ل شه‌رێ داعشێ ئه‌م بتنێنه
په‌یدابوونا داعشێ بڤێ له‌زگینیێ ل سه‌ر ده‌پێ شانۆیا سیاسی و ڤه‌گرتنا روبه‌ره‌كێ به‌رفرهه ژ ئاخا سوریا و عێراقێ ژ ڤاله‌هیێ نه‌هاتیه به‌لكو به‌رهه‌مێ كولتۆرێ ڤێ ده‌ڤه‌رێ یه ژبلی پشته‌ڤانیا چه‌ند وه‌ڵاتێن ده‌ڤه‌رێ(وه‌ك سعودیا، قه‌ته‌ر و ده‌وله‌تێن كه‌نداڤا عه‌ره‌بی و توركیا ژی ب ره‌نگه‌كێ نه راسته‌وخۆ) بۆ به‌رسینگ گرتنا باڵا ده‌ستبوونا ئیرانێ و كوروپه كرنا رۆلێ وێ ل ده‌ڤه‌رێ. ئه‌ڤ وه‌ڵاتێن پشته‌ڤانیا داعشێ كرین و هه‌تا نوكه ژی دبنڤه بنڤه كارئاسانیێ بۆ دكه‌ن و سه‌ره‌كانیا كۆمه‌ك و هاریكاریێ ژێ هشك ناكه‌ن، دڤیا سه‌ربۆر ژ وه‌لاتێن رۆژئاڤا و ب تایبه‌ت ئه‌مریكا گرتبان ده‌ما پشته‌ڤانی ل ئه‌لقاعیده و ده‌سته خۆشكێن وێ كری ل شه‌رێ ئه‌فغانستانێ دژی سۆڤیتا به‌رێ(25. 12. 1979 تا 15. 2. 1989) كرین و پشتی رێكخستنێ شوێن پێ خوه دیتین ل وان زڤرین و بورجێن نیویۆرك و میترۆیێن له‌نده‌ن و مه‌درید كرنه ئارمانج و هه‌تا نوكه شه‌ر یێ به‌رده‌وامه و نێزیكترین كریارێن تیرۆرا ڤێ رێكخستنێ هێرشا ل سه‌ر گوڤارا شارل هیبدۆ ل پاریسێ(7. 1. 2015) یه. داعش ژی یا ژ بن پاخلا ئه‌لقاعیده ده‌ركه‌فتی و هه‌لگرا بیرو باوه‌رێن وێ یه و به‌لكو ژ وێ زێده‌تر كریه و هه‌موو سنوورێن ره‌وشتی به‌زاندینه و بویه گه‌فه‌كا مجد ل سه‌ر ئاسایشا ناڤده‌وله‌تی و ب تایبه‌ت ل سه‌ر هه‌رێما كوردستانێ و ئه‌زموونا وێ. بۆ نه‌هێلانا مه‌ترسیا داعشێ ل رۆژا 22. 1. 2015ێ هه‌ڤپه‌یمانیا ناڤده‌وله‌تی ب سه‌رۆكاتیا ئه‌مریكا ل له‌نده‌ن كۆمبوونه‌ك ئه‌نجامدا و تێدا ل سه‌ر چه‌وانیا به‌رسینگ گرتن و لێدانا داعشێ گه‌نگه‌شه كرن. لێ یاسه‌یر ئه‌وه چ به‌رپرسێن هه‌رێما كوردستانێ نه‌هاتنه ڤه‌خاندن ل ده‌مه‌كی كو حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هێزا یه‌كه‌مینه ل سه‌ر عه‌ردی ل دژی داعشێ دجه‌نگت و گورزێن كوژه‌ك دادوه‌شینتێ و گه‌له‌ك ده‌ڤه‌ر ژ ده‌ستێن وێ رزگار كرنه و ل لایێ دن ئانكو به‌روكێن شه‌رێ دژی داعشێ ل عێراق و سوریا ره‌نگه سستیه‌ك هه‌یه و د ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنێ دا ئه‌ڤ سستیه ره‌پ و رووت خوه دده‌ت دیاركرن و وه‌كو پێدڤی هێرشی سه‌ر هشك باوه‌ریا وان ناهێته كرن و تنێ ده‌زگه‌هێن راگه‌هاندنا هه‌رێما كوردستانێ كریار و هزرا ڤێ رێكخستنا تیرۆری تێنه شه‌رمه‌زار كرن و ب ڤی ره‌نگی دیار دبت كو ب تنێ هه‌رێما كوردستانێ شه‌رێ داعش و تیرۆرێ دكه‌ت. نه‌ڤه‌خاندنا حكومه‌تا هه‌رێمێ بۆ ڤێ كۆمبوونێ ل ڤی ده‌می دا كو هێزێن پێشمه‌رگێن كوردستانێ راڤه رووڤیا ب چه‌كدارێن داعش دكه‌ت گه‌له‌ك پرسیار و گومانا ژ به‌ستنا ڤێ كۆمبوونێ په‌یدا دكه‌ت و هه‌موو رێككه‌فتن و ل هه‌ڤ هاتنێن به‌ری نوكه دگه‌ل حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ هاتینه كرن ل سه‌ر پرسا لێدانا داعش و شه‌رێ تیرۆری ب گشتی. ل سه‌ر به‌ستنا ڤێ كۆمبوونێ و نه‌ڤه‌خاندنا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ وه‌كو لایه‌نێ سه‌ره‌كی د شه‌رێ داعشێ دا گازندا سه‌رۆكێ هه‌رێما كوردستانێ رێزدار مه‌سعود بارزانی گه‌له‌ك د جهێ خوه دایه و هێلانا هه‌رێما كوردستانێ بتنێ یه د مه‌یدانا شه‌رێ داعش و تیرۆرێ دا.
لابه‌ری 12.. .. .. .. .. . كۆمارا ل مهابادێ. . جه‌ژنا بوونا كوردان
مانشێت داخلی
هه‌ردو كۆمارێن ئازه‌ربێجان و كوردستان ل 16 10 1946 ل هه‌ڤهاتنه‌كا سه‌ربازی مۆركرن ژ هه‌شت به‌ندان پێكدهات
مه‌زلۆم دۆسكی
دامه‌زراندنا كۆمارا كوردستانێ د دیرۆكا گه‌لێ كورد جهه‌كێ تایبه‌ت هه‌یه ژ بۆ گه‌لێ كورد گه‌له‌ك بهایێن ماددی و مه‌عنه‌وی ئافراندن ژ به‌ر ڤێ ئێكێ دامه‌زراندنا كۆمارا كوردستانێ وه‌كو ژ دایكبوونا خوه دبینین و ب ڤی ره‌نگی ژی تێدگه‌هین وه‌كو جه‌ژنه‌كێ دبینین ل سه‌ر ڤی بنگه‌هی. كۆمارا دیمۆكراسیا كوردستانێ 2211946 ئێكێ (كۆمارا ئازه‌ربێجانێ) راگه‌هاندی پشتێ وێ د ده‌مه‌ك كورت ده و ل 22 11946 و ب به‌رهه‌ڤبوونا ژماره‌كا زۆرا جه‌ماوه‌ری ژ سه‌رۆك عه‌شیره‌تان و بازرگان و خه‌لكێ كاسبكار و جۆتیار و پاله و (كۆمارا ده‌مۆكراسیا كوردستانێ ) ل باژارێ مهاباد و ل مه‌یدانا چارچرا، ئه‌ڤ ئێكه ژی بوو قه‌باره‌كا سیاسی د دیرۆكا هه‌ڤچه‌رخا گه‌لێ كورد دا ده‌ركه‌ت هۆلێ پشتی كو ل 17 12 ئالایێ ئێرانێ ل سه‌ر داموده‌زگه‌هێن حوكمی ئانی خوارێ ل جهێ وی ئالایێ كوردستانێ بلندكر.
پشتی دامه‌زراندنا كۆمارا كوردستانێ و ل ده‌ستپێكا هه‌یڤا شواتێ كابینا حوكمه‌تا (كۆمارا ده‌مۆكراسیا كوردستانێ) هاته راگه‌هاندن پێكهاتا ب ڤی ره‌نگی بوو.
1- حاجی بابه شێخ سه‌رۆك وه‌زیر 2ـ سه‌یفی قازی جێگرێ سه‌رۆك وه‌زران وه‌زیری به‌رگری. 3ـ مه‌نافی كه‌ریمی جێگرێ سه‌رۆك وه‌زران وه‌زیرێ په‌روه‌ردێ و زانیاری 4 ـ محه‌مه‌د ئه‌مین موعینی وه‌زیرێ ناڤخوه 5ـ عه‌بدولره‌حمان ئیلخانی زاده وه‌زیرێ ده‌رڤه 6ـ محه‌مه‌دێ ئه‌یۆبیان وه‌زیرێ ساخله‌میێ 7ـ مه‌حموود وه‌لی زاده وه‌زیرێ چاندنێ 8ـ خه‌لیل خوسره‌وی وه‌زیرێ كار و فه‌رمان 9ـ ئه‌حمه‌دی ئیلاهی وه‌زیرێ ئابووری 10ـ مه‌لا حسینی مه‌جدی وه‌زیرێ دادێ 11ـ حاجی موسته‌فای داودی وه‌زیرێ داد 12ـ سه‌دیق حه‌یده‌ری وه‌زیری رابه‌ری 13ـ ئیسماعیل ئێلیخانی زاده وه‌زیرێ رێكوپران 14ـ كه‌ریم ئه‌حمدین وه‌زیرێ پۆسته‌و گه‌هاندن رۆزفلت به‌راورده‌كێ د ناڤبه‌را كۆمارا ئازه‌ربێجانێ و یا كوردستانێ دكه‌ت و دبێژیت ل ئازه‌ربێجانێ حوكمه‌تا ترسێ هاتبوو دامه‌زراندن، به‌لێ ل كوردستانێ تنێ ئێك حاله‌تێ كوشتنێ هه‌بوو و مرۆڤی دكاری ل جاده‌یێن مهاباد گوهداریا رادیۆیا ئه‌نقه‌ره‌و و له‌نده‌ن بكه‌ت د هه‌مان ده‌مدا سزایێ گوهداریا ڤان جۆره رادیۆیا جانێ مرۆڤان بوو. دانانا چاپخانه‌كێ ل مهابادێ و ئێك ل بۆكان ژ بۆ چاپكرنا رۆژنامه و كۆڤار و پرتووكێن كوردی ئه‌ڤه هه‌موو د وارێ ره‌وشه‌نبیری دا جهان وان خۆیایه. حوكمه‌تا ئیرانێ ل ته‌مووزا سالا 1946 ب فه‌رمی قازی مه‌حه‌مه‌د بۆ ته‌هرانێ دعوه‌ت داخوازكر ژ بۆ كو زندی دیالۆكێ ل سه‌ر ره‌وشا هه‌رێمێ بكه‌ن و رازی بكه‌ن ب وێ ئێكێ كو هه‌ڤكاریا خوه د گه‌ل رۆسیا راوه‌ستینیت و هاریكاریا ئازه‌ربێجانێ نه‌كه‌ن و هنده‌ك سۆزێن سه‌خته بده‌نێ. ل سه‌ر ڤێ ئێكێ ئێك ژ رۆژنامه‌یێن ئیرانی دنڤیسیت و بێژیت (ئوتومبێلا ژماره 28 د ناڤ ته‌هراندا د زڤری و ئالایه‌كێ بچووكێ كوردی ب سێ ره‌نگان كه‌سك و سپی و سۆر و د ناڤه‌راستێ دا رۆژه‌كێ ل سه‌ر نڤیسی یه ده‌وله‌تی جمهۆری كوردستان) هه‌ردو كۆمار ئازه‌ربێجان و كوردستان ل 16 10 1946 ل هه‌ڤهاتنه‌كا سه‌ربازی مۆركر ئه‌ڤه‌ژی به‌ندێن وێنه: 1 ـ دروستكرنا له‌شكره‌كێ ئازه‌ری كوردی كو جهێ وی ته‌برێز بیت 2ـ هنارتنا له‌شكرێ نیزامیێ ئازه‌ربێجانی بۆ ناڤا سه‌قز ل كوردستانێ و هنارتنا له‌شكرێ نه‌یێ نیزامی ئازه‌ربێجانی بۆ كوردستانێ یان بۆ ئازه‌ربێجانێ ئه‌گه‌ر پێدڤی به 3ـ دانانا جه‌نه‌رال عه‌زیمی ئازه‌ربێجانی بۆ سه‌رۆكێ گشتی ل ناڤا سه‌قز و سه‌رده‌شت ل كوردستانێ و (هۆلا ساسۆر هه‌وشار) ل ئازه‌ربێجانێ 4 ـ دانانا مه‌لا موسته‌فا بارزانی ب سه‌رۆكێ گشتی كوردی ئازه‌ری ل هه‌رێما سه‌قز 5 ـ ل هه‌رێما هه‌وشار ئازه‌ربێجانی دێ ل ژێر چاڤدێریا محه‌مه‌د سه‌یفی قازی دا بیت. 6 پێشه‌وا قازی محه‌مه‌د دێ سه‌رۆكێ هه‌رێ بلند بیت ل سه‌ر هێزێن كوردی ئازه‌ری به‌س شیره‌تكار ل گه‌ل جه‌نه‌رال عه‌زیمی دا 7ـ جه‌عفه‌ر پێشوه‌ری دێ سه‌رۆكێ هه‌ره بلند بیت ل ئازه‌ربێجانێ به‌س راوێژ ل گه‌ل مه‌لا موسته‌فا بارزانی و سه‌یفی قازی. 8 ـ هێزا كوردی هه‌ر هاریكاریه‌كا دن ڤیا ئازه‌ربێجان ده‌ست بۆ درێژكه‌ت.
