خواندنه‌ك بۆ 16 ئوكتۆبه‌رێ ب چاڤه‌كێ كوردانه
موسه‌ده‌ق تۆڤی
د چه‌ند ده‌مژمێره‌كاندا مه كوردستانیان كه‌ركووك (ئه‌و كه‌ركووكا مه ب دل و قودسا كوردستانێ ناڤدكر) ژ ده‌ستدا، نه تنێ كه‌ركووك به‌لكی هه‌موو ده‌ڤه‌رێن نها داگیركریێن باشوورێ كوردستانێ و به‌ری 16 ئۆكتۆبه‌رێ د رزگاركری و ژێر ده‌سته‌لاتێ كوردستانێ مه ژ ده‌ستدان، د چه‌ند ده‌مژمێره‌كاندا ئه‌م زڤرینه‌ڤه سنوورێ ده‌ڤه‌را ئۆتونۆمیێ كارتونیێ ئادارا 1974، ئه‌و ژی كه‌تنه د مه‌ترسیێدا و هنده‌كان تلیلیێن داگیركرنا كه‌لا هه‌ولێرێ و خالا سنۆرى یا ئیبراهیم خه‌لیل لێ ددان، به‌لێ ب هیمه‌تا خوینا شه‌هیدان و قاره‌مانی و خوه‌راگریا پێشمه‌رگه‌یێن قاره‌مان و هنده‌ك سه‌ركرده‌یێن دیرۆكیێن پێشمه‌رگه‌ی دفنا له‌شكرێ داگیركه‌ر ل پردێ و مه‌خموور و سحێلا شكه‌ست و خه‌وا دوباره داگیركرنه‌ڤا ئه‌وا مایی ژ كوردستانێ بجه نه‌هات، ئه‌و له‌شكه‌ر به‌ر ب پاش و شكه‌ستی زڤریڤه ئه‌و جهێن ژێ هاتی، ب قاره‌مانی و قوربانیێن پێشمه‌رگه‌ی نه تنێ هه‌ولێرا پایته‌خت و دهۆك هاتنه‌پاراستن به‌لكی سلێمانی و كۆیێ ژی ژ داگیركرنێ هاتنه‌پاراستن.
ژ ئالیێ سیاسیڤه ده‌مێ ئالایێ كوردستانێ ژ ده‌ستێن په‌یكه‌رێ پێشمه‌رگه‌ی ل نیڤا كه‌ركووكێ ئینایه‌ده‌ر و ئالایێ عیراقێ د ده‌ستاندا كری هه‌یبه‌تا بوونا كوردی ل كه‌ركووكێ شكاند، نه‌تنێ پارتیێن ژ ئه‌نجامێ 16 ئۆكتۆبه‌رێ ژ كه‌ركووكێ ده‌ركه‌تین د ناڤا باژێریدا بێ ده‌سته‌لات مان، به‌لكی یێن ماینه د باژێریدا و پێشوازی ل دوباره داگیركرنه‌ڤا باژێری كری و یێن پاشتر ژی زڤرینه‌ڤه باژێری ئه‌و نه تنێ بێ ده‌سته‌لاتمان، به‌لكی بوونه بێ ده‌سته‌لاتێن ده‌سته‌سه‌ركری، د ئه‌نجامدا هه‌موو به‌رپرس و رێڤه‌به‌رێن كوردێن ناڤا كه‌ركووكێ ب ئه‌ندام په‌رله‌مانێن كورد و ئه‌ندامێن كوردێن جڤاتا پارێزگه‌هێڤه دگه‌ل هه‌موو پارتێن كوردیێن ناڤا كه‌ركووكێ ب چاڤێن زل یێ به‌رێ خوه دده‌نه برینێن كولێن كه‌ركووكێ، نه چ ژ ده‌ستان دهێت و نه دكارن تشته‌كی بۆ باژێری بكه‌ن تنێ هه‌كه بوێرن دێ ئاخینكا هه‌لكێشن بۆ ئه‌وا ژ ده‌ستدای.
چه‌ند رۆژكێن كێم و دێ بیرهاتنا رۆژا ره‌شا 16 ئۆكتۆبه‌را 2017 به‌رۆكا مه‌گریت، سه‌خمه‌رات به‌رژه‌وه‌ندیا گشتی و ب مه‌ره‌ما پتر راگرتنا ئه‌و نیمچه یه‌كرێزی و بهه‌ڤرا كاركرنا نها ل مه‌یدانا كارێ برێڤه‌برنا حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێدا هه‌ی ناچمه د ناڤا كووراتیا ئه‌گه‌رێن كاره‌ساتێدا، كی بوونه ئه‌گه‌ر و كی بوون ئه‌و كاره‌ساته بسه‌رێ كوردستانێ ئینای و بۆچی و ژ بۆ چ و ل دژی كێ…؟ ئه‌و كریاره ئه‌نجامدا، به‌لێ ب چاڤه‌كێ كوردانه دێ هه‌لسه‌نگاندنه‌كێ بۆ ئه‌نجامێن بۆیه‌رێ كه‌م، به‌راهیێ دێ پرسیاركه‌م كی ژێ مفادار بوو و كی زیانڤێكه‌تی..؟ كی د بۆیه‌رێدا شكه‌ست و كی سه‌ركه‌ت؟ د به‌رسڤێدا بێ دودلی دێ بێژم زیانڤێكه‌تی و شكه‌ستی تنێ كورد بوون و كوردستانی.. د بنیاتدا هیچ ئالییه‌كێ كوردستانی مفادار و سه‌ركه‌تی نه‌بوو..!! ئه‌گه‌ر مفاداره‌ك یان سه‌ركه‌تییه‌ك هه‌بیت تنێ داگیركه‌رێن كوردستانێ بوون!!.
مه گۆت ئه‌گه‌ر سه‌ركه‌تیه‌ك هه‌بیت تنێ داگیركه‌رێن كوردستانێ نه.. ئه‌ڤه راستیا ئه‌نجامێن بۆیه‌را 16 ئۆكتۆبه‌رێ یه، ئه‌و داگیركه‌ر ب درێژییا دیرۆكا سه‌دسالێن چوویی د چ مژاره‌كێدا د یه‌كگرتی نه‌بوونه تنێ د دژایه‌تییا مافێن ره‌وایێن خه‌لكێ كوردستانێدا د یه‌كگرتی بوونه و دێ مینن یه‌كگرتی، وان داگیركه‌ران د ده‌سپێكا رۆژێن به‌رهه‌ڤییان بۆ ریفراندۆما 25 ئیلۆنا 2017ێ به‌رهه‌ڤیێن خوه‌كرن بۆ دژایه‌تییا ریفراندۆمێ، فشارێن خوه‌یێن سیاسی و ئابووری ل ناڤه‌ندێن جیهانی و ده‌وله‌تێن خوه‌دی بریار دانه‌كاری، پشته‌ڤانییه‌كا سیاسی بۆ خوه دابینكر، لێ هه‌موو پشته‌ڤانیا سیاسیا ناڤده‌وله‌تی ل گه‌ل وان و شیانێن وان یێن له‌شكری و ئابووری و سیاسی تێرا هندێ نه‌بوون به‌رسنگێ پێلا ملیۆنیان خه‌لكێ كوردستانێ بۆ سه‌ربه‌خوه‌ییێ و ئه‌نجامدانا ریفراندۆمێ بگرن، له‌وما وه‌ك هه‌موو جاران په‌نا بره به‌ر ئه‌و درزا د ناڤ مالا كوردیدا هه‌ی و مفا ژێ وه‌رگرت، ئه‌و درزا كه‌سه‌كێ هوشمه‌ند باوه‌ر نه دكر ئه‌و درز ببیته ده‌رگه‌هه‌كێ مه‌زن و د وی ده‌رگه‌هیرا داگیركه‌ر ب ژووركه‌ڤن و نیڤا كوردستانا رزگاركری سه‌رژنوو داگیركه‌نه‌ڤه، داگیركه‌ران سه‌ركه‌تن ده‌ستڤه ئینا، لێ سه‌ركه‌تنا وان د وێ درزێرا بوو یا د به‌رۆكا ناڤمالا كوردیدا دروستبووی نه د به‌رۆكا شه‌ری و به‌رخوه‌دانێدا دروستبووی، نه پێشمه‌رگه شكه‌ست و به‌رۆكا شه‌ری به‌ردا، به‌لێ سیاستمه‌دارێن كالفام ل به‌رۆكێن پشتێ د ناڤا ڤیلایێن پێشوازیێ ل شاندێن پیلانگێر و دژه‌كورداندا پشتا پێشمه‌رگه‌ی شكاند و ئه‌و درز ڤه‌كر و كره ده‌رگه‌هه‌ك بۆ سه‌ر ژنوو داگیركرنه‌ڤا كوردستانێ، داویێ دێ پرسیاره‌ك هێته‌پێش ئه‌رێ ئه‌وێن ئه‌و درزه ڤه‌كری چ گه‌هشتێ و چ مفا وه‌رگرت..؟ ئه‌ز دبێژم وێ پرسیارێ ژ وان بخوه بكه‌ی ئه‌و ژی نزانن دێ چ به‌رسڤێ ده‌ن.. چنكو یێ مفادار ژ 16 ئۆكتۆبه‌رێ تنێ داگیركه‌ر بوون و شكه‌ستی و زیانڤێكه‌تی هه‌موو كورد و كوردستانێ بوون. ل داوییا داویێ ژی دێ بێژم گه‌لۆ كاره‌ساتا 16 ئۆكتۆبه‌رێ و ئه‌نجامێن وێ دێ بنه ده‌رسه‌ك مفایه‌كی ژێ وه‌رگرین و جاره‌كا دی ب ده‌ستێن خوه ده‌رگه‌هێ ل به‌ر داگیركه‌ران ڤه‌نه‌كه‌ین!.
