NO IORG
Authors Posts by naci bedel

naci bedel

15011 POSTS 0 COMMENTS

54

هه‌ولێر، قائید میرۆ

بابه‌تێ ئینانا هه‌ڤژینا دویێ ل هه‌رێما كوردستانێ پشتی راستڤه‌كرنا قانوونا بارێ باژێڕی و دانانا مه‌رجان گۆهۆڕین ب سه‌ردا هاتینه‌ چالاكڤانه‌كا ژنان ژی ئاشكرا كر، نیڤا زه‌لامێن هه‌ڤژینا دویێ ئینای هه‌ڤژینێن وان عه‌ره‌بن ئه‌گه‌رێ ئینانا هه‌ڤژینێن عه‌ره‌ب ژی بۆ نه‌بوونا مه‌رجێن گران ڤه‌دگه‌ڕیت و گۆت: ئینانا ژنا دویێ ب نهێنی زۆر بوویه‌ و ژن هه‌یه‌ چه‌ندین ساله‌ هه‌ڤژینێ وێ ژن بسه‌ر ئینایه‌ و ئه‌و نزانیت.

به‌هره‌ حه‌مه‌ ره‌ش، چالاكڤانا ژنان بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر” ئه‌و ئامارێن لدۆر گرێبه‌ستێن هه‌ڤژینا دویێ ل هه‌رێما كوردستانێ دهێنه‌ به‌لاڤكرن دروست نینن، چونكی رێژا ئینانا ژنا دویێ ژلایێ زه‌لامێن هه‌رێما كوردستانێ زۆر زێده‌تره‌ ژ ئه‌ڤێ ئامارا ژلایێ وه‌زاره‌تا داد هاتیه‌ به‌لاڤكرن و گۆت: (بۆ نموونه‌ ل گوره‌ی ئامارێن جڤاتا دادوه‌ریێ سالا بۆری ل سه‌رانسه‌ری هه‌رێما كوردستانێ تنێ 102 حاله‌تێن گرێبه‌ستا ئینانا ژنا دویێ هاتینه‌ تۆمار كرن، ئه‌ڤه‌ ژلایه‌كی ڤه‌ راسته‌، چونكی ئه‌و بتنێ‌ ژمارا وان گرێبه‌ستایه‌ یێن ل دادگه‌هان هاتینه‌ تۆمار كرن، به‌لێ وه‌ك رێژه‌ زۆر زێده‌تره‌ و خه‌لك بۆ گرێبه‌ستێن هه‌ڤژینیێ زێده‌تر سه‌ره‌دانا دادگه‌هێن ده‌ڤه‌رێن ده‌رڤه‌ی سنورێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ دكه‌ن).

به‌هره‌یێ‌ زێده‌تر گۆت: (بۆ نموونه‌ ل دادگه‌هێن شێخان و مووسل و مه‌خموور و كه‌ركووكێ گرێبه‌ست بۆ هه‌ڤژینا دویێ یان زێده‌تر دهێته‌ كرن، ژبه‌ركو ل گوره‌ی قانوونا بارێ باژێڕی یا عێراقێ ئه‌و مه‌رجێن ل دادگه‌هێن هه‌رێما كوردستانێ هه‌ین ل ئه‌ڤان دادگه‌هان نینن و ب شێوه‌یه‌كێ ساناهی زه‌لام دشێن ل ئه‌ڤان ده‌ڤه‌ران گرێبه‌ستا هه‌ڤژینه‌كێ زێده‌تر تۆمار بكه‌ن، له‌وڕا رێژا وان گرێبه‌ستێن بۆ ئینانا زێده‌تری هه‌ڤژینه‌كێ هاتینه‌ تۆمار كرن زۆر زێده‌تره‌ و ئه‌ز باوه‌رم زێده‌تری ئێك هزار  گرێبه‌ستان هه‌نه‌ نه‌ك 100 گرێبه‌ستان).

چالاكڤانا بیاڤێ ژنان ئاشكرا ژی كر، نوكه‌ دیاردا ئینانا ژنا دویێ بشێوه‌یێ نه‌په‌نی و دزیڤه‌ زۆر زێده‌ بویه‌ و خه‌لك هه‌ر ناچیته‌ دادگه‌هێ بۆ گرێبه‌ستێن هه‌ڤژینیێ، ئانكو بێی ئه‌نجامدانا گرێبه‌ستا هه‌ڤژینیێ زه‌لام دبنه‌ خودان هه‌ڤژین و هه‌ڤژینا ئێكێ زانیاری نینن لسه‌ر زه‌لامی خوه‌ كا چه‌ند هه‌ڤژین ب نهێنی هه‌نه‌، ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژی كارتێكرنێن خراپ لسه‌ر جڤاكی هه‌نه‌ و سالێن داهاتی دێ هێشتا كارتێكرنێن مه‌زنترژی هه‌بن و گۆت: (چونكی ئه‌و زه‌لامێن هه‌ڤژین ب نهێنی ئینای تنێ ره‌نگه‌ هنده‌ك هه‌ڤالێن وی بزانن، زه‌لام هه‌یه‌ زارۆكێن هه‌ڤژینا دویێ مه‌زن بووینه‌ هێشتا هه‌ڤژینا ئێكێ نزانیت كو هه‌وی هه‌یه‌ و ژن ل سه‌ر ئینایه‌، كارتێكرنێن خراب یێن هه‌ڤژینیا ب نهێنی ئه‌ڤه‌نه‌ زارۆك زۆر جاران ناهێنه‌ تۆماركرن ل حوكمه‌تێ و ئه‌و زارۆكه‌ دێ مه‌زن بیت و نزانیت وهنده‌ك خویشك و برایێن دیتر ژی هه‌نه‌ و مام و خالێن خوه‌ نانیاسیت).

سه‌باره‌ت نیڤا زه‌لامێن ل هه‌رێما كوردستانێ هه‌ڤژینا دویێ ئینای عه‌ره‌بن، ئینانا ژنێن عه‌ره‌ب بۆچی بوویه‌ مۆدێل و زه‌لام دخوازن هه‌ر ژنێن ب ره‌گه‌ز عه‌ره‌ب بینن، به‌هره‌یێ‌ دیار كر كو ئه‌ڤێ ژی حیكمه‌ته‌ك تێدا هه‌یه‌، ژنێن عه‌ره‌ب بۆ پرۆسا هه‌ڤژینیێ وه‌ك یێن هه‌رێما كوردستانێ مه‌رج نینن، هه‌روه‌سا ئه‌و ژنێن ژ ئه‌گه‌رێ ته‌لاقێ یان ب هه‌ر ئه‌گه‌ره‌كێ هه‌بیت هه‌ڤژینێن خوه‌ ژ ده‌ست داین هه‌تا ته‌مه‌نێ وان یێ مه‌زن ژی بیت و زارۆكێن مه‌زن هه‌بن ئاسایه‌ دوباره‌ بچنه‌ ناڤا پرۆسا هه‌ڤژینیێ و گۆت: (به‌رۆڤاژی ژبه‌ر كلتوورێ هه‌رێما كوردستانێ و بابه‌تێن عه‌شائیری ده‌مێ ژنه‌ك بێ هه‌ڤژین دمینیت زۆر ب زه‌حمه‌ت دوباره‌  دچیته‌ ناڤا پرۆسا هه‌ڤژینیێ، ئه‌گه‌رێن دیژی هه‌نه‌ بۆ نموونه‌ ئه‌ڤێ هه‌ڤژینا دویێ عه‌ره‌ب بینیت كه‌س و كارێن وان ئێكدو نانیاسن و بێسه‌ر ئێشتره‌ بۆ زه‌لامی كو ژنه‌كا ناڤخۆ بینیت دوڤدا ئاشكرا ببیت).

 

22

ئه‌ڤرۆ، عه‌لی حاجی:

د داخویانیه‌كێ‌ دا سه‌رپه‌رشتێ‌ تیما ته‌پا پێی یا یانا زاخۆ ئه‌وا پشكدار د خولا پلا نایابا ئیراقێ‌ ل سه‌ر ئاستێ‌ لاوان دیاركر پشكداریا وان ژبۆ مفا وه‌رگرتنێ‌ و شاره‌زاهیێ‌ یه‌ و دبیته‌ پێگه‌ه بۆ به‌رهه‌ڤكرنا یاریزانێن گه‌نج ژ باژێرێ‌ زاخۆ.

زێده‌تر ناجی عومه‌ر بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گوت: هه‌رچه‌نده‌ مه‌ پلان دانایه‌ نه‌ بتنێ‌ بۆ پشكداریێ‌ و وه‌رگرتنا مفایی بیت به‌لكو هه‌ڤڕكیێ‌ بۆ رێزێن پێشیێ‌ ژی بكه‌ین، لێ‌ ئه‌و خشته‌یێ‌ د یاریێن قۆناغا ئێكێ‌ دا به‌رژوه‌ندیا مه‌ دا نه‌بوون دیسان گه‌له‌ك بڕیارێن دادڤانان كارتیكرن لسه‌ر ئاستێ‌ یاریزانا و ئه‌نجامان هه‌بوو، به‌ری ده‌ستپێكرنا خولێ‌ ب دو هه‌یڤان به‌رهه‌ڤی هاتبوونه‌كرن و كارگێریا یانێ‌ دڤیا بتنێ‌ تیما مه‌ پشكداریێ‌ بكه‌ت نه‌ك هه‌ڤڕكیێ‌، مه‌ره‌ما سه‌ره‌كی دروستكرنا یاریزانێن گه‌نج ژ باژێرێ‌ زاخۆ بۆ تیمێن مه‌ یێن پێشكه‌فتی ئانكو ببینه‌ پێگه‌ه بۆ دروستكرنا یاریزانێن خوون گه‌رم، ئه‌م شیاین دپلانا خوه‌ دا سه‌ركه‌فتی بین ژبلی ئێك یاری هه‌موو یاریێن قۆناغا ئێكێ‌ دا ئاستێ‌ یانێ‌ جهێ‌ ده‌ستخووشیێ‌ بوو و هه‌ڤڕكیه‌كا بهێز دكرن بۆ ده‌ستڤه‌ ئینانا سێ‌ خالێن یاریێ‌ سه‌رباری كۆما یانا زاخۆ تێدا بهێز بوو و هه‌كه‌ بڕیارێن شاش یێن دادڤانان ل گه‌له‌ك یاریان نه‌با دا رێزێن پێشیێ‌ بین.

ژلایه‌كێ‌ دووڤه‌ ناڤهاتی ئه‌وچه‌نده‌ ژی دیاركر بۆ قۆناغا دویێ‌ پشتی وه‌رگرتنا پێزانیان سه‌ر ئاستێ‌ هه‌موو یانا گه‌شبینم دێ‌ گوهۆڕینه‌كا باش ل سه‌ر ئاستێ‌ یاریزانان هه‌بیت و بزاڤێ‌ كه‌ین ئه‌و پێنچ یاریێن لدووڤ ئێك دناڤ یاریگه‌ها مه‌ دا مفایی ژێ‌ وه‌ربگرین سه‌رباری پرانیا یانێن پشكدار ب یاریزانێن سه‌خته‌ پشكداریی كرینه‌ به‌روڤاژی زاخۆ كو 16 یاریزانێن مه‌ د ژیه‌كێ‌ بچووك دانه‌.

22

ئه‌ڤرۆ، قه‌یس وه‌یس

تیما ته‌پا پێی یا یانا دالكورد  سه‌ركه‌فتنا ئێكێ‌ د خولا پلا ئێكا سوید دا ب ده‌ستڤه‌ ئینا پشتی سه‌ركه‌فتی ل سه‌ر مێڤانا خوه‌ یانا ترێلیبۆرگ ب دو گۆلان بێ‌ به‌رامبه‌ر، د یاریا واندا ئه‌وا ژ چارچووڤێ‌ هه‌ڤڕكیێن گه‌ڕا دویێ‌ ل یاریگه‌ها دالكورد هاتیه‌ كرن، هه‌ردو گۆلێن نوونه‌را كوردا ئاریان كاباشی و كۆن كۆستۆنسون تۆماركرن، بڤێ‌ ئه‌نجامێ‌ یانا دالكور ب سێ‌ خالان رێزا شه‌شێ‌ دهێت، یاریا سێیێ‌ یا بهێت دێ‌ 18ێ‌ ڤێ‌ هه‌یڤێ‌ مێڤانداریا هالمستاد كه‌ت ئه‌وا رێزا نه‌هێ‌ دهێت ب خاله‌كێ‌.

بۆ زانین یانا داكورد ئێك ژ یانێن خولا سویده‌ كو ژلایێ‌ دو كه‌سایه‌تێن وه‌به‌رهێنه‌رڤه‌ ل سالا 2004 هاتیه‌ دامه‌زراندن ژوانا ئێك یێ‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ ئه‌وژی كاوه‌ عه‌بدوللا جونه‌ید و د نوكه‌ دا سه‌رۆكێ‌ یانێ‌ سه‌ركه‌ت عه‌بدوللا جونه‌ید، دیسان چه‌ند یاریزانێن هه‌رێمێ‌ و پارێزگه‌هێ‌ تێدا هه‌نه‌ ژوانا یێ‌ پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ هارون ئه‌حمه‌د، چاڤه‌ڕێ‌ دهێته‌ كرن هه‌ر ئێك ژ ئه‌حمه‌د سه‌بری یاریزانێ‌ یانا دهۆك و یاسر قاسم یاریزانێ‌ یانا زاخۆ په‌یوه‌ندیێ‌ ب یانا دالكورد بكه‌ن.

43

ئه‌ڤرۆ، هه‌ولێر، سولین سلێمان

د دیداره‌كێ‌ دا یاریزانێ‌ یانا سۆارچاكیا نێڤده‌وله‌تی یا هه‌ولێرێ‌ بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ دیاركر د نوكه‌ دا ئه‌و پشكداری قاره‌مانیه‌كا تایبه‌ت بوویه‌ كو سالانه‌ بۆ ماوێ‌ 12 هه‌یڤا ژلایێ‌ یانا وی ڤه‌ دهێته‌ ئه‌نجامدان ژبۆ ده‌ستنیشانكرنا باشترین یاریزانان پێخه‌مه‌ت پشكداری قاره‌مانیێن نێڤده‌وله‌تی بن.

زێده‌تر دلشاد ئه‌حمه‌د دیاركر وه‌كو یاریزانه‌كێ‌ یاریا سۆارچاكیێ‌ شیایمه‌ بۆ 30 جاران پشكداری قاره‌مانیان بیت و 17 جاران رێزا ئێكێ‌ و دویێ‌ و سێیێ‌ بده‌ستڤه‌ ئینایه‌ و پشكداری قاره‌مانیا نێڤده‌وله‌تی ل وه‌لاتێ‌ مسری كریه‌ وه‌كو كورده‌كێ‌ ئێكانه‌ هه‌ڤڕكیێ‌ بۆ ناسناڤی بوو ژ سه‌رجه‌مێ‌ 70 یاریزانان شیایی رێزا دویێ‌ ده‌ستڤه‌ بینت و گۆت: وه‌رزشا سۆارچاكیێ‌ تایبه‌تمه‌ندیا خوه‌ هه‌یه‌ و دهێته‌ هژمارتن یاریا شاهان و ژ زارووكینیا خوه‌ حه‌ز ڤێ‌ یاریێ‌ كریه‌ و حه‌فتیێ‌ پێنچ رۆژان ژ دهۆكێ‌ به‌ره‌ ب هه‌ولێر دچم پێخه‌مه‌ت ئه‌نجامدانا راهێنانێن خوه‌.

ژلایه‌كێ‌ دووڤه‌ ناڤهاتی دیاركر ئه‌وی پرۆژه‌یێن باش هه‌نه‌ ژبۆ به‌لاڤكرنا ڤێ‌ یاریێ‌ ل پارێزگه‌ها دهۆكێ‌ و دێ‌ هه‌موو بزاڤا كه‌ت ڤێ‌ یاریێ‌ پێشبێخیت و گۆت: ئه‌ڤ وه‌رزشه‌ مفایێن خوه‌ یێن باش هه‌نه‌ بۆ ته‌ندروستیا مروڤی و مێشكه‌كێ‌ مه‌زن بۆ مروڤی دروستكه‌ت وه‌كو هه‌ڤاله‌كی ژی بۆ مروڤی لێدهێت، لڤێره‌ ئه‌ز سۆپاسیا بابێ‌ خوه‌ دكه‌م كو هه‌رده‌م هاریكاره‌ و پشته‌ڤانێ‌ من بوویه‌ و دیسان كاپتنێ‌ من یێ‌ ڤێ‌ یاریێ‌ به‌رده‌وام خوه‌ زه‌حمه‌ت ده‌ت بۆ باشتكرنا ئاست و شیانێن من.

27

ئه‌ڤرۆ،

د داخویانیه‌كێ‌ دا ئه‌ندامێ‌ كارگێری و سه‌رپه‌رشتێ‌ تیما پایسكلڤانێن یانا دهۆك دیاركر ژڤانێ‌ هاتیه‌ دانان بۆ ده‌ستپێكرنا قۆناغا دویێ‌ یا قاره‌مانیا ئیراقێ‌ گۆنجایی نینه‌ و د به‌رژوه‌ندیا یاریزانێن هه‌رێمێ‌ دا نابیت كو بڕیاره‌ هه‌ڤڕكیێن وان ل ده‌ستپێكا هه‌یڤا بهێت باژێرێ‌ سلێمانیێ‌ مێڤانداریا وێ‌ بكه‌ت.

زێده‌تر هشیار فه‌ریق بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ گۆت: بڕیارا ئێكه‌تیا پایسكلڤانێن ئیراقێ‌ بۆ ده‌ستنیشانكرنا پێنچ هه‌تا نه‌هێ‌ گۆلانا بهێت بۆ ئه‌نجامدانا قۆناغا دویێ‌ یا قاره‌مانیا ئیراقێ‌ سه‌ر ئاستێ‌ پێشكه‌فتی، لاوان و تازه‌پێگه‌هشتی و كچان نه‌ یا گۆنجایه‌ ژبه‌ركو دبه‌رژوه‌ندیا یاریزانێن هه‌رێما كوردستانێ‌ دا نینن ئه‌وێن دێ‌ دوی ده‌می دا وه‌كو قوتابی كه‌فنه‌ لبن تاقیكرنێن دووماهیا سالا خواندنێ‌ به‌روڤاژی یانێن دی یێن ئیراقێ‌ ئه‌وێن تاقیكرنێن وان دووماهیا هه‌یڤا گۆلانێ‌ بن، له‌ورا نه‌رازیبوون په‌یدابوویه‌ ژلایێ‌ یانێن هه‌رێمێ‌ و دێ‌ چاڤه‌ڕێ‌ بن چو هه‌لویست هێته‌ دان، هیڤییا مه‌ ئه‌وه‌ سه‌رۆكێ‌ ئێكه‌تیێ‌ كو ئه‌و كورده‌ دووباره‌ دووڤچوونا ڤێ‌ بابه‌تی بكه‌ت و به‌رژوه‌ندیا یاریزانێن هه‌رێمێ‌ ژی به‌رچاڤ وه‌ربگریت.

ناڤهاتی ئه‌وچه‌نده‌ ژی دیاركر یانا دهۆك دێ‌ لسه‌ر ئاستێ‌ لاوان پشكداری قۆناغا دویێ‌ بیت پشتی ل قۆناغا ئێكێ‌ شیابوو رێزا دویێ‌ بده‌ستخوه‌ ڤه‌ ئیانیی و گۆت:سه‌رباری بڕیارا ئێكه‌تیا ئیراقێ‌ لێ‌ نه‌چارین لدووڤ پلانه‌كا دارێشتی بچن و یاریزانێن مه‌ باشترین به‌رهه‌ڤی هه‌بن و كێمترین زیانێن خواندنێ‌ بگه‌هنێ‌، ژبه‌ركو بڕیاره‌كا خه‌له‌ت بوو هاتیه‌ دان و دبه‌رژوه‌ندیا یانێن ناڤه‌راست و باشۆرێ‌ ئیراقێ‌ دا بوون.

23

محسن عه‌بدولره‌حمان

ماریا شاراپۆڤا ئه‌و كچا قاره‌مانا یاریا تێنسا ئه‌ردی یا جیهانی جوانیه‌كا بالكێش و به‌ژنه‌كا زراڤ و شه‌نگ، زه‌نگینی و ناڤداریه‌ك قۆلاچێن جیهانێ‌ ڤه‌گرتی، ئه‌ڤێ‌ زه‌ریێ‌ رۆژه‌كێ‌ گازنده‌ ژ تۆشبوونا خوه‌ ب چاڤیبوون و سیهره‌كێ‌ نه‌كریه‌، یان ئه‌جنه‌كێ‌ لێ‌ ئه‌ڤینداربووی نه‌ هنگاڤتیه‌، سه‌رباری كو چاڤێن جیهانێ‌ هه‌موویان ل سه‌ر زالن، ئه‌وێ‌ رۆژه‌كێ‌ ژی ئێره‌یی یا ژنان نه‌كریه‌.

ل ده‌مه‌كی ژنێن به‌لنگازێن نه‌ جوان و نه‌ سامان و نه‌ كار و پێشه‌ و تا نه‌ هه‌ستیسڤكی هه‌یی، ده‌مێ‌ خوه‌ ل جه‌م جه‌مبازان د بورین ندا پێڤه‌ بخوینن و ژ چاڤێن حه‌سویدان بپارێزن، لێ‌ بۆچی و ژ چو تشتی پارێزن! ژ وی ئه‌جنه‌یێ‌ لێ‌ بوویه‌ ئه‌ڤیندار و هه‌ر جهێ‌ بچیتێ‌ خوه‌ ل به‌ر ڤه‌نویساندی، له‌ورا قازانجێن جه‌مباز و فالڤه‌كه‌ر (ده‌جال و مشعوز) ژ بێ‌ ئاعقلیا خه‌لكی بده‌ستڤه‌ دئینن نۆشیجانبیت.

ئامار دیاردكه‌ن كو بتنێ‌ خه‌لێ‌ مسرێ‌ ب هه‌موو ته‌خ و چینێن خوه‌ڤه‌ ل سالا 2004ێ‌ نێزیكی 10 ملیار جونه‌یی ل جه‌مباز و ڤالفه‌كه‌ران خه‌رجكرینه‌، ئانكو هه‌ر 240 كه‌سان ل مسرێ‌ جه‌مبازه‌كێ‌ ڤالفه‌كه‌ر هه‌یه‌ و فلمێ‌ (البیچه‌ و الحجر) ده‌ربرینه‌ ژ وێ‌ پاشڤه‌ مانا بوویه‌ دیارده‌.

170

ئه‌ڤرۆ،

ستێرا ته‌پا پێی یا پۆرتۆگالی و یاریزانێ‌ یانا مانچسته‌ر یۆنایتد یا ئنگلێزی كریستیانۆ رونالدۆ لێبورین ژ پشته‌ڤانێ‌ یانا ئێڤرتۆن خواست پشتی ژ نشكه‌كێ‌ ڤه‌ ئامیرێ‌ تله‌فۆنا وی شكاندی د ده‌مێ‌ ده‌ركه‌تنا وی ژ یاریگه‌هێ‌.

رونالدویی د لاپه‌رێ‌ خوه‌ یێ‌ فه‌رمی ل ئنستێگرامێ‌ دا نامه‌كا لێبورنی بۆ پشته‌ڤانێ‌ ئێڤرتۆن هنارت و دیاركر ئه‌و نه‌ ره‌وشتێ‌ وی یه‌ و گۆت: نه‌ یا سانه‌هی یه‌ سه‌ره‌رده‌یی ل گه‌ل هه‌ستێ‌ خوه‌ بكه‌یی كو تۆ یێ‌ خوساره‌ت و گڤاشتنێن مه‌زن ل سه‌ر ته‌ هه‌بن تایبه‌ت یانا مانچسته‌ر یۆنایتد ئه‌وا شه‌ڕی دكه‌ت بۆ وه‌رگرتنا پلێتا چامپیۆنزێ‌، لێ‌ دڤێت ئه‌م بهێنفره‌ه بین و رێزێ‌ ل به‌رامبه‌ری خوه‌ بگرین، من دڤێت داخازا لێبورینێ‌ ژ ئه‌وی پشته‌ڤانی بكه‌م و ئه‌ڤه‌ نه‌ ره‌وشتێ‌ منه‌ و داخازنامه‌كێ‌ بۆ فرێدكه‌م كو بهێته‌ یاریگه‌ها ئۆلدترافۆرد وه‌كو دیاركرنا گیانێ‌ وه‌رزشی و دێ‌ دیاریه‌كێ‌ ژی پێشكێشكه‌م ژبه‌ركو وه‌رزش ڤیانه‌ و رێزگرتنه‌.

بۆ زانین مانچسته‌ر یۆنایتد ل گه‌ل خودانێن ئه‌ردی ئێڤرتۆن تووشی خوساره‌تیێ‌ بوو ب گۆله‌كێ‌ ژ چارچووڤێ‌ هه‌ڤڕكیێن گه‌ڕا 32ێ‌ ژ خولا ئنگلیزێ‌ و پاشڤه‌چوو رێزا حه‌فتێ‌ ب51 خالان و هیڤیێن ده‌ربازبوونێ‌ بۆ چامپیونز لیگا لاواز بووینه‌.

 

18

حسنی عه‌لی رێكانی

من دڤێت و نزانم چاوا
ل ته‌ پیرۆزبكه‌م جه‌ژنا ئه‌ڤینێ‌
چاوا هه‌ستێ خۆ بۆ ته‌ دیاركه‌م
ب چ په‌یڤ و ڕامان ده‌ربرینێ‌ بكه‌م
چاڤێت ته‌ ده‌ریایه‌ ژ ئه‌شقێ‌
قه‌ست دكه‌مێ‌ وگه‌رمێ‌ ژێ‌ وه‌ردگرم
گڕنژینا ته‌ ژبۆ من
جیهانێ‌ دده‌نه‌ من
ل ناڤ پێلێن ده‌ریای و زڤرۆكێن وێ‌
گه‌می بۆ گه‌شته‌ك ئارام ڤه‌دگوهێزی
ل ئه‌سمانێ‌ دنێ‌ هه‌یڤا رۆهنی بۆ شه‌ڤێن من
په‌یڤێن من دبنه‌ هه‌لبه‌ست ومینا ستێرا دله‌یزن
وه‌ك تاڤا بارانێ‌ ب دلۆڤانی ل به‌ژنا ته‌ دبارن
مینا گولان رۆن وگه‌ش دبی
ئه‌و عترا ته‌ یا جیاواز دبیته‌
هه‌ناسه‌ك كوور بۆ ناخێ‌ من
ل ناڤ لولێن خوینێ‌ دگه‌ری
ددلی دا خۆ دچه‌سپینی
ڤیان، ڤێ‌ په‌یڤا ب چار پیتان پێڤه‌ دئالینی
ل ناڤ جانێ‌ من دا دحه‌لی
هێز و شیانا دده‌یه‌ من
ناڤ هزر و بیرا ئاڤا دكه‌ی خه‌یالێن من
هه‌ر تم نازكیا ده‌نگێ‌ ته‌ تنێ‌ یه‌ ل به‌رگوهێ‌ من
دبنه‌ ئاواز بۆ سترانێن من
باوه‌شه‌ك ل بهارا خوشه‌ویستی
ناڤ باخ وگولزارا ب ته‌ شادم
ژ مسك وعومبه‌رێ‌ فره‌ه دكه‌ی بێهنا من
ژ بۆ ته‌ چه‌ند رێزكه‌م سالۆخه‌تا
گه‌رچه‌ندپێنووسێ‌ من بنڤیسیت
به‌لگێن دارا ببن تێنووسێن من
تابلۆیه‌ك هه‌ژی ژهه‌می ڕه‌نگا
نه‌خش ونیگار دكه‌م وێنه‌یێ‌ ته‌
ئاشقێ‌ ته‌ مه‌ وه‌كی دینا
پتر ژ یا مه‌م وزینا
هه‌ڤركیا جیهانێ‌ هه‌میێ‌ دكه‌م
ل ڕۆژا ئه‌ڤینێ‌ جوانترین دیاری
ئه‌و گولا سۆر یا تو حه‌ز ژێ‌ دكه‌ی
پێشكێشی ته‌ بكه‌م وبێژمه‌ ته‌
ل هه‌ر چركه‌كێ‌ لێدانا دلێ منی
ل هه‌رخۆله‌كه‌كێ‌ خوشتڤیا منی
هه‌ ڕۆژ ئومێدا منی
هه‌رسال توز ئه‌ڤینا منی
ته‌مه‌ن وسالێن منی
ته‌ڤده‌م جه‌ژنه‌ بۆ من و ته‌
وار و جهێ‌ ته‌ ل ناڤ خوین و دلێ‌ منی.

100

زه‌نون سلێڤانه‌ی ـ زاخو

هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری (خالص خلیل زاخۆیێ )رێكا خوه‌ شه‌قاند و به‌رێ خوه‌ دایه‌ كه‌ڤر و ته‌راش و چیایێن وه‌لاتێ خوه‌، به‌لێ ئه‌و خامه‌یێ دناڤا ده‌ست و تبلێن هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری دا چ جاران هه‌ست ب ماندیبوونێ نه‌ دكر ژ ڤه‌هاندنا رێزكێن هه‌لبه‌ستا كوردی هێدی هێدی خوه‌ دناڤا مه‌ژی و هه‌ست و ده‌روونێ وی دا سه‌رهلدایه‌، نه‌خاسمه‌ دقویناغێن سه‌خت و نه‌خوه‌ش دا ئه‌وێن د سه‌ر مله‌تێ وی دا هاتی، گه‌لا گه‌رما په‌یڤێن نازك و هه‌لبه‌ستا كوردی كریه‌ چه‌په‌رێ خوه‌ یێ به‌رگیریكرنێ به‌رامبه‌ر سته‌م و زۆرداری و ته‌په‌سه‌ریا مله‌تێ خوه‌، هه‌موو ده‌ما ژی ئاگه‌هی ژ په‌یڤ و ئاواز و سترانا كوردی هه‌بوو. ل گوڕه‌ی وان ده‌نگێن خوه‌ش و زه‌لال هه‌لبه‌ستێن وی بووینه‌ ستران و سروودێن نه‌ته‌وه‌ی و ئه‌ڤینی و دلداریێ ب عه‌شق و ئه‌ڤینیا خه‌مل و جوانیا سروشتێ وه‌لاتی مینا ب ده‌نگێ هونه‌رمه‌ند و شه‌هیدێ جوانه‌مه‌رگ ئه‌رده‌وان زاخویێ، ئه‌یاز یوسف و ئه‌رشه‌د زاخۆیێ كو زێده‌تر خه‌ملا سروشتێ بوهارێ و ئاڤا خابیرێ زاخۆ و پرا ده‌لالێ دناڤا جه‌رگێ وێ یێ هناڤ سۆتی دا مه‌زنتربیت، خالص خلیل زاخۆیێ هه‌لبه‌ست نڤێسین.
بێ گۆمان هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری مرۆڤه‌كێ خودان شیان بوو و په‌یڤ دڤه‌هاندن پێخه‌مه‌ت نه‌بوونا ئازدایی، ته‌په‌سه‌ریا وه‌لاتێ خوه‌ ب ئێش و ئازارێن مله‌تێ خوه‌ دپارچه‌ هه‌لبه‌سته‌كێ دا ب ڤی ئاوایێ دبێژیت:
ده‌ردێ مه‌ گرانه‌ كول و كه‌سه‌رن
ما هوین ره‌به‌نن یا بێ رێبه‌رن
كا ئه‌و رۆژا به‌رفره‌هـ بن ئێك
سه‌رفه‌راز بژین ئه‌م بگه‌هن ئێك
ل جهه‌كێ دی هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری دخه‌ونا خوه‌ دا دیت راستیه‌ك تێده‌ دژییا خه‌و ژ چاڤێ وی ڤه‌ره‌دڤی، مه‌نده‌هوش و ئه‌زمان لێ چك دبوو لێ؛ تبل و خامه‌یێ وی دكرن گازی و هاوار دكه‌ت خودێ ڤه‌مرینه‌ ڤی ئاگری، هه‌ر دنالیت و دبێژیت ..

خودێ ڤه‌مرینه‌ ئاگری
دانه‌ سۆژیت ره‌زكێ تری
كه‌ڤنه‌ گێسنێ ژه‌نگێ گرتی
دونیا ل من و ته‌ هه‌ر شه‌ڤه‌
كارێ من و ته‌ هه‌ر ئه‌ڤه‌
به‌لێ ناهێته‌ ڤه‌شارتن چه‌ندین هه‌لبه‌ستێن وی بووینه‌ سروود وستران دناڤه‌رۆكا بابه‌تی دا ئاماژه‌ پێ هاتیه‌ دان، هه‌لبه‌ستڤانێ خابیرێ ژبلی ڤه‌هاندنا هه‌لبه‌ستێن كوردی ب زمانێ عه‌ره‌بی ژی هه‌لبه‌ست ڤه‌هاندینه‌ به‌رهه‌مێ وی یێ ئێكێ دیوانه‌كا ب زمانێ عه‌ره‌بی ب ناڤێ (مژكرات فتی الخابور ) بوو و هات بوو چاپكرن ژبه‌ری وه‌غه‌را وی یا داویێ، هه‌ر وه‌سا به‌رهه‌ڤیا دیوانه‌كا دیتر هاتبو كرن ب ناڤێ (لێله‌ په‌ر).

كورته‌ ژیانناما هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری.
(خالص خلیل هدایت ) یێ‌ ناسیاره‌ ب هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری ل ل سالا ۱۹٤٥ ێ ل باژێرێ زاخۆ هاتیه‌ ل سه‌ر دنیایێ،
ل سالا ۱۹٦۰ ێ‌ ده‌ست ب ڤه‌هاندنا هه‌لبه‌ستێ كریه‌، ل ده‌ستپێكێ ب زمانێ عه‌ره‌بی دنڤێسی، پشتی وێ چه‌ندێ هه‌ولا بزاڤێن مه‌زن كریه‌ ده‌ست ب نڤێسینا هه‌لبه‌ستا كوردی كریه‌،
ل سالا ۱۹۷٥ ێ‌ خواندنا خوه‌ ل په‌یمانگه‌ها (المهن التگبیقیه‌ ) ل به‌غدا ب داویێ ئانیه‌، پاشان ل پشكا داراییا هه‌رێمداریا زاخۆ بوو فه‌رمانبه‌ر.
هه‌لبه‌ستڤانێ خابیری ب ئه‌گه‌رێ نه‌خوه‌شیه‌كا گران ل خه‌سته‌خانا دهوكێ ل ڕۆژا ٢٠٠١/٤/١٢ وه‌غه‌ركریه‌ ته‌رمێ وی ل گوڕستانا زاخو هاتیه‌ خاكسپاردن، میراته‌كێ مه‌زن ژ هه‌لبه‌ستا كوردی ل پاش خوه‌ هێلایه‌ و گه‌هشته‌ كاروانێ نه‌مران. .

11

عارف حیتۆ

[3]

چوار كچكێن مه‌كته‌بلی.. ل ئادارێ

سه‌رێن خوه‌ ب كێلیا شه‌دایێ ڤه‌نان و

ل شكه‌فتا چوارستوین، دلێن خوه‌ رویس كرن..

رویس، وه‌كو تبلا من رویس

نۆلا شعرێن ناڵبه‌ندی رویس

وه‌كو خه‌ونێن سنێله‌كا خه‌ونۆكی سیس

وه‌ك ئنیه‌تێن فه‌قه‌یێ مزگه‌فتا مه‌زن.. مژدار و پیس

وه‌كو هه‌می دیدارێن مشت خۆشی و شه‌هی

لێ میره‌ و زالده‌سته‌ ئیبلیس!

….

چوار كچكێن مه‌كته‌بلی.. ل ئادارێ

بۆ جارا ئێكێ یه‌ عه‌شقێ دنیاسن و

شه‌رم دكه‌ن ته‌وقێ دگه‌ل بكه‌ن

بۆ جارا ئێكێ یه‌، ل سه‌ر رووباری

خوه‌ ته‌ڕ دكه‌ن و له‌ززه‌تا وان دبیته‌ كادینا خه‌مان

كه‌نینا وان، كه‌شه‌فرێتییا سه‌رده‌مان

ئاسمانێ ساهی شاهده‌..

كا چه‌ند عه‌ورێن سپی بار دكه‌ن و

چه‌ند عه‌ورێن دی ل جێ وان دادده‌ن

كا چه‌ند تیرۆژك، چڕ دبنه‌ سه‌ر ئه‌نیا وان

چه‌ندێن دی ژ چاڤێن وان ڤه‌دده‌ن..

….

چوار كچكێن مه‌كته‌بلی.. ل ئادارێ

چوار قێژی یێن تیژ ژێ په‌شین

چوار مرادێن ده‌ورێ به‌رێ

ب ئه‌زمانێ هشكڤه‌ بێ ڕێ

بوونه‌ دارده‌ستێن كه‌سه‌رێ

كۆما سالێن به‌نده‌مانیێ، ژ دیدارێن پاشئێخستی

ڤه‌ڕستن و ب ژڤانه‌كێ دیڤه‌ ڕستن

چوار خه‌ون كرنه‌ كه‌ون

پیرهه‌ڤی یێن كێلبه‌قیچ و پرچ گژاڤژ

ل دۆر قڕژین، هه‌كو ژ كانیا گوندی زای خوین

چوار پۆرێن هاتینه‌ ئاڤێ، د خوینا كانیێ گه‌ڤزین.

….

چوار كچكێن مه‌كته‌بلی.. ل ئادارێ

چاڤێن خوه‌ ب ئاسمانێ شین ڤه‌نان و

ل ده‌لانپه‌ر، دناڤ مژێ دا به‌رزه‌ بوون

وه‌ك مه‌ره‌زێ ژ تیارییان هاتییه‌ دزین، به‌رزه‌ بوون

وه‌ك خه‌نجه‌رێن ژ شكاكان هاتین كڕین، به‌رزه‌ بوون

وه‌ك رجا یێن ئێخسیر ژ سه‌ركه‌فتییان دكه‌ن

ل بن پۆستالان به‌رزه‌ بوون

به‌رزه‌ بوون ژی، د ده‌ستێن كچكان دا به‌رزه‌ بوو

ئه‌ز ئه‌وم یێ… من چوار كچك ئه‌ڤاندین و

ژ چوار وه‌لاتان ڕه‌ڤاندین

و ژ ترسا ئاهۆرایێ نه‌دیتی دا.. هه‌می هیڤی،

ل بن كه‌ڤران ته‌پساندین و ب دیتنێ ڤه‌ حه‌پساندین

هه‌كو شیار بوویم؛ من خوه‌ دیت یێ د حه‌پسێ دا!

چوار زێره‌ڤان.. ل هنداڤی من ئزرائیلن

ژبه‌ر چوار كچكێن من ڤێیاندین د ركه‌هێ دا.

*

وێ گه‌ڤزا كه‌سك وه‌كو گیای ل به‌ر لێڤێن رووبارێ مار، گلیزانكێن بای ڤه‌دكرن، بایه‌كێ سار ل سه‌ر خه‌ونێ دكره‌ غار، كو بگه‌هیته‌ وێ رێژگه‌ها سپه‌هی و كوبار، لێ ئه‌جنه‌ ب پلانه‌كا تاری و مژدار، ژ پێلێن ئاڤێ نه‌كه‌فتن خوار. هه‌ر كچكه‌كا ژڤاندار و مایه‌ ل به‌ندا دلدارێ خوه‌، كراسه‌كێ هیڤیخوازیێ كره‌ به‌رخوه‌، داكو هه‌كو هێدی و ل سه‌ر خوه‌، ب ڕێڤه‌ دچن ل سه‌ر خه‌مێن خوه‌، ب گه‌شبینی هێڤ بكه‌نه‌ چاڤێن بۆری و سه‌رده‌مێن خوه‌. لێ سه‌رده‌می، خه‌مێن ساربووی دباراندنه‌ سه‌ر به‌رسفك و ده‌رازینكێن حولی و هونی، قوربانییان دكره‌ كه‌نی، من نه‌دزانی كا ب من دكه‌نن یان ب به‌ختێ به‌رزه‌ دكه‌نن، یان ژی تێر هێز و ڤه‌ژه‌نن؟! هه‌رچه‌وا بیت، ئه‌و د خۆدیكێ دا ره‌به‌نن، ره‌به‌نن چونكو ره‌به‌نن!.. و ره‌به‌نن.

ئه‌و نه‌ ئه‌و بوون، لێ ل ئادارێ ئه‌و ئه‌ون!

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com