ئه‌ڤرۆ، شاكر ئه‌تروشی:

8800 ده‌مژمیرێن سترانێن فولكلۆری، كو یێن ده‌نگبێژێن هه‌رچار پارچێن كوردستانێ‌ نه‌ و ل سه‌ر قاوه‌ن و تیپ و كاسێتان هاتیه‌ تۆماركرن، ل مالا سترانبێژێ‌ كۆچك و دیوانان (عابد دهۆكی) هاتینه‌ پاراستن و ب گۆتنا وی ل سالا 1932 سترانه‌ك ب ده‌نگێ‌ كاویس ئاغای هاتیه‌ گۆتن كو ب بارزانیێ‌ نه‌مر هاتیه‌ گۆتن و هه‌تا نوكه‌ كێم كه‌سان گوه ل وێ‌ سترانێ‌ بوویه‌.

عابد گۆت: سه‌ره‌رای وێ‌ چه‌ندێ‌ كو ئه‌ڤه‌ نێزیكی بیست و پێنج سالانه‌ ئه‌ز سترانێن فولكلۆری دبێژم، لێ‌ ئه‌ڤه‌ چه‌ند ساله‌ من ده‌ست ب كۆمكرن و ئه‌رشیفكرنا سترانێن فولكلۆری ژی كریه‌ و بۆ ئینانا چه‌ند سترانه‌كان جاره‌كێ‌ تایبه‌ت ئه‌زچوویمه‌ وه‌لاتێ‌ ئیرانێ‌ ل رۆژهه‌لاتێ‌ كوردستانێ‌ و هه‌تا نوكه‌ (8800) ده‌مژمیرێن سترانێن فولكلۆری كو یێن ده‌نگبێژێن هه‌ر چار پارچێن كوردستانێ‌ و ئێریڤانی و هه‌ر جهه‌كێ‌ كورد لێ‌ دژین دناڤ دا هه‌نه‌، ئه‌ز نه‌شێم ب دروستی بێژم كا چه‌ند سترانن، یان یێن چه‌ند سترانبێژانه‌ چنكو ب راستی هژماره‌كا زۆرن و ڤاڤارتنا وان یا ب زه‌حمه‌ته‌، بۆ زانین ژی پتریا وان سترانان من ب پارێ‌ خوه‌ كرینه‌، بۆ نموونه‌ قاونه‌ك بتنێ‌ من ب (400) دولاران كڕی بوو، هنده‌كێن كێم ژی ب دیاری گه‌هشتینه‌ ده‌ستێ‌ من.

عابد دهۆكی گۆت: سێتێ‌ سترانێن كاویس ئاغای و مریه‌م خانێ‌ و سه‌عید ئاغای و تاهرێ‌ سه‌عیدێ‌ عه‌بۆی و نه‌سرین شێروان و ئه‌لماس خان و ده‌روێش چیا و عه‌زیز ئاغای و مه‌حمود حه‌سه‌ن كرۆری و مه‌نج خاتۆنێ‌ و گولیخان و حه‌مۆ فندۆ و محه‌مه‌د ره‌حیم و محه‌مه‌د گۆران و عه‌لی خه‌نجه‌ر شنگاری و خه‌زال خاتۆنێ‌ هه‌موو ل ده‌ف منن، ئه‌ڤه‌ یێن سالا (1920) هه‌تا سالا (1950) نه‌، ل سه‌ر قاونان هاتینه‌ تۆماركرن ژلایێ‌ كۆمپانیێن (به‌یزا فۆن و چه‌قماقچی و ئۆدیۆ و نایف فۆن و گه‌له‌كێن دی نه‌.

هه‌روه‌سا ئه‌و سترانێن ل سه‌ر تیپان ژی هاتینه‌ تۆماركرن یێن ڤان سترانبێژانه‌ (ئه‌حمه‌د گولی و سلێمان تنگژی و رفعه‌ت داری و عزه‌ددین گولی و خدر ئۆمه‌ری و مه‌حمود حه‌شۆ و ده‌روێش بیانۆڤی و عاشق سه‌لیم جزیری و شوكری ئۆمه‌ری و سلۆ كۆری و باڤێ‌ خدۆ و محه‌مه‌د تێنجۆی) و گه‌له‌كێن دی نه‌، ئه‌ڤه‌ یێن سالا (1955) هه‌تا سالا (1980) نه‌، یین ل سه‌ر كاسێتان ژی (222) ده‌مژمێر یێن محه‌مه‌د عارفێ‌ جزیری نه‌ و (24) ده‌مژمێر یێن حه‌سه‌نێ‌ جزیری نه‌ و (6) ده‌مژمێر یێن ئیبراهیم حه‌سه‌ن و (20) ده‌مژمێر یێن ئیبراهیم جومعه‌ و (42) ده‌مژمێر یێن به‌شیر خه‌نجه‌ر و (58) ده‌مژمێر یێن قۆچ عه‌لی و (90) ده‌مژمێر یێن خدر ئۆمه‌ری و گه‌له‌كێن دی نه‌ و هه‌موو نوكه‌ د مالا مندا د پارستینه‌ و هه‌كه‌ ده‌زگه‌هه‌ك یان مۆزه‌خانه‌ك بخوازیت ئه‌م دحازرین ل گه‌ل رێكه‌ڤین و من دڤێت ئه‌ڤ ئه‌رشیفه‌ باش بهێته‌ پاراستن چنكو ئه‌ڤه‌ نه‌ مۆلكێ‌ من بتنێ‌ نه‌ وه‌ك كه‌س یان ژی سترانبێژه‌كێ‌ فولكلۆری، به‌لكو ئه‌ڤه‌ مۆلكێ‌ هه‌موو كوردانه‌ و دڤێت وه‌كو بیبلكا چاڤێن مه‌ بهێته‌ پاراستن.

ئه‌ڤرۆ:

فلمێ ئه‌زموون یێ ده‌رهێنه‌رێ كورد (شه‌وكه‌ت ئه‌مین كوركی) د خولا (55) ێ یا فلمه‌فه‌ستیڤالا كارلۆڤی ڤاری دا ل كۆمارا چیكێ شیا خه‌لاتێ ره‌خنه‌گرێن نێڤده‌وله‌تی ب ده‌ستڤه‌ بینیت و فلمی ب ئالایێ كوردستانێ، نوونه‌راتیا هه‌رێما كوردستانێ دكر، و نوكه‌ فلم   ئه‌و فلم هاتیه‌ وه‌رگرتن د فیسته‌ڤاله‌كا نێڤده‌وله‌تی دا ل وه‌لاتێ ئه‌لابنای.

سینه‌ماكار و ده‌رهێنه‌رێ كورد شه‌وكه‌ت ئه‌مین كوركی د دیداره‌كا تایبه‌ت دا بۆ رۆژنامه‌یا ئه‌ڤرۆ دبێژیت: فلم به‌رهه‌مێ هه‌ڤپشكێ هه‌رێما كوردستانێ و وه‌لاتێ ئه‌لمانیا و قه‌ته‌ره‌ و ژ ئالیێ كۆمپانیا، میتوس فلم و مه‌ستی فلم ڤه‌ هاتیه‌ چێكرن، و د ئێكه‌م پشكداریا خودا شیا هه‌ڤركیێ ل گه‌ل چه‌ندین فلمێن بیانی دا بكه‌ت و فلمه‌ فیستیه‌ڤالا كارلۆڤیڤاری دا شیا خه‌لاتێ ره‌خنه‌گرێن نێڤده‌وله‌تی ب ده‌ستڤه‌ بینیت. فلم به‌رهه‌مێ هه‌ڤپشك یێ هه‌رێما كوردستانێ و وه‌لاتێ ئه‌لمانیا و قه‌ته‌ره‌، و ژ ئالیێ كۆمپانیا، میتوس فلم و كۆمپانیا مه‌ستی فلمه‌ ڤه‌ هاتیه‌ به‌رهه‌مئینان، و ئه‌كته‌رێن سه‌ره‌كی، ئاڤان جه‌مال، ڤانیا سالار. كوركی ل سه‌ر ناڤه‌رۆكا فلمی ئاماژه‌ ب وێ چه‌ندێ ژی دا كو ل ڤان دووماهیان ل وه‌لاتێ كوردستانێ خاندن هه‌رده‌م ئاریشه‌ بوویه‌، ب تایبه‌تی ئه‌زمونێن پولا شه‌شێ چونكی چاره‌نڤیسێ قوتابیان دیار دكه‌ن و ل دویڤ ئه‌نجامێن ئه‌ڤان ئه‌زمونان دچنه‌ زانكۆ و په‌یمانگه‌هان، و ئه‌ڤ ئه‌زمونه‌ فشاره‌كێ ل سه‌ر قوتابیان و خیزانێن وان په‌یدا دكه‌ت كو خێزان گه‌له‌ك د ترسن ژ پاسه‌روژا زارۆكێن خوه‌، ژبه‌ر هندێ ژی من ده‌ست ب لێگه‌ریانێ كر ده‌رباره‌ی ئه‌وان ئاریشه‌یێن د سیسته‌مێ خاندنێ ل كوردستانێ دا هه‌ین، ئه‌ڤ ئاریشه‌ ل سه‌ر ئاستێ روژهه‌لاتا ناڤه‌راست هه‌موویێ هه‌یه‌ به‌لێ ل كوردستانێ ب شێوه‌یه‌كێ به‌رفره‌هتر و مه‌ ڤیا بزانین كا ئه‌و چ تشتن بووینه‌ ئه‌گه‌ر ئه‌زمون فشارێ ل سه‌ر قوتابی و خێزانێن وان په‌یدا بكه‌ن.

شه‌وكه‌ت ئه‌مین كوركی گۆت: ئه‌م دشێن بێژین مافێن ئافره‌تێ خاله‌كا دییه‌ كو هه‌رده‌م جهێ دان و ستاندنا خه‌لكی بوویه‌، ئه‌ڤه‌ بتنێ چیرۆكه‌ و نه‌ راستیا هه‌موو ژنێن كورده‌، مه‌ ژنێن گه‌له‌ك ب هێز و سه‌ركه‌فتی ل كوردستانێ هه‌نه‌ هه‌تا د ئه‌ڤی فلمی ژی دا دوو ئافره‌ت یێ شه‌ری ژبۆ پاشه‌روژا خوه‌ دكه‌ن و گه‌له‌ك جاران ژن تووشی گه‌له‌ك ئاریشان و ئاسته‌نگان دبن د ژیانا خوه‌ دا، هه‌روه‌سا خۆشكا مه‌زن د ئه‌ڤی فلمی دا شه‌ری ژبۆ خۆشكا خوه‌ یا بچوكتر دكه‌ت،

و د راستی دی پیشه‌سازیا دروستكرنا فلمان د ئاستێ پیدڤی دا نینه‌ ل كوردستانی، و به‌ری ١٠ – ٢٠ سالان مه‌ هژماره‌كا كێم یا دروستكه‌رێن فلمان و ده‌رهێنه‌ران ده‌ست ب ئه‌ڤێ پیشه‌سازیێ كرینه‌ ل كوردستانێ به‌لێ هه‌تا نها پیشه‌سازی نه‌بوویه‌، وه‌زاره‌تا ره‌وشه‌نبیری بودجه‌یه‌ك ژبۆ دروستكرنا فلمێن كوردی ته‌رخان كربوو به‌لی ل گه‌ل ده‌ستپێكرنا شه‌ڕێ‌ داعش ئه‌ڤ بودجه‌ هاته‌ راوه‌ستاندن، و هه‌تا به‌ری ده‌ستپێكرنا شه‌ڕێ‌ داعش سالانه‌ نیزیكی ٣ هه‌تا ٤ فلمان د هاتنه‌ دروستكرن به‌لێ نها گه‌له‌ك كێمتر بووینه‌ و سالانه‌ فلمه‌ك یان دو فلم دهێنه‌ به‌رهه‌مئینان، سه‌ده‌مێ نه‌بوونا پیشه‌سازیا پێدڤی ئه‌وه‌ مه‌ هه‌تا نها ئامیره‌ و كه‌لوپه‌ل به‌رده‌ست نینن و ستافێن ته‌كنیكی نینن، ژبه‌ر هندێ ژی ئه‌م هه‌ڤكاریێ ژ وه‌لاتێن دی وه‌ردگرن د دورستكرنا فلمان دا و فلمێ ئه‌زموون ژی ب هه‌ڤكاریا ئه‌لمانیان هاتیه‌ به‌رهه‌م ئینان.

فلمێ ئه‌زموون د خۆلا (19) ێ یا فلمه‌ فیسته‌ڤالا نێڤده‌وله‌تی یا فلمێن تیرنا ل وه‌لاتێ ئه‌لبانیا د پشكا سه‌ره‌كی دا هاتیه‌ وه‌رگرتن، و د وێ فیستیه‌ڤالێ دا دێ هه‌ڤركیا ب ده‌ستڤه‌ئینانا خه‌لاتێن سه‌ره‌كی یێن فلمه‌ فیسته‌ڤالێ كه‌ت.

ئه‌ڤرۆ، هه‌رهین محه‌مه‌د:

سترانبێژێ‌ گه‌نج كوڤان زاخۆیی، كو نوكه‌ ل وه‌لاتێ‌ ئیتالیا دژیت، د دیداره‌كێ‌ دا بۆ به‌رپه‌رێ‌ هونه‌ری یێ‌ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: د به‌رنامێ‌ من دا یه‌ كلیپه‌كا نوو چێكه‌م، ناڤه‌رۆكا وێ‌ ده‌رباره‌ی ئه‌ڤینیێ‌ بیت، چونكو سترانا ئه‌ڤینی هه‌موو ده‌مان گوهدارێ‌ خوه‌ یێ‌ هه‌ی و نامریت و هه‌تا نوكه‌ من سترنا دوقۆلی چێ نه‌كریه‌ و هه‌كه‌ سترانبێژه‌ك هه‌بیت و ده‌نگێ‌ وێ‌ ل گه‌ل ده‌نگێ‌ من ب گونجیت و په‌یڤ و ئاواز ژی دخۆش بن یێ‌ ئاماده‌مه‌ سترانا دقۆلی چێكه‌م.

كوڤانی گۆت: كه‌نال و رادیو هه‌نه‌ جوداهیێ‌ دكه‌ن دناڤبه‌را سترانبێژان دا و هه‌رسترانبێژه‌كی كه‌سه‌كێ‌ نیاس ل تیڤیه‌كێ‌، یان رادیۆیه‌كێ‌ هه‌بیت دێ‌ به‌رده‌وام كلیپ و سترانێن وی هێنه‌ په‌خشكرن و گه‌له‌ك جاران ژی مه‌ دیتیه‌ هنده‌ك تیڤیان بتنێ‌ بۆ خوه‌ هنده‌ك سترانبێژ گرتینه‌ و هه‌رهه‌لكه‌فته‌كا چێبیت بتنێ‌ وان مێهڤانی پرۆگرامێن خوه‌ دكه‌ن و دخوازم ئه‌ڤ تشته‌ نه‌مینت، چونكو هونه‌رمه‌ندان ب تایبه‌تی سترانبێژان ئێك مه‌ره‌م هه‌یه‌ و دڤێت هه‌موو وه‌كو ئێك بهێنه‌ هژمارتن.

ل دووماهیێ‌ گۆت: د هونه‌ری دا ب گشتی هه‌ركه‌سه‌ك ب وی كارێ‌ ئه‌و دزانیت ناما خوه‌ دگه‌هینت و هه‌تا راده‌كێ‌ باش من شیایه‌ ناما خوه‌ ب گه‌هینم و سترانا دبێژم و نه‌ژبه‌ر به‌رنیاس بوونێ‌ یان داهاته‌كی سترانگۆتن بتنێ‌ حه‌زه‌كه‌ و مرۆڤ خوه‌ پێ‌ ژ بیرڤه‌ دبه‌ت و یا به‌رنیاس بوونێ‌ ژی كاری َمرۆڤی مرۆڤی به‌رنیاس دكه‌ن نه‌مرۆڤ خوه‌ به‌رنیاس دكه‌ت.