NO IORG
نووترين نووچه
نووترين نووچه

وەزیرێ دەرڤەیێ ئیراقێ ل واشنتۆن راگەهاند، د سەرەدانا محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ بۆ ئەمریكا دبیت پرسا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ تەوەرەكێ دانوستاندنان بیت، هەروەسا دبێژیت: ئەوا ژ سۆدانی تێگەهشتیم، مووچەیێ مەها ئادارێ ژی دێ هنێریت.
فوئاد حسێن، وەزیرێ دەرڤەیێ ئیراقێ د كۆنفرانسەكێ رۆژنامەڤانیدا ل دۆر مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ گۆت» سەبارەت پرسا مووچەی كار هاتییە كرن، هەرچەندە هەتا نوكە گرفت نەهاتینە چارەسەركرن، بەلێ پێشبینی دهێتە كرن د ڤان چەند رۆژان دا بهێنە چارەسەركرن و ئەوا ئەز ژ سۆدانی تێگەهشتیم، هیچ گرفتەك نینە و مووچەیێن مەها ئادارێ ژی دێ هێنە هنارتن».
ل دۆر بابەتێ پڕۆژەیێ (هەژمارا من) فوئاد حسێن گۆت» نوكە شاندەكێ حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل بەغدایە و ل سەر ئەڤی پڕۆژەی ل گەل حوكمەتا ئیراقێ دانوستاندنان دكەت، هەرچەندە من پێزانین ل سەر ئەوان دانوستاندنان نینن، بەلێ پێدڤییە حوكمەتا ئیراقێ و حوكمەتا هەرێما كوردستانێ ل سەر ئەڤی بابەتی و بابەتێن دی ژی بگەهنە رێككەفتنێ».
سەبارەت سەرەدانا ئەڤێجارێ یا شاندێ بلند یێ حوكمەتا ئیراقێ ب سەرۆكایەتییا سۆدانی بۆ واشنتۆن، وەزیرێ دەرڤەیێ ئیراقێ گۆت» شاندێ حوكمەتا ئیراقێ ئەندامێن كورد ژی دناڤدا یێن هەین و ناڤەرۆكا دانوستاندنان ژی ژ سەرەدانێن پێشتر یا جوداترە و چەند بابەتێن دی یێن هەین بۆ باسكرنێ، بەلێ ئەو بابەتێن پەیوەندی ب بانك ودۆلاری و دیناری ڤە هەی هەر دێ هێنە باسكرن».
ئاماژەكر ژی» ب پشتڕاستی ڤە پرسا هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ ل گەل سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ دێ هێتە باسكرن كو چەند كۆمپانیێن ئەمریكی یێن بەرهەمهێنەرێن پەترۆلێ یێن هەین، كو بێگومان ئەوان ژی گرفتێن خوە ل گەل كۆنگرێسی و ئیدارەیا ئەمریكی باسكرینە».
فوئاد حسێن گۆت ژی» هەر د ئەڤێ سەرەدانا سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ دا دێ باس ل پەیوەندیێن ئەمنی و لەشكری یێن ئیراقێ و ئەمریكا هێتە كرن ل گەل میكانیزما كار و چالاكیێن هێزێن ئەمریكی د پاشەڕۆژێدا، هەر وەكو چاوان د دانوستاندنێن لژنەیێن ئەمنی دا دانوستاندن ل سەر دهێنە كرن بۆ ئەوێ چەندێ ل دووماهیێ سیاسەتەكا نوو یا پێكڤە كاركرنا هێزان بهێتە دیاركرن».
سەبارەت سزایێ ل سەر بانكێن ئیراقی، وەزیرێ دەرڤەیێ ئیراقێ ئاماژەكر» مە ل گەل وەزیرێ گەنجینەیا ئەمریكا كۆمبوون هەبوو و ئەوا بڕاشكاوانە، نەكو باسێ سزادانا بانكی، بەلكو باسێ گرتنەبەرا چەند پێرابوونان كر ل گەل دوپاتكرن ل چاكسازیێ د سیستەمێ بانكی و داراییێ ئیراقیدا و ل دۆر ئەڤێ چەندێ ژی دێ دانوستاندن د بەردەوام بن».
خویاكر ژی» بەری هاتنا سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ چەند لژنە یێن هەین دێ كار ل سەر چەند بابەتان كەن، ژوان ژی لژنەیا وزێ دێ دانوستاندنان ل سەر بابەتێ پەترۆلێ و غازێ و كارەبێ كەت، هەروەسا لژنەیەكا دی یا تایبەتە ب پرسێن بانكی و دارایی و چەند لژنەیێن دی ژی یێن هەین د بوارێن خزمەتگوزاری، ڤەگۆهاستن، ساخلەمی، خواندنا بلند یێن هەین و ئەو لژنە دێ ل گەل ئالیێن پەیوەندیدارێن ئەمریكا دانوستاندنان كەن بۆ بەرهەڤكرنا رێككەفتنا بلند».
ل رۆژا ئەینییا بۆری كارین ژۆن پێیەر، پەیڤدارا كۆچكا سپی راگەهاندبوو، ل رۆژا 14/4/2024 جۆ بایدن، سەرۆكێ ئەمریكا ل كۆچكا سپی دێ پێشوازیێ ل محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ كەت و هەردو سەركردە دێ هەماهەنگیێ كەن ل دۆر كارێن بەراهیێ یێن هەڤپشكییێ د ناڤبەرا ئەواندا و ب هێزكرنا پەیوەندیێن دوقۆلی د ناڤبەرا ئەمریكا و ئیراقێدا. هەروەسا دێ دانوستاندن كەن ل دۆر شكاندنا ئێكجاری یا داعشێ و بەر ب پێشڤەچوونا ئەركێ لەشكری پشتی پێكئینانا هەڤپەیمانییا نێڤدەولەتی بۆ شكاندنا داعشێ «.
هەروەسا سەرەدانا سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ بۆ واشنتۆن د دەمەكیدایە كو زێدەتر ژ سالەكێیە حوكمەتا ئیراقێ هنارتنا پەترۆلا هەرێما كوردستانێ بۆ بازارێن جیهانێ راگرتییە، ئەڤە ژی نێزیكی 11 ملیار دۆلار زیان ب داهاتێ ئیراقێ گەهاندیە و ژ ئەگەرێ ئەوێ چەندێ چالاكیێن بەرهەمئینانا چەند كۆمپانیێن ئەمریكی ژی ل كەرتێ پەترۆلا هەرێما كوردستانێ راوەستاینە، لەوما دهێتە پێشبینی كرن ئیدارەیا ئەمریكی رۆلەكێ ئەرێنی و كاریگەر د دەستپێكرنا هنارتنا پەترۆلێ هەرێما كوردستانێدا بگێریت.

هەولێر، قائید میرۆ

بسپۆرەكێ قانوونا دستووری ئاماژێ دكەت كو ب گۆڕەی دستوورێ ئیراقی سەرۆكێ كۆمارێ ئیراقێ دەستهەلات یێن هەین كو رێگریێ ل بڕیارێن دادگەها فیدرال بكەت و دستووری ئەو دەستهەلات داینە سەرۆك كۆماری هەكە ئەركێ خوە بجهبینیت هەروەسا دبێژیت، نوكە دەم هاتییە ئێدی سەرۆك كۆمارێ ئیراقی هەلویست هەبیت ل هەمبەر هەژمارەكا بڕیارێن دادگەهێ و بەرگریێ ژ دستووری بكەت.
د. وەعدی مزیری، بسپۆرێ قانوونا دستووری بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» ل هەموو سیستەمێن فیدرال و دستووری ل سەر بنەمایێ راگرتنا بەلانسەكی هاتییە راگرتن دناڤا دستووری دەستهەلاتێن هەموو دەزگەهەكی هاتینە دیاركرن هەتا كەس زێدەگاڤیێ ل سەر دەستهەلاتێن بەرامبەر نەكەت بۆ نموونە ئەركێ جڤاتا نوونەران چاڤدێریا حوكمەتێیە هەتا قانوون بهێنە بجهئینان، مادەیەكێ گرنگ د ناڤا دستوورێ ئیراقێدا یێ هەی ئەوژی مادەیێ 67 كو باسێ ئەوێ چەندێ دكەت سەرۆك كۆمار پارێزەرێ دستوورییە و هەردەمێ زێدەگاڤی ل سەر دستووری هەبن وی دەمی ئەركێ سەرۆك كۆمارێیە بەرگریێ ژ دستووری بكەت و نەهێلیت دستوور بهێتە بنپێكرن».
ئەوی بسپۆرێ قانوونا دستووری دیاركر ژی» هەر ئاریشەیەكا پەیدا ببیت سەرۆك كۆمار دڤێت چارەسەر بكەت، مخابن هەتا نوكە سەرۆك كۆمارا ئیراقی نەشیایە ئەڤان دەستهەلاتێن خوە بكار بینیت، لەوڕا ژی نوكە سەرۆك كۆمارا ئیراقی دەستهەلات یێن هەین بۆ راگرتنا بڕیارێن دادگەها فیدرال یێن دژی هەرێما كوردستانێ هاتینە دەركرن و ئەو چەندە ژی نابیتە دەستێوەردان ژی، ژ بەر كو دستوورێ ئیراقی ئەو ماف و دەستهەلات یێن داینە سەرۆك كۆمارا ئیراقێ».
هەروەسا خویاكر» سەرۆكێ كۆمارێ ئیراقێ نەكریە نەریت بۆ بجهئیانانا ئەڤێ مادەیێ دستووری، چونكە ئەو بڕیارێن ژئالیێ دادگەها فیدرال هاتینە دەركرن بووینە ئەگەرێ پەیداكرنا نەسەقامگیریێ ل ئیراقی و پێكهاتە ژی هاتینە دوورئێخستن ژ پڕۆسەیا هەلبژارتنان، ئەڤە ژی دێ ئەڤی مافی دەتە سەرۆك كۆماری دەستهەلاتێن خوە بكار بینیت و رێگریێ ل بجهئینانا بڕیارێن دادگەهێ بكەت».
پتر رۆهنكر» مادەم بڕیارێن دادگەهێ بووینە ئەگەرێ تێكدانا سەقامگیرییا جڤاكی و سیاسی، ئەڤەژی نیشانا وێ چەندێیە سەرۆك كۆمارا ئیراقی دەستهەلاتێن خوە بكار بینیت و رێكێ نەدەت دستوور بهێتە بنپێكرن، هەكە پێنگاڤەكا وەسا بهێتە هاڤێتن بۆ سەرۆكێن كۆمارێ یێن بهێن ژی دێ بیتە رێكخوەشكەر ئێدی هەردەمێ زێدەگاڤی ل سەر دستووری هەبن دەستهەلاتێن خوە بكار بینن و رێگریێ ل هندەك بڕیاران بكەن، مخابن سەرۆكێن كۆمارێ یێن بەرێ ژی نەشیاینە دەستهەلاتێن خوە وەكو پێدڤی ل هەمبەر بنپێكرنێن دستووری بكاربینن، ئەم یێن دبینین چەندین بڕگە و مادەیێن دستووری یێن هاتینە بنپێكرن و بێدەنگی ل هەمبەر ئەڤان بنپێكرنێن دستوورێ ئیراقی یا هەی كو خەلكێ ئیراقێ دەنگ ل سەر ئەڤی دستووری دایە».

عەزیز هەورامی:

لەتیف رەشید ژ بەهرا كوردان ل سەر كورسییا سەرۆك كۆمارا ئیراقێ روونشتییە و یێ بەرهەڤ نینە دەستهەلاتێن خوە بكاربینیت، بۆ راگرتنا ئەوان بڕیارێن دادگەها فیدرال و وەزارەتا داراییا ئیراقی دژی خەلكێ هەرێما كوردستانێ دەركرین. پسپۆرەكا قانوونی ژی دبێژیت: دەستهەلاتێن سەرۆك كۆمارا ئیراقێ گەلەكن و هەتاكو ئەو پارێزەرێ دستووری ژی یە، ئەوا نوكە ژ ئالیێ دادگەها بلند یا فیدرال و وەزارەتا داراییا ئیراقی و كۆمەكا سەركردەیێن شیعی دهێتە كرن ب تمامی كارێن سیاسی نە نەكو قانوونی، سەرۆك كۆمار ژی دشێت دەستهەلاتێن خوە بكاربینیت بۆ راگرتنا پێشێلكرنا مادەیێن دستووری دژی خەلكێ كوردستانێ.
ئاهەنگ ئەنوەر، بسپۆرا قانوونی بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» سەرۆك كۆمارا ئیراقێ ئەو دەستهەلات یا هەی تانێ ل ئەوان بڕیارێن دادگەها بلند یا فیدرال ل ئیراقێ دژی گەلێ كورد دەركرین بدەت كو ئەو بڕیار تمام د سیاسی نە و ب رێكا ئەوان بڕیاران ئیران دەستێوەردانێ د كاروبارێن ئیراقێدا دكەت، لەتیف رەشید سەر ب ئێكەتی نیشتمانی كوردستان ڤەیە وئێكەتی ژی د ئەوی بەرەی دایە لەوما دڤێت بێدەنگیێ ب هەلبژێریت و هیچ پێرابۆنەكا قانوونی بەرامبەر رەوشێ ناگریتە بەر».
گۆت ژی» ب پشتراستی ڤە لەتیف رەشید دێ بەرپەرەكێ رەش د دیرۆكا خوە دا تۆمار كەت، مە شۆڕەش و خەبات كریە بۆ بدەستڤەئینانا ئەڤان دەستكەفتان، جەنابێ وی ژ پێخەمەت پۆست و ئیمتیازاتان بێدەنگی یا هەلبژارتی».
خویاكر ژی» بێدەنگییا سەرۆك كۆمارێ ئیراقێ بوویە بار بۆ وەلاتیێن هەرێما كوردستانێ، تاوانە سەرۆك كۆمارەك دەستهەلاتێن خوە بۆ پاراستنا گەلێ خوە بكارنەئینیت، ئەڤ بێدەنگییا وی هیچ جوداهییەك نینە ژ تاوانا رژێمێن دی یێن ئیراقێ دژی گەلێ كورد».
ناڤبری ئاماژە ب ئەوێ چەندی ژی دا» بۆ دیرۆكا لەتیف رەشید وەكو سەرۆك كۆمارا ئیراقێ، وەسا باشە بهێتە سەر شاشەیێن تەلەڤزیۆنان و دەست ژ كار بكێشیت، بەلێ گەلەك یا ب زەحمەتە چاڤەڕێی جۆرەكی ژ ئەوی هەلوەستی ژێ بكەین، ئەو ئەڤە دو سالن ل كۆچكا كۆماری وەكو كارتۆن ل سەر كورسییا دەستهەلاتێیە، هیچ پێنگاڤەكا جدی بۆ گەلێ كورد نەهاڤێتییە».

شارەزارەكێ دارایی و بانكی دبێژیت: دەمێ گوهۆڕینەك د جڤاكێ مەدا رووددەت وەكو پڕۆژەیێ (هەژمارا من) بۆچوونێن جودا ل سەر دروست دبن، بەلێ یا گرنگ ئەوە بەرچاڤرۆهنییەكا زێدەتر بۆ وەلاتییان ل سەر ئەوی پڕۆژەی بهێتە دان.
د. مستەفا مەلا حەسەن، شارەزایێ دارایی و بانكی گۆت» دەمێ گوهۆڕینەك د جڤاكێ مەدا رووددەت وەكو پڕۆژەیێ (هەژمارا من) بۆچوونێن جودا ل سەر دروست دبن، بەلێ یا گرنگ ئەوە بەرچاڤرۆهنییەكا زێدەتر بۆ وەلاتییان ل سەر ئەوی پڕۆژەی بهێتە دان، لەوما دەمێ بەرچاڤرۆهنی دهێتە دان دشیاندایە وەلاتیێن كوردستانێ ژی مفای ژ ئەوی پڕۆژەی وەربگرن».
گۆت ژی» سالانە ل ئەمریكا و ئەفریقیا و هندستانێ، پرۆگرامێن جودا یێن هەین كو بانك و دەزگەهێن دارایی و شارەزایێن بانكان ب رێكا هەوێن جودا هشیارییا دارایی بەلاڤ دكەن سەبارەت ئەوان خزمەتگوزاریێن كو بانك پێشكێش دكەن».
ئەوی شارەزایێ بانكی ئاماژەكر» پڕۆژەیێ (هەژمارا من)، هەموو ئەو پاكێجێن دارایی یێن كو ل جیهانێ هەین دشێن د دەمەكێ كێمدا پێشكێش بكەن، هەروەسا ئێك ژ باشترین سیستەمێن دارایی یێن ئەورۆپا یێ توركیایە، پڕۆژەیێ (هەژمارا من) هیچ ژ ئەوی كێمتر نینە».
باس ل ئەوێ چەندێ ژی كر» ل گەل پێشكەفتنا تەكنەلۆژیایێ، كەرتێ بانكی پێنگاڤەكا بلەز هاڤێتییە، هەروەسا ئەو وەلاتێن د پڕۆسەیا بانكی و سیستەمێ داراییێ جیهانیدا د پشكداری نەكری، ب تمامی د پاشكەفتینە، هاندانا حوكمەتا هەرێما كوردستانێ بۆ ئەوێ چەندێ وەلاتییان د سیستەمێ بانكیدا پشكدار بكەت ، پێشكەفتنە».

هەولێر، قائید میرۆ

چاڤدێرەكێ سیاسی دبێژیت، پارتی دیموكراتی كوردستان پڕۆسەیا هەلبژارتنان بایكۆت نەكریە و هەموو جاران بەری هەر ئالییەكی پارتی دگەل بڕێڤەچوونا پڕۆسەیا هەلبژارتنان ئیراقێ و هەرێما كوردستانێ بوویە، هەروەسا دبێژیت، هەلوەستێ نوكە یێ پارتی دیموكراتی كوردستان بۆ هندەك پیلانێن دژی هەرێما كوردستانێ ڤەدگەڕیت و بزاڤ یێن هەین هەرێما كوردستانێ بهێتە لاوازكرن.
د. رێبین سەلام، چاڤدێرێ سیاسی بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) دیاركر» هەر ژ پشتی سەرهەلدانا 1991 هەتا نوكە هەموو جاران بەری هەموو ئالیێن سیاسی، پارتی دگەل ئەنجامدانا هەلبژارتنان دا بوویە نەكو تنێ ل هەرێما كوردستانێ بەلكو ل ئیراقێ ژی هەر پارتی بەردەوام پێداگیری ل سەر بڕێڤەچوونا پڕۆسەیا هەلبژارتنان كریە، سەرۆك بارزانی ل سالا 1991 ێ ل باژێڕێ كۆیە دناڤا هزاران خەلكێ كوردستانێ داخوازكر هەلبژارتن ل هەرێما كوردستانێ بهێنە ئەنجامدان و حوكمەت و پەرلەمان بهێنە دامەزراندن، ل سالێن بۆری ژی پارتی دگەل بڕێڤەچوونا پڕۆسەیا هەلبژارتنان بوویە و هیچ دەمەكی دگەل پاشئێخستنا پڕۆسەیا هەلبژارتنان نەبوویە، بەلێ ئەڤا نوكە روودای گرێدای مافێ خەلكێ كوردستانێیە و پارتی هەلوەست وەرگرتییە و دبێژیت پشكداری هەلبژارتنێن ڤێجارێ ناكەم، چونكە ئەم دبینین پیلان یێن هەین بۆ لاوازكرنا هەرێما كوردستانێ و ئەو پیلان ژی د دیارن كو یێن هاتینە بەرهەڤكرن، هەلوەستێ پارتی بۆ بەرگریكرنێیە ژ خەلكێ كوردستان ب هەموو پێكهاتەیانڤە، ئەم دزانین پارتی هیچ دەمەكی یا بەرهەڤە نینە تەسلیمی هندەك بڕیاران ببیت كو مەرەمێن سیاسی یێن بەرهەڤكری ل پشت ئەڤان بڕیاران یێن هەین».
د. رێبین سەلام ئاماژەكر» هەرێما كوردستانێ قانوونا خوە یا تایبەت ب هەلبژارتنان ڤە یا هەی كو ل سالا 1992 ێ قانوونا هژمار ئێك دەركەفتیە و هەموو پڕۆسەیێن هەلبژارتنان ب گۆڕەی ئەڤێ قانوونێ بڕێڤەچووینە و ئاریشە ژی نەبووینە، بەلێ بڕیارێن دادگەها فیدڕالی و سەپاندنا هندەك بڕیاران كاریگەری ل سەر پڕۆسەیا سیاسی پەیداكریە بۆ نموونە بڕیارا نەهێلانا كورسیێن كۆتایا پێكهاتەیان نیەتێن خراپ ل پشت یێن هەین و ئێكەتی نیشتیمانی كوردستان سكالا تۆماركریە كو كورسیێن كوتایا پێكهاتەیان ل سەر پارێزگەهان بهێنە بەلاڤكرن، بەلێ دادگەها فیدڕالی ب گۆڕەی ئەڤێ سكالایێ ژی بڕیار دەرنەكریە، بەلكو بڕیار دەركریە هەموو كورسیێن كۆتایا پێكهاتەیان نەمینن ل هەرێما كوردستانێ، پارتی ژی یا هەست ب هندەك مەترسییان ل سەر ئەڤان دەستكەفتێن پشتی سەرهەلدانێ بدەستڤە هاتین دكەت و دخوازیت د دەمەكی دا پشكداریێ د هەلبژارتناندا بكەت كو ب پیلان هەلبژارتن نەهێنە سەپاندن و پڕۆسەیەك بڕێڤەبچیت شەفافیەت تێدا بیت و مافێ هەموو پێكهاتەیان ژی یێ پاراستی بیت، پارتی رازی نابیت تشتەك ل سەر هەرێما كوردستانێ بهێتە سەپاندن كو هەر دەستپێكێ یا خویایە، چ پیلان هاتینە بەرهەڤكرن و رۆژ بۆ رۆژێ بزاڤێن دهێنەكرن هەرێما كوردستانێ بهێتە لاوازكرن، هەكە ئەم هەڤپشكێن د دامەزراندنا ئیراقا نوو دا دڤێت هەڤپشكێن راستەقینەیێن پێكئینانا حوكمەتا سۆدانی بین و ئەڤە دڤێت یا دیار بیت و چو بڕیار ل سەر هەرێما كوردستانێ نەهێنە سەپاندن, بەرۆڤاژی هەكە هەر جارێ ب بەهانەیەكێ بزاڤێن لاوازكرنا هەرێما كوردستانێ بهێنە كرن ژی پارتی ئەو حزب نینە ل سەر خوە قەبوول بكەت».

شرۆڤەكارەكێ سیاسیێ ئیراقی ئاماژێ ب ئەوێ چەندێ دكەت، گرۆپێن میلیشیێن شیعی ب پشتەڤانییا ئیرانێ شەڕێ ئیرانێ و ئەمریكا و ئیسرائیل ڤەگوهاستە هەرێما كوردستانێ. بڕیارێن دادگەها فیدرال ژی وەكر پارتی دیموكراتی كوردستان بایكۆتا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ بكەت و بەرامبەر بڕیاران هەلوەستی وەربگریت و دبیت خوە ژ پڕۆسەیا سیاسی ل ئیراقێ ڤەكێشیت و حوكمەتا محەمەد شیاع سۆدانی بەر ب هەلوەشاندنێ ببەت.
غانم ئەلعابد، شرۆڤەكارێ سیاسیێ ئیراقی گۆت» ئالییەك ل ئیراقێ یێ هەی مەبەستا وی ئالۆزیێن ئیراقێ بەردەوام بن، بۆ ئەوێ مەبەستێ ژی كۆمەكا پێنگاڤان هاتینە هاڤێتن كو ئاستەنگێن سیاسی ل ئیراقێ زێدەتر كرینە، ژ ئەوان ژی دوورئێخستنا محەمەد حەلبووسی ژ پۆستێ سەرۆكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ و هێلان و بەردەوامیدان ب كێشەیێن دناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ دا و بایكۆتا پڕۆسەیا سیاسی ژ ئالیێ باسكێ سەدری ڤە و چەندین پرسێن دی».
غانم ئەلعابد دیاركر ژی» بەردەوامییا ئەڤێ رەوشا ئالۆز ل ئیراقێ، ئەوی وەلاتی بەر ب چارەنڤیسەكێ نەدیار دبەت و هەتاكو حوكمەتا محەمەد شیاع سۆدانی ژی دئێخیتە پێشبەری بەرپرسیارەتیێ و هەلوەشاندنێ و گەریان ل دووڤ ئەلتەرناتیڤەكێ دی بۆ پێكئینانا حوكمەتەكا نوو و دانانا كەسەكێ دی ل شوینا سۆدانی».
ناڤبری ب پێدڤی زانی بەری پێكئینانا هەر حوكمەتەكا دی كێشەیێن د ناڤبەرا بەغدا و هەولێرێ دا ب تایبەتی پرسا شایستەیێن دارایی یێن هەرێما كوردستانێ بهێنە چارەسەركرن و سۆز بهێتە دان ئەو كێشە دوبارە نەبن و گۆت» ل كابینەیا سۆدانی چەندین سۆز ب كورد و سوننەیان هاتنە دان، بەلێ چو ژ ئەوان سۆزا نەهاتنە بجهئینان».
ئەوی شرۆڤەكارێ سیاسی باس ل ئەوێ چەندێ ژی كر»دادگەها فیدرال سەرەرای كو دەزگەهەكێ قانوونییە، بەلێ خوە ئێخستییە د ناڤ سیاسەتێ و بڕیارێن سیاسیدا، كو ئەڤێ چەندێ ژی وەكر پارتی دیموكراتی كوردستان وەكو مەزنترین حزب ل هەرێما كوردستانێ و ئێك ژ مەزنترین حزبێن ئیراقێ بایكۆتا هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ بكەت و بەرامبەر بڕیارێن دادگەها فیدرال هەلوەستی وەربگریت و دبیت ژی خوە ژ پڕۆسەیا سیاسی ل ئیراقێ ڤەكێشیت».
رۆهنكر ژی» محەمەد شیاع سۆدانی، سەرۆك وەزیرێن ئیراقێ و پشتەڤانێن وی هەلبژارتنێن جڤاتێن پارێزگەهێن ئیراقێ ئەنجامدان بۆ ئەوێ چەندێ خوە ژ ئەنجامدانا هەلبژارتنێن پێشوەخت یێن جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ڤەدزن، ئەوان سۆز دانە كورد و سوننەیان كو كێشەیێن ئەوان چارەسەر بكەن، بەلێ خوە ژ سۆزێن خوە ڤەدزی».
غانم ئەلعابد دوپاتكر ژی» گرۆپێن میلیشیێن شیعی ب پشتەڤانییا ئیرانێ شەڕێ ئیرانێ و ئەمریكا و ئیسرائیلێ ڤەگوهاستە هەرێما كوردستانێ و ب بەهانەیان بێ بنەما هەرێمێ دكەنە ئارمانج، بابەتێ شەڕ فرۆشتنێ ب هەرێما كوردستانێ گەلەك ژ بابەتێ شایستەیێن دارایی مەزنترە».

پسپۆرەكێ ئابۆری دبێژیت: كێشەیێن د ناڤبەرا هەردو حوكمەتێن هەرێما كوردستانێ و ئیراقێ ب لادانا عەقلییەتا ناڤەندیبوونێ دێ هێنە چارەسەركرن.
د. ئەرشەد تاها، پسپۆری ئابۆری گۆت» هەكە ئەو سیاسەتا نوكە بەغدا بەرامبەر هەولێرێ ئەنجام ددەت، ب دووماهی نەهێت، ئەستەمە كێشەیێن هەلاویستی بهێنە چارەسەركرن».
د. ئەرشەد گۆت ژی» دادگەها بلند یا فیدرال ل ئیراقێ وەكو پارێزگەهەك مامەلێ ل گەل هەرێما كوردستانێ دكەت، هەكە وەزارەتا داراییا ئیراقێ ب شێوەیەكێ راستەوخوە مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ بەلاڤ بكەت، كو بەرۆڤاژی دستوورییە، هیچ رامانەك بۆ قەوارەیێ دستووریێ هەرێما كوردستانێ نامینیت».
ب دیتنا ئەوی بسپۆری ئابۆری» بەلاڤكرنا مووچەیێن فەرمانبەرێن هەرێما كوردستانێ ب شێوەیەكێ راستەوخوە ژ ئالیێ وەزارەتا داراییا ئیراقێ ڤە، بەرۆڤاژی هزر و فەلسەفەیا فیدرالیەتێیە».
گۆت ژی» د دەمێ بۆریدا هەرێما كوردستانێ نیشاندا هەكە دەلیڤە بۆ بهێتە دان، دشێت پێشڤەبرنا ئابۆری و ژیارا ئابۆری دروست بكەت».
خویاكر ژی» بەرپرسێن ئیراقێ دخوازن ب تمامی هەرێما كرودستانێ ئابلۆقە بدەن و هەموو دەستهەلاتێن دارایی و ئابۆری ژێ وەربگرن و د ئەنجامدا قەوارەیێ دستووریێ هەرێما كوردستانێ ب هەلوەشینن».

زنار تۆڤی:

ئەندامەكێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان دیار كر: بریارە ل چەند رۆژێن بهێت قانوونا پلەبەندی و خانەنشینییێ ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ بۆ حەشدا شەعبی بهێتە دەركرن و د دووڤدا دێ چەكدارێن حەشدێ هێنە خانەنشینكرن و ئەڤی بابەتی گەلەك ئاریشە تێدا یێن هەین، حەشدا شەعبی وەكو شێوازێ لەشكرێ پاسدارێن ئیرانێیە، هەروەسا سیستەمێ وێ نیڤ سەربازییە.
د. سەباح سوبحی، ئەندامێ جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی زێدەتر بۆ رۆژنامەیا (ئەڤرۆ) گۆت» ل سالا 2023 ێ هەژمارا چەكدارێن حەشدا شەعبی 95% ێ زێدە بوویە، ژ 122 هزار كەسان بووینە نێزیكی 240 هزار كەسان، چونكی دامەزراندن یا بەردەوامە و پلەبەندییا فەرمانبەریێ تێدا نینە و سازییەكا سەربخوەیە و مووچەیەكێ زەبەلاح بۆ هاتییە دیاركرن».
د. سەباح سوبحی دیاركر ژی» سالح فەیاز كونترۆلا دەستەیا حەشدا شەعبی دكەت و سەرۆكێ وێ دەستەیێ یە د هەمان دەمدا شیعەیان 183 پەرلەمانتار ل جڤاتا نوونەرێن ئیراقێیێن هەین و دشێن هەموو قانوونان دەرباز بكەن و د نوكە دا ئەوان هەموو سازییێن گرنگ یێن ئیراقێ كونترۆل كرینە».
ناڤهاتی گۆت ژی» ئەو پارەیێ بۆ حەشدا شەعبی هاتییە تەرخانكرن، 3.7 ترلیۆن دینارن كو 3.4 یێ وی پارەیی بۆ مووچەیێ ئەوانە و یێ دیتر ژی بۆ دابینكرنا پێدڤییێن ئەوانە و ئەو هێزە ژی سەر ب چارچۆڤەیێ هەماهەنگیێ یێ شیعی ڤەیە، هەروەسا دروستبوونا حەشدا شەعبی هەر ژ دەستپێكێ سەر ب سازییا لەشكری ل ئیراقێ نەبوویە، هەر چەندە شێوازەكێ نیڤ سەربازی وەرگرتییە، كو سەر ب وەزارەتا بەرگرییێ و فەرماندەییا گشتییا هێزێن چەكدارێن ئێراقێ ڤە نینە، بەلكو سەر ب سەرۆكێ دەستەیا حەشدا شەعبی ڤەیە، دیسا نوكە ئیراقێ 450 هزار سەرباز یێن هەین و چەكدارێن حەشدا شەعبی ژی هندی نیڤەكا لەشكرێ ئیراقێ نە».

ئەندامەكا جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان راگەهاند: دادگەها بلند یا فیدرال ل ئیراقێ دەست بۆ چەند بابەتێن ترسناك بریە، هەروەسا دبێژیت: ژ بلی پارتی دیموكراتی كوردستان هەڤدەم ئالی و كەسایەتیێن دی ژی ل ئیراقێ دبینن بڕیارێن دادگەها بلند یا فیدرال بڕیارێن سیاسی نە.
یادگار مەحموود، ئەنداما جڤاتا نوونەرێن ئیراقێ ژ فراكسیۆنا پارتی دیموكراتی كوردستان و ئەنداما لژنەیا قانوونی ل جڤاتا ناڤبری د داخۆیانییەكا رۆژنامەڤانیدا گۆت» ژبلی پارتی دیموكراتی كوردستان هەڤدەم ئالی و كەسایەتیێن دی ل ئیراقێ دبینن بڕیارێن دادگەها بلند یا فیدرال ل ئیراقێ د سیاسینە و بەرۆڤاژی دستووری نە».
یادگار مەحموود ئاماژە ب ئەوێ چەندێ ژی كر» دادكەها بلند یا فیدرال د بڕیارێن خوە دا دیموكراسی و ئازادی ل بەرچاڤ وەرنەگرتییە».
هەروەسا سەرنج بۆ ئەوێ چەندێ ژی راكێشا «ب لێنیرین بۆ دیباجەیا دستوورێ ئیراقێ، دێ رۆهن بیت كو دادگەها بلند یا فیدرال دەست بۆ چەند بابەتێن ترسناك بریە ژوان ژی پرسا مووچەیێن مووچەخۆرێن هەرێما كوردستانێ و هەلبژارتنێن پەرلەمانێ كوردستانێ».
گۆت ژی» دادگەها بلند یا فیدرال بزاڤێ دكەت دستوورێ ئیراقێ بهێتە راستڤەكرن، د دەمەكیدا دستووری ب خوە پێرابوونێن راستڤەكرنێ داناینە».

بسپۆرەکێ پەیوەندیێن نێڤدەولەتی سەبارەت ب هەلبژارتنێن باژێرڤانیان ل تورکیا دیار کر، نابیت ل باژێرێن مەزن یێن تورکیا جارەکا دی کورد پشتەڤانیێ ل بەربژارێن پارتا کۆماری بکەن، ئەو یەک د بەرژەوەندیا کوردان دا نینە و باشترە کورد خوە ژ پارتا کۆماری دوور بکەن.

د. عەبدوللا قران بسپۆرێ پەیوەندیێن نێڤدەولەتی راگەهاند، د هەلبژارتنێن بەری چارا سالان یێن باژێرڤانیان دا دەنگدەرێن هەدەپێ ل باژێرێن مەزن یێن تورکیا ب تایبەتی ژی ل ئەنقەرە و ئستەنبولێ پشتەڤانی ل بەربژارێن پارتا کۆماری کرن، لێ ئەو یەک د بەرژەوەندیا کوردان دا نەبوو و چو نەگەهشتیە کوردان، د هەلبژارتنێن هەری دووماهیێ دا ژی دیسان دەنگدەرێن هەدەپێ پشتەڤانی ل پارتا کۆماری کرن، گەلەک ژ دەنگدەرێن کورد ژ سیاسەتا هەدەپێ توورە بوون و دەنگێن خوە نەدانە وێ پارتیێ و گۆت: (ب کورتی کورد ئەڤرۆکە دخوازن ل تورکیا وان ژی سیاسەتا خوە یا جودا هەبیت، ئانکۆ پشتەڤانیکرن ژ بەربژارێن پارتا کۆماری د بەرژەوەندیا کوردان دا نینە، باشترە د ڤان هەلبژارتنان دا هەمان شاشیێن بەری نەهێنە دوبارە کرن، چونکی پارتا کۆماری ژی هەتا نها چو بۆ کوردان نەکریە و ژ بەر ڤێ یەکێ ژی رێژەیەکا هەری زێدە ژ کوردان ل تورکیا ژ پارتا کۆماری توورە نە).
ناڤهاتی ئەو یەک ژی دیار کر، نها پارتا دەم جهێ هەدەپێ گرتیە، هەکە پارتا دەم هەمان شاشیێن بەری نها یێن هەدەپێ دوبارە بکەت و ل باژێرێن مەزن یێن تورکیا ب تایبەتی ژی ل ئەنقەرە و ئستەنبولێ پشتەڤانیێ ل بەربژارێن پارتا کۆماری بکەت ئەو یەک دێ ئەنجامێن خوە یێن گەلەک خراب بۆ کوردان هەبن، دبیت ٥ سالان بابەتێ چارەسەرکرنا پرسا کوردی ل تورکیا گیرۆ بیت، ئەو یەک ژی دێ زیانەکا خوە یا گەلەک مەزن بۆ تورکیا و ب تایبەتی ژی بۆ کوردان هەبیت، ڤێجا باشترە پارتا دەم سەرەدەریەکا راست ل گەل هەلبژارتنێن نها ل تورکیا بکەت.
بسپۆرێ پەیوەندیێن نێڤدەولەتی ئەو یەک ژی دیار کر، هەکە ئاکپارتی وەکو هێزا ئێکێ و بهێز د ڤان هەلبژارتنان دا دەرکەڤیت دبیت دەست ب قۆناغەکا نوو یا چارەسەرکرنا پرسا کوردی بکەت، لێ هەکە پارتا دەم وەکو هەدەپێ شاشیێن چەند سالێن بۆری دوبارە بکەت ئەو یەک دێ کاریگەریەکا خوە یا خراب ل هەلوەست و سیاسەتا ئاکپارتیێ ژی کەت، ڤێجا باشترە بەرپرسێن پارتا دەم بەرهەڤیان بۆ هەر پێشهاتەکێ بکەن.
د. عەبدوللا قران د دووماهیا ئاخڤتنا خوە دا ئەو یەک ژی دیار، تورکیا د رەوشەکا تایبەت دایە و دبیت گەلەک گوهۆڕینێن نەچاڤەرێکری ژی ل تورکیا روو بدەن، ڤێجا باشترە هەم پارتا دەم و هەم ژی هێزێن دی یێن کوردی خوە بۆ هەر گوهۆڕینەکێ و هەر پێشهاتەکێ ل تورکیا بەرهەڤ بکەن.

website security
WP Facebook Auto Publish Powered By : XYZScripts.com