دۆزا كوردى ل ژێر مه‌ترسیا په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌ولى
هه‌ر ژ ده‌سپێكا هه‌بوونا كوردان هه‌تا ئه‌ڤرۆ، رۆژێن خۆش و نه‌خۆش و ره‌ش ب سه‌ر ملله‌تى را بۆرینه، لێ د دیرۆكا كوردان دا زۆر جاران كورد یێن بووینه قوربانێ سیاسه‌تێن نێڤده‌ولى و ژ ئه‌نجامێ به‌رئێككه‌فتنا ده‌وله‌تان، كوردێن تێدا زه‌ره‌رمه‌ندبووین، هه‌تا نوكه د زۆر واران دا هێژ نه‌هاتنه قه‌ربۆكرن ڤه ژى، هه‌ر ل سه‌رده‌مێ ئۆسمانى و سه‌فه‌ویان هه‌تا هه‌ردو جه‌نگێن جیهانى كاریگه‌ریا خراپ یا ل سه‌ر دۆزا نه‌ته‌وا كوردى هه‌بووى, به‌لێ روودانێن پشتى جه‌نگێ جیهانیێ دویێ زۆر ب رۆن و ئاشكرا كاریگه‌ریا نه‌رێنى یا ل سه‌ر كوردان هه‌بووى. ژ ده‌مێ دامه‌زراندنا كۆمارا كوردستانێ ل رۆژهه‌ڵاتا كوردستانێ رۆسیا پشتگیریه‌كا مه‌زن ل كۆمارا كوردستانێ كر، بۆ دامه‌زراندنا كۆمارا كوردستانێ، لێ ئه‌ڤێ پشته‌ڤانیا رۆسیا زۆر ڤه‌نه‌كێشا، چونكو پشتى دامه‌زراندنا كۆمارا كوردستانێ ب ده‌مه‌كێ كێم رۆسیا و ئه‌مریكا و بریتانیا ل سه‌ر ڤه‌كێشانا هێزێن رۆسیا ل ئیرانێ رێككه‌فتن. پشتى ڤه‌كێشانا هێزێت رۆسیا ل ئیرانێ رۆسیا ب تنێ ده‌ست ژ هاریكاریا كۆمارێ به‌رنه‌دا، به‌ڵكو هاریكاریا ئیرانێ ژى كر بۆ ژ ناڤبرنا كۆمارا كوردستان, دیسا ژى كو باشۆرێ كوردستانێ پشتى وه‌رگرتنا مافێ ئوتونۆمى ب ناچارى چونكو فشارێن نێڤده‌وله‌تى ب تایبه‌ت ئه‌مریكا عیراق ناچاركر كو مافێ ئوتونۆمى بده‌ته كوردان ل سالا 1971، به‌لێ پشتى بۆرینا چار سالان و ل سالا 1975 ئه‌مریكا ده‌ست ب پشته‌ڤانیا كوردان به‌ردا و رێكه‌فتنناما جه‌زائیر هاته مۆركرن د ناڤبه‌را ئیران و عیراقێ دا و ب ناڤبژیوانیا جه‌زائیر كو هنرى كسینجه‌ر وه‌زیرێ ده‌رڤه‌یێ ئه‌مریكا ل وى ده‌مى ب ئه‌ندازیارێ ڤێ رێكه‌فتننامێ دهێته‌دانان، هه‌روه‌سا كسینجه‌ر ل پرتووكا بیره‌وه‌ریێن خوه دبێژیت (نه مه رێك دا كورد بۆ خوه كێشا خوه چاره‌سه‌ركه‌ن و نه مه هاریكاریا وانكر) و كو چه‌ند فاكته‌ره‌ك ل پشت ڤێ روودانێ هه‌بوون، ئه‌و ژى پرسگرێكا شه‌ڕێ عه‌ره‌ب و ئیسرائیلێ بوو ل ڤێ سه‌رده‌مێ شۆره‌شا ئیلۆنێ و مافێ ئوتونۆمى، چونكو ئه‌مریكا دڤیا قه‌بارا ده‌وله‌تێن شه‌ڕكه‌ر ل دژى ئیسرائیلێ كێم بكه‌ت، ئه‌مریكا ب ڤێ چه‌ندێ ژى عیراق ب پرسا كوردان ڤه مژوولكر و ئوتونۆمیا كوردان بوویه قوربانى سیاسه‌ت و په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تى. ئه‌وا په‌یوه‌ندى ب سه‌رده‌مێ نوكه‌ڤه هه‌ى كو من دڤێت گه‌له‌ك ته‌كه‌زێێ بكه‌مه سه‌ر ئه‌وه كو باشۆرێ كوردستانێ زۆر به‌حسێ سه‌ربخوه‌یێ و ریفراندومێ دكه‌ت و ئه‌ڤه ژى خه‌ونا هه‌ر تاكه‌كێ كورده، لێ دڤێت سه‌ركردایه‌تى و بریار بده‌ستێن كوردان زۆر به‌رپرسیارانه سه‌ره‌دریێ ل گه‌ل پرس و پێشهاتێن نێڤده‌وله‌تى بكه‌ن و هه‌موو ئاراسته‌یا سیاسى و ئابوورى دبلۆماسى یا خوه ب تنێ بۆ لایه‌كى نه‌بیت، به‌لكو هه‌تا راده‌یه‌كى دڤێت یا گشتگیر و هه‌مه‌لایه‌ن بیت، چنكو ب شێوه‌كێ رۆن یا دیاره كو دو ئاراسته یێن سیاسى ل جیهانێ یێن هه‌ین, ئاراسته‌یا رۆژئاڤا كو ئه‌مریكا سه‌ركردایه‌تیا وێ دكه‌ت و ئاراسته‌یا روژهه‌ڵات كو رۆسیا سه‌ركردایه‌تیا وێ دكه‌ت. پێدڤیه كورد هه‌تا راده‌كى هه‌ڤسه‌نگیا خوه د ناڤبه‌را ڤان ئاراستان دا بپارێزیت، چنكو ل دیرۆكێ دا ڤان ده‌وڵه‌تان چ دلۆڤانیه‌ك ب كوردان دا، نه‌بریه ل به‌ر هندێ هه‌ر ل ێكنزیكبوونه‌ك یان رێككه‌فتنه‌ك د ناڤبه‌را ئه‌مریكا و رۆسیا، هه‌ره‌شه‌یه‌كا راسته و خوه‌یه بۆ سه‌ر پێگه‌هێ سیاسیێ كوردان, هه‌كه ئه‌م خوێندنه‌وه‌كا تیۆرى بۆ بارودۆخێ كوردستانێ بكه‌ین، ب تایبه‌ت تیۆرا ریالیزم، دێ دیاربیت كو هه‌رێما كوردستانێ پێگه‌هه‌كێ سیاسى و سه‌ربازى یێ هه‌یى، چنكو ئه‌ڤرۆ هه‌موو جیهان یا په‌رووشه ژ بۆ ناڤبرنا رێكخراوا تیرۆرستى یا داعشێ ب گۆر واقعێ سه‌ربازى چو ده‌مه‌كێ ئه‌سمان نه‌شێت كونترۆلا ئه‌ردى بكه‌ت, كه‌واته جیهانێ پێدڤى ب هێزه‌كا سه‌ر عه‌ردى هه‌یه بۆ ژناڤبرنا داعشێ و ئه‌ڤه ژى ب تنێ ب پێشمه‌رگه‌ى دهێته‌كرن، ئانكو سنۆره‌كێ مه‌زنێ ڤى شه‌ره‌ى یێ ل سه‌ر مللێن كوردان بوویه ده‌وڵه‌تێن جیهانێ ب گرنگى دنێرینه كوردستانێ. ب شێوه‌كێ كه‌توارى دیاره كو هه‌رێما كوردستانا باشۆر سنۆرێن خوه ب پێشمه‌رگه‌ى یێن دیاركرین، به‌لێ ئه‌وا جهێ مه‌ترسیێ ئه‌وه كو ده‌وڵه‌تێن زلهێز ل ده‌مێ ب جێهاتنا ئامانجێن وان ئاماده‌نه ده‌ست ژ هاریكاریا نزیكترین هه‌ڤپه‌یمانێن خوه به‌رده‌ن، واته هه‌ر لێكنزیكبوون و رێككه‌فتنه‌ك د ناڤبه‌را ئیران و رۆسیا و ئه‌مریكا دا، هه‌ره‌شه‌كا راسته‌وخوه‌یه بۆ سه‌ر كوردستانێ، چونكو ئیران له‌وانه‌یه ده‌ستبه‌ردارێ زۆری ل به‌رژه‌وه‌ندیێن خوه بیت بۆ ئه‌مریكا ل هه‌مبه‌ر پاراستنا ئێك پارچه‌یا ئاخا عیراقێ، بوویه پێدڤی دكه‌ت ل وى ده‌مى كوردستانێ باشترین په‌یوه‌ندى ل گه‌ل رۆسیا هه‌بن وه ڤێ په‌یوه‌ندیێ ل پێشدا كار بۆ نه‌هاتبیته‌كرن، ئه‌وا ل وى ده‌مى ب جهناهێت هه‌روه‌كو شۆره‌شا ئیلۆنێ ده‌مه‌كى كو ئه‌مریكا ده‌ست ژ هاریكاریا شۆره‌شێ به‌رداى سه‌ركردایه‌تیا شۆره‌شێ نه‌شیا په‌یوه‌ندیێ ل گه‌ل رۆسیا بكه‌ت بۆ بده‌ستڤه‌ئینانا هاریكاریان,ژ به‌ر هندێ پێدڤیه سه‌ره‌ده‌ریا كوردان ل په‌یوه‌ندیێن نێڤده‌وله‌تى هشیاریه‌كا زۆر هه‌بیت و یا دى ژى ئه‌وه كو دڤێت ناڤمالا كوردى ببیته ئێك و هه‌كه هه‌ر ئه‌ڤ مافه نه‌هاته دان ب كوردان دڤێت كورد بخوه بریارێ بده‌ن بێى چ وه‌لاته‌كى.
