فەیلەسۆفەکێ یابانی: چو وەلات نەماینە ب ناڤێ عیراقێ
ئەڤرۆ نیوز ، تۆڤی:
فرانسیس فۆكۆیاما زانا و فەیلەسوفێ سیاسی و ئابووریێ جیهانی، گۆتارەک د ڕۆژناما زە هیل یا ئەمریكی دا بەلاڤەکریە و دیارکریە، کو چو وەلات نەمایە ب ناڤێ عیراقێ و هەر كۆمەلە و گرووپەکێ نەتەوەیی و تائیفی ئینتیما بۆ خوە هەیە نەكو بۆ وەلاتێ خوە.
فۆكۆیاما نڤێسیە ئەمریكا ل 2003 دا عیراق داگیر كر، بهانەیا وێ ئەو بۆ کو وێ دگۆت دێ رژێما سەدام حسێنێ دیكتاتۆر گوهۆریت و کەتە سیستەمێ دیموكراتی، لێ پشتی دەربازبوونا 15 سالان، ب هیچ شێوەکێ ئەڤ ئارمانجە بجهنەهات و نەهاتە بەرچاڤ.
هەروەسا وی نڤیسەرێ ژاپۆنی نڤێسیە ژنوو عێراق یا شیای خوە ژ شەرێ ڕێكخراوا دەوڵەتا ئیسلامی یا داعشێ ڕزگار بكەت، كو بۆ ماوەکێ درێژ پارێزگەها مووسلێ ل باكورێ عیراقێ ل ژێر دەستێ وێ بوو.
فۆكۆیاما كو رێڤەبەرێ ناڤەندا دیموكراسی و پەرەپێدان و سەروەریا قانوونێ یە ل زانكۆیا ستانفۆرد یا ئەمریكی و نڤێسەرێ كتێبا ناسنامە، داخوازكرنا كەرامەتێ و سیاسەتا نەرازیكرنێ یە، گۆتیە ژی، هەلبژارتنێن هەیڤا گۆلانا بوری یێن عیراقێ دامەزراندنا حوکمەتەکا كارا لێ نەكەفت، هەژموونا بالادەست یا وەڵاتێن بیانی ل سەر عیراقێدا هەر ئەمریكا نینە، بەلكو ئێران ژی یە، كو پتریا وەلاتیێن عیراقی ژێ بێزاربووینە.
هەروەسا گۆتیە کو كێشا بنەرەت د عیراقدا، نەبوونا هیچ هەستەکێ گشتییە ب ناسنامەکا نیشتیمانی، لەوما ئێدی كیانەك نینە ب ناڤێ عیراقێ کو هەڤوەلاتی و هەست ب ئینتیمایێ بۆ وێ عیراقێ بكەن، بەلكو هەر كەسەک وەسا ب باشی دزانیت كو ئینتیما بۆ گرووپێن نەتەوەیی و تائیفی و هەرێمی و عەشیرەتا خوە هەبیت.