NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

10

ئەڤرۆ، بەرپەرێ ساخلەمیێ
شەکر رۆژانە ب رێژەکا مەزن ل دەمێ ڤەخوارنا چایی و دروستکرنا شرینیان دا ب کاردهێت، ب ژەهرا سپی دهێتە نیاسین، گەلەک زیانێن ساخلەمیێ هەنە، هێلانا شەکرێ بۆ دەمێ هەیڤەکێ ل دەستپێکێ یا ب زەحمەتە، بەلێ مفایێن وێ وەدکەن بڕیارێ بدەی بهێلی.
ماڵپەڕێ Eat this د بابەتەکێ ساخلەمیێ دا کۆمەکا گۆڕانکاریێن ئەرێنی ئاشکراکرینە کو ب سەر لەشیدا دهێن هەکە بۆ دەمێ هەیڤەکێ خوە ژ خواردنا شەکرێ دووربکەن، ئەوژی ئەڤەنە:
١. هەوکردانێن ناڤ لەشی کێم دبن.
٢. مەترسیا تووشبوونێ ب پەنجەشێرێ کێم دبیت، د راستیدا دەرکەفتیە خوارنا شەکرێ ئێک ژ هۆکارێن گەشەکرنا هندەک جورێن پەنجەشێرێ دهێتەدانان.
٣.دبیتە ئەگەرێ زێدەکرنا ئاستێ هێزا لەشی.
٤. ساخلەمیا هناڤا باشتر دکەت، ئەگەر ژئەگەرێ وەرمینا زکی و خراپیا هەرسکرنێ دنالی ل وی دەمی هێلانا شەکرێ رەنگە چارەسەری بیت بۆتە.
٥. ددانێن تە دێ ساخلەمتر بن.
٦. کێمتر دێ تووشی خەمۆکیێ بیت.
٧. مەترسیا تووشبوونێ ب نەخۆشیێن شەکرێ کێم دبیت.
٨. پیستێ تە جوانتر و گەشتر لێدکەت.

7

بەرپەرێ ساخلەمیێ:

نووترین راپۆرتا رێکخراوا ساخله‌مییا جیهانی دیار كر: ژ سه‌رجه‌مێ ملیاره‌ک و 300 ملیۆن کەسان، ژ هەر پێنج کەسان ئێك ژ وان فشارا خوینا وی ل ژێر کۆنتڕۆلێ دایه‌ و یا ئەوێن دیتر گه‌له‌كا بلنده‌ و پرانییا وان ژی نزانن.
بسپۆر ژی هشیارییێ ددەن” كو بلندبوونا فشارا خوینێ لێکەفتێن مەترسیدار هه‌نه‌ و یا سەرەکی ژی تووشبوونە ب جەلتا مه‌ژی.
لدووڤ WHO، ئەڤێن خوارێ بۆ کۆنتڕۆلكرنا فشارا خوینێ دهێنه‌ بجهئینان.
– کێمکرنا خوێ
– نەخوارنا خوارنێن قودیككری و بله‌ز
– دوورکەڤتن ژ جگاران، نێرگەلە، ڤەیپ و کحولی
– گه‌له‌ك خوارنا كه‌سكاتی و فێقی
– وەرزش و چالاکییێن جەستەیی
– رێكخستنا كێشێ
لدووڤ كۆمه‌لا خوارنێ ل کەنەدا، {بیبەرا سوور، ماسی، هنار، سیر و گویز} هاریكارن بۆ کێمکرنا فشارا خوینێ.

5

قەیس وەیس:

ب دووماهی هاتنا یاریێن گەڕا 14 ێ‌ ژ خولا ستێرێن ئیراقێ‌ یا فوتبۆلێ‌ ئەنجامێن یانەیێن كوردستانی ب دو سەركەفتن و دو خوسارەتی بوون، یانەیا دهۆكێ‌ بەردەوامی دا ئەنجامێن خوە یێن باش و یانەیا زاخۆ دەلیڤەیا سەرێ‌ لیستێ‌ ژ دەستدا و هەولێرێ‌ پێشكەفتنا خوە نە پاراست و نەورۆزێ‌ هێزا خوە ڤەگەڕاند.
ئەلهۆیێن چیا ئەلهۆیێن دەشتێ‌ ڕاوەستاندن
تیما یانەیا دهۆكێ‌ یا ناڤدار ب ئەلهۆیێن چیا شیان سەركەفتنەكا گرنگ ب شەش خالان ل سەر هەڤڕكا خوە یانەیا جەوییە ئەلهۆیێن دەشتێ‌ بینت ب گۆلەكێ‌ بێ‌ بەرانبەر، دهاتە هژمارتن ئێك ژ یاریێن مەزن و پری جەماوەری ئەوا ل یاریگەها یانەیا دهۆك هاتیە كرن، گۆلا دهۆكێ‌ ژلایێ‌ ستێر و گۆلكەرێ‌ وێ‌ پاشەنگ ئەعبدوللا ڤە هاتە تۆماركرن، ئەڤێ‌ سەركەفتنێ‌ دهۆك پێشكەفتنەكا باش بەر ب رێزێن پێشیێ‌ ڤە بر كو دبیتە یا حەفتێ‌ د خولێ‌ دا بەرانبەر سێ‌ وەكهەڤی و چار خوسارەتییان ب24 خالان پێشڤە هاتە رێزا پێنجێ‌، بڕیارە سوبەهی یارییا خوە یا گەڕا 15ێ‌ ببیتە مێڤانا یانەیا نەفت میسان یاریەكا دی یا بهێزە بۆ ئەلهۆیێن چیا و دێ‌ بزاڤێن بەردەوامییا ئەنجامێن خوە یێن باش كەت.
گۆلكەرێن تیما دهۆكێ‌ كینە؟
بۆ زانین حەفت یاریزانان پشكداری د تۆمار كرنا 18گۆلان دا هەیە بۆ یانەیا دهۆكێ‌ و بڤی ڕەنگی، پاشەنگ عەبدوللا شەش گۆل، پیتەر گۆرگیس چار گۆل، هەر ئێك ژ كەریم دەرویش و شەرقی ئەلبەحری دو گۆل هەنە، هەروەسان هەر ئێك ژ بەیار ئەبۆ بەكر، یانیك زاكێری، و كێلبرت كۆمسۆن گۆلەك تۆماركرینە، گۆلەك بۆ یاریزانەكێ‌ یانەیەكا دی هاتییە هژمارتن، پشتی ب شاشی ڤە گۆل ل سەر تیما خوە كر.
زاخۆ مفا ژ دەلیڤەیا سەرێ‌ لیستێ‌ نە وەرگرت
تیما یانەیا زاخۆ كوڕێن خابووری دەلیڤەیا سەرێ‌ لیستێ‌ ژ دەستدا پشتی دگەل مێڤانا خوە یانەیا كارەبا خوسارەتیەكا نە چاڤەڕێ‌ كری دایی ب گۆلەكێ‌ بێ‌ بەرانبەر، د یارییا واندا ئەوا ل یاریگەها زاخۆ دناڤ جەماوەرێ‌ وێ‌ دا هاتییە كرن، ئەڤێ‌ ئەنجامی وەكر زاخۆ هیڤیێن سەرێ‌ لیستێ‌ د گەڕا 14ێ‌ دا ژ دەست بدەت و بزاڤێ بكەت بۆ گەرێن داهاتی ڤان هیڤییا ڤەگەڕینت، ژبەركو 25 خال هەبوون و هەكە ب سەركەفتبا دا چیتە سەرێ‌ لیستێ‌ ب جووداهییا گۆلان ژ یانەیا زەورا ئەوا ب سەركەفتی و مفا ژ خوسارەتییا زاخۆ وەرگرتی، كورێن خابوری ژ رێزا سێیێ‌ پاشڤەچوو رێزا چارێ‌ ب حەفت سەركەفتن، چار وەكهەڤی و سێ‌ خوسارەتی هەنە، یارییا سوباهی دێ‌ ژ دەرڤەیی یاریگەها خوە دگەل نەفت ئەلبەسرا بیت و چاڤ ل سەركەفتنێ‌ بیت بۆ گەشكرنا هیڤیێن خوە.
حەفت یاریزانان پشكداری د گۆلێن زاخۆ دا كرینە
هەردو ستێرێن یانەیا زاخۆ یێ‌ بەرازیلی گۆستاڤۆ هێنریك و یاریزانێ‌ هەلبژارتیێ‌ ئیراقێ‌ ئەمجەد عتوان سەرێ‌ لیستا گۆلكەرێن تیما خوە دهێن ب تۆماركرنا حەفت گۆلان، دیسان هەر ئێك، ناسر محەمەدو چار گۆل، هەر ئێك ژ ئەیۆب نناحی گۆلەك، محەمەد عەلی عەبۆد گۆلەك و موسێس گۆلەك، مەحمود فائیز گۆلەك تۆماركرینە.
هەولێرێ‌ خوسارەتییا پێنجێ‌ دا و نەورۆز ڤەگەریا
ژلایێ‌ خوەڤە تیما یانەیا هەولێرێ‌ تووشی خوسارەتیێ‌ بوو بەرانبەر یانەیا تەلەبە ب دو گۆلان بەرانبەر گۆلەكێ‌ و دەلیڤەیا پێشڤەچوونێ‌ ژ دەستدا، سەرباری تیما هەولێرێ‌ ب گۆلەكێ‌ یا پێشكەفتی بوو لێ‌ تەلەبە ب ریمۆنتادا شیا سەركەفتنێ‌ بینت، ژلایەكێ‌ دیڤە نەورۆز ڤەگەڕیا سەركەفتنان ب گۆلا هێرشبەرێ‌ خوە مەروان حسێنی بوو پێنجەمین سەركەفتن د خولێ‌ دا ئەوا بەرانبەر كەرخ ب گۆلەكێ‌ سەركەفتی.
ئەڤرۆ هەولێرێ‌ یاری یا هەی
هەرچەندە دوهی دەست ب هەڤڕكیێن گەڕا 15ێ‌ هاتنە كرن لێ‌ بڕیارە ئەڤرۆ و سوبەهی یانەیێن كوردستانێ‌ یاریێن خوە ئەنجامبدەن، یانەیا هەولێر دێ‌ دێ‌ ل پایتەختێ‌ ئیراقێ‌ بەغدا بیتە مێڤانا یانەیا كەرخ د یارییەكا گرن گدا ئەوا دێ‌ ل دەمژمێر 2:30 پشتی نیڤرۆ هێتە كرن، ژ یاریێن دی، دیالا- ئەلكەرمە، نەجەف- مینا، زەورا- حدود، سۆبەهی دهۆك دێ‌ بیتە مێڤانا نەفت میسان ل دەمژمێر 2:30 پشتی نیڤرۆ، نەفت دێ‌ مێڤاندارییا نەورۆز كەت د هەمان دەم دا، ل یاریگەها فەیحا یانەیا زاخۆ دێ‌ بیتە مێڤانا نەفت ئەلبەسرا دەمژمێر 7:30 شەڤ، هەروەسان كارەبا و تەلەبە دێ‌ بەرانبەری ئێك یاریێ‌ كەن.
هەلوەستێ‌ گشتی پشتی بەری دەستپێكرنا گەڕا 15ێ‌ یا خولا ستێرێن ئیراقێ‌ بڤی شێوەیی یە.
1- زەورا 28 خال.
2- جەوییە 28 خال.
3- شورتە 27 خال.
4- زاخۆ 25 خال.
5- دهۆك 24 خال.
6- تەلەبە 24 خال.
7- نەفت 23 خال.
8- نەفت میسان 22 خال.
9- مینا 19 خال.
10- ئەلكەرمە 19 خال.
11- هەولێر 19 خال.
12- نەجەف 18 خال.
13- كارەبا 18 خال.
14- ئەلقاسم 18 خال.
15- نەورۆز 17 خال.
16- كەربەلا 15 خال.
17- نەفت ئەلبەسرا 14 خال.
18- كەرخ 12 خال.
19- حدود شەش خال.
20- دیالا چار خال.

10

عەلی حاجی:
جه‌ماوه‌ر و پشته‌ڤانێن وه‌رزشی یێن یانه‌یا زاخۆ چاڤه‌ڕێ نه‌ ئه‌ڤرۆ ل ده‌مژمێر چارێ ئێڤاری تیما كوڕێن خابووری دناڤ ئه‌رد و جه‌ماوه‌رێ خوه‌ دا مێڤاندارییا یانه‌یا دیفاع ئه‌لجه‌وی یا به‌غدایی بكه‌ت ئه‌وا دێ ژ چارچووڤه‌یێ هه‌ڤڕكیێ گه‌ڕا 16ێ یا خولا پیشه‌كارێن ئیراقێ دناڤا هۆلا گرتییا بنگه‌هێ وه‌رزش و لاوێن زاخۆ هێته‌ ئه‌نجامدان.
تیما یانه‌یا زاخۆ ژ نه‌هـ سه‌ركه‌فتنان 22 خال كۆمكرینه‌ رێزبه‌ندییا پێنجێ دهێت ب جووداهییا پۆینتا ژ 15 یارییان ب هه‌شت سه‌ركه‌فتن و شه‌ش خوساره‌تییان، د به‌رانبه‌ر دا یانه‌یا دیفاع ئه‌لجوییه‌ خودانا ناسناڤێ وه‌رزێ بۆری و د نوكه‌ دا خودانا سه‌رێ لیستێ یه‌ ب كۆمكرنا 29 خالان ژ 16 یارییان و 13 سه‌ركه‌فتن هه‌نه‌ و سێ خوساره‌تی، ئه‌ڤ یارییه‌ دهێته‌ هژمارتن گرنگترین دیدارا وه‌رزێ ئه‌ڤ ساله‌ بۆ یانه‌یا زاخۆ پێخه‌مه‌ت پێشڤه‌چوون بۆ رێزا چارێ و ده‌ربازبوون بۆ چارگۆشه‌یا زێرین و هه‌روه‌سان بۆ خودانا سه‌رێ لیستێ ژبۆ پاراستنا رێزبه‌ندییا خوه‌ و ‌دووركرن ژ هه‌ڤڕكێن خوه.
ل دۆر دووماهی به‌رهه‌ڤێن كوڕێن خابووری موراد عه‌لی كاپتنێ تیما زاخۆ بۆ رۆژنامه‌یا ئه‌ڤرۆ گۆت: یارییا ئه‌ڤرۆ ب هێزترین تاقیكرنه‌ بۆ تیما مه‌ و گه‌له‌ك یا گرنگه‌ بۆ هه‌ردو یانه‌یان، هه‌تا نوكه‌ ئاست و ئه‌نجامێن تیما مه‌ دباشن و به‌رده‌وام به‌ر ب پێشڤه‌چوونێ دایه‌، یارییا به‌رانبه‌ر دیفاع ئه‌لجه‌وی كۆپیتكا دیدارێن مه‌ هه‌ردو یانه‌یانه‌ ژبه‌ركو ئارمانجێن مه‌ هه‌ردو یانه‌یان پێشڤه‌چوونه‌ و پاراستنا دیفاع ئه‌لجه‌وی بۆ سه‌رێ لیستێ یه‌، ئه‌م دێ ب چه‌كێ خوه‌ یێ ئاست و شیان و دێ پشت گه‌رمی ب جه‌ماوه‌رێ خوه‌ یێ دلسۆز هێنه‌ دناڤ یاریێ دا، هه‌رچه‌نده‌ ئه‌ركێ مه‌ ب سانه‌هی نه‌بیت به‌رانبه‌ر باشترین یانه‌یا ئیراقێ لێ رژدین ژبۆ ئارمانجا خوه‌ ئه‌و ژی سه‌ركه‌فتنه‌.

7

شاهۆ فەرید:

بڕیارە ئەڤێ حەفتیێ ڤاڤارتنێن خولا پلا سێ یا ئیراقی ل سەر ئاستێ پارێزگەها دهۆكێ بهێنە ئەنجامدان ئەوا دهێتە چاڤەڕێ‌ كرن دەهـ یانە پشكداربن.
ل دۆر ڤێ یەكێ عبدوللا عابد ئەندامێ فێدراسیونا فوتبۆلا دهوكێ بۆ رۆژنامەیا ئەڤرۆ دیاركر ب پشكدارییا 10 یانەیان دڤێ‌ حەفتێ دێ ڤاڤارتنێن خولا پلا سێ یا ئیراقێ ژ كۆما پارێزگەها دهۆكێ هێنە ئەنجامدان، پرۆپوزەلێ یاریا ژ لایێ‌ فیدراسیونا فۆتبولا ئیراقی هاتیە كو ئەگەر پێنچ یانە بان كورسیەكە و شەشا سەردا دو كورسی نە و یازادە یانە سیێ كورسیكن، یاریێن وان دێ‌ بشێوەیێ خول ئێك قۆناغ هێتە كرن لێ یاری دێ ل یاریگەهێن دەوروبەرا و سەنتەرێ دهوكێ هینەكرن، گەلەك یانەیا بۆ وان دەست نادەت پشكداربن ژبەر كاودانێن دارایی لێ ژبەر هەبوونا خوە فێدراسیونا ئیراقێ دێ پشكداربن، تنێ دو تیم د بەرهەڤن، لێ‌ ئەو یانەیێن دناڤ خولێ‌ دا پیرس، گارە، سێمێل، تەناهی، ئاكرێ، باتیفا، بەردەرەش، بجێل، شێخان و دینارتە، مە دخواست شێلادزێ ژی پشكداربیت لێ ئەوان پتر گرنگی دایە خولا پلەیا دو یا كوردستانێ.
هەروەسان ناڤهاتی گۆت: ئەڤە پێنگاڤەكا باشە بۆ یانەیێن پشكدار یاریزانێن وان دیاربن، هندەك یانە دێ لاوان پشكداربن، هیچ پشتەڤانیەكا دارایی بۆ تیمان ژلایێ فیدراسیۆنا ئیراقێ هاتیەكرن، یانەیێن مە دێ بێ بەرامبەر پشكداربن، یانەیێن باشۆرێ‌ ئیراقێ بهایێ پشكداریێ دایە ئەوژی دو ملیون دینارن، وەكۆ فدراسیۆنێن لەقا ژی ژ گەلەك پاداشتێن فیدراسیونێ بێ بەهردبین، ناڤێ مە كوردستانێ گرێدایە ئەوا بۆ یانەیێن خولا ستێران ژی مەزێخن بۆ یانەیێن كوردستانێ نینە، فەرق و جوداهیەكا مەزن دكەن.

6

ب شێوەكێ‌ فەرمی كارگێرییا یانەیا ئافرەتێن دهۆكێ‌ كادرێ‌ ڕاهێنانێ‌ و پێكهاتیێ‌ تیما خوە یا فوتسالێ‌ بۆ وەرزێ‌ نوو 2024-2025ێ‌ یا خولا پلا نایابا كوردستانێ‌ ڕاگەهاند و هەموو هیڤیێن وان ئەون ژبۆ پاراستنا ناسناڤێ‌ خوە یێ‌ وەرزێ‌ بۆری.
د داخویانیەكێ‌ دا سەردار سالح سەرۆكێ‌ یانەیا ئافرەتێن دهۆكێ‌ گەشبینییا خوە دیار كر بۆ وەرزێ‌ نوو و گۆت: پێنەڤێت وەرزێ‌ نوو ئەركێ‌ مە ب سانەهی نابیت بەرانبەر دا یانەیێن خودان شیان هەنە و بەرهەڤیێن باش كرینە، لێ‌ وەكو كارگێرییا یانەیا ئافرەتێن دهۆكێ‌ یا د شیان دا بیت بۆ وەرزێ‌ نوو مە دەستپێكرییە سەرباری بارێ‌ دارایی یێ‌ یانەیێ‌ باش نینە، گەشبینن پشتەڤانییا مە بهێتە كرن.
هەروەسا ناڤهاتی گۆت: ژبەركو ل وەرزێ‌ بۆری مە ناسناڤێ‌ خولێ‌ ب دەستڤە ئینابوو، بۆ وەرزێ‌ ئەڤ سالە وەكو كارگێری چەندی كۆمبوون كربوون پێخەمەت چاوانییا پاراستنا ڤێ‌ ناسناڤی، ئاستەنگا مەزن بۆ مە دارایی بوویە و ئەو شیانێن باش مە نینن كو بشێن تیمەكا ب هێز و بێ‌ هەڤڕك چێكەین، لێ‌ دەستنیشانكرنا كادرێ‌ راهێنانێ‌ و ئەو یاریزانێن مە ئینایین گەشبینم دێ‌ شێن ئارمانجا مە ب جهـ ئینن، هیڤییا مە ئەوە جهێن پەیوەندیدار و پارێزگارێ‌ دهۆكێ‌ پشتەڤانییا ڤێ‌ یانەیێ‌ بكەت كو تایبەتمەندە ب وەرزشڤانێن كچ و ئەم ژی بشێن خزمەتا ئەڤان وەرزشڤانان بكەین و بكەڤیتە د پێشكەفتنا ئاستێ‌ وەرزشا پارێزگەهێ‌ دا.
یانەیا ئافرەتێن دهۆكێ‌ ڕاگەهاند بوو كو ئاراز سالح وەكو راهێنەر، دلۆڤان محەمەد هاریكارێ‌ وی و دەریا یونس راهێنەرا گۆلپارێزان هاتینە دەستنیشانكرن بۆ كادرێ‌ راهێنانێ‌، دیسان گرێبەستا هەر ئێك ژ سیپەل شوكر، یسرا ئیبراهیم، بەهرەدار محەمەد، سۆز كازم، ئیڤان فەرهاد، دەلال تالب، مەروا جیان، مینا سەحەر، دلپاك جبۆر، جەنە دلشاد ئیمزاكرینە.
بۆ زانین وەرزێ‌ نوو یا خولا فوتسالا كچان دێ‌ 24ێ‌ ڤێ‌ مەهێ‌ ب پشكدارییا هەشت یانەیان هێتە ئەنجامدان، كۆما ئێكێ‌ پێكهاتینە ژ ئافرەتێن دهۆك، ڕەواندۆز، چەمچەمال و كۆیە، كۆما دویێ‌، یانەیا زاخۆ، ئافرەتێن هەولێر، سیرۆانی هەلەبچە و یانەیا سۆران، یارییا شێوازێ‌ خولێ‌ دێ‌ دو قۆناغ هێتە بڕێڤەبرن، دو یانە ژ هەر كۆمەكێ‌ دێ‌ دەربازبیتە قۆناغا چارگۆشەیا زێرین، یاریێن گەڕا ئێكێ‌ دێ‌ بڤی شێوەیی بن، كۆما ئێكێ‌، چەمچەمال- ئافرەتێن دهۆك، ڕەواندۆز كۆیە، كۆما دویێ‌ ئافرەتێن هەولێر- زاخۆ، سۆران- سیروانی هەلەبچە، د ماوەیێ‌ هەیڤا رەمەزانێ‌ دا دێ‌ خول هێتە ڕاوەستاندن و دووڤدا ئێكسەر دێ‌ قۆناغا چار گۆشەیا زێرین هێتە كرن.

10

عەبدولرەحمان بامەرنی

د نڤیسینا هەر كورتە چیڕۆكەكێ دا، نڤیسەرێ چیڕۆكێ دشێت وەك نڤیسەر بتنێ خوە دیار بكەت و دیسان دشێت ببیتە بەشەك ژ ڤەگێرانێ ژی. دا باشتر خوە دناڤ بابەتیدا داهێلین، مە كورتە چیرۆكەكا كورت یا (دلدار محەمەد)ی وەك نموونە وەرگرتییە و دا بزانین چاوان (ڤەگێر) د كورتە چیڕۆكا خوەدا مەزراندییە، ل بەراهییێ دێ كورتە چیرۆكێ وەك تێكست دانین و كورتە چیڕۆك هوسا دەستپێدكەت:
« ژ هۆلێ دەركەفتن
هەڤالێ وی گۆتێ:
نە چ بابەت بوو، سێ چار ئامادەبویی نڤستبوون!
– تە سەلماند كو بابەت یێ گەهشتی، مانێ ئارمانجا بابەتێ سمینارێ یێ سەرەكی، بەلاڤكرنا حەبكێن خەوێ بوو!».

دڤێ كورتە چیڕۆكێدا نڤیسەری رۆل ب ڤەگێری دایە و ڤەگێر لڤێرە، كەساتیەكا ئافراندییە و مەبەست دا بشێت كۆنترۆلێ ل سەر ڤەگێرانا خوە بكەت و وەك دیار ژی ڤەگێر د روودانێدا یێ بەشدارە، دەما ل دۆر پرسیارا هەڤالێ خوە دبێژیت: (تە سەلماند كو بابەت یێ گەهشتی..).
ئەگەر ل خودیێ ڤەگێرانێ بخوە ژی بزڤرین، دێ شێین هوسا بێژین، ڤەگێران ڤەگوهاستنا هندەك رویدانانە پێش وەخت یێن رویداین یان ژی ڤەگێری یێ ژ خەیالا خوە دروستكرین و پەنابرن بۆ بەر تەكنیكەكا ڤەگێرانێ بۆ ڤەگوهاستنا وان رویدانان، چ یێن پێشوەخت رویدابن یان ژی ژ خەیالا خوە ئافراندبن و دێ رێكخستنەكێ دەتێ و دێ قالبەكی دەتێ، دەستپێكەكێ و چاوان بچیتە ناڤ رویدانان و دێ چاوان وان رویدانان بدووماهی ئینیت و د هەر كورتە چیرۆكەكێدا، دەما مە بڤێت بخوینین و كەساتییا نڤیسەرێ چیرۆكێ ناس بكەین، كا نڤیسەرە یان ڤەگێرە خوە كریە بەشەك ژ رویدانان؟ ئەگەر دگەل خواندنێ، مە نڤیسەر نەدیت و وی چ گرێدان ب رویدانان ڤە نەبن، هینگێ دێ بێژینێ نڤیسەر و لێ دگەل ڤەگێری ئەڤە جودایە، ژبەركو ڤەگێر كەسەكە ئامادەییا وی یا راستەوخوە دناڤ رویدانێن كورتەچیرۆكێ دا هەیە.
دكورتەچیرۆكا «حەبكێن خەوێ»دا، ئەگەر دلداری وەك ڤەگێرەك دناڤ چیڕۆكێدا خوەدابا ناسكرنێ، دا چیرۆك بڤی رەنگی بیت:

ئەم ژ هۆلێ دەركەفتین
هەڤالێ من گۆت:
نە چ بابەت بوو، سێ چار ئامادەبووی نڤستبوون!
– تە سەلماند كو بابەت یێ گەهشتی، مانێ ئارمانجا بابەتێ سمینارێ یێ سەرەكی، بەلاڤكرنا حەبكێن خەوێ بوو!

د هەردو چیڕۆكاندا، چ یا رۆلێ ڤەگێری ئاشكەرا و نڤیسەری ڤییای ب تەكنیك ل بەر خواندەڤانی بەرزەبكەت، چ ژی ئەوا مە رویدانێن ڤەگێرانێ لێكگوهاریتن و رۆل هەمی كرییە دناڤ دەستێن ڤەگێری دا، دێ هەمان بابەت بینین، هەمان گرێ، هەمان كەساتی، هەمان تەكنیك و هەمان زمان، تشتێ جوداهیێ دناڤبەرا هەردووكان ژیدا دروست دكەت، رۆلگێرانا ڤەگێرییە و تەكنیكەكە ڤەگێر بكار دئینیت بۆ ڤەگوهاستنا روودانان و رێكخستن و پێشخستنا وان، ئەو جۆرە یێ: كا دێ چاوان ڤەگێر چیڕۆكێ ڤەگێریت.

لڤێرە ئەم دو رۆلێن ڤەگێری دبینین. ل چیرۆكا دلداری نڤیسی، ل دەستپێكێ دلدار وەك نڤیسەر دئاخڤیت و پاشی وەك ڤەگێرەك دهێتە دناڤا كورتە چیرۆكا خوەدا و رۆلی بخوە ددەت و دهەردو حالەتاندا، نڤیسەر كەسەكێ كەتوارییە (واقعی) و ئەو یێ چیڕۆكێ دنڤیسیت و دڤێت خواندەڤانی بەشداری ناڤا رویدانێن چیڕۆكا خوە بكەت و دیاردكەت كو ل بەراهییێ ئەز پشكەكم و تو ژی دشێی ببیە پشكەك ژ چیڕۆكا من و هەر چەندە رەنگە دیتن و لێكدانێن جودا هەبن، ل سەر ڤان هەردو دیتنان و چاوانییا راكێشكرنا خواندەڤانی بۆ ناڤ خودیێ ڤەگێرانێ، لێ رەنگە ئەڤا هەنێ بۆ هەر چیڕۆكەكێ یا ل بار نەبیت و لێ دڤێ چیرۆكێدا كو دلداری دڤێت رەخنێ ل دیاردەیەكێ بگریت، ئەز باوەرم ئارمانجا خوە یا بجهئینای.
…………
– كورتە چیڕۆكا «حەبكێن خەوێ»رۆژناما ئەڤرو ژمارە (3524) یا رۆژا 19/5/2024ێ بلاڤبوویە.
– دلدار محەمەد ئێك ژ شاعر و چیرۆنڤیسێن دهوكێ یە.

7

ئیبراهیم بەرواری

بەرەف كیڤە
دێ مە بەی
پاپۆرا دونیایێ
سال لدیف سالێ دچن
هندەك د مرن و وهندەك دبن
چ بارە مە هەلگرتی
بوویە چیا
نە بۆ تەیە و نە بۆ من
مێڤانین ڤێ دونێایێ
چركەكە دەمێ باركەین
چوونەكا بێ زڤرین
بان و بن بان
دێ بیتە ئاخ
دێ هێیە ژبیركرن
تو و كریار هەڤالن
یان رۆناهی
یان تاری
سپیدا مە ئێڤارە
رەش وسپی دیارە
پاپۆر بەردەوامە
بۆ چوونێ
دەمێ سەعەت هات
دێ هیێە خوار
بێ پرسیار.

8

نایف مەحموود

ل بەر كەڤیێن بەفرێ و
ل ئاخلێڤەیا بهارەكا
ژ ڕەنگێ خوە كەتی..،
ئاوازێن قەبێنەكا مەلویل
ژ گەلالویچكا كەوێن بەر كەڤی و زناران دهێت..!
ڤێ ئاوازا دلێن شەوتی
سینگێ چیایان كەلاشت و پەلخاند!
قێژی و هەوار و حەسرەتان
ستویێ بەرخان دایە بەر كێران!
ژ هینگێ وەرە
زەنگا ژەنینا قڕێنا ئەسمانان
بارانا هەودانا كولێن
ل سەر گیانێ گولان شین بووین
زێدەكرن و سەرخوار و پوسیدەكرن..
ئاگرەك یێ كەفتیە
ڕهێن داربەڕویان
ئاخ و ئەمان و فیغانان یاخێن
كولیلكان یێن گرتین
ڕوباڕێن سەر ب ژێر و
ئاڤێن جوك و كانیان
ل هەمبێزا ستەم و جەفایێ
یێن پەنگین و
بێهنا قەتلازیێ یا كەفتیە پێسیرا ئاخێ
سەرهەڤسارێ راستیێ یێ كەفتیە
دەستێ ناخێن دلۆپەك ژ هەستێن مرۆڤبوونێ لێ وندابووی..؟
هێش كویڤیێن ل سەرێن لات و زناران ژ ترسا دێمجامەیێن قەسابان
ڕێكا خوە بو مستەكا ئاڤێ
نە ڤەگوهاستیە
سەرێ خوە بۆ چپكەكا بارانا ئەوران بلندكەن
بو فڕەكا ئاڤێ ژ كانیا دلۆڤانیێ ڤەخون..،
هێش ئازادیێ بەهەشتا مرۆڤایەتیێ باوەش نەكریە..،
ژ بەر كێلبێن گورگان و
ژ ترسا دڕندایەتیا هۆڤان
فهێتیێ كلوخێ ڕۆژێ یێ ڤەگرتی..
ئەلندێن ئەڤێ ڕۆژا كەربگرتی
د تارینە و تیرۆژكێن وێ ژی دخەما ڕا دڤەشارتینە!
ئەرێ هوین دزانن
ماكا ڤێ مژا كەفتیە بەرگێ ڕۆژێ و
ئەڤێ دویكێلا مەژیێ ستێران هنگافتی ل كیڤەیە و ژ كیڤە هاتیە؟
ئەرێ هوین دزانن
ڕەشاتیێ ددانێن خوە ل قولاچێن پەرستگەهان یێن قیچ كرین
ژبەر ئەوێ باوەریا د دلێ كەڤراندا زای، ژبەر وان سۆفیێن
دەستێن خوە ل هەمبەری بلندگوویێ مزگەفتان بلندكری و
لاڤایێن خوە ب دەنگەكێ نزم و بلند بو قیبلەیا كەعبێ ڕاكێشاین
ژبەر وێ خەنجەرا
ل پشت خوە ڤەشارتی و
كەفتینە سەر ڤەڕوتنا گوشتێ
فریشتەیان و ئاخێ بۆ ماچەكا حەرام دخون!
چ فێل و فێلبازینە
د هزرو گیانێ وەفایێ وەربووین
ل شوینا گرنژینا سحاریان
ل سەر لێڤێن زاڕۆكان
هستران باوەشا جان و جەستەیێ جانێن سالێ ڤەگرتیە و
خوین یا ژ گەوریا قولتەینا بێ دادیێ دهێت
نفرین و پەرستن
ل پەرستگەهان یێن تێكەل بووین
ل شوین دەستێن یەكسانیێ و دلۆڤانیێ
ڕحەك ژ قالبێ ڤیانێ ستریان دمێژن
عانە و بەریك ل سەر سینگێ
دەهمەن پیسان سەمایی دكەن
ب مەی و پێكان دلەیزن!
سەرخۆش و مەست د ڕەقسن!
ئەڤە و هندی تاسا دەستێ مروەتێ دكەرخا فەنایێ دا ب غولغلیت
نە برینێن مە دكەوهن
نەژی ئاخینك و خەمێن مە
ل گەل بایێ بیابانێ
بەر باهۆز و مشەخت دبن!

2

دیدار، سالار محەمەد دۆسكی:

2 – 2

زەینەل رێكانی، پشتی نسكۆیا سالا 1975ێ‌ مالا خوە دئینیتە باژێرێ‌ دهۆكێ‌ بۆ دەمەكێ‌ كورت مژوویلی كارێ‌ تایبەت گرێدایی ژیین و ژیارا خوە دبیت، و دوڤدا قەستا ناڤ رێزێن پێشمەرگەی دكەت ل شۆرەشا گولانا پێشكەفتنخواز و ل سەر راسپاردێن جەنابێ‌ سەرۆك (مەسعود بارزانی) پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆرەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ (زەینەل رێكانی) دبیتە بەرپرسێ‌ پێشمەرگەیێ‌ كوردستانێ‌ ل دەڤەرێ‌ و دبیتە ئەندامێ‌ لژنا گولان، و بەرپرسێ‌ لەشكری و نێزیكی 600 گەنجێن رێكانیان هاتنە تۆماركرن وەك پێشمەرگە، و گەلەك دەڤەران هاتنە ناڤ رێزێن شۆڕەشێ‌ وەكی دەڤەرا دۆسكی ژوریا (عەریف یاسین) بەرپرسێ‌ لەشكریێ‌ ئەڤێ‌ هەمی هێزێ‌ هاتە دەستنیشانكرن هەتا هەوا ئەنفالێن رەش یێ‌ بەردەوام بووم.
زەینەل رێكانی، پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆرەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ ئەو ژی گۆت: ل هەوا ئەنفالێن رەش وەكی هەمی پێشمەرگەی و خەلكێ‌ شەرەف مەندێ‌ كوردستانێ‌ مە قەستا وەلاتێ‌ توركیا كر، بوو مە بەرپرسێ‌ دو (عێلان) (عێلەك) ل گەڤەرێ‌ بوو و (عێلەك) ل كەرەم ئاغای بوو، و ئەز و (محسن ئامێدی) ژی ل گەل من بوو، دوڤدا بتنێ‌ مام هەتا دووماهیێ‌، ل كەمپێن توركا كاودانێن خەلكێ‌ مە بگشتی گەلەكێ‌ نەخوش بوون، و دەردورێن مە هەر هەمی هاتبوونە گرتن و مە چ بزاف هاتن و چوون یا سنورداركری بوو، دوڤدا فەرمانا جەنابێ‌ سەرۆك (مەسعود بارزانی) گەهشتە من و تێدا فەرماندا بوو، كو چ خەلكێ‌ مە نەچیتە ئیراقێ‌ و من ژی گۆتێ‌ یێ‌ دڤێت بچیتە موشێ‌ بلا بچیتە موشێ‌ ویێ‌ دڤێت بچیتە ئیرانێ‌ بلا بچیتە ئیرانێ‌ .
پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆرەشێن ئیلۆن و گولانێ‌ زەینەل رێكانی دیاركر، كو پتر ژ 10 جاران سەرەدان بۆ دەف سەركردێ‌ نەتەوا كورد (مەلا مستەفا بارزانی)كرینە و گۆت: دەمێ‌ مە سەردانكرن گەلەك كەیفا وی ب مە دهات بوومە تاخفت و ئاخفتنەكا وی بیرا من و گۆت: (دەمێ‌ كەسەك دهێت سزادان و پارەكی هوون بەرامبەر شاشیا وی هوون وەردگرن ئەوی پارەی بدەنە ئێتیمەكی یان بەلنگازەكی و ئەگەر نەبوو بدەنە هەژارەكی یان كورەكی یان پەككەفتی یان رێكەكێ‌ پێ‌ دروست بكەن، و ئەگەر چ ژ ئەڤان نەبوون پێش چاڤێن خەلكی ئاگری بەردەنە وی پارەی و نەكەنە دبەریكا خوە دا، و ئەگەر هەوە كرنە دبەریكا خوە دا وی دەمی هوون دێ‌ بنە دز، چاڤێ‌ هەوە بلا وێ‌ چەندێ‌ نەبیت و ئەزێ‌ چاڤێ‌ خوە دەمە هەوە) و بۆ خودێ‌ بێژین (مەلا مستەفا بارزانی) گەلەكێ‌ مەرد بوو و چاڤێ‌ خوە ددامە.
زەینەل رێكانی بەحسێ‌ كاودانێن نەخوشێن ژیانا خوە كر گۆت: ل دەسپێكا شۆرەشا ئیلۆنێ‌ و تایبەت دەمێ‌ مالا مە ژ مویسل هاتی هەتا سەرهلدانێ‌ زڤرینە كوردستانێ‌ (25) جهان من مالا خوە ڤەگوهاستیە و هەر جهێ‌ چوویمێ‌ ژی من چ نەبریە.
ل دووماهیێ‌ پێشمەرگەیێ‌ هەر دو شۆرەشێن ئیلۆن و گۆلانێ‌ گۆت: داخوازا من ئەوە هەمی پارتێن كوردستانی دەستێن خوە بكەنە تێكدا و ئەو ماندیبوون و شەهیدبوونا پێشمەرگێ‌ كوردستانێ‌ دیتی ب هەر وە نەچیت، و داخوازێ‌ ژ هەر دو پارتێن كوردستانی(پارتی و ئێكەتی) دكەم زێدەتر نێزیكی ئێك بن و ژین و ژیارا خەلكێ‌ كوردستانێ‌ خوش بكەن، و ژ ئەڤان كاودانێن بەرتەنگ دەربازببن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com