114 سنێلێن دھۆکێ ژ بەر دزیێ ھاتینە گرتن
ئەڤرۆ، ئەمیر ئەترووشی:
پشتی سنێلە د گەھنە قۆناغا سنێلەیی و پێ دگەھن و د ژیانێ دگەھن، پتر ژ ھەر دەمەکێ دی چاڤ ل خۆشیا ژیانێ و پارەیە، لەو ھەموو بزاڤان دکەن ژیانا خوە خۆش بکەن و ب ھەر رێیەکا ھەبیت پارەی ب دەستخۆڤە بینن و ھەکە چو رێ نەمان و خێزانێ پارێ پێدڤی بۆ دابین نەکر و نەشیا چو کاران بکەت، دێ پەنایێ بەتە بەر دزیێ، لەوما ب تنێ د شەش ھەیڤێن ئێکێ دا ژ ئەڤ سالە 114 سنێلە ژ بەر دزیکرنێ ل دھۆکێ ھاتینە دەستەسەرکرن و 45 ژ وان ژی حوکم بووینە.
سەلیم ناڤێ بکارھاتی یێ گرتیەکێ چاکسازیا ژن و سنێلانە، بۆ ماوێ سالەکێ ژ ئالیێ دادگەھا دھۆکێ ڤە ھاتیە حوکمکرن، ھوسا بۆ دادگەھێ دیار کر بوو کو وی ژ بەر ھەژاریێ و نەبوونا پارەی بۆ پێدڤیێن ژیانا خوە یا تایبەت ب کارێ دزیێ رابوو و گۆت ژی: ھەکە ئەز شیابامە ژیانا خوە ب ئاسایی وەکو کورێن دەولەمەندا برێڤەببەم یان ژی ھەر چو نەبیت شیابام دەستێ خوە بۆ کەسێ درێژ نەکەم، من سەد سالێن دی چو دزی نەدکرن.
ئاماژە دا وێ چەندێ ژی کو ئەو ژ بەر دو کریارێن دزیێ سالەکێ حوکم بوویە و ژ بەر کو ئەو سنێلە بوویە و ژیێ وی د بن 17 سالیێ دا یە، دادگەھێ دلۆڤانی پێ بریە و دبێژیت: ب راستی ئەو کەسێن من دیتین بەری خوە دزی دکرن ھەموو ژ بەر نەبوونا پارەی بوویە و من چو سنێلێن دەولەمەند نەدیتینە دزی کربیت.
زەکی سالح موسا رێڤەبەرێ چاکسازیا ژن و سنێلان ل پارێزگەھا دھۆکێ بۆ رۆژناما ئەڤرۆ دیار کر، پتریا ئەو سنێلێن نھا د چاکسازیێ دا حوکم بووین ژ بەر دزیێ بووینە و ب تنێ د شەش مەھێن ئێکێ دا ژ ئەڤ سالە 45 سنێلە ب کریارا دزیێ ھاتینە حوکمکرن و 69 سنێلە ژی ھەر ژ پشتی مەھا شەش یا ئەڤ سالە وەرە دادگەھێ دەست ب ڤەکۆلینێ کرینە بۆ ھندێ بگەھنە راستیا دزیا وان و پشتی ھینگی یان دێ حوکم بن یان ژی دێ بێگونەە ھێنە دەرکرن و گۆت: ژ سەرجەمێ حوکمکرنا 56 سنێلێن شەش ھەیڤێن ئێکێ ژ ئەڤ سالە 45 ژ بەر دزیێ بووینە ئانکو ب تنێ 11 سنێلە ژ بەر دزیێ نەبووینە، ھەروەسا ژ سەرجەمێ دەستەسەرکرنا 257 سنێلان د شەش مەھێن ئێدی دا ٦٩ سنێلە ژێ ئەو بووینە یێن ب کریارا دزیێ ھاتینە دەستەسەرکرن و نھا چاڤەرێ دادگەھکرنێ نە.
د ماوەیێ شەش سالێن بووری دا پرۆژەیێ دادپەروەریا سنێلەیان ئەنجامدایە و تێدا چەندین تیشک ئێخستینە سەر ژیانا سنێلەیێًن تاوانبار و ئەگەرێن کرنا تاوانێ و د راپرسیا وان دا ئاشکرا بوویە، پتریا سنێلەیان ژ بەر دزیێ دھێنە دەستەسەرکرن و 5%ێ ژ بەر نێربازیێ و کارێن بێ رەوشت نھا د چاکسازیێن کوردستانێ دانە.
ل گۆرەی راپرسیەکا رێکخراوا پاو یا نەحکوومی ل ھەرێما کوردستانێ، ئێکەم تاوانا پتر سنێلە دکەن دزی یە، ل دووڤ را ھاژووتنا ترومبێلێ بێی دەستووری و پاشی نێربازی دھێت، چونکو 70%ێ ژ وان سنێلەیێن دھێنە دەستەسەرکرن ژ بەر دزیکرنێ یە و پتریا سنێلەیان ژ ھەژاری و نەبوونا چو پارەیان د دەستان دا دزیا دکەن و پتریا وان ل تاخێن ھەژار دژین، ھەروەسا ئەو تشتێن وان ددزین ب تنێ بۆ خۆشکرنا ژیانێ بوویە، وەکو موبایل، لاپتوپ، کارتێن موبایلان و ئەتاری و کوتر و پایسکل و چو جۆرە دزیەک ژ لایێ سنێلەیێن کوردستانێ ڤە نەھاتیە کرن یا مەزن بیت یان ژ 100 ھزار دیناران پتر بیت.
تێدا ھاتیە ژی کو پتریا دزیێن د شەش سالێن بووری دا ژ لایێ سنێلەیان ڤە ھاتینە کرن ب شەڤ بوویە و پتریا وان دزینا موبایلان بوویە. ھەروەسا ئاشکرا بوویە کو د ماوەیێ بووری دا ئێک سنێلەیێ دەولەمەند ل سەر تاوانا دزیێ ل کوردستانێ نەھاتیە دەستەسەرکرن، ب تنێ سنێلەیێن دزی کرین د ھەژارن و دایک و بابان دانپێدان کریە کو ژ ھەژاریێ زارۆیێن وان دزی کرینە.
خویاژی بوویە کو ئەو گەلەک سنێلە ھەبووینە ژ خێزانا خوە خواستیە پایسکلەکێ بۆ بکرن، بەلێ خێزانێ بۆ نەکڕیە و ل سەر ڤێ داخوازیێ سنێلە رابوویە ب دزینا پایسکلەکێ.
ل عیراقێ ھەموویێ ھەکە کەسەک د سەر ژیێ نەە سالیێ دا تاوانەک کربایە، دا ھەردو قانوونێن سزای و مەدەنی ل سەر جێبەجێ بن و ھەتا نھا ژی ھەر ھوسایە، بەلێ پەرلەمانێ کوردستانێ ئەڤ قانوونە راستڤەکر و وەکو یا عیراقێ نەھێلا و ل کوردستانێ ئەڤ ژیێ مەزنتر لێ کر و د سەر 11 سالیێ را و ھەتا 18 جێبەجێ کر و ھەکە سنێلەک د بن 11 سالیێ دا تاوانەکێ بکەت ناھێتە دەستەسەرکرن.
