%60 ژ جوگرافیا سوریێ کەفتیە د دەستێ توندرەوێن ئیسلامی دا
ل گور ژێدەرێن رۆژناما “شرق الاوست” پتر ژ 70 فەسیلێن ئۆپۆزسیۆنا سووریێ یێن سەرەکی نوکە شەرێ رژێمێ دکەن و ژ وان ژی فەسیلێن توندرەو نوکە کونترۆل یا ل سەر 60% ژ جوگرافیا سووریێ کری.
ژێدەرێن د ناڤ لەشکرێ سووریێ یێ ئازاد دا دوپات دکەن کو کونترۆلکرنا وێ جوگرافیا بەرفرەھا سووریێ ژلایێ گرۆپێن توندرەو ڤە یا بوویە رێگریەکا سەرەکی بەرامبەر پلانا راھێنانا شەرڤانێن سووریێ یێن میانرەو یێن کو تورکیا سوز دایێ کو ل دەستپێکا بھارا بھێت د ناڤ ئاخا خوە دا راھێنان پێ بکەت. تورکیا وەسا ل قەلەم د دەت کو ئەڤ ھێزا میانرەو بەھرا وێ چەندێ ھەیە کو بشێت بەر سینگێ توندرەوێن سووریێ ب راوەستیت.
د چارچوڤێ پێکئینانا ھەڤپەیمانیا نێڤدەولەتی دا بۆ روی ب روی بوونا داعشێ ل سووریێ و عیراقێ، بریار ھاتبوو دان کو ئەمریکا ب ھاریکاریا تورکیا و چەند وەلاتەکێن عەرەبی راھێنانان ب لەشکرێ ئازاد یێ سووریێ بکەت، بۆ ڤێ چەندێ بریار ھاتبوو ستاندن کو راھێنان ل تورکیا و ھەروەسا ل سعوودیێ و ئوردنێ ب لەشکرێ ئازاد بھێنە کرن. لێ چاڤدێرێن رەوشا سووریێ ب دوور دبینن کو د دەمەکێ نێزیک دا لەشکرێ ئازاد یێ سووریێ و ھێزێن میانرەو بشێن کونترۆلا بارودوخێ سووریێ بکەن، ژ بەر کو رۆژ بۆ رۆژێ توندرەوێن ئیسلامی ل سووریێ یێ سنۆرێ دەستھەلاتا خوە بەرفرەھتر لێ دکەن و خەلکەکێ پتر یێ دچیتە د ناڤ رێزێن وان دا، ئەڤە ژلایەکێ و ژلایەکێ دی ڤە ژی رژێما سووریێ ب سەرۆکاتیا بشار ئەسەد ئەو ژی ب پشتەڤانیا ئیرانێ و حزبوللا یا لوبنانی یێ شیایی بەرامبەر ھەڤرکێن خوە یێن ناڤخوە و دەرڤە رابگریت و بالادەستیا گرۆپێن توندرەو یا وەکری کو میانرەێن سووریێ بەرامبەر رژێما بەشار ئەسەدی لاواز ببن.
ل دووڤ ژێدەرێن سەرکردایەتیا لەشکرێ ئازاد یێ سووریێ کو ھندەک پێشبینی بۆ ھژمارا چەکدارێن توندرەوێن سووریێ بەلاڤکریە کو ل دووڤ پێزانینێن دووماھیێ پشتی ژێکڤەبوون و ئێکگرتنا و گوھۆرینان نھا چەکدارێن گرۆپێ دەولەتا ئیسلامی ل عیراقێ و شامێ “داعش” زێدەتر ژ 20 ھزار کەسانە، ئەڤە ژی پشتی کونترۆلا داعش ل سەر دەوروبەرێن دیرەزور و نەچارکرنا شەرکەرێن ھەڤرکێن خوە کو پەیوەندیێ ب رێزێن وان بکەن، یان ژی ل دەڤەرێ دوور بکەڤن. ھەروەسا ل گۆر ئۆپۆزسیۆنا سووریێ 15 ھزار شەرکەرێن ل بن ناڤێ گرۆپێ جەبھەت ئەلنوسرە یێ گرێدای رێکخراوا قاعیدە ل سووریێ شەری دکەن.
سەرەرای ھەبوونا چەند گرۆپەکێن توندرەوێن ئیسلامی کو نوکە د ناڤ سووریێ دا شەری دکەن، ھەر دو گرۆپێن داعش و جەبھەت ئەلنوسرە ب کاریگەرترین گرۆپێن توندرەو د ناڤ سووریێ دا دھێنە نیاسین، ژ بەر کو د گەل وێ چەندێ دا کو ژمارەکا مەزن یا شەرڤانان ھەنە، ژ روویێ ماددی و چەکی ڤە ژی ژ گرۆپێن دی د جودانە و چەکێن پێشکەفتی تر د دەستێن وان دانە و یێن بووینە رێگرێن سەرەکی بەرامبەر ھیڤیێن میانرەوێن سووریێ بۆ رزگارکرنا وی وەلاتی ژ دەستێ رژێما بەعس.