هه‌ولێر، سولین سلێمان:

ل گه‌ل نێزیكبوونا تاقیكرنێن قوتابیێن پۆلا دوازدێ‌ قوتابی تووشی سترێسه‌كا مه‌زن دبیت، چونكی هه‌ستا به‌رپرسیاریا پاشه‌رۆژێ‌ ده‌ت و ئه‌و مانیبوونا چه‌ندین سالان ئه‌نامدایی هه‌موو دكه‌ڤیته‌ د چه‌ند رۆژه‌كا دا دده‌مێ‌ تاقیكرنێ‌ دا، چو باش یان خراب دێ‌ هێته‌ به‌رچاڤكرن.

ل دۆر ڤی بابه‌تی دكتور به‌ختیار كه‌مال مامۆستایێ‌ زاكویێ‌ تایبه‌ت بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند، گه‌ له‌كا پێدڤیه‌ قوتابیێ‌ پۆلا 12 به‌رنامێن خواندنا رۆژانا خوه‌ هه‌بیت، بشێوه‌كێ‌ باش وی به‌رنامه‌ی ب كاربینیت، هه‌روه‌سا ده‌مه‌كی گونجایی بو خواندێ‌ هه‌بیت، كا چه‌ند شیانێن خواندنێ‌ هه‌نه‌ بخوینیت، چونكی هنده‌ك قوتابی رۆژانه‌ 9 ده‌مژمێران دخوینن، ئه‌ڤه‌ ژی تشته‌كێ‌ نه‌باشه‌ بۆ مێشكێ‌ قوتابی، ئه‌و ده‌مژمێرێن زێده‌ مێشكێ‌ قوتابی ماندی دكه‌ت و قوتابی نه‌شێت بابه‌تی بدروستی وه‌ربگریت، له‌ورا دڤێت ده‌مژمێرێن خوانێ‌ بهێنه‌ دیاركرن، بۆ نموونه‌ دڤێت ژ 7 ده‌مژمێران ده‌رباز نه‌بیتن، قوتابی ل وی ده‌می هه‌ر بیست خوله‌كا بێهنڤه‌دانه‌كێ‌ بكه‌ت، و مێشكێ‌ خوه‌ تێدا ئارام بكه‌ت، داكو مێشكێ‌ وی شیانێن وه‌رگرتنێ‌ هه‌بن.

به‌ختیار كه‌مال گۆت: یا فه‌ره‌ قوتابی ل ده‌مێ‌ تاقیكرنان خوه‌ نه‌ترسینیت، چونكی ترس دبیته‌ شه‌كه‌ر كو نه‌شێت به‌رسڤێن دروست بده‌ت و كونترۆلێ‌ ل سه‌ر به‌رسڤێن خوه‌ بكه‌ت، ئانكو ده‌رئه‌نجام نمرێن باش بده‌ستڤه‌ نائینیتن، زێده‌باری وێ‌ چه‌ندێ‌ خێزانا قوتابی گه‌له‌ك جاران گڤاشتنه‌كا مه‌زن ل سه‌ر قوتابی دروست دكه‌ت، بۆ هندێ‌ نمرێن باش و كولیژه‌كا باش بده‌ست خوه‌ڤه‌ بینیتن، ئه‌ڤه‌ ژی ژئالیێ‌ ده‌رونی ڤه‌ یا ب مه‌ترسی یه‌ وده‌رونێ‌ قوتابی دهێته‌ تێكدان، چونكی دبیته‌ ئه‌گه‌ر هزرا قوتابی ل سه‌ر تاقیكرنێ‌ و به‌رسڤدانێ‌ نه‌مینیت، بتنێ‌ هزرا وی دێ‌ ل سه‌ر ئاخفتن و گۆتنێن خێزانی بیت، وترسا وێ‌ چه‌ندێ‌ هه‌كه‌ سه‌رنه‌كڤیتن ونمرێن باش نه‌ئینیتن.

مامۆستایێ‌ زانكۆیێ‌ هه‌روه‌سا دووپاتكر، هه‌ر قوتابیه‌كێ‌ پۆلا 12 دخوازیت نمرێن بلند و هه‌ره‌ باش هه‌بن، و پتریا وان قوتابیان گه‌له‌ك خوه‌ ب خواندنێ‌ ڤه‌ ماندی دكه‌ن، به‌لێ‌ وێ‌ نمرا ئه‌و ب هیڤیێ‌ ب ده‌ست خوه‌ڤه‌ نائینیتن، ئه‌ڤه‌ ژی ل سه‌ر قوتابی بخوه‌ دمینیتن، چونكی كولیژێن بلند پێدڤی ب خواندنه‌كا پتر هه‌یه‌ و شێوازه‌كێ‌ دروست یێ‌ خواندنێ‌، كو قوتابی بۆ هه‌ر بابه‌ته‌كی و وانه‌كێ‌ ده‌مه‌كێ‌ گونجایی و دیاركری هه‌بیت.

به‌ختیار خالد ئاماژه‌دا وێ‌ چه‌ندێ‌ ژی و گۆت: ده‌مێ‌ تاقیكرنێن قوتابیێن پۆلا دوازدێ‌ دهێنه‌ ئه‌نجامدان یا فه‌ره‌ مێشك و هزرێن قوتابی د ئه‌رێنی بن، بتنێ‌ هزر د ئه‌نجامێن باشدا بكه‌ت، خوه‌ نه‌ترسینیت وهزرێن خراب نه‌كه‌ت، هه‌رده‌م هێزه‌كا ئه‌رینی و باوه‌رپێكری هه‌بیت، كو دشێت وان هیڤیی و ئۆمێدێن وی دڤێن ده‌ستخوڤه‌ بینیتن.

هه‌ولێر، قائید  میرۆ:

شاره‌زایه‌كا كه‌رتێ‌ په‌روه‌ردێ‌ ئاشكراكر، سیسته‌مێ‌ په‌روه‌ردێ‌ ل هه‌رێما كوردستانێ پێدڤی ب گۆهۆڕنێن بنه‌ڕه‌تی هه‌یه‌ و نابیت سیسته‌مێ‌ نوكه‌ بمینیت، هه‌روه‌سا دبێژیت، دوازده‌ سالێن خواندنا قوتابی ب تنێ‌ ل چه‌ند رۆژه‌كێن تاقیكرنێن پۆلا 12ێ‌ ئاماده‌یی هاتینه‌ كۆمكرن، و دده‌مێ‌ رێڤه‌چوونا تاقیكرنان ژی رێڤه‌به‌ر و مامۆستایێن چاڤدێرێن هۆلا گڤاشتنان ل سه‌ر قوتابی دكه‌ن و هنده‌ك به‌رپرس ب چه‌ندین زێره‌ڤان و كامیره‌یێن راگه‌هاندنێ‌ دچنه‌ ناڤا هۆلێن تاقیكرناندا، كو دبیته‌ ئه‌گه‌رێ‌ ره‌وشا ده‌رونیا قوتابی دهێته‌ تێكدان.

ره‌هێل دزه‌یی، شاره‌زایا كه‌رتێ‌ په‌روه‌ردێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركر” سیسته‌مێ‌ په‌روه‌ردێ‌ ل هه‌رێما كوردستانێ‌ سیسته‌مه‌كه‌ مرۆڤ نه‌شێت پێناسه‌ بكه‌ت، بتایبه‌تی بۆ قۆناغا 12ێ ئاماده‌یی، چونكه‌ ساله‌كا هه‌ستیاره‌ بۆ قوتابیێن ئه‌ڤێ‌ قۆناغێ‌ و خێزانێن وانا ژی، ژبه‌ر كو پشتی 11 سالێن خواندنێ‌ هه‌موو هاتیه‌ كۆمكرن ل چه‌ند رۆژه‌كێن رێڤه‌چوونا تاقیكرنێن دوماهیێ‌ یێن 12ێ‌ ئاماده‌یی، تاقیكرنێن 12ێ‌ ئاماده‌یی ژی بشێوه‌یه‌كێ‌ زۆر شاش دهێنه‌ ئه‌نجامدان و هه‌موو ژی  بوویه‌ هه‌لبژارتن ئه‌ڤێ‌ چه‌ندێ‌ ژی ئه‌گه‌رێن خۆ هه‌نه‌، بۆ نموونه‌ كه‌سێن بسپۆر و شاره‌زایێن پرسیارێن تاقیكرنان به‌رهه‌ڤ دكه‌ن هه‌ر سال چه‌ندین شاشی تێدانه‌ و  یان ژی زۆر جارا دو هه‌تا سێ‌ پرسیاران ئێك به‌رسف هه‌یه‌ و سه‌رێ‌ قوتابی ل هنده‌ك پرسیاران ده‌رناچیت، ب دیتنامن خواندن بۆ فێربوونێ‌ یه‌ قوتابی له‌و دچیته‌ قوتابخانێ‌ هه‌تا فێری زانست ببیت، قوتابخانه‌ بۆ تاقیكرنێ‌ نینه‌، ئاریشه‌ ب ده‌ستڤه‌ ئینانا نمره‌یان نینه‌، یان ژی قوتابی چو كۆلیژه‌كێ‌ دهێته‌ وه‌رگرتن، سیسته‌مێ‌ په‌روه‌ردا هه‌رێما كوردستانێ پێدڤی ب گۆهۆڕینێ‌ یه‌ و دڤێت ب بیته‌ سیسته‌مه‌كێ‌ هه‌ڤچه‌رخێ‌ دیموكرات ل سه‌ر بنه‌مایێ‌ فێربوونێ‌ ل سه‌ر میتۆدێن پێشكه‌فتی یێن فێربوونێ‌، ب مه‌ره‌ما گۆهۆڕینا سیسته‌مێ‌ په‌روه‌ردێ‌ و پێشخستنا كه‌رتێ‌ په‌روه‌ردێ‌، دڤێت ده‌ستپێكێ‌ مامۆستایێن ب هێز بهێنه‌ په‌روه‌رده‌كرن و كۆلیژێن په‌روه‌ردێ‌ و جهێن مامۆستا دهێنه‌ پێگه‌هاندن مامۆستایێن تژی زانست بن و مامۆستایه‌ك بیت بزانیت دێ‌ چاوا قوتابی فێر كه‌ت.

شاره‌زایا كه‌رتێ‌ په‌روه‌ردێ‌ ئاماژه‌دا هندێ‌، میتۆده‌ك هه‌یه‌ بناڤێ‌ ستراتیژیا فێربوونێ‌، ئه‌و شێوازه‌ ل هه‌رێما كوردستانێ‌ هه‌ر نینه‌، مه‌ره‌م ژێ‌ ئه‌وه‌ قوتابی بشێت وی شێوازی ب بینیت قوتابی بخوه‌ فێر ببیت، چونكه‌ مرۆڤ هه‌ر ئێك ب شێوازه‌كی فێر دبیت، نوكه‌ ل كوردستانێ‌ زۆر جارا قوتابی دێ‌ بێژیت هه‌موو پرتووك من ژبه‌ركریه‌ و هه‌موو وانه‌ ب دروستی من خواندینه‌، به‌لێ‌ ده‌مێ‌ ئه‌ز چوویمه‌ ناڤا تاقیكرنێ‌ چو ناهێته‌ بیرامن، ئه‌گه‌رێ‌ ژبیركرنا وانه‌یان بۆ خرابی و شاشیا سیسته‌می فێركرنێ‌ ڤه‌دگه‌ڕیت، چاوا دێ‌ قوتابی هه‌موو پرتووكێ‌ و پرۆگرامی وه‌كی ناڤێ‌ خۆ ژبه‌ر كه‌ت، و ده‌مێ‌ تاقیكرنێ‌ نوزانیت به‌رسیفا درست بده‌ت، ئه‌ڤه‌ جهێ‌ پرسیارێ‌ یه‌ و دڤێت پێداچوون ل سیسته‌مێ‌ په‌روه‌رده‌ و فێركرنێ‌ دا هه‌بیت.

ره‌هێل دزه‌یی هه‌روه‌سا گۆت: مخابن مامۆستایێ‌ په‌روه‌رده‌یی مه‌ نینه‌، ئه‌گه‌ر په‌روه‌رده‌یی بن دێ‌ مامۆستا زانیت چاوا سه‌ره‌ده‌ریێ‌ ل گه‌ل قوتابیان دده‌مێ‌ ب رێڤه‌چوونا تاقیكرناندا كه‌ت، نابیت دده‌مێ‌ تاقیكرناندا رێڤه‌به‌رێ‌ هۆلێ‌ و مامۆستا گڤاشتنان ل سه‌ر قوتابی بكه‌ن، و ب بنه‌ ئه‌گه‌رێ‌ تێكچوونا ده‌روونێ‌ قوتابی و ده‌مێ‌ تاقیكرنان بهێته‌ زێده‌كرن، زۆرجارا مامۆستا ل گه‌ل قوتابیان یێ‌ هاریكار نینه‌ و ب تنێ‌ دێ‌ بێژیته‌ قوتابی له‌زێ‌ بكه‌ ده‌مێ‌ ته‌ به‌ر ب كێمبوونێ‌ دچیت، یان ژی ل هه‌رێما كوردستانێ‌ به‌رپرس ب چه‌ندین زێره‌ڤان و كامیرێن ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ‌ دچیته‌ ناڤا هۆلێن تاقیكرناندا ئه‌ڤه‌ ب هیچ شێوه‌یه‌كی نابیت، و پێدڤیه‌ په‌روه‌رده‌ و رێڤه‌به‌رێن هۆلێن تاقیكرنان رێكێ‌ نه‌ده‌نه‌ هیچ به‌رپرس و كه‌سه‌كی ده‌مێ‌ ب رێڤه‌چوونا تاقیكرنان بچنه‌ ناڤا هۆلێن تاقیكرنێ‌ و رێگریێ‌ لێ‌ بكه‌ن.

هه‌ولێر، بێوار حسێن زێباری:

پرتۆك سه‌روكانیا ب ده‌ستڤه‌ئینانا پێزانینایه‌، رێیه‌كه‌ بۆ بلند مرنا ئاستێ‌ ره‌وشه‌نبیریا كه‌ساتییا مرۆڤی، لێ‌ مخابن ئه‌ڤرۆ بهایێ‌ پرتۆكان دناڤا جڤاكێ‌ مه‌دا و ب تایبه‌تی ته‌خا گه‌نجاندا نه‌مایه‌.

شاره‌زایێ‌ بوارێ‌ په‌روه‌ردێ‌ مامۆستا خالد حه‌سه‌ن تایبه‌ت بۆ رۆژناما ئه‌ڤره‌ دبێژیت، هه‌ر تشته‌ك بۆ ده‌ستپێكێ‌ دزڤڕیتن، چونكی ده‌مێ‌ زارۆكێ‌ مه‌ دگه‌هیته‌ قۆناغا سنێله‌یێ‌ پێدڤیه‌ ئه‌م به‌رێ‌ وی ب ده‌ینه‌ خواندنا پرتۆكان، به‌لێ‌ ب مخابنی ڤه‌ ئڤرۆكه‌ مه‌ به‌ری وی دایه‌ ئامیرێن ئه‌لكترونی و یاریێن بێ‌ مفا.

مامۆستا خالد حه‌سه‌ن دوپاتكر و گۆت: زارۆكینیێ‌ ئه‌م یێن فێربووین مه‌ كه‌رب ژ خواندنا پرتۆكان ڤه‌ دبن، هه‌روه‌سا د جیهانا ئه‌ڤرۆ دا گه‌له‌ك رێیێن ب سناهی هه‌نه‌ مرۆڤ مفایی ژێ‌ وه‌ربگریت مینا ته‌كنولوژیا سه‌رده‌م و ب تایبه‌تی ئه‌نترنێتێ‌ كو رووله‌كێ‌ به‌رچاڤ و كاریكه‌ر ل سه‌ر خه‌لكی هه‌یه‌، كو خه‌لك ژ خواندنا پرتۆكان دوور بكه‌ڤیت، لێ‌ دڤێت قوتابی ژی ل گه‌ل ده‌یك وبابا و په‌روه‌ردێ‌ گرنگیێ‌ ب خواندنا په‌رتۆكان بده‌ن.

شاره‌زایێ‌ په‌روه‌ردێ‌ دیاركر، پتریا خه‌لكی نها حه‌ز دكه‌ن، ب رێیا گۆهدانێ‌ پێزانینان وه‌ربگرن، ئانكو ب رێیا ( رادیۆ و تێله‌فزیۆن و سیدی و هتد …..)، هه‌روه‌سا بۆ خه‌لكێ‌ دیار بوویه‌ گه‌هشتنا ئارمانجان نه‌بتنێ‌ ب رێیا خواندن و زانینێ‌ یه‌.

ناڤبری هه‌روه‌سا گۆت: هه‌می تشته‌ك بۆ ده‌ستپێكێ‌ دزڤڕیتن ده‌مێ‌ زارۆكێ‌ مه‌ دگه‌هیته‌ قۆناغا سنێله‌یێ‌ ل جهێ‌ ئه‌م به‌رێ‌ وی بده‌ینه‌ خواندنا پرتۆكان، به‌لێ‌ ئه‌م زارۆكێ‌ خوه‌ فێری پله‌یستێشنێ‌ و هنده‌ك ئامیرێن یارایان دكه‌ین، ئه‌و كه‌سێن دبێژن مه‌ ده‌م نینه‌ پرتۆكا بخوینین، ئه‌ز ل گه‌ل بوچوونا وانا نینم، چونكی پڕانیا خه‌لكێ‌ مه‌ ده‌مێ‌ خوه‌ ل گه‌ل تێله‌فزیونێ‌ و ده‌ركه‌فتنا ل گه‌ل هه‌ڤالان ڤه‌ دبه‌ن، یا دیار كو ئه‌و گۆتنا ئه‌و دبێژین بتنێ‌ ده‌رونێ‌ خوه‌ پێ‌ ئارام دكه‌ن.

خالد حه‌سه‌ن هه‌روه‌سا گۆت: مه‌ كلتورێ‌ خواندنێ‌ نینه‌، له‌ورا دڤێت ل ده‌ستپێكێ‌ ئه‌م كلتورێ‌ خواندنێ‌ نیشا زارۆكێن خوه‌ بده‌ین، زێده‌باری وی سیسته‌مێ‌ شاشێ‌ په‌روه‌ردێ‌ بۆ خواندنێ‌ ئه‌و ژی دبیته‌ ئه‌گه‌ره‌ك كو خه‌لكێ‌ مه‌ حه‌زا خواندنا پرتۆكان نه‌بیتن، هه‌كه‌ سیسته‌مێ‌ مه‌یێ‌ خواندنێ‌ رووله‌كێ‌ كاریگه‌ر هه‌بایه‌ و گرنگی دڤی بیاڤی دا هه‌با، بۆ نموونه‌ك هه‌بوونا پرتۆكخانان د ناڤا قوتابخاناندا، دا كارتێكرن ل سه‌ر جڤاكی و خه‌لكی بۆ خواندنا پرتۆكان هبیت، به‌لێ‌ ب مخابنی ڤه‌ هه‌كه‌ تۆ به‌حسێ‌ خواندنێ‌ بكه‌ی، دێ‌ بییه‌ جهێ‌ تڕانه‌پێكرنا خه‌لكێ‌، بتنێ‌ هزرا مه‌ بوویه‌ دامه‌زراندن یان ژی دبێژن مایێن به‌رێ‌ مه‌ چوو بۆ هاتیه‌ كرن، هه‌موو ماینه‌ به‌تاڵ ل سه‌ر جادان.