NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

15

ئه‌ڤرۆ،

د داخویانیه‌كێدا ئه‌ندامێ‌ ئێكه‌تیا ته‌پا پێی یا هه‌رێما كوردستانێ‌ دیاركر بڕیارا پاشئێخستنا سێ‌ یاریێن مایی ژ چارچووڤێ‌ هه‌ڤڕكیێن گه‌ڕا هه‌شتێ‌ بۆ یانێن پلا نایاب ژ نه‌ چاری بوو تایبه‌ت پشتی پێشهاتێن ڤێ‌ دووماهیێ‌ ل باژێرێ‌َ سلێمانیێ‌ په‌یدابووین.

زێده‌تر ئازاد محه‌مه‌د بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گوت: هه‌رچه‌نده‌ بڕیاربوو ل ئه‌ینیا بوری هه‌ڤڕكیێن گه‌ڕا هه‌شتێ‌ یا خولا پلا نایاب ب دووماهی هاتبان لێ‌ ژبه‌ر ئه‌وان كاودانێن ل باژێرێ‌ سلێمانیێ‌ هاتینه‌ پێش و ژبۆ سه‌لامه‌تیا شاندێن یانێن وه‌رزشی و لدووڤ داخازیا هنده‌ك یانا ب فه‌رمی سێ‌ یاریێن خولێ‌ هاتبوونه‌ پاشئێخستن ئه‌وژی، دهۆك- نه‌وروز، سه‌ید سادق- برایه‌تی، چه‌مچه‌مال ل گه‌ل پێشمه‌رگا هه‌ولێرێ‌، لێ‌ بۆ حه‌فتیا بهێت دێ‌ یاری به‌رده‌وامبن و لیستا یاریێن گه‌ڕا نه‌هێ‌ هاتینه‌ به‌لاڤكرن كو چارشه‌مبی و پێنچ شه‌مبیا بهێت هێنه‌ ئه‌نجامدان  و ئه‌و سێ‌ یاریێن مایی ژ گه‌ڕا هه‌شتێ‌ ده‌مه‌كێ‌ دی بۆ هێته‌ ده‌ستنیشانكرن.

ژلایه‌كێ‌ دووڤه‌ ناڤهاتی ئه‌وچه‌نده‌ ژی دیاركر ژڤانێ‌ یاریێن خولا پلا ئێك یا ته‌پا پێی و پلا نایاب بۆ فۆتسالا كچان دێ‌ لدووڤ ده‌مێ‌ خوه‌ یێ‌ ده‌ستنیشانكرێ‌ هێنه‌ كرن بتنێ‌ پێشبینی دهێته‌ كرن كو وه‌رزێ‌ نوو یا خولا پلا دو ژ ده‌هێ‌ هه‌یڤێ‌ بۆ پێنجێ‌ هه‌یڤا كانوونا ئێكێ‌ یا سالا 2022 پێشڤه‌ بهێت ئه‌وژی ژبه‌ر به‌رنامه‌كێ‌ رێكخستی یه‌.

16

ئه‌ڤرۆ،

ئه‌ڤرۆ ب شه‌ڤ جه‌ماوه‌رێ‌ وه‌رزشی تایبه‌ت یێ‌ یاریا ته‌پا پێی دێ‌ چاڤه‌رێ‌ رێوره‌سمه‌كێ‌ تایبه‌ت بیت ژبۆ دیاركرنا باشترین یاریزانێ‌ جیهانێ‌ یێ‌ وه‌رزێ‌ 2021ێ‌، ژ چارچووڤێ‌ ئاهنگا تایبه‌ت یا گۆڤارا فرانس فۆتبۆل یا فره‌نسی ئه‌وا ژماره‌كا مه‌زن یا یاریزانێن كوڕ و كچ بۆ بالندۆرێ‌ هاتینه‌ به‌ربژاركرن كو بڕیاره‌ ل پایته‌ختێ‌ فره‌نسا پاریس ب ئاماده‌بوونا مه‌زنه‌ به‌رپرسێن وه‌رزشی یێن فیفایێ‌ و یانه‌ و وه‌رزشڤانێن جیهانی ئاماده‌بن.

لدووڤ گۆڤارا فرانس فۆتبۆل ئه‌و یاریزانێن كوڕ هاتینه‌ ژێگرتن ئه‌وژی، ئیرلینگ هالاند- برۆسیا دورتمۆند، لیونێل مێسی ، جیانلۆجی دۆنارۆما ، كلیان مپابی و نیمار داسیلڤا ژ یانا پاریس سانجێرمان، محه‌مه‌د سه‌لاح- لیڤه‌رپۆل، كریستیانۆ رۆنالدۆ و برۆنۆ فرناندێر- مانچسته‌ر یونایتد، كه‌ریم بنزێما و لۆكا مودرێچ –ریال مه‌درید، جیرارد مۆرنیۆ- ڤیاریال، لویس سوارێز- ئه‌تله‌تیكۆ مه‌درید، پێدری- به‌رشه‌لۆنا، جورجینیۆ، رۆمێلۆ لۆكاكۆ، نگۆلۆ كانتی، ماسۆن ماونت و سیزار ئازبێلیكۆتیا ژ یانا چێلسی، لیوناردۆ بۆنێچی و جورجیۆ كێلینی- یۆڤانتوس، ریاز محرز، فێل فۆدین، ره‌حیم سترلینگ، كیڤێن دی بروین و روبێن دیاز ژ مانچسته‌ر ستی، رۆبێرتۆ لیڤاندۆڤێسكی- بایرن میونخ، هاری كین- تۆتنهام، نیكۆلۆ بارێلا و لۆتارۆ مارتینێز – ئه‌نتر میلان، سیمۆ كێیر- ئه‌ی سی میلان.

ژلایه‌كێ‌ دووڤه‌ راپۆرتێن رۆژنامه‌ڤانی دیاركرن كو سێ‌ یاریزان به‌ربژارێن بهێز و سه‌ره‌كی نه‌ بۆ خه‌لاتێ‌ ئه‌ڤساله‌ ئه‌وژی، لیۆنێل مێسی، رۆبێرتۆ لیڤاندۆڤێسكی و كه‌ریم بنزێمه‌.

  • به‌ربژارێن كچ بۆ باشترین یاریزان.

گۆڤارا فرانس فۆتبۆل 20 یاریزانێن كچ به‌ربژاركرینه‌ بۆ خه‌لاتێ‌ سالێ‌ و پێنچ ژوان هه‌ڤڕكێن سه‌ره‌كی نه‌ ئه‌وژی، یێن هه‌لبژارتیێ‌ ئسپانیا ئه‌لێكس بۆتیلاس، ساندرا بانۆس، هه‌رسێ‌ یاریزانێن هه‌لبژارتیێ‌ كه‌نه‌دا جێسی فیلمینگ، ئاشلی لۆرانس و كرێستین سنگلێر.

  • به‌ربژارێن گه‌نج.

ده‌ه یاریزانێن گه‌نج ل سه‌ر ئاستێ‌ جیهانێ‌ هاتینه‌ ده‌ستنیشانكرن بۆ باشترینێ‌ 2021 ئه‌وژی، ماسۆن گرینوود یاریزانێ‌ مانچسته‌ر یۆنایتد، بۆكایۆ ساكا یاریزانێ‌ ئارسنال، پێدری یاریزانێ‌ به‌رشه‌لۆنا، جێرێمی دۆكۆ یێ‌ ستاد رین، ریان گراڤنبۆرگ یێ‌ ئه‌یاكس، جمال مۆسیالا- بایرن میۆنخ، فلۆریان فێرتێز- بایرن لیڤه‌ركۆزن، گۆد بیلینگهام و جیۆڤانی رینا – بوروسیا دۆرتمۆند، نونو میندیچ – پاریس سانجێرمان.

  • به‌ربژارێن خه‌لاتێ‌ یاچین بۆ گۆلپارێزان.

ده‌ه گۆلپارێزێن جیهانێ‌ هه‌ڤڕكیێ‌ بۆ خه‌لاتێ‌ یاچین دكه‌ن ئه‌وژی، جیانلۆیجی دۆنارۆما- ئیتالیا، ئیدرسۆن- مانچسته‌ر ستی، كاسپر شمایكل- لیسته‌ر ستی، ئیدۆارد میندی – چێلسی، تیپۆ كۆرتۆا – ریال مه‌درید، ئیمیلیانۆ مارتییز- ئه‌رجه‌نتین، مانۆێل نویر – بایرن میوۆنخ،  یام ئۆبلاك ئه‌تله‌تیكۆ مه‌درید، سمیر هاندانۆڤێچ ئه‌نتر میلان، كیلۆر ناڤاس – پاریس سانجێرمان.

بۆ زانین جارا ئێكێ‌ خه‌لاتێ‌ ته‌پا زێری ل سالا 1956 ژلایێ‌ گۆڤارا فرانس فۆتبۆل یا فره‌نسی هاتبوو به‌لاڤكرن  و هه‌تا نوكه‌ به‌رده‌وامه‌، ل سالا بوری ژبه‌ر په‌تایا كورۆنایێ‌ نه‌ هاتبوو ئه‌نجامدان، لیونێل مێسی زێده‌تر ژ هه‌موویان ده‌ستڤه‌ ئینایه‌ ئه‌وژی شه‌ش جاران، دووڤدا كریستیانۆ رۆنالدۆ پێنچ جاران، ئه‌و یاریزانێن سێ‌ جاران ب ده‌ستڤه‌ ئیناین، یۆهان كرۆیڤ، مێشیل پلاتینی و ماركۆ ڤان باستن، ژلایه‌كێ‌ دووڤه‌ 34 یاریزانان جاره‌كێ‌ خه‌لاتێ‌ باشترینێ‌ سالێ‌ ده‌ستڤه‌ ئینایه‌.

 

10

عارف حیتۆ

مفتا به‌ختی..

خوه‌ د به‌رویكا گه‌نجه‌كێ ئیمۆدا ڤه‌شارت بوو

ئه‌ڤه‌ حه‌فت ساله‌ ئه‌و گه‌نجه‌

ل هیڤیا كاروانێ حه‌جیان

كو بێت و ئاڤا زه‌مزه‌مێ ژێڕا بینیت

ئه‌ڤه‌ حه‌فت ساله‌ ئه‌و گه‌نجه‌

ژ دلمرازی، هه‌ڤژیه‌كا خوه‌ دئه‌ڤینیت

دیدارێن عه‌شقێ كت كت بوون

بوونه‌ جۆت و بوونه‌ زنجیر

رۆژ بۆ رۆژێ ژیانێ ب رێكا دكه‌نینیت

ئه‌ڤه‌ حه‌فت ساله‌ ئه‌و گه‌نجه‌

یێ رێكه‌كێ ب خه‌ونا دهونیت

كو مێڤانه‌ك ئاشۆپی متیێ بدڕینیت

موعجیزه‌كێ بۆ ڤه‌ژینیت ژ ئاسمانێ دوور

ده‌رازینكێن هه‌دار نه‌مای

ته‌ڤ شوسته‌یێن ره‌ق و هشكبووی

د رێكا هونی دا بكه‌ت هه‌ڤیر

دلبه‌را وی، ل نۆرینگه‌كا لا كولانان

ب سێ وه‌ره‌قان كچینیا خوه‌ زڤڕانده‌ڤه‌ و

د گه‌ل گه‌نجه‌كێ كه‌نه‌دی چوو

ئاسمانی ده‌ر بۆ گرنژاند

ده‌ریایێ دیتنه‌ك بۆ نژاند

هه‌موو خه‌ونێن هه‌لاویستی

كرنه‌ د تووركێ قه‌ده‌رێ دا و د گه‌ل رۆژێ

كه‌فته‌ سه‌ر ڕێیا بێ ئابروو

حه‌فت سالێن دی

ئه‌وی گه‌نجێ ترۆمایی ژ ئه‌ڤینیێ

ل قۆلاچه‌كا مزگه‌فتێ كه‌فتبوو شینیێ

شیره‌تان خوه‌ د چاڤان پێچا و

ریه ب دێمی دا شۆركرن

هه‌می مال و مولكێ بۆ مای

عه‌مامه‌ك و دشداشه‌ك تا سه‌ر گوزه‌كان

ئوو ده‌سته‌كێ تزبی یێن باش

پێ بهه‌ژمێریت ته‌ڤ سه‌ربۆرێن فهێتیێ

وه‌همه‌كێ خوه‌ دادا سه‌ر وێ رێكا هونی

ب میناكێ به‌دبه‌ختیێ

ئوو مفتا به‌ختی د پاخلێ دا نه‌بێزاربوویی

هێشتا یا مایه‌ ل هیڤیێ!

*

بلووره‌كا مشتی ئه‌ڤین

چك ل ئاهه‌نگێ راوه‌ستا و ده‌نگ ژێ په‌شین

هه‌ر گه‌نجه‌كێ هێشتا تۆزێ نه‌دادایه‌ مژیلانكا

روویێ یارا خوه‌ ماچكر و هیڤیه‌كا هه‌لاویستی

ب سینگێ خه‌ونێ ڤه‌ كولاجكر

هه‌ژار و ده‌وله‌مه‌ند پێكڤه‌

داجریان قادا سه‌مایێ و ده‌ڤ بسترین

هه‌ر چ خه‌ما ڤه‌شار هه‌بوو

ژ خه‌لوه‌تگه‌هێن خوه‌ ڤه‌ره‌ڤین، بوونه‌ ئه‌لهۆ

ل هنداڤ خه‌ونێن كه‌سك دفڕین

هه‌كو ئاهه‌نگێ شاپه‌ڕێن خوه‌ داداین و

متبووین گۆپال

هه‌می تێكدا ب ده‌ستێن به‌تال، زڤڕینه‌ مال!

*

ئه‌وی گه‌نجێ ئیمۆ.. بلووره‌كا شكه‌ستی ڤێ بوو

نه‌ چو ئاواز ما بوونه‌ ل بیرا وی و

نه‌ چو په‌یڤ بوونه‌ نێچیرا تیرا وی

هه‌ر له‌یزۆكا ل سه‌ر ڕێ بوو، ئه‌و یێ لێ بوو.

*

20

 

ئه‌مین بۆتانی

23/11/2021

 

هه‌ی ئافه‌رین بۆ ته‌ خه‌نجه‌ر،،!!!

ئافه‌رین بۆ ته‌ خه‌نجه‌ر،،!!

به‌س بێژه‌ من

تو رۆژێ چه‌ند برینا ژ به‌ر دكه‌ی؟!

ما كۆلانێن خوینێ بۆچی زوو ب زوو

ڤان زێمارا ژبیر دكه‌ن؟!

ئه‌ز نزانم

ته‌ ئه‌ڤ هه‌می ئێش و ژانه‌

چه‌وا ل خۆ كۆم كرن؟!

به‌ختێ‌ خودێ

ب ده‌ستێ‌ ڤالا من نه‌زڤڕینه‌،

دڤێت تشته‌كی ل خۆ بزانم؛

نه‌خۆ ئه‌ڤ هه‌می هێتیم و سێوییه‌

دێ‌ ب لۆما من خۆن..

ل بیرا ته‌یه‌ وێ‌ رۆژێ

ده‌ما كیخایێ نه‌خری

نهالێن له‌زێ

دكرنه‌ ناڤ چۆكێن بارۆڤێ‌ دا،

گورێن تێهنی

ب چاڤ نقاندنه‌كێ

دگه‌هشتنه‌ سه‌ر پاتكا مه‌ و

ل سه‌ر هلما گولگولی مه‌خه‌ل دبوون..

ته‌ خه‌م پێ نه‌بیت

ئه‌ز دێ سترانێن خۆ

بۆ ته‌رمه‌كێ دی هه‌لگرم،،

به‌س بێژه‌ من

ته‌ دڤێت ڤالاهیێ بۆ كێ تژی بكه‌ی؟!

نێ‌ ده‌ڤ و لێڤێن ته‌

ژه‌نگا ئولفه‌تێ

ژ حه‌فكێن خه‌ونا دڕه‌نن،،

ده‌مارێن دوینده‌یان

ب هه‌ڕكینێ به‌ترمه‌ دكه‌ن.

هێێێی گزیرا ماقوول

ل ته‌ پیرۆز بیت؛

ل ته‌ پیرۆز بیت

ئه‌ڤ هه‌می دلمان و ده‌بار

ئه‌ڤ هه‌می خرقێن و كه‌بار،،

م دڤێت بزانم

ڤێ كه‌سابه‌تا حه‌لال بۆ كێ دكه‌ی؟!

ل قسووری یا من نه‌نێڕه‌ ئه‌ز خولام

مالی ئاڤا

مالی ئاڤا؛

مالی ئاڤا تو ڤێڕا دگه‌هی

ل دووڤ ده‌ما حه‌سره‌تێ‌؛

موهرا خۆ

ل كاغه‌زا خاترخواستنێ بده‌ی،

مالی ئاڤا تو ڤێڕا دگه‌هی

ل دووڤ ده‌ما كالبوونێ‌

جحێلینیێ

به‌رده‌یه‌ گێولێ دره‌نگیێ،،

نه‌هه‌رێ ێ ێ

تازه‌ یا ژ خوه‌یه‌!!

رۆژا ته‌نگه‌زاران

ل پشت هه‌فت چیایان ئاڤا بوو،،

نه‌هه‌رێ‌ تازه‌ دلناهێلم

برینه‌كا ساڤا

ژ ڤێ قه‌ده‌را سۆر ڤه‌ده‌م،،

ما خۆ نه‌ ئه‌و

ژ گرۆتنا په‌زێن نه‌چاریێ بێتره‌!!!

دێ بلا ئه‌و ژی

د ناڤ ڤێ سوحبه‌تا كه‌ڤنار دا بگه‌ڤزیت..

دێ بڕێسه‌

بڕێسه‌ ته‌شیا ڤێ مامكا كه‌سنه‌زان،

بڕێسه‌

ژ هریا خه‌مگینی یا مه‌؛ بڕێسه‌!!!

شه‌رمه‌كا ستوور

ژ پیستێ گای

بۆ روویێ فه‌له‌كێ‌ ڤه‌هینه‌،

نه‌قله‌كا دی یا سه‌ردابرنێ‌

بۆ مه‌ ڤه‌گێڕه‌؛

هشیار بی

وه‌ختێ‌ به‌حسی چرمسینا گوله‌كێ‌ دكه‌ی

هوور و مویرێن چ گولدانا تێكڤه‌نه‌ده‌!!

ره‌حمێ‌ ب ئاگری داببه‌

وه‌ختێ‌ دگه‌هیه‌ سۆتنا هناڤا،،

هشیار بی

كو دگه‌هیه‌ له‌هی و لێسه‌را

كه‌س هزره‌كا خراب ژ بارانێ نه‌كه‌ت،،!!!

ره‌حمێ‌ ب ئاڤێ داببه‌

وه‌ختێ‌ دگه‌هیه‌ بهوژتنا حه‌یایێ..

ڤێ گاڤێ

ئه‌ز وه‌كی قوربانیه‌كێ جاش دبێژمه‌ ته‌؛

هشیار بی هه‌تكا من نه‌به‌ی،

كه‌سێ ب نامووسا مه‌ یا له‌وتی نه‌حه‌سینی..

پا دێ ڤێجا بلا پاشی

ئه‌ڤ عه‌رز و عه‌یالێ هه‌شپێوه‌ر

هه‌ر كه‌تیكانێ‌ بكه‌ن و

هه‌تا هه‌تا به‌ركێن وان

ب ڤێ حه‌نه‌كا تامسارڤه‌ زه‌عێر ب بن،،،!!!

15

كوسه‌ر شه‌وكه‌ت

جوانیا له‌شێ‌ زه‌لامبوونێ‌، ب سه‌ر كرێتیا مرۆڤان من دواستینیت، سلوگانێن عه‌شقێ‌ یێن ب تاما ژه‌هرێ‌ ئه‌زا لاواز كریم، دووڤه‌لانكا خه‌ونێن د كه‌ڤلێ‌ خه‌یالان دا مه‌؛ واستیا خه‌وا ل سه‌ر شوسته‌یێن هه‌رمی، ب سه‌لكێن تژی به‌رماییكێن كتك ل خوه‌ كۆمكریمه‌! كیژ سوبه‌هیێ‌، تو د ناڤ خوه‌ دا هه‌لگرتیی؟

ب سه‌فه‌را شعره‌كێ‌، خوه‌ بگه‌هینه‌ ڕه‌هێن ڤێ‌ ئاخێ‌، ل به‌ر پیێن مرنێ‌ ل ده‌وسا تاریێ‌ وه‌ره‌! ڤێره‌ شكه‌فته‌؛ شكه‌فت! چپكێن خوینا ل ناڤ پیێن كچه‌كێ، هه‌می ئایین كرنه‌ ئێك! ڤێره‌ هه‌لگرا خه‌ونێن كه‌ڤناره‌! جهێ‌ خوه‌ ڤه‌شارتنا ڕۆژێیه‌! تۆڕه‌مه‌ ژ ده‌نگێ‌ گریا وی زارۆیێ‌ مری، به‌ری ژ دایكبوونێ‌! واستیایی، واستیایی، وه‌كی قێریێن وێ‌ كچا، ژنبوون نه‌گه‌هشتیێ‌ یا واستیایمه‌! كیژ مریه‌ما هه‌لگرا په‌یڤایه‌، ببوونا ته‌یه‌! كیژ خودای پفكریه‌ له‌شێ‌ ته‌! كیژ خاچ ل به‌ندا چوونا ته‌یه‌؟

ئالوده‌یا تاما ماچه‌كا حه‌رامم، گۆمانان ژ هه‌می هه‌بوونان دبه‌م! غه‌رقیا ده‌ریا هزرانم، هه‌كه‌ سوبه‌هیه‌ك نه‌هێت كیژ په‌شێمانی دشێت ته‌ ڤه‌گه‌ڕینیت، بۆ دانپدانێ‌!؟ سوبه‌هیه‌ك گه‌له‌ك ژ خه‌ونێن ڤه‌گه‌ڕیانێ‌ وێڤه‌تر، وه‌كی وێڤه‌تریا ڤی تێكستی ژ ڤالاهیان…

10

ئیسماعیل سلێمان هاجانی

 

پێلاڤا من

ته‌مه‌تی وه‌لاتێ منه‌

هه‌ر ئه‌ردێ پێن من گه‌هشتنێ

ئه‌و جهه‌ وه‌لاتێ منه‌

وه‌لاتێ من لڤۆكه‌ ل سه‌ر خڕخالان

دخۆشكت

جار دارستانه‌كه‌

جار پاپۆره‌كه‌ كه‌ڤناره‌ د نیڤا ده‌ریا ده‌

جار چۆپه‌كی هلهلیه‌ د ئۆقیانۆسان ده‌

وه‌لاتێ من تم ل سه‌ر وه‌غه‌ره‌ێیه‌

دو جاران دزڤڕت

جاره‌كێ د گۆیا زه‌مین دا

و جارا دن د گه‌ردوونێ مه‌زن دا

وه‌لاتێ من ئه‌و جهه‌ یێ پێن من دگه‌هنێ

جار به‌له‌مه‌كه‌،

و جار پاشیا بارهلگره‌كا به‌فرینه‌

وه‌لاتێ من جار سنور و سیمن

قۆچك و جه‌ندرمه‌ و گه‌ویجن

پۆلیس و كۆچكن

سامانێ من تنێ جانته‌كه‌

مالا من كیسێ خه‌وێ ل پشتا منه‌

وه‌لاتێ من ئه‌زم و ئه‌ز ب خوه‌ وه‌لاتم

وه‌لاتێ من تنێ ناڤه‌كه‌

ئه‌و ناڤ ژی ل سه‌ر چو پاسپۆرتان نینه‌.

29

ئه‌ڤرۆ، به‌رپه‌رێ‌ ساخله‌میێ‌:

ئومیكرۆن ناڤێ‌ نفشێ‌ نوو یێ‌ كۆرۆنایێ‌ یه‌، وه‌كو ئه‌لفا و بێتا.

پرۆفیسۆر تولیو ئولیفێرا، رێڤه‌به‌رێ‌ سه‌نته‌رێ‌ به‌رهنگاریا په‌ژیان ل باشۆرێ‌ ئه‌فریقیا دبێژیت: گرۆپه‌كێ‌ گوهۆرینێن نه‌سرۆشتی ب خوه‌ڤه‌گرتینه‌ كو گه‌له‌ك جوداهی دگه‌ل یێن دی هه‌یه‌ و مه‌ پێشبینیا ڤان گۆهۆرینان نه‌دكر، چونكو 50 گوهورین لسه‌ر په‌یدابووینه‌ و ده‌مێ‌ ده‌لتا په‌یدابووی ب تنێ‌ دو گوهۆرین ب خوه‌ڤه‌دیتبوون.

ئه‌ڤ گوهورینه‌ هه‌موو ده‌مێ‌ دچنه‌ دله‌شێ‌ مرۆڤه‌كی دا دێ‌ ب زه‌حمه‌ت بیت بهێته‌ كونترولكرن، به‌لێ‌ دگه‌ل ڤێ‌ چه‌ندێ‌ هێشتا پێ‌ دڤێت دا بزانین ئه‌ڤ گوهۆرینه‌ دێ‌ چكه‌ن.

تشتێ‌ ب مه‌ترسی ئه‌وه‌ ئه‌ڤ ڤایرۆسێ‌ نوكه‌ ب رەهوریشال ژ یێ‌ به‌ری نوكه‌ یێ‌ جودایه‌، ئه‌وێ‌ كو ل باژێرێ‌ ووهان یێ‌ چینی په‌یدابووی و ئه‌ڤه‌ ڕامانا وێ‌ چه‌ندێ‌ دده‌ت كو دبیت ڤاكسینان كاریگه‌ریا خوه‌ گه‌له‌ك نه‌بیت.

پروفیسۆر ریتشارد لیسیلز ل زانكۆیا كوازولو ل باشۆرێ‌ ئه‌فریقیا دبێژیت: تشتێ‌ مه‌ دترسینیت ئه‌وه‌ ئه‌ڤی ڤایروسی شیانێن ڤه‌گۆهاستنێ‌ ژكه‌سه‌كی بو ئێكی هه‌نه‌ و شیانێن هه‌ین به‌رگریا له‌شێ‌ مرۆڤی ژی لاوازبكه‌ت، گه‌له‌ك خوه‌گوهور په‌یدابوون كو جهێ‌ مه‌ترسیێ‌ بوون ل سه‌ر كاغه‌زێ‌، به‌لێ‌ كونترول لسه‌ر هاته‌كرن، وه‌كو ده‌لتایێ‌ كو بله‌ز به‌لاڤه‌دبوو، به‌لێ‌ شیاین ب رێیا ڤاكسینێ‌ كونترول بكه‌ین، ئاریشا یێ‌ نوكه‌ ئه‌وه‌ گه‌له‌ك ب زه‌حمه‌ته‌ كونترول بكه‌ین.

پروفیسور رافی كوپتا دبێژیت: راسته‌ هێشتا زوی یه‌ بڕیار لسه‌ر بهێته‌ دان، به‌لێ‌ براستی جهێ‌ ترسێ‌ یه‌.

هه‌تا نوكه‌ 77 حاله‌ت ل باژێرێ‌ گوتنگ ل باشۆرێ‌ ئه‌فریقیا په‌یدابووینه‌ و چار حاله‌ت ل بوتسوانا و ئێك ل هونگ كونگ.

هه‌روه‌سا راپۆرت دیاردكه‌ن كو ل به‌لجیكا و ئیسرائیل ژی حاله‌ت هاتینه‌ توماركرن و به‌لگه‌ یێن هه‌ین كو گه‌له‌ك زوی و به‌رفرەه دێ‌ به‌لاڤه‌بیت.

هێشتا دیارنه‌بوویه‌ ئه‌و وه‌لاتێن 24% خه‌لكێ‌ وان ڤاكسین وه‌رگرتی دێ‌ دپاراستی بن یان نه‌.

د بابه‌تێن ڤایرۆسان دا پێدڤیه‌ گه‌له‌ك زێرەڤانیا كه‌سێن تووشبووی بهێته‌كرن هه‌تا به‌رسڤا هه‌موو پرسیاران ب دروستی بهێته‌ زانین.

 

13

دهۆك، رەڤین سالح:

تێله‌ڤزیون و موبایل ئێك ژ حاله‌ تێن به‌ربه‌رلاڤه‌ دناڤ زارۆیان دا، و كارتێكرن ل زارۆیان كریه‌ بویه‌ ئه‌گه‌رێ‌ گیروبوونا ئاخفتنێ‌ و دووركه‌تنا وان ژ په‌یوه‌ندیێن جڤاكی و نه‌تێكه‌لی كرن دگه‌ل زارۆیێن ژیێ‌ خوه‌، تایبه‌تمه‌نده‌كا ده‌روونی دیاركر ل دور حاله‌تێن ئه‌و دبینن و ب دیتنا وێ‌ 50% ئه‌ڤ ئاریشه‌ یا زێده‌بووی ل ناڤ زارۆیان دا.

د.ئێهدا‌و جورج نوشدارا شاره‌زایا ده‌روونی یا زارۆیان ل سه‌نته‌رێ‌ ساخله‌مییا ده‌روونی یا زارۆ سنێله‌یان ل دهوكێ‌ دیاركر تێله‌ڤزیوون و موبایل كارتێكرنێ‌ ل زارۆی دكه‌ن، وگۆت: دایك ده‌مێ‌ شولێ‌ مالێ‌ دكه‌ت، دێ‌ زارۆیێ‌ خوه‌ دانته‌ به‌ر تێله‌ڤزیوونێ‌، و زارۆ یێ‌ بێده‌نگ و ئارامه‌، بو وێ‌ خوشه‌ و دهێلیته‌ هوسا، ده‌مێ‌ ژیێ‌ زارۆی دبیته‌ سێ‌ و چار سال، گیروبوونا ئاخفتنێ‌ بو وان په‌یدا دبیت، هه‌روه‌سان چه‌ند هه‌یڤ بیت لێ‌ هه‌كه‌ ژ بچووكاتی ته‌ هێلا پێش تێله‌ڤزیونێ‌ یان موبایلێ‌، كارتێكرن ل سه‌ر مێشكێ‌ وان و تێگه‌هشتنا واند بیت و كارتێكرن ل پێشكه‌فتنا زمانێ‌ وی و پێشكه‌فتنا ئالیێ جڤاكی دكه‌ت، وه‌كو په‌یوه‌ندیا بهێز دگه‌ل دایكو بابان یان زارۆیێن ژیێ‌ وان نینه‌، دیسان ئالیێ‌ لڤینێ‌ كارتێكرن لێ‌ دبیت، چونكو هه‌ر قوناغه‌كا گه‌شه‌كرنا زارۆی لڤین هه‌نه‌ وه‌كو چاوان ته‌پێ‌ گریت یان یاریه‌كێ‌، هه‌روه‌سان، دووڤ ناڤێ‌ خوه‌ نازڤریت،ئه‌ڤه‌ هه‌موو ل جه‌م زارۆیان یێ‌ كێمه‌ و گیرویه‌.

نوشدارا شاره‌زایا نه‌خوشیێن ده‌روونی یا زارۆیان خویاكر سالا ئێكێ‌ بو دایكێ‌ گه‌له‌كا بزه‌حمه‌ته‌ لێ‌ پێدڤی یه‌ ده‌مێ‌ ڤالا هه‌بیت، بو زارۆیێ‌ خوه‌، وگوت: ده‌مێ‌ شیرێ خوه‌ بده‌تێ‌ ته‌ماشه‌ی چاڤێن زارۆیێ‌ خوه‌ بكه‌ت، پێدڤی یه‌ باب یێ‌ هاریكاربیت دگه‌ل دایكێ‌، چونكو ل ڤێره‌ ب به‌هانه‌یا هندێ كو باب یێ‌ بكاریڤه‌ مژووله‌، و هاریكاریا دایكێ‌ ناكه‌ت، ئه‌ڤه‌ ژی دبیته‌ بارگرانی بو دایكێ‌ هه‌موو ئه‌رك دكه‌ڤنه‌ ل سه‌ر ملێن وێ‌، هنده‌ك جاران د رۆژێ‌ دا ئه‌م سێ‌ حاله‌تان دبین.

د.ئیهدا‌و جورج دازانین كارتێكرنا تێله‌ڤزیون و موبایل ل سه‌ر وان زارۆیێن ژچارسالیێ‌ مه‌زنتر دێ‌ بینی هه‌تا دره‌نگی شه‌ڤ ب موبایلێ‌ ڤه‌ مژوولن، وگوت: خه‌وا وان نه‌یا رێكو پێكه‌، و كارتێكرن ل سیسته‌مێ‌ خارنا وان دبیت، لڤینا زێده‌ ل جه‌م وان هه‌یه‌، هه‌روه‌سان فێری توندوتیژیێ‌ دبن، دیسان ده‌مێ‌ دگه‌هنه‌ قوناغا خاندنێ‌ زه‌حمه‌تیا خاندنێ‌ ل جه‌م وان په‌یدا دبیت.

نوشدارا شاره‌زایا نه‌خوشیێن ده‌روونی یا زارۆیان دیاركر چاره‌سه‌ریا ڤان حاله‌تان ده‌سپێكێ‌ پێدڤی ب هشیاركرنا دایك بابایه‌ ، وگوت: پێدڤییه‌ ئه‌م وێ‌ هشیاركرنێ بو دایك و بابا بێژین كو ڤان ئه‌گه‌ران یا وه‌ ل زارۆیێ‌ وانكری، هنده‌ك جاران ئه‌م پشكنینا خوینێ‌ بو دكه‌ین كا ئاریشه‌ك هه‌یه‌، هه‌كه‌ زارۆ مه‌زنتر بن ئه‌م روینشتنێن ده‌روونی بو دكه‌ین، گروپ هه‌نه‌، هه‌كه‌ دایك و باب هاریكار نه‌بن زارۆیێ‌ وان مفای چاره‌سه‌ریێ‌ نابینت، چونكو هنده‌ك جاران دایك و باب خه‌مساریێ‌ دكه‌ن زارۆیێ‌ خوه‌ نائینه‌ سه‌ره‌دانێ‌ یان ده‌رمانێن وان دروست ناده‌نێ‌، ب دیتنا من ل دووڤ حاله‌تێن ئه‌م دبینن 50% ئه‌ڤ حاله‌تێ‌ ب كارئینانا تێله‌ڤزیوون و موبایل ل ناڤ زارۆیان زێده‌بوویه‌.

21

دهۆك، هه‌رهین محه‌مه‌د:

هودا زین عابدین، ئه‌كته‌را رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌، دیداره‌كێ‌ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: ئه‌ڤه‌ بۆ جارا ئێكی یه‌ ئه‌ز دهێمه‌ دهۆكێ‌ و پشكداری فلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆكێ‌ دبم و هه‌رچه‌نده‌ پشكداری گه‌له‌ك فلمه‌ فیسته‌ڤالێن ئیرانێ‌ بوویمه‌، به‌لێ‌ فلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆكێ‌ بۆ من تشته‌كێ‌ نوو، هه‌روه‌سا یێ‌ جودا بوو، ئه‌ز دفلمه‌كی دا پشكداربووم بناڤێ‌ (زه‌لاڤا) كو من رۆلێ‌ نۆشداره‌كی دگێرا  و دزارڤه‌كرنێ‌ دا هه‌موو ده‌مان حه‌زدكه‌م رۆلێ‌ ژنێن كورد ب گێرم ئه‌وێن هێمایێ‌ ئازادیێ‌ و ره‌وشه‌نبیری و وێره‌كیێ‌ ده‌ن، به‌لێ‌ من شیانێن هه‌موو رۆلان هه‌نه‌ ب گێرم وه‌كو رولێ‌ حه‌زژێكرنێ‌ و هه‌رۆله‌كێ‌ دی یێ‌ ل گه‌ل كه‌سایه‌تیا من ب گونجیت.

ناڤهاتیێ‌ گۆت: د فلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆكێ‌ دا من گه‌له‌ك ده‌رهێنه‌رو ئه‌كته‌رێن كورد دیتن و من هه‌ڤنیاسین ل گه‌ل كر و هه‌كه‌ ده‌رهێنه‌رێن دهۆكێ‌ داخازێ‌ ژ من بكه‌ن كو دفلمه‌كێ‌ كوردی دا پشكداربم یا به‌رهه‌ڤم، چونكو من شیانێن ده‌رهێنه‌رێن كورد دفلمه‌ فیسته‌ڤالا دهۆك دا دیتن چه‌ند گه‌له‌ك.

15

بارزان، ره‌مه‌زان زه‌كه‌ریا:

ماهر بیی، وه‌لاتیه‌كێ ده‌ست ره‌نگینه‌ ل ده‌ڤه‌را بارزان، ددیداره‌كێ دا بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت:بۆ ده‌مێ‌ چه‌ندین سالانه‌ من حه‌زا هه‌لگرتن و پاراستنا كه‌ره‌ستێن فولكۆری هه‌یه‌، كو پرانیا وان ئه‌ون یێن ل سه‌ر ده‌مێ باب و باپیران دهاتنه‌ ب كارئینان من هه‌موو ل مال پاراستینه‌ و نه‌ هێلاینه‌ ژ ناڤ بچن.

ناڤبری گۆت: كه‌ره‌ستَن به‌ری50 سالان من ل مال پاراستینه‌ كو دایك و بابێن مه‌ بۆ ژیانا رۆژانه‌ ب كارئیناینه‌ و گرنگه‌ هه‌موو كه‌سه‌ك فولكۆری وه‌لاتێ خوه‌ بپارێزیت و نه‌هێلیت ژ ناڤ بچیت ژبه‌ركو كه‌ڤناریا وه‌لاتان ب فولكۆری دیار دبیت، و ژبلی پاراستنا كه‌ره‌ستێن فولكۆری ل مال دا گه‌له‌ك گرنگیێ ب چێكرنا كارێن ده‌ستی دده‌م ل سه‌ر شێوازێ كه‌ڤن، ب دارا بیهۆكێ‌ گه‌له‌ك جۆرێن كارێن ده‌ستی دكه‌م، وه‌ك چێكرنا سه‌ڤیا و كالكان و جهێ راكرنا نانی و فیقی و زه‌ره‌واتی كو ئه‌ڤه‌ حه‌زا منه‌، هه‌روه‌سا    سابونێ و گشما ژ كه‌زانا چێدكه‌م و هه‌موو رۆژێن خوه‌ دناڤ سروشتی كارێن ده‌ستی دا ده‌رباز دكه‌م ب تنێ بۆ حه‌ز ڤان كارا دكه‌م.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com