ئه‌مریكا ل دژى كوردستانێیه؟
به‌رۆڤاژییا سیاسه‌تا وڵاتێن رۆژهه‌ڵاتا ناڤین، سیاسه‌تا ئه‌مریكا ب چ ئاوایه‌كى ل سه‌ر تۆرێن ڕاگه‌هاندنێ و به‌یاننامه‌یان ناهێته خواندن، ئه‌و سیاسه‌تڤان ئانكو رۆژنامه‌نڤیسێ سیاسى كو بڤێت هه‌ڵسه‌نگاندنێ بۆ سیاسه‌تا ئه‌مریكا ل سه‌ر پیڤه‌رێ لێدوانێن ڕاگه‌هاندنێ بكه‌ت، شاشیه‌كا مه‌زن هه‌مبه‌رى پیشه‌یا خوه‌و خوینه‌رێن خوه ئه‌نجام دده‌ت.
ئه‌گه‌ر چاڤه‌كێ د سیاسه‌تا ئه‌مریكا دا بخشینن ل چل سالێن ده‌رباز بووی دا، دێ تێگه‌هین كردارێن ئه‌مریكا و لێدوانێن وێ گه‌له‌ك جاران ل دژى هه‌ڤ ب دووماهی هاتینه، بۆ نموونه د شه‌ڕێ هه‌شت سالیێ ساڵێن هه‌شتێیان دا كو د ناڤبه‌را عیراقێ و ئێرانێ دا چێبووى، ئه‌مریكا ب باشى ئالیكارییا ڕژێما عیراقێ دكر و ل شه‌ڕێ كوێتێ ژى ئه‌مریكا شیا ل داگیركرنا كوێتى عیراقێ هان بده‌ت، ئه‌ڤ چه‌نده ببیته فاكته‌ره‌ك كو ژ ترسێن “سه‌دام حوسێن”دا هه‌مى ئه‌و وڵاتێن عه‌ره‌بى كو نه‌دڤیا چ جاران ئه‌مریكا ل ده‌ڤه‌رێ ببینن، داخواز ژ ئه‌مریكا بكه‌ن د هه‌وارا وان دا بهێت و سه‌ربازى مایتێكرنێ ل دژى عیراقێ ئه‌نجام بده‌ت. د شه‌رێ نه‌فتێ دا ژى كو د ناڤبه‌را هه‌ولێرێ و به‌غدادا دهاته كرن، ئه‌مریكا ب ڕاگه‌هاندن و به‌یاننامه دژایه‌یتیا به‌رژه‌وه‌ندیێن هه‌ولێرێ دكر، هه‌تا ل دژى توركیاژى لێدوان ددان كو نابیت نه‌فتا كوردان بگه‌هیته به‌نده‌را جه‌یهان، لێ د پراكتیك دا ئه‌و پێنگاڤ هاتنه هاڤێتن و حوكمه‌تا هه‌رێمێ سه‌ركه‌فتن ل سه‌ر به‌غدا ئینا و ئه‌مریكا ژى ئه‌ڤ دیفاكتۆیه په‌رژاند.
ئه‌مریكا دو جۆره سیاسه‌تان ل گه‌ل وه‌ڵاتان دا په‌یره‌و دكه‌ت، یا ئێكى ستراتیژیه كو په‌یوه‌ندى یێن درێژخایه‌ن دگه‌ل هه‌ڤپه‌یمانێن خوه گرێ دده‌ت، ئه‌و وه‌ڵاتێ دخوازیت ئه‌ڤ جۆره په‌یوه‌ندیه ل گه‌ل ئه‌مریكا دا هه‌بن، پێدڤیه لایه‌نێ وێ یێ سه‌ربازى تا وى ڕاده‌ی بهێز ببیت كو ل ژێر كۆنترۆلا ئه‌مریكا ده‌رنه‌كه‌ڤیت، دپێنگاڤێن سه‌ره‌كى یێن گرێدانا په‌یوه‌ندى یێن سیاسى و ئابوورى و دببلۆماسى و سه‌ربازیدا ب گشتى ل ژێر چه‌ترا هه‌ژمونێ ئه‌مریكا دا ده‌رنه‌كه‌ڤیت. جۆرێ دوویێ ته‌كتیكیه، ئه‌گه‌ر وڵاته‌كێ به‌رۆڤاژى ستراتیژییه‌ت و سیاسه‌تا ئه‌مریكا پێنگاڤ هاڤێتن پێدڤیه هه‌تا ل ده‌ستقوتانا ئه‌مریكا ژى بترسیت، ژ به‌ر كو ئێدى دێ ل هه‌ڤپه‌یمانه‌كێ ستراتیژى بیته هه‌ڤپه‌یمانه‌كێ ته‌كتیكى و مینا كه‌ره‌سته‌یه‌كێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندى یێن ئه‌مریكا بكارهێت، هه‌روه‌كى “موعه‌مه‌ر قه‌زافى” كو هه‌ڤپه‌یمانێ ئه‌مریكا بوو و خوه سه‌ربازى نێزیكى ڕۆسیا دكر، مینا “سه‌دام حوسێن” كو نێزیكێ ئه‌مریكا بوو و ل دژى وه‌لاتێ “ئیسرائیل”ێ بوو، و وه‌ڵاته‌كێ دیكتاتۆرخواز و سه‌ربازى بوو، هه‌روه‌كى رژێما شاهێ ئیرانێ به‌رى ساڵا 1979 كو گرنگیه‌كا مه‌زن ب كه‌رتێ سه‌ربازى ددا و هه‌ڤڕكى ل گه‌ل رۆژئاڤا و ئه‌مریكا دكر، ئه‌مریكا شیا هه‌ر زوى ب دانانا رژێمه‌كا ئیسلاما سیاسى، ئیرانێ ژ پێشكه‌فتنان ئیفلیج بكه‌ت.
توركیا ئێك ژ وان هه‌ڤپه‌یمانێن ئه‌مریكایه كو پێگیرێ سیاسه‌تا وێیه و نكاریت بێ ڕه‌زامه‌ندیا ئه‌مریكا پێنگاڤێن ستراتیژى بچیته پێش، هه‌روه‌سا حوكمه‌ت و سیاسه‌تا هه‌رێما كوردستانێ ب ڕێڤه‌به‌رى و سه‌ركردایه‌تیا پارتى دیمۆكراتى كوردستان، یێن شیاین ئه‌مریكا بگه‌هیننه وێ باوه‌ریێ كو كوردستان دێ پێگه‌هه‌كێ گرنگ بیت د سیاسه‌ت و به‌رژه‌وه‌ندیێن رۆژئاڤا دا ئه‌گه‌ر پاڵپشتى لێ بهێته كرن دێ باڵانسێن سیاسى ل ده‌ڤه‌رێ بۆ به‌رژه‌وه‌ندى یێن وڵاتێن دیمۆكراسیخواز هێنه گوهارتن و دێ بنه فاكته‌رێ ئارامیێ و سه‌رچاوه‌یه‌كێ ب هێزێ ئابوورى بۆ ئه‌ورۆپا و ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وان، هه‌ر ئه‌ڤ چه‌نده ژى نه‌ك نها به‌لكى پتر ژ بیست ساڵانه هاتیه زانین و ئه‌مریكا گرنگیه‌كا مه‌زن یا ب هه‌رێما كوردستانێ داى ب سه‌ركردایه‌تیا “ماڵباتا بارزانى” ژبه‌ر كو ژبلى هه‌مى هزره‌كا حزبى و عاتفى، ماڵباتا بارزانى یێن شیاین بۆ وان بسه‌لمینن كو ب تنێ كه‌سایه‌تییه‌كن ژ هه‌مى لایه‌نه‌كێڤه هه‌م كوردستانێ كۆم بكه‌ن و بپارێزن، هه‌م ژى د سیاسه‌تا سه‌رده‌م و گرنگیا ئاسایش و سه‌قامگیریا جیهانێ بگه‌هن، له‌وما ئه‌مریكا د ڤان ده‌ه ساڵێن ده‌رباز بۆیدا هه‌ڤپه‌یمانێن خوه ل رۆژهه‌ڵاتا ناڤین ب تایبه‌ت توركیا و سعوودیا یێن تێگه‌هاندى كو كوردستانا باشۆر بنیاتێ ستراتیژیا وێ یا نوویه و پێدڤیه ب هه‌ر جۆره‌كێ بیت خوه بگونجینن و بپه‌رژینن، هه‌لبه‌ت ده‌وڵه‌تا كوردستانا باشۆر دێ فاكته‌ره‌كێ گرنگ بیت بۆ په‌ره‌پێدانا دیمۆكراسیێ ل ده‌ڤه‌رێ و دێ سه‌رچاوه‌یه‌كێ ب هێزێ ئابوورى بیت، ژبه‌ر بن ده‌ستیا پارچه‌یێن دیكه یێن كوردستانێ ل ژێر حوكمێ وڵاتێن مه‌ترسیدار و پۆلیسى دێ میكانزمێ رزگاربوونا وان پارچه‌یان بیت، كو د به‌رژه‌وه‌ندیا وڵاتێن رۆژئاڤا و رۆسیا دایه ژى، له‌وما لێدوان و پێنگاڤێن ئه‌مریكا و هه‌ڤپه‌یمانێن وێ ل دژى كوردستانێ ته‌كتیكى و ده‌مكینه و جهێ ترسێ نینن.
