سه‌گڤان ئه‌حمه‌د … زاخۆ

ل بیست وشه‌شی گولانێ

ل سالا حه‌فتێ و شه‌شێ

شێر ب ڕێز هاتن مه‌یدانێ

هل بوو ئاگرێ شۆره‌شێ

***

په‌چكه‌ شێرا وان خوه‌شمێرا

ده‌ست دان چه‌كی مل ب مل

هه‌میا پێكڤه‌ شۆره‌ش گێرا

بوونه‌ ئێك ده‌ست و ئێك دل

***

ئه‌وان پێشمه‌رگێن قه‌هره‌مان

باوه‌ری وسۆز و هه‌ستا

تۆماڕ كرن هزار داستان

دا ڕزگار بن ژبن ده‌ستا

***

ب شه‌ڤ و ڕۆژا دكرن بزاڤ

ل ڕێكێن دژوار و سه‌خت

دا ده‌ركه‌ڤت ئه‌لند و تاڤ

شه‌ڤ تاری ببت مشه‌خت

***

وان سینگ مه‌تال و ئاسنا

هه‌لگرتن ئالا دۆزێ

شكه‌ستن كه‌ته‌ ل ناڤ دوژمنا

گه‌ش بوو ئاگرێ نه‌وروزێ

***

دیده‌ڤانن بۆ خه‌باتێ

كه‌ڤر و چیا ودار و ته‌حت

شێره‌ ژنا ل شه‌ڤ تارییا

بۆ پێشمه‌رگا نان د په‌حت

***

ل چار سنوورا ده‌نگ ڤه‌دا

شۆره‌شا پێشكه‌فتنخواز

ده‌ست ژ دۆزێ مه‌ به‌رنه‌دا

ته‌ڤ بوون عه‌گید و گه‌لناس

***

ئه‌وی هه‌ستێ كوردینیێ

ل ده‌ڤ هه‌میا به‌رز و بلند

ژ بۆ ڕۆژا سه‌ربه‌ستیێ

هه‌میا خوه‌ دكر چرا و فند

***

هێما ودرۆشمێ شۆره‌شێ

یان كوردستان یان نه‌مان

سه‌ركێشێ ڕێكا خه‌باتێ

خودانێ ناڤێ گران.

( 4 و دووماهیك)

ماهر عبدالرحمن به‌رواری – ئه‌لمانیا

به‌رده‌وامیدان ب بابه‌تێ‌ مه‌، یێ‌ مه‌ بۆ سێ‌ خه‌له‌كان به‌حس كری و ئه‌ڤه‌ ئه‌م گه‌هشتن حه‌له‌كا چارێ‌ و دووماهیكێ‌،  بابه‌بت ژی ده‌رباره‌یی ناڤێ‌ دیوانا ئه‌حمه‌دێ‌ موخلص و پاشناڤێ‌ وی،  ل ڤێرێ‌ نڤیسه‌ڤان ل سه‌ر ڤی بابه‌تی (ناڤێ دیوانێ و پاشناڤێ موخلص و نالبه‌ند)، یێن بووینه‌ دو ئالیی:

–              هنده‌ك ژ وان یێن به‌ری نوكه‌ دیوانێن ئه‌حمه‌دێ موخلص چاپ كرین، پاشناڤێ “نالبه‌ند” یێ كریه‌ “امر الواقع” هه‌ست پێ دكه‌ن كو د شاشن د ڤی بابه‌تی دا، لێ دبێژن: هه‌لبه‌ستڤان ب ڤی ناڤی یێ مه‌شهۆر بووی و ناخوازین گوهۆرینان بكه‌ین و دێ ل سه‌ر ڤێ بریارێ به‌رده‌وام بین.

–              مه‌ ده‌مه‌كی پێشنیاركر كو بۆ ده‌مه‌كی ب ڕه‌نگی بنڤیسین ئه‌حمه‌دێ موخلص (نالبه‌ند) حه‌تا خانده‌ڤان لێ ڕابهێن و پاشی نالبه‌ندی ژێڤه‌ كه‌ین.

–              پشتی من و چه‌ند نڤیسه‌ڤانان ئه‌ڤ دیكۆمێنت و ده‌ستنڤیس دیتین و شرۆڤه‌ كرین، ئه‌م ژێ پشتراست بووین كو پاشناڤێ نالبه‌ند و ناڤێ دیوانێ یێ شاشه‌ و ژ نك خوه‌ یێن بۆ داناین، مه‌ هه‌می پاشناڤێن نالبه‌ند ژ كتێبێن خوه‌ ڤه‌روژتن و به‌س موخلص دانا و ناخوازین ل سه‌ر شاشیان به‌رده‌وام بین.

ئه‌نجام و پێشنیار: د سه‌ر ڤان كێمیان ڕا، ئه‌و كارێ رحمه‌تی مه‌لا تاها مایی بۆ ئه‌حمه‌دێ موخلص كری باوه‌رناكه‌م كه‌س بكه‌ت و ئه‌كید براده‌ران ژی زه‌حمه‌ته‌كا مه‌زن یا پێڤه‌ بری و جهێ ده‌ستخوشیێ یه‌ و چ كار ژی بێ كێمی نابن و فه‌ره‌ كێمی بهێن به‌حسكرن و چاره‌كرن.

ب هزرا من، به‌ری ئه‌ڤ دیكۆمێنته‌ بكه‌ڤنه‌ ده‌ست و ڕاستی بهێن زه‌لال كرن نۆرمال بوو هه‌ر ئێك ل دویڤ زانین و تێگه‌هشتنا خوه‌ بنڤیسیت، لێ پشتی بۆ مه‌ هه‌میان ڕاستی ئاشكرا بوون، حه‌قه‌ ئێدی وان شاشیان ڕاستڤه‌ كه‌ین و د نڤیسینێن خوه‌ دا بكارنه‌ئینن. یاسا و ویژدانا مرۆڤان قه‌بویل ناكه‌ت مرۆڤ ناڤ و پاشناڤان بۆ كه‌سان دانیت. له‌و مه‌ ژ مێژه‌ بریارا خوه‌ یا دای كۆ ئێدی پاشناڤێ شاشێ “نالبه‌ند” بكارنه‌ئینین.

ژێده‌ر و ڕۆنكرن:

١. بنێره‌ پێشه‌كییا سادق بهائه‌ددین ئامێدی بۆ دیوانا(ئه‌حمه‌دێ نالبه‌ند – موخلص) خالد حسێن ١٩٧٢ و (هۆزانڤانێت كورد سادق بهائه‌ددین ئامێدی بپ٥٣٣)

٢. ئه‌حمه‌د ئه‌مین: ل هه‌ر جهه‌كی د نڤیسا ڤی بابه‌تی دا هات بیت، مراد پێ ئه‌حمه‌دێ موخلصه‌.

٣. بنێره‌ هه‌ر سێ به‌رگێن دیوانێن ئه‌حمه‌دێ موخلص یێن خالد حسێنی چاپكرین.

٤. بنێره‌ “به‌رپه‌ره‌ك ڤه‌شارتی ژ ژینا نالبه‌ندی تاها مایی ١٩٩٤”

٥. بنێره‌ دو دیوانێن “ئیسماعیل بادی” و یا “ره‌شید فندی”، هه‌روه‌سان “درباس مسته‌فا”ی ژی به‌س نالبه‌ند بكارئینایه‌. بۆ زانین: “ئیسماعیل بادی” ئێكه‌م جار ئه‌حمه‌دێ موخلص (نالبه‌ند) بكارئینایه‌ و پاشی “ئه‌حمه‌دێ نالبه‌ند” ب تنێ بكارئینایه‌.

٦. دیوانان (ئه‌حمه‌دێ موخلص ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٣ بپ ٩٧-١٠٩)

٧. بنێره‌ كونیێن ئه‌حمه‌دێ موخلص د دیوانا “ئه‌حمه‌دێ موخلص  ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٣ به‌رپه‌رێن ١٠٦. ١٠٧، ١١٩، ١٢٠، ١٢١.

٨. بنێره‌ نه‌قلانێ دیزاینا ئه‌حمه‌دێ موخلص یا دیوانا خوه‌ (حدیقه‌ الاكراد  احمد مخلص) یێ د باغێ كوردا دا به‌رپه‌رێ ٥ دا هاتیه‌ به‌لاڤكرن.

٩. بنێره‌ ساتستیك و دیاگرامان د دیوانا “ئه‌حمه‌دێ موخلص  ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٣ به‌رپه‌رێن ١٠٧، ١٠٨ هه‌روه‌سان به‌رپه‌ڕێ ١٢٢.

١٠، بنێره‌ دیزاین و ده‌ستنڤیسێ دیوانا “حدیقه‌ الاكراد احمد مخلص” یێ د دیوانا باغێ كوردادا به‌رگێ ١ لاپه‌ڕێ ٢ هاتیه‌ به‌لاڤكرن هه‌روه‌سان من د دیوانا “ئه‌حمه‌دێ موخلص  ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٣ به‌رپه‌رێ ٦٠٨ )دا به‌لاڤكریه‌.

١١. بنێره‌ دیوانا”باغێ كوردا به‌رگێ١ لاپه‌ره‌ ٣٠ و ٥٣٠ و هه‌ڤبه‌ركه‌.

١٢. بنێره‌ دیوانێن ڤان سالێن بۆری ل سه‌ر ئه‌حمه‌دێ موخلص ژ لایێ به‌رێزان (ئیسماعیل بادی و ره‌شید فندی) ڤه‌ هاتینه‌ چاپكرن، بادی د دیوانه‌كێ دا (ئه‌حمه‌دێ موخلص- نالبه‌ند” بكاردئینیت هه‌روه‌كی پێشنیارا مه‌ و یا دووماهیێ ڤه‌گه‌رایه‌ سه‌ر ره‌ئیا جامێران و “موخلص” یێ ژێ هاڤێتی.

ناڤبری د به‌رسڤا كاك شیان كانیساركی دا (رۆژناما ئه‌ڤر و هژمار ٣٠٨٦ یا ڕۆژا ١٩.١.٢٠٢٢)دا نه‌راسته‌وخوه‌ ئیشاره‌تێ دده‌ته‌ كه‌سان كو نازناڤێ ئه‌مینی بكارئینایه‌ بۆ “ئه‌حمه‌دێ موخلص”، وه‌سان یا دیاره‌ ته‌ركیزا وی یا كێم بووی و ژ  ڕاستیان د ره‌ڤیت و حه‌ساسیا ب هنده‌ك ناڤ و كتێبان هه‌ی و نكاریت د نڤیس و كتێبێن خوه‌ دا ئیشاره‌تێ بده‌تێ وه‌ك ژێده‌رێن بابه‌تی.

یا خویایه‌ كو “ئه‌مین” نه‌ پاشناڤه‌ لێ ناڤێ بابێ “ئه‌حمه‌دێ موخلصه‌” و مه‌ د دیوانا خوه‌ دا””ئه‌حمه‌دێ موخلص  ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٣ به‌رپه‌رێن ٩٧-١٢٢ و فه‌لسه‌فا ژیانێ ئه‌حمه‌دێ موخلص(نالبه‌ند)  ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٩به‌رپه‌رێن ١١-١٤) هه‌می زه‌لال كرینه‌ وه‌ك ناڤێ سیانی و پاشناڤێ جهی و هه‌لبه‌ستی(ئانكو كامل ناڤێ سیانی و پاشناڤێن وی ب ڤی ڕه‌نگی:

“ئه‌حمه‌د موخلصێ (ئه‌مینێ نالبه‌ندێ) محه‌مه‌دێ ئامێدی”

ده‌رباره‌ی ڕه‌خنه‌گرێ خودان شیان (شیان كانیساركی) ژی دبێژیت : شیان د بن باندۆرا كه‌سان دا ڤان نڤیسان دنڤیسیت (ئانكو نالبه‌ندی ب شاش و موخلصی ب ڕاست ددانیت)، دڤێت بزانیت، شیان و پرانیا نڤیسه‌ڤانان خودان شیان و بیر و بریار و دیتنێن خوه‌نه‌ و دزانن ڕژدی و ئه‌كادیمی و ئه‌مانه‌تا ڤه‌گوهازتنا دیكۆمێنتان د نڤیس و كتێبێن من دا یا هه‌ی و ب شه‌هده‌ییا چه‌ندان دكتۆر و كاك شیانی ژی دیوانا من “ئه‌حمه‌دێ موخلص  ماهر عبدالرحمن به‌رواری ٢٠١٣” ل ئاستێ دكتۆرایه‌ و تا نوكه‌ ئه‌كادیمیترین و باشترین كتێبه‌ ل سه‌ر ژیان و به‌رهه‌مێ “ئه‌حمه‌دێ موخلص” هاتییه‌ چاپكرن و وی ب خوه‌ ژی د پێشه‌كیا وێ دا ئیشاره‌تا دایێ.

١٣. مه‌لا تاها مایی، د به‌رگێ ئێكێ لاپه‌رێن (١١-٥٠) دا به‌حسێ خوه‌ دكه‌ت كا چه‌ند پێڤه‌ كه‌سیره‌ بوویه‌ و هه‌می شعر ئاماده‌كرینه‌ و فه‌هره‌ست ژی بۆ حازركرینه‌، د لاپه‌رێ ٤٩ و ٥٠ یێ دا،  ب باوه‌ر ب خوه‌ بوون دبێژیت: د ڤی كاری دا گه‌له‌ك كێمی دێ هێنه‌ دیتن، لێ ئه‌ڤه‌ من پێ چێ بوو و داخوازا لێبۆرینێ ژ شاشیان دكه‌ت، هه‌روه‌سان ژ نفشێن نوی دخوازیت وان شاشیان چاره‌سه‌ر بكه‌ن.