ھندەک راستیێن دژوار ل دۆر فلفلێن دژوار
ئهڤرۆ:
فلفلێن دژوار ھندەک جارا شیان ھەنە گوھۆرینان دلەشێ مرۆڤی دا پەیدابکەن و ھەرسکرنێ ب ساناھی بێخن و ھندەک جارانژی مفا ھەنە بۆ دەرخستنا کێزکا ل باخچێ مالدا.
فلفلێن دژوار و کێمکرنا سەنگی:
تو دشێی مفای ل فلفلێن تیژ وەربگری و ل سەر سفرێ زێدەبکەی و مفایەکێ تایبەت ژێ ببینی بۆ کێمکرنا سەنگی، ئەڤە ل دووڤ ئەنجامێن ڤەکولینەکێ دیاربووینە کو پێکھاتێن فلفلێن دژوار رۆلەکێ سەرەکی ھەیە بۆ کریارێن ئاڤاکرنا لەشی و نەھێلانا قەلەویێ دا، ژبۆ خوشکرنا تاما خوارنێ تو دشێی ھندەک فلفلێن دژوار ل خوارنێ برەشینی بەری ھەر تشەکی بخوی.
چالاککەرە بۆ پێیان:
رەنگە تو پتریا دەمێ خوە یێ رۆژێ دەربازبکەی ب راوەستیانێ ل سەر پێن خوە، بزانە کو فلفلێن دژوار شیان ھەنە ئێشانا پێن تە کێم بکەن، ژبەرکو کەرستەک دناڤدا ھەیە دبێژنێ ( کابسیسین) ئەو کەرستە دژواریێ ددەتە فلفلان و ھاریکارە بۆ چالاککرنا خولا خویناوی د پێیان دا، ئەڤەژی ل دووڤ شیرەتێن شارەزایێ خوارنێ ( جیمس ماکیلارس) ل باژێرێ نیومەکسیکو.
بۆ ھندێ پتر مفای ژێ وەربگری بۆ پێیان تو دشێی کاچکەکێ ھنگڤینی بکەیە د سێنیەکێ دا و ١/٨ کاچکێ فلفلێن ھوورکری و دو کاچکێن بچووک یێن خوێ و کاچکەکێ خوارنێ ژ زەیتێ پێکڤە تێکھەل بکەی ھەتا وەکو ھەڤیری لێ دھێت، پاشی ھندەک ژ وی ھەڤیری بدانە ل سەر پێن خوە بۆ دەمێ دەقیقەکێ تێ بھوسە و پاشی دەقیقەکێ بھێلە و ب ئاڤا تێھن شیر بشوو، بەلێ ھەکە تە ھەستداریا پیستی ھەبیت ھشیاربی ڤێ رێکێ ب کارنەئینی و ھەکە تە ھەست ب سۆتنێ کر ل شوونا ئارامبوونێ زوو ل سەر پێن خوە رابکە.
ئارامکەرە بۆ ئێشانێن مەعیدەی
رەنگە گەلەک کەس وەسا ھزربکەن کو خوارنا فلفلێن دژوار سەربارک و تێکچوونان دمەعیدێ دا پەیدادکەت، بەلێ ڤەکولین دیاردکەن کو ب کارئینانا فلفلێن د١وار ب شێوەیەکێ رێکخستی دناڤ خوارنێ دا، نیشانێن نەھەرسکرنا خوارنێ و سۆتنا مەعیدەی و ترشاتیێ کێم دکەت، ئەڤەژی ل دووڤ ڤەکولینەکا کوڤارا (نوشداریا کوئەندامێ ھەرسکرنێ) بەلێ باشترە شیرەتان ژ نوشدارەکێ تایبەتمەند وەربگری ھەکە تە ئاریشەکا مەعیدەی ھەبیت.
کێزکا دوور دئێخن
تو دشێی کێزکا ژ باخچێ خوە یێ مال دوور بکەی، تو دزانی چاوا؟ پیچەک ژ توزکا فلفلێن دژوار ل دەروبەرێ باخچەی و ل بنکێن گیایا برەشینە و ل وی دەمی چو کێزک و تشتێن زیانبەخش نامینن، ھەکە تە بڤێت باشتر زی کاری بکەن، دو کاچکێن فلفلێن دژوار ل گەل ئاڤێ تێکھەل بکە و حەفتیێ جارەکێ برەشینە بەلێ ھەکە تو تشتێن باخچەی بۆ خوارنێ ب کاربینی باش ب ئاڤێ بشوو بەری دخووی.