كینه هه‌ولێرێ دكه‌نه ئارمانج؟
ئه‌حمه‌د عار ئامێدى
هه‌ر ژ ده‌مێ رۆخیانا رژێما پێشین ل 2003 و هه‌تا نها هه‌رێم و كورد دهێنه دانان وه‌كو پارچه‌ك ژ ئیراقا فیدرال، د ڤى ده‌مى دا چه‌ندین كابینه هاتنه پێكئینان، هه‌رێم وه‌كو فاكته‌ره‌كێ گرنگ و سه‌ره‌كى د پێكئینانا ڤان حوكمه‌تان دا دهێته هه‌ژمارتن، و دبیته كلیلا ڤه‌كرنا ئاریشه‌یێن وان، ئه‌ڤێ ئێكێ ژى دوژمن به‌رییا دۆستى دانپێدانێ پێ دكه‌ن، هه‌رێم خیڤه‌ته‌كا گشتى یا مه‌زنه بۆ گشت مۆزاییكا ئیراقى و بێ جوداكرن د ناڤبه‌ر چو تائیفه و نه‌ته‌وه‌یان دا. ئیراقا فیدرال هه‌رده‌م د ناڤ قه‌یرانێن سیاسى ناڤخوه‌یى و ده‌ره‌كى را ده‌رباز دبیت، د ناڤ هه‌ر قه‌یرانه‌كێ ژى دا دێ هه‌رێم بیته ئارمانج ل گه‌ل باره‌گایێن ئه‌مریكیان یان هێزێن هه‌ڤپه‌یمانان ل باژارێن هه‌رێمێ، بۆ زانین حوكمه‌تا ئیراقێ رێكه‌فتن و په‌یمان و هه‌ماهه‌نگی د ناڤبه‌را هه‌ڤدو دا هه‌نه ل گه‌ل هێزێن ئه‌مریكى یان هێزێن هه‌ڤپه‌یمانان، ژبه‌ر هه‌بوونا وان ب ره‌نگه‌گێ قانوونى ل سه‌ر ئه‌ردێ ئیراقا فیدرال، به‌لێ ده‌مێ قه‌یرانه‌كا سیاسى دهێته رویدان هنده‌ك میلیشیات هه‌ولێرێ ب بهانه‌كا بێ بنما بۆ خوه دكه‌نه ئارمانج ، بهانه ژى زۆرن و نه ژ دویر و نه ژ نێزیك راستیه‌ك بۆ هه‌یه، وه‌كو هه‌بوونا باره‌گایێن ئیسرائیلى ل سه‌ر ئه‌ردێ هه‌رێمێ، دبێژم گه‌ر خه‌مساریه‌ك ژ لایێ حوكمه‌تا ئیراقێ ڤه هه‌مبه‌رى میلیشیاتێن سه‌ر ب ئیرانێ ڤه هه‌بیت، بێگومان خه‌مساریه‌ك و كێماسیه‌ك ژ لایێ حوكمه‌تا ئیراقێ ڤه هه‌یه همبه‌رى ڤان گرۆپێن سه‌ر ب ئیرانێ و ئه‌جینده‌ێن ده‌ره‌كى یێن حزبى یێن نه ساخ ڤه.
د هه‌ر هێرشه‌كا وێرانكار دا ل دژى هه‌رێمێ، دێ هنده‌ك رێنما ژ لایێ سه‌ركرده‌یێ گشتى یێ حوكمه‌تا فیدرال ڤه ده‌ركه‌ڤن ب رێیا سه‌ركرده‌یا ئۆپه‌راسیۆنیِن هه‌ڤپشكێن ئیراقى، كو دێ لیژنه‌یێن لێكۆلینێ ل سه‌ر ڤێ هێرشێ هێنه پێكئینان و ئه‌و لایه‌نێ هێرش كرى، هه‌ما وه‌ك رۆتینه‌كا سیاسى یه حوكمه‌تا ئیراقێ بۆ خوه كریه په‌نا بێى مفایه‌كێ سیاسى بۆ هه‌یبه‌تا هه‌رێمێ بده‌ستڤه‌بینیت!. بۆ زانین ئه‌م هه‌ست دكه‌ین و دزانین كو هنده‌ك حوكمه‌ت هه‌نه و نه‌ك ئێك حوكمه‌ت هه‌یه كۆنترۆلێ ل سه‌ر سیاسه‌تا ئیراقێ دكه‌ت ژ لایێ حوكمه‌ته‌كێ د نیڤا حوكمه‌ته‌كا دى دا برێڤه‌دبه‌ت، مه‌ره‌ما من ژى میلیشیاتێن سه‌ر ب ئیرانێ ڤه.
به‌لێ ل ده‌سپێكێ و ژبلى ئه‌ڤ هێرشا به‌رى شه‌ڤه‌كێ كو باره‌گایێن پێشمه‌رگه‌ى داببوون، پێشمه‌رگه ژى پشكه‌كه ژ رێخستیا هێزێن ئیراقى و به‌رگریێ. چونكو مادده‌یێ 121 بڕگه‌یا 5 وه‌دبێژیت. ئه‌ڤجا چاوا وژدان به‌رییا ئه‌قلى قه‌بوول دكه‌ت كو باره‌گایێن پێشمه‌رگه‌ى ل پیرمام و هه‌ولێر ببنه ئارمانج؟ چونكو باره‌گایێ سه‌رۆك بارزانى ل وێرییه، ئه‌ڤ هێرشه د ئه‌نجام دا دێ بنه ئه‌گه‌رێ تێكدانێ و ناكۆكییان د ناڤبه‌را ناڤه‌ندێ و هه‌رێمێ دا، چونكو هێرشكرن ل سه‌ر پیرمام، هێرشكرنه بۆ سه‌ر هه‌یبه‌ت و ئێكبوونا هه‌رێمێ كو پشكه‌كه ژ ئیراقا فیدال. به‌لێ ب مخابنی ڤه یا دهێته رویدان ژلایێ گرۆپان ڤه كو ره‌وشت و شه‌ره‌ف بۆ ئه‌جینده‌یان و وه‌لاتێن هه‌ڤسوى فرۆتین ل سه‌ر كسیتێ بیروباوه‌رێن خوه. بۆ ئه‌ڤان كه‌سان دبێژین هه‌كه چو مفا د هه‌بوونا هه‌وه دا نه‌بن، نه‌بنه هسترى بۆ وه‌لاتێ خوه، چونكو دیرۆك دلۆڤانیێ ب وان نابه‌ت یێن وه‌لاتێ خوه دفرشن.
تشتێ سه‌یر ئه‌وه كو گه‌له‌ك ژ ڤان هێرشان ب چه‌كێ ئیراقى دهێته كرن كو ئه‌وێ ئێكێ دیاردكه‌ت ئیراقێ چو ده‌ستهه‌لات نینن كونترۆلێ ل سه‌ر وان بكه‌ت، هه‌رچه‌نده حوكمه‌تا ئیراقێ باره‌گایێن وان دزانیت و ب سپۆنسه‌رێن وان ژى دكه‌ڤیت كو گه‌له‌ك ژ وان نوونه‌رێن خوه د ناڤا په‌رله‌مانى ژى دا هه‌نه، مینا به‌رگریا ئیسلامى و حزبوللایا ئیراقى و عه‌سائی و نوجه‌با و.. گه‌له‌كێن دیتر ..
دڤێت حوكمه‌تا ئیراقێ راده‌یه‌كى بۆ ڤان هێرشان دابنیت چونكو ژ سه‌روه‌ریا وێ كێم دكه‌ت به‌رییا یا هه‌رێمێ چونكو هه‌رێمێ سۆز دایه به‌رسڤا ڤان هێرشان بده‌ت یێن ژلایێ كه‌س و گرۆپێن ده‌رڤه‌ى قانوونێ كاردكه‌ن. نه‌خاسمه گه‌له‌ك وه‌لاتان ژى ئیدانه‌یا ڤان كریاران كریه كو ژ وان ژى هێزێن هه‌ڤپه‌یمانان و ئه‌مریكانه، وه‌زاره‌تا ده‌رڤه یا فره‌نسى،..هتد. له‌وا گرنگه ئیراق بسه‌لمینیت كو ده‌سهه‌لاتا قانوونێ ل سه‌ر هه‌مى تشتان دایه.
و/ ئه‌ڤرۆ
