاڤاهیێن میری و خزمه‌تگوزاری ل ئاكرێ‌ 115 ئاڤاهینه‌، 32 ژ وان به‌ری سالا 1991 یێت هاتینه‌ ئاڤاكرن و سه‌رباری حه‌فت ئاڤاهی یێت ڤه‌مایین و ب نیڤه‌رۆنه‌ ژ به‌ر قه‌یرانا دارایی .

ئاكرێ‌ ئێكه‌ ژ باژێرێن كه‌ڤنار و ناڤدار ل كوردستانێ‌ و ب تایبه‌ت ل بادینان، به‌ری سالا (753ز) هاتیه‌ ئاڤاكرن و به‌رده‌وام یێ‌ ئاڤه‌دان بوویه‌، ئاكرێ‌ دكه‌ڤیته‌ ژووریا عیراقێ‌ و ناڤه‌راستا هژماره‌كا چیایێن بلند و دولێن ئاسێ‌ و دكه‌ڤیته‌ ناڤبه‌را چه‌ند باژێرێن كوردستانێ‌ یێن سه‌ره‌كی. (110كم) ل روژئاڤایێ‌ سه‌نته‌رێ‌ هه‌ولێرا پایته‌خت و (100كم) روژهه‌لاتا سه‌نته‌رێ‌ دهۆكێ‌ و (90كم )ل ژووریا سه‌نته‌رێ‌ مووسل. ب مه‌رما پتر به‌خشینا سیمایه‌كێ‌ شارستانی و سه‌رووبه‌ركرنا ڤی باژێری باژێرڤانیا ئاكرێ‌ هاته‌ دامه‌زراندن دگه‌ل دامه‌زراندنا قائیمقامیا قه‌زا ئاكرێ‌ ل سه‌رده‌مێ‌ ئوسمانیا ل سالا 1877 و هه‌تا سالا 1962ێ‌ قائیمقامێ‌ قه‌زایێ‌ سه‌ره‌رای كارێ‌ خوه‌ وه‌ك قائیمقام راسته‌وخو رێڤه‌برنا كارێ‌ باژێرڤانیێ یێ‌ كری.

 

20

ئه‌ڤرۆ،

بڕیاره‌ ئه‌ڤرۆ ل ده‌مژمێر دویێ‌ پشتی نیڤرۆ تیما ته‌پا پێی یا یانا دهۆك ل باژێرێ‌ نه‌جه‌ف بیته‌ مێڤانا یانا كووفه‌ ژ چارچووڤێ‌ هه‌ڤڕكیێن كۆما ئێكێ‌ و گه‌ڕا 17ێ‌ یا خولا پلا ئێكا ئیراقێ‌ ب هیڤیێن مه‌زن بۆ هه‌ڤڕكیا سه‌رێ‌ لیستێ‌.

تیما دهۆك ب 31 خالان رێزا دویێ‌ دهێت جووداهیا سێ‌ خالان ژ خودانا سه‌رێ‌ لیستێ‌ یانا حدوود، ئه‌لهۆیێن چیا دێ‌ هه‌موو بزاڤان كه‌ت به‌رده‌وامیێ‌ بده‌نه‌ هه‌ڤڕكیێ‌ بۆ پلێتا ده‌ربازبوونێ‌ و یاریا ئه‌ڤرۆ ل گه‌ل كووفه‌ چاره‌نڤیسه‌ ژبه‌ركو بتنێ‌ ئه‌ڤ یاریا بهێزه‌ ژ ده‌رڤه‌یی یاریگه‌ها خوه‌ و دێ‌ پێنچ یاریێن مایی چار ژوان ل یاریگه‌ها خوه‌ كه‌ت و هه‌روه‌سان هیڤیێن خوه‌ گه‌شترلێكه‌ت، به‌روڤاژی خوساره‌تیێ‌ و سه‌ركه‌فتنا حدوود دێ‌ شه‌ش خالان دووركه‌ڤیت، ژلایێ‌ خوه‌ڤه‌ كووفه‌ چو هیڤیێن هه‌ڤڕكیێ‌ بۆ پلێتا ده‌ربازبوونێ‌ نینن ئه‌وا 22 خال كۆمكرین و رێزا پێنجێ‌ دهێت.

لدۆر دووماهی به‌رهه‌ڤیێن تیما دهۆكێ‌ محه‌مه‌د یوسف راهێنه‌رێ‌ وێ‌ ئه‌ڤ یاریه‌ ب چاره‌نڤیس دازانین ژبۆ به‌رده‌وامیا هه‌ڤڕكیێ‌ ل سه‌ر لیستا خولێ‌ و پلێتا ده‌ربازبوون بۆ پلا نایاب و گوت: یاریا ئه‌ڤرۆ بهێزترین تاقیكرنه‌ بۆ تیما مه‌ ژبه‌ركو كووفه‌ ئێك ژ تیمێن بزه‌حمه‌تن و دێ‌ دناڤ ئه‌رد و یاریگه‌ها وێ‌ دا بیت، لێ‌ هه‌موو یاریزان به‌رهه‌ڤن و رژدن بۆ یاریا مان و نه‌مانێ‌ و رێژه‌كا مه‌زن دێ‌ هه‌لوه‌ستێ‌ مه‌ بۆ هه‌ڤڕكیێ‌ دیاركه‌ت، پلانا مه‌ دێ‌ هێرشبرنه‌ هه‌تا دووماهی چڕكه‌ و هه‌موو یاریزان د هوشداریا هێرشن هه‌ڤدژ و به‌ره‌ڤانیه‌كا رێكخستی دا بن، یا گرنگ كو كارگێریا یانێ‌ هه‌ر تشته‌كێ‌ پێدڤی بۆ تیمێ‌ به‌رهه‌ڤكریه‌ ژ روویێ‌ مادی و مه‌عنه‌وی ڤه‌ ئه‌ڤچه‌نده‌ ژی د به‌رژوه‌ندیا تیما مه‌ دایه‌ بهیڤییا وێ‌ یه‌كێ‌ ب سێ‌ خالێن یاریێ‌ ڤه‌گه‌ڕێنه‌ دهۆكێ‌.

ژ یاریێن دی حدوود خودانا سه‌رێ‌ لیستێ‌ دێ‌ بیته‌ مێڤانا یانا مرور ئه‌وا 19 خالان رێزا هه‌شتێ‌ دهێت، عه‌له‌م- سلیخ، رومادی- یفاع ئه‌لمه‌ده‌نی، سوق ئه‌لشیوخ- مه‌سافی ئه‌لجنوب- جنسییه‌- به‌حری، عه‌فه‌ك- میسان.

20

ئه‌ڤرۆ،

تیما ته‌پا پێی یا یانا ئاكرێ‌ ب فه‌رمی ده‌ربازبوو خولا پلا نایابا كوردستانێ‌ بۆ وه‌رزێ‌ 2022- 2023 پشتی د یاریا خوه‌ یا دوهی دا وه‌كهه‌ڤبووی ل گه‌ل مێڤانا خوه‌ یانا به‌رده‌ره‌ش بێ‌ گۆل، د یاریا واندا ئه‌وا ژ چارچووڤێ‌ هه‌ڤڕكیێن گه‌ڕا 16ێ‌ و دووماهیا قۆناغا كۆمان ئه‌وا ل باژێرێ‌ ئاكرێ‌ هاتیه‌ كرن.

ئه‌نجامێ‌ وه‌كهه‌ڤیێ‌ تیما ئاكرێ‌ ل سه‌رێ‌ لیستا كۆما ئێكێ‌ پاراست ب 26 خالان، هه‌ڤڕكا وێ‌ پیشه‌سازی ئه‌وا سه‌ركه‌فتی ل سه‌ر برۆسك ب چار گۆلان به‌رامبه‌ر گۆله‌كێ‌ رێزا دویێ‌ دهێت ب هه‌مان خال لێ‌ لدووڤ رێنومایێن ئێكه‌تیا ته‌پا پێی یا كوردستانێ‌ كو هه‌كه‌ وه‌كهه‌ڤیا خالان دناڤبه‌را دو یانێن رێزێن ئێكێ‌ و دویێ‌ په‌یدابوو ئێكسه‌ر دێ‌ سه‌حكه‌نه‌ ئه‌نجامێن هه‌ردو یاریێن دناڤبه‌را واندا هاتینه‌ كرن و باشترین دێ‌ بۆ تیما سه‌ركه‌فتی بیت، له‌ورا یانا ئاكرێ‌ د هه‌ردو یاریێن خوه‌ دا ل گه‌ل پیشه‌سازی سه‌ركه‌فتن تۆماركربوو و بفه‌رمی پلێتا ده‌ربازبوونێ‌ بۆ پلا نایاب وه‌رگرت.

17

ئه‌ڤرۆ،

هه‌ردو ستێرێن به‌رێ‌ یێن ته‌پا پێی یی به‌رازیلی و یانا ریال مه‌درید رۆبێرتۆ كارلۆس و یێ‌ هوله‌ندی و یانا به‌رشه‌لۆنا پاتریك كلۆیڤێرت گه‌هشتینه‌ هه‌ولێرا پایته‌خت ل سه‌ر داخوازیا كۆمپانیا كوره‌ك د چارچووڤێ‌ پرۆژێ‌ كاپتن كوره‌ك ژبۆ ئه‌نجامدانا یاریه‌كا هه‌ڤالینی و نیماشكرنێ‌ ل یاریگه‌ها شه‌هید فرانسۆ حه‌ریری ئه‌وا دێ‌ ئه‌ڤرۆ ل ده‌مژمێر 4:30 ئێڤاری هێته‌ ب پشكداریا هه‌ردو ستێران ل گه‌ل ستێرێن ئیراقێ‌ و كوردستانێ‌ ئه‌نجامدان.

دوهی هه‌ردو یاریزان ژلایێ‌ مه‌سرور بارزانی سه‌رۆكێ‌ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ‌ و پارێزگارێ‌ هه‌ولێرێ‌ ئۆمێد خوشناو هاتبوونه‌ پێشوازی كرن كو دبیته‌ جارا ئێكێ‌ دو ستێرێن بناڤ و ده‌نگ سه‌رده‌دانا هه‌رێما كوردستانێ‌ بكه‌ن، سه‌رباری چه‌ند داخوازیێن بۆ وان هاتین ژ چه‌ند لایه‌نه‌كا ل ده‌ڤه‌رێن دی یێن ئیراقێ‌ و به‌غدا ئه‌وان ڕه‌دكرن.

12

ئه‌ڤرۆ،

چاڤه‌ڕێ‌ یه‌ ئه‌ڤرۆ ل ده‌مژمێر 11ێ‌ شه‌ڤ دو یاریێن دی ژ قۆناغا 16 یا قاره‌مانیا یانێن ئۆرۆپا قاره‌مانێن خولا چامپیۆنز لیگ بهێنه‌ ئه‌نجامدان كو دێ‌ دووماهی یاریێن گه‌ڕا ئێكێ‌ و چوونێ‌ بن.

ئه‌تله‌تیكۆ مه‌درید – مانچسته‌ر یۆنایتد

جه‌ماوه‌رێ‌ وه‌رزشی ب ژڤانن بۆ دیتنا دیداره‌كا گرنگ و بهێز دناڤبه‌را خودانێن ئه‌ردی ئه‌تله‌تیكۆ مه‌درید یا ئسپانی و هه‌ڤڕكا وێ‌ مانچسته‌ر یونایتد یا ئنگلێزی ئه‌وا دێ‌ ل یاریگه‌ها واندا مێترۆبلیتانۆ ل مه‌درید هێته‌ ئه‌نجامدان، هه‌ردو یانه‌ سه‌ر ئاستێ‌ خولێن وه‌لاتێن خوه‌ بۆ رێزێن پێشیێ‌  و سه‌رێ‌ لیستێ‌ دووركه‌فتینه‌، ئه‌تله‌تیكۆ ب جووداهیا 15 خالان ژ خودانا سه‌رێ‌ لیستێ‌ ریال مه‌درید دووره‌ و مان یۆنایتد ب 21 خالان ژ ما ستی ئه‌وا سه‌رێ‌ لیستێ‌ دهێت دووره‌ كو هه‌ردو ل رێزێن چارێ‌ و پێنجێ‌ دهێن، دیاریا ئه‌ڤ شه‌ڤه‌دا دێ‌ چاڤ هه‌موو ل ستێرا پورتۆگالی و یاریزانێ‌ یانا ئنگلێزی كرستیانۆ رۆنالدۆیی بن ئه‌وێ‌ د ده‌ه یاریێن ڤێ‌ قاره‌مانیێ‌ دا شیایی حه‌فت گۆلا ل سه‌ر ئه‌تله‌تیكۆ تۆماربكه‌ت وب درێسێ‌ ریال مه‌درید 31 یاری و ب درێسێ‌ یۆڤانتۆس چار یاری ئه‌نجامداینه‌ كو سه‌رجه‌م 25 گۆل تۆماركرینه‌ ژوانا چار هاتریك ئیناینه‌، لێ‌ سه‌ر ئاستێ‌ هه‌ردو یانا د چامپیۆنزێ‌ دا چو یاری ئه‌نجام نه‌داینه‌ بتنێ‌ د قاره‌مانیا جاما ئۆرۆپا دا دو یاری كرینه‌ ئه‌وژی ل وه‌رزێ‌ 1991- 1992 كو ئێك ب سه‌ركه‌فتنا ئه‌تله‌تیكۆ بوو و یا دویێ‌ ب وه‌كهه‌ڤی بوو، یاریا ئه‌ڤرۆ یا هه‌ستیاره‌ بۆ راهێنه‌رێ‌ ئه‌تلتیكۆ دیێگۆ سیمیۆنی سه‌رباری دناڤ ئه‌رد و جه‌ماوه‌رێ‌ خوه‌ دا نه‌ لێ‌ ده‌نگۆباسێن نه‌ پشكداریا شه‌ش یاریزانێن وان ترسا ژ ده‌ستدانا سه‌ركه‌فتنێ‌ په‌یداكریه‌، تۆشبوونا هه‌ر ئێك ژ ماریۆ هێرمۆسۆ و یانیك كاراسكۆ ب ڤایرۆسێ‌ كۆرۆنایێ‌ و گۆمان ل سه‌ر نه‌پشكداریا هه‌ردو ستێران لویس سۆارێز و ئه‌نتۆان گرێزمانی و هه‌روه‌سان هنگاڤتنا دانیێل فاس و رۆدرێگۆ دی بۆل كو ئه‌ڤچه‌نده‌ دڕبه‌ك ب ئه‌تله‌تیكۆ مه‌درید كه‌ڤتیه‌ و دێ‌ ب چه‌نگێن شكه‌ستی هه‌مبه‌ری مێڤانا خوه‌ بیت ژلایێ‌ خوه‌ڤه‌ یانا ئنگلێزی ب سه‌رپه‌رشتیا راهێنه‌رێ‌ خوه‌ یێ‌ ئه‌لمانی رالف رانجنیك كۆمه‌كا باش یا یاریزانێن خودان شیان هه‌نه‌ ژوانا پۆل بۆگبا، ماركۆس راشفۆرد، جادۆ سانچۆ، لۆك شاۆ، برۆنۆ فێرناندێز، ڤاران و كرستیانۆ رۆنالدۆ كو ب گه‌شبینن ئه‌نجامه‌كێ‌ باش ژ یاریگه‌ها ئه‌تله‌تیكۆ ڤه‌گه‌ڕێن و بۆ یاریا دویێ‌ یا هاتنێ‌ ل ناڤه‌راستا ئادارا بهێت پلێتا ده‌ربازبوونێ‌ مسۆگه‌ر بكه‌ت.

بێنفیكا – ئه‌مستردام

یاریا دویێ‌ یا ئه‌ڤرۆ ل ده‌مێ‌ شه‌ڤێ‌ دێ‌ ل یاریگه‌ها دالۆز دهێته‌ ئه‌نجامدان ده‌مێ‌ یانا ئه‌یاكس ئه‌مستردام یا هۆله‌ندی دبیته‌ مێڤانا یانا بێنفیكا یا پورتۆگالی ئه‌وا بۆ جارا ئێكێ‌ یه‌ پشتی پێنچ سالان گه‌هشتیه‌ ڤێ‌ قۆناغێ‌ و دو ناسناڤێن چامپیۆنزێ‌ بده‌ستڤه‌ ینایه‌، هه‌مبه‌ری وێ‌ یانا هوله‌ندی ئێك ژ هه‌سپێن ره‌ش یێن ڤێ‌ قاره‌مانیێ‌ چار ناسناڤ ده‌ستخوه‌ڤه‌ ئیناینه‌ و بهێز هاتیه‌ دڤێ‌ قاره‌مانیێ‌ دا ئه‌وا شیایی وه‌كو قاره‌مانا كۆما خوه‌ ده‌ربازبیته‌ قۆناغا 16ێ‌ و هه‌تا نوكه‌ سیبه‌ستیان هاله‌ر گۆلكه‌رێ‌ قاره‌مانیێ‌ یه‌ ب 10 گۆلان، ئامارێن دناڤبه‌را واندا ل چامپیۆنز لیگێ‌ دا  پۆرتۆ دو سه‌ركه‌فت ئیناینه‌ هه‌مبه‌ری سه‌ركه‌فتنه‌ بۆ ئه‌یاكسێ‌ و وه‌كهه‌ڤیه‌ك، چه‌كێ‌ یانا پۆرتۆگالی دێ‌ ب یاریزانێن خوه‌ بۆاڤیستا، ئه‌لیخاندرۆ جریمالدۆ، داروین نوینز و ئێڤرتۆن، ژلایێ‌ خوه‌ڤه‌ یانا هۆله‌ندی سیبه‌ستیان هاله‌ر، جواریی تیمبییر نیكولاس تاگیلیا فیكۆ.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com