338 جێمك ل 2017 ل دھۆکێ ژ دایكبووینە
ئهڤرۆنيوز:
نوشدارهكا تايبهتمهندا ژن و زارۆبوونێ دیارکر کو کچێن ل ژیەکێ درەنگ شوو دکەن زووتر جێمک ل دەف پەیدا دبن.
سیلاڤ بەکر یەحیا، نوشدارا تایبەتمەندا نەخوهشیێن ژن و زارۆبوونێ بۆ (نوش نيوز) گۆت” دو جۆرێن جێمکا یێن ھەین، ئەوژی یێن وەکو یەک د سەرو سیمایدا و یێن جیاواز د سەرو سیمایدا ئەڤەژی ڤەدگەریت بۆ قۆناغا (تلقیح)ێ دمالبچووکێ ژنێ دا، جۆرێ ئێکێ دەمێ د خولا ھەیڤانەدا ھێک مەزن بوو دگەل سپێرمەکا زەلامی دێ ھێک دو کەربیت ئەڤ جۆرێ جێمکا وەکی ئێکن.
جۆرێ دوێ دەمێ پتر ژ ھێکەکێ مەزن بوو دگەل دو سپێرمیت زەلامی ئەڤ جۆرێ جێمکا ب سەرو سیمای ڤە وهكو ئێك نينن.
دياركر دا کو ژن ب دوگیان بکەڤیت پێدڤیە رێژا ھێَزا مەزنبوونا ھێکێ دناڤبەرا 18 تا 22 دابیت ل دەمێ ھێکەک تنێ مەزن بوو، دێ بیتە ئێک بچووك ودەمێ دو یان پتر دێ بیتە جێمك.
ل دووڤ ئامارێن رێڤەبەریا گشتی یا ساخلەمیا پارێزگەھا دھوکێ هژمارا جێمکێن ل سالا 2017 ژدايكبووين گەھشتیە 338 جێمکان.
ل دور زێدەبوونا جێمکان ، سيلاڤێ گۆت” ھەبوونا جێمکان مەترسی یا ھەی ل سەر ژیانا دایکێ و جێمکی، لەورا نوکە ل جیھانێ ھەمیێ دەمێ زارۆی دچینن پتر ژ دو سپێرما ناکەنە د زکێ دایکێ دا، چونکى کێناسیێن زکماکی پەیدادبن و زارۆ ژ بەر دایکێ دچیت”.
دیارکر ژی، ب ھەبوونا جێمکان بەری وەختی ژان دھێنە دایکێ، زارۆ دھێتە سەر دونیایێ ئەڤەژی ئاریشەکا مەزنە چونکى( فالنجا مەژی بو پهيدا دبيت و مێشکێ وی تمام نابیت، یان بیردانکا وی دێ کێم بیت).
ل دور مەترسیا وێ ل سەر دایکێ گۆت” گەلەك ئاریشە و نەخوهشی بو پەیدادبن وەکو ئێشا دلی، جەلتە، خوین تیربوون، نەخوهشیا شەکرێ و دل رابوون و گێژاتیا دوگیانی دبیتە دوجارکی، ھەروەسا بێھنتەنگ بوون و خوینبەربوون بۆ پەیدادبیت و فشارا وێ بلند دبیت و پتر پێدڤی ب نشتەرگەریێ دبن ل دەمێ زارۆبوونێ و ژانێن وێ پترن و ھندەک دایك یێن ھەین زارۆیەك سروشتی دبیت یێ دويێ پێدڤی نشتەرگەریێ دبیت ئانکو زەحمەتا وێ دبیتە دوجارکی”.
تایبەتمەندا نەخۆشیێن ژنان و زارۆبوونێ دیارکر ژی جێمک ھەنە تووشی گەلەک ئاریشان دبن ئێک ژوانا، جێمکەك بمینيتە ساخ یێ دی بمریت، ھەکە ئەم بزانین چ کارتیکرنێ ل زارۆیێ دی ناکەت ئەم بەردەوام دووڤچوونا وی دکەین، چونکى ئەم نەشێین ئێکی ببەین و ئێك بمینيت.
گۆت ژى” ھەکە ل سێ ھەیڤێن دەستپێکێ مری، مەترسیا وێ کێمترە ژ ھەیڤێن دووماھیێ ههكه مەزانی مەترسی دێ ل سەر ژیانا دایکێ ھەبیت ھەودانا بۆ چێکەت یا ژەھراویبوونا دوگیانیێ دێ ل دەف پەیدابیت، ئەم نهچارين زارویێ ساخ و یێ مری ھەردویان ژ بەر ببەین ژبۆ پاراستنا ساخلەمیا وێ”.
خوياكر” ئەو کەسێن د خێزانێ دا جێمك ھەبن ژ لایێ دایکێ ڤە رێژا بوونا جێمکان پترە ل دەف و دیسا ئەو کچێن زوو شوو نەکەن(ئێف ئێس ئیچ) پتر دھێتە ھاڤێتن و پتری ھێکەکێ مەزن دبیت دڤی حالەتی دا دبیتە جێمك و يێن دژيهكێ مەزن دا شوو دکەن حەزدکەن زوو ب دوگیان بکەڤن ل سێ ھەیڤێن ئێکێ چارەسەریا بھێزبوونا ھێکا دخون رێژا جێمکا ل دەف وان گهلهكه، دیسان ل ھندەك جھان ل جیھانێ رێژا جێمکان پتره ژ ھندەکان وەکو وەلاتێن هندستانێ و نایجیریا”.