چاڤدێره‌كێ سیاسی:توركیا نها نه‌شێت ل گه‌ل شامێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت
چاڤدێره‌كێ سیاسی یێ باكورێ كوردستانێ راگه‌هاند كو توركیا دڤێت هه‌لوه‌ستێ خوه ل هه‌مبه‌ر شامێ نه‌رم بكه‌ت لێ د ره‌وشا نها دا توركیا نه‌شێت ل گه‌ل شامێ ب فه‌رمی ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت چونكی گه‌له‌ك فاكته‌ر هه‌نه دێ بنه گه‌ف ل سه‌ر توركیا.
دیدار، هۆشه‌نگ تاجر:
ئیبراهیم گوچلوو چاڤدێرێ سیاسی یێ باكورێ كوردستانێ د دیداره‌كا تایبه‌ت دا بۆ ئه‌ڤرۆ دیار كر كو ئه‌گه‌رێ گوهۆرینێن مه‌زن ل سووریێ هه‌نه، راسته رۆسیا داخواز ژ توركیا دكه‌ت كو ل گه‌ل شامێ ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت، لێ د ره‌وشا نها دا توركیا نه‌شێت كاره‌كێ وه‌سا بكه‌ت، چونكی یا ئێكێ هه‌موو هێزێن ئۆپۆزسیۆنا سووریێ یێن كو ده‌مه‌كه توركیا پشته‌ڤانیێ ل وان دكه‌ت دێ ل دژی توركیا ده‌ركه‌ڤن و خالا دی ژی ئه‌و یه‌ك دێ بیته ئه‌گه‌رێ هندێ كو د ناڤ توركیا دا ژی ده‌نگێن ئاكپارتیێ گه‌له‌ك كێم ببن، چونكی توركیا ب سالانه دبێژیت ئه‌و ل دژی زۆرداریا به‌شاری هاریكاریا هێزێن ئۆپۆزسیۆنێ دكه‌ت و ژ به‌ر هندێ ژی نها د به‌رژه‌وه‌ندیا توركیا دا نینه كو ل گه‌ل به‌شاری ده‌ست ب دانوستاندنان بكه‌ت و گۆت: (لێ ئه‌و یه‌ك رامانا هندێ ژی ناده‌ت كو چو په‌یوه‌ندی د ناڤبه‌را توركیا و سووریێ دا نینن، ژ خوه ئه‌ردۆغانی ب ره‌نگه‌كێ ئاشكرا دیار كر د ناڤبه‌را هه‌ر دو ده‌زگه‌هێن هه‌والگیریێ یێن توركیا و سووریێ دا دانوستاندن هه‌نه، ئه‌ز دشێم بێژم كو ده‌مه‌كه توركیا هه‌لوه‌ستێ خوه ل هه‌مبه‌ر شامێ نه‌رم كریه، چونكی توركیا نها گه‌له‌ك ته‌نگاڤه و پێدڤی رۆسیا یه، د هه‌مان ده‌می دا رۆسیا ژی دڤێت ب رێیا توركیا هنده‌ك خوه ژ كارتێكرنا سزایێن ئابووری قورتال بكه‌ت، ژ به‌ر هندێ ژی ئاسایی یه كو رۆسیا بزاڤا هندێ بكه‌ت په‌یوه‌ندیێن توركیا و شامێ ئاسایی ببن، لێ ئه‌و یه‌ك د به‌رژوه‌ندیا ئه‌ردۆغانی دا نینه).
ناڤهاتی ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو توركیا دزانیت نها شام وه‌سا بهێز نینه كو بشێت حوكمێ ل سووریێ بكه‌ت، هه‌كه ده‌ستهه‌لاتا به‌شاری یا بهێز كه‌ڤیت و بشێت جاره‌كا دی حوكمێ ل هه‌موو سووریێ بكه‌ت ئه‌ز باوه‌رم دێ توركیا ژ وان ده‌ڤه‌ران ده‌ركه‌ڤیت كو به‌ری نها داگیر كریه، لێ نها تشته‌ك وه‌سا نینه و ره‌وشا سووریێ ژی گه‌له‌ك ئالۆزه، هه‌تا ره‌وش وه‌سا یا ئالۆز بیت توركیا ژی به‌رهه‌ڤ نینه ژ عه‌فرینێ و ده‌ڤه‌رێن دی یێن سووریێ ده‌ركه‌ڤیت و گۆت: (توركیا ب هه‌موو ره‌نگه‌كێ دڤێت ده‌ست ب ئۆپه‌راسیۆنه‌كا نوو ل رۆژئاڤایێ كوردستانێ بكه‌ت، لێ رۆسیا و ئیران ب چو ره‌نگه‌كێ رازی نینن، چونكی ل سووریێ گه‌له‌ك گوهۆرین دروست بووینه و د به‌رژه‌وه‌ندیا رۆسیا و ئیرانێ دا نینه كو توركیا كاره‌ك وه‌سا بكه‌ت، لێ د هه‌مان ده‌می دا ل هه‌مبه‌ر ئێرشێن ڤێ دووماهیێ یێن توركیا ژی بێده‌نگن، چونكی ده‌مه‌كه توركیا ب رێیا درۆنان ئێرشی هێزێن یه‌په‌گێ دكه‌ت لێ رۆسیا و ئیرانێ بێده‌نگن، ئه‌و یه‌ك ژی نیشا دده‌ت كو رۆسیا و ئیران رازی نه كو هێزێن سووریا دیموكرات و یه‌په‌گه لاواز ببن لێ رازی نینن توركیا پشكه‌كا دی ژ ئاخا سووریێ و رۆژئاڤایێ كوردستانێ داگیر بكه‌ت).
ناڤهاتی د دووماهیا ئاخڤتنا خوه دا ئه‌و یه‌ك ژی دیار كر كو هه‌تا ئه‌ردۆغان و ئاكپارتی ل توركیا ل سه‌ر ده‌ستهه‌لاتێ بن توركیا ل گه‌ل شامێ په‌یوه‌ندیێن خوه ئاسایی ناكه‌ت، لێ هه‌كه گوهۆرین ل ده‌ستهه‌لاتێ روو بده‌ن وی ده‌می دڤێت ئه‌م پێشبینیا گه‌له‌ك گوهۆرینان د سیاسه‌تا ده‌رڤه یا توركیا دا بكه‌ین و گۆت: (چونكی نها ئۆپۆزسیۆنا توركیا گه‌له‌ك بهێزه و ئه‌ردۆغان ژی دزانیت هه‌كه هه‌تا ساله‌كا دی هنده‌ك تشتێن وه‌سا نه‌كه‌ت كو كارتێكرنا خوه ل رایا گشتی یا توركیا بكه‌ت دێ وی ده‌می ره‌وشا وی گه‌له‌ك خراب بیت، چونكی دڤێت ژبیر نه‌كه‌ین كو نها د ناڤ توركیا دا وه‌كو جاران خه‌لك پشته‌ڤانیێ ل ئاكپارتیێ ناكه‌ن، ره‌وشا ئابووری ژی گه‌له‌ك خرابه، ئه‌ردۆغان هه‌رده‌م دبێژیت به‌شار ئه‌سه‌د تاوانباره و خه‌لكێ سڤیل دكوژیت و هه‌كه نها ل گه‌ل به‌شاری دانوستاندنان بكه‌ت ئه‌و یه‌ك دێ بیته ئه‌گه‌رێ لاوازبوونا پێگه‌هێ وی د ناڤ توركیا دا، ژ به‌ر هندێ ژی ئه‌ز باوه‌ر ناكه‌م د ده‌مێ ده‌ستهه‌لاتا خوه دا ئه‌ردۆغان ل گه‌ل شامێ ده‌ست ب دانوستاندندنان بكه‌ت، لێ ره‌نگه ب نهێنی گه‌له‌ك تشت بهێنه كرن كو د سیاسه‌تێ دا ئه‌و یه‌ك تشته‌ك ئاسایی یه).
ئیران و رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی
هۆشه‌نگ تاجر
پشتی چه‌ندین گه‌رێن دانوستاندنان و ناكۆكیان و داخۆیانیێن توند د ناڤبه‌را ئیرانێ و به‌رپرسێن وه‌لاتێن ئۆرۆپا و ئه‌مریكا دا هه‌ری دووماهیێ وه‌زاره‌تا ده‌رڤه یا ئیرانێ راگه‌هاند كو وان پێشنیازا دووماهیێ یا ئێكه‌تیا ئۆرۆپا بۆ رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی ل گه‌ل ئه‌مریكا قه‌بوول كرینه.
بۆچی ئیران به‌رهه‌ڤه پێشنیازا وه‌لاتێن ئێكه‌تیا ئۆرۆپا قه‌بوول بكه‌ت د ده‌مه‌كێ دا كو هه‌ر رۆژ رێبه‌رێ شوره‌شا ئیسلامی یا ئیرانێ داخۆیانیێن توند ل دژی رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی ل گه‌ل ئه‌مریكا دده‌ت، نها ره‌وشا ئابووری یا ئیرانێ گه‌له‌ك خرابه، كه‌رب و كینا وه‌لاتیان ل دژی سیسته‌می رۆژ ب رۆژێ زێده‌تر لێ دهێت و به‌رپرسێن ئیرانێ ژی باش دزانن كو دڤێت تشته‌كێ بكه‌ن دا بشێن كارتێكرنێ ل هه‌ستێ وه‌لاتیان بكه‌ن و كێم ژی بیت هنده‌كێ ره‌وشا ئابووری باش بكه‌ن، ژ به‌ر هندێ ژی نها ئیران رازیه ل هه‌مبه‌ر راكرنا پشكه‌ك ژ سزایێن ئابووری ئه‌و ژی چالاكیێن خوه یێن ئه‌تۆمی سنۆردار بكه‌ت.
به‌ری نها ئیرانێ دو مه‌رجێن سه‌ره‌كی هه‌بوون بۆ رێككه‌فتنا ل گه‌ل ئه‌مریكا، ئێك ژ مه‌رجێن سه‌ره‌كی یێ ئیرانێ ژی ده‌رخستنا سوپایێ پاسداران ژ لیستا تیرۆرێ بوو، لێ سه‌رۆكێ ئه‌مریكا و به‌رپرسێن وی وه‌لاتی چه‌ندین جاران دیار كرن كو ئه‌و به‌رهه‌ڤ نینن تشته‌كێ وه‌سا بكه‌ن، ئیران ژی هه‌تا دووماهیێ یا رژد بوو لێ دیاره نها ره‌وشا ناڤخوه‌یی وه‌سا خراب لێ هاتیه كو ئیرانێ بابه‌تێ ده‌رخستنا سوپایێ پاسداران ژ لیستا تیرۆرێ دایه ره‌خه‌كێ و د خه‌ما هندێ یه دا بشێت پشكه‌ك ژ سزایێن ئابووری بده‌ته راكرن.
لێ ئه‌ز ب چو ره‌نگه‌كێ باوه‌ر ناكه‌م كو رێككه‌فتنا ڤێجارێ یا د ناڤبه‌را ئیرانێ و ئه‌مریكا دا وه‌كو یا سالا ٢٠١٥ بیت، چونكی وی ده‌می ئیرانێ شیا مفایه‌كا باش ژ رێككه‌فتنا ئه‌تۆمی وه‌ربگریت و پاره‌یه‌ك باش ژی كه‌فته ده‌ستێ ئیرانێ و به‌رپرسێن وی ده‌می یێن ئیرانێ ژی شیان ب رێیا وی پاره‌یی ئالۆزیێن گه‌له‌ك مه‌زن بۆ به‌رژه‌وه‌ندیێن ئه‌مریكا ل رۆژهه‌لاتا ناڤین ب تایبه‌تی ژی ل ئیراقێ دروست بكه‌ن، ڤێجارێ ئه‌مریكی شاشیه‌ك وه‌سا ناكه‌ن و دێ ب مه‌رج سزایێن ئابووری راكه‌ن، ئانكۆ ب كورتی ڤێجارێ ئه‌مریكا ژی باش دزانیت كو ئیران نه‌چاره پڕانیا داخوازیێن وێ قه‌بوول بكه‌ت.
