تام و خۆشی یا دژیانا پێشمەرگایەتیێ دا من دیتی چو جاران وێ ژبیرناكـەم
دیدار، سالار محەمەد دۆسكی:
فەهیم عەبدوللا حەمو، پێشمەرگەیێ شۆرەشا گولانا پێشكەفتن خواز ئەو ژی گۆت: ل ناڤەراستا سالێن شێستان دەست ب خواندنا زمانێ كوردی ل هندەك قوتابخانان هاتەكرن و ئەڤە بۆ هاریكار و پێنگاڤەكا باش كو ل گەل دەسپێكرنا بەیانا 11ی ئادارێ سەقایەكێ خوشێ نەتەوەیی بهێتە دروستكرن بۆ ئەڤێ خواندنێ و ل گەل گوهورین و روودانێن وی دەمی دبەرهەڤ بوون، ل سالا 1975ێ گەهشتینە ژیێ سنێلەیی و ئێدی پتر مە هەست ب بەرپرسایەتیێ كر یا ل سەر ملێن خوە مە كر و مە هەست ب وێ چەندێ كر كو ب بلنداهی یەكا چەند بلند ب عەردی كەفتینە، ئەوا سالا هێشتا هەمی قوتابخانە نە كوردی بوون و بتنێ چەند قوتابخانەك نەبن وی دەمی ل قوتابخانێن مە بزاڤەكا مەزن یا نشتیمانی و پرۆگرام كری دهاتەكرن و هەر چ نەبا مە (10) سرۆدێن نشتیمانی ژبەربوون، ل سالا خواندنێ یا 1974-1975 گەهشتینە قوناغا دووێ ناڤنجی وی دەمی ئەم ل ناڤنجی یا ئاشتی بووین وی دەمی ئەم هەر دو قوناغێن خواندنێ (ئێكێ و دووێ) هاتینە جوداكرن و خواندنگەها برایەتی بوومە وێ سالێ هاتەڤەكرن و ئاڤاهیێ قوتابخانێ ل جهێ ئاڤاهیێ كەڤنێ پەیمانگەها هونەرێن جوان ل نێزیك ئوتێلا لومانان بوو و پشتی بورینا دو سالان بۆ ئاڤاهیێ قوتابخانا گارە هاتینە ڤەگوهاستن ل تاخێ شێلێ و ناڤنجی یا (بەكر) ل گەل مە دا بوو، ل قوناغا چارێ ئامادەیی چووینە ئاڤاهیێ خوەیێ نوو كو نوكە ئاڤاهیێ قوتابخانا (ئالا)یە ل پشت ئوتێلا (سولاڤ) یا نوكە و بەردەوام بووین و هەمی هەلكەفت و بیرەوەری یا ئەو سروود دهاتنە گۆتن ئەوێن مە ژ بەركرین و ئەڤە بۆ كەلتورەك و بەردەوام جەماوەرێ ئێكەتیا نڤیسەرێن كورد و هەر فیستەڤالەكا هوزان خواندنێ با یان سمینارەك با یان هەر بزاڤ و چالاكیەكا ئەدەبی و هونەری با تەماشەكر و بینەر 80% قوتابیێن ئامادەیا برایەتی بووینە و وێ چالاكیێ رەنگ و تامەكا جودا هەبوویە.
فەهیم عەبدوللا حەمو ئەو ژی گۆت: قوتابیێن خواندنا كوردی و نەخاسمە دوواناوەندی یا برایەتی و ناڤنجی یا هەوكاری پلا دووێ وی دەمی ئەو ژ مە بچووكتر بوون و هژمارەكا قوتابیێن چالاك وێرەك هەبووینە وەك (سەربەست سندوری، صەباح گەرماڤی، فەرسەت حاجی، رزگار كێستەی و گەلەكێن دی رەنگە ناڤ ل بیرامن نەبن) داخازا لێبورینێ دكەم و ئەم ژ ناڤنجیێ بووینە دواناوەندی و هەوكاری هەر ما ناڤنجی وی دەمی ب جلكێن نورمال چووینە قوتابخانێ و جلكێن فەرمی بووینە و بتنێ بۆ هەلكەفت و سەیرانا مە جلكێن كوردی دكرنە بەرخوە.
فەهیم عەبدوللا حەمو ئەو ژی گۆت: مامۆستایێن مە ل وی سەر دەمی فەزلەكێ مەزن ل سەر مە هەبوو 90% ژ مامۆستایێن مە روحا كوردینیێ هەبوو و هەژمارەكا باش یا مامۆستایێن مە كادرێن ئێكەتیا قوتابیان بووینە و كادرێن هەرە باش و چالاك بووینە، ئێكێ وەك (محەمەد ئەمین كوڤلی) ژ كادر و سەركردێن ئێكەتیا قوتابیێن كوردستانێ بوو و مامۆستایێ مە بوو، (فاروق ئاكرەیی) مامۆستایێ مەبوو و ل سەر دەمێ شۆرەشا ئیلۆنا مەزن ئەندامێ لقێ ئێكا خەباتكەر بوویە، مامۆستایەكا ئافرەت مە هەبوو خەلكا كەركووكێ بوو مخابن ناڤێ وێ نەمایە ل بیرا من ئەوێ شێرە ژنێ دگۆتنا وانا كوردیێ دا گەرماتیەكا مەزن یا كوردینیێ دا هەمی قوتابیان، مامۆستایێن مینا مامۆستا (عەبدولكەریم فندی، رەشید فندی، مەجید دهۆكی، ئەلەمان، محەمەد صالح زێباری، صەدیق شەرو، محەمەد صەدیق، محەمەد ئەمین عەبو، واركێس، مستەفا ئاكرەیی) و گەلەك مامۆستایێن دی ژی، رۆلەكێ و كارتێكرنەكا ئێكجار مەزن هەبووینە، رەنگە هندەك ناڤ نەهێنە بیرا من رۆلەكێ مەزن هەبوو و پشتی ئەم كەفتینە دناڤا رێكخستنێن پارتی دیموكراتی كوردستانێ و چونكە ئەو ژ مە مەزنتر بوون و شارەزاتر بوون هەر دەم شیرەت و ئاموژگاریێن هشیاربوونێ ل مە دكرن وی دەمی گەنج بووین و خوین گەرم بووین و ئەڤان مامۆستا هەر دەم شیرەت ل مەدكرن و رێكا دروست نیشا مەدا و هەردەم بزاڤێن وا ئەو بووینە ئەم ژ مەترسیێن دەست هەلاتێ بهێنە پاراستن، وی سەردەمی دامودەزگەهێن حوكمەتا بەعس گەلەك دژایەتی یا مەدكر و دژایەتی یا وا ل ئاستەكی بوو و گەلەك جاران شەرێ دەرونی ل گەل مە دكر، بیرا من دهێت و پشتی كەفتینە دناڤا رێكخستنێن ناڤخویی دا و سالەكێ تاقیكرنێن نیڤا سالێ بوو و فشارەكا مەزن كەفتە سەر مە و ئەم نەشیاین بچینە تاقیكرنان، ئەگەر نوكە ژی لێ زڤرینەكێ ل تۆمارێن ئەوا سالا بكەن دێ بینن ئەم ئەوا رۆژا نەهاتینە تاقیكرنێ وی دەمی مە سەركێشیا گەلەك بزاڤا دكر و ئەم دناڤا رێكخستنێ دا بووینە و بۆ پاراستنا گیانێ خوە ئەم ئەوان رۆژا نەچووینە قوتابخانێ و گەلەك جاران ب رێكا چوونا شاندەكێ وەرزشی ب ناڤێ دهۆكێ چووین و مە پشكداری هندەك چالاكیێن وەرزشی دا دكر و گەلەك جاران ب رێكا دەستیردانەكێ بوویە، وی دەمی چاڤێ هەمی خەلكێ دهۆكێ ل خواندنگەها برایەتی بوویە و هەتا نوكە خواندنگەها برایەتی مافێ خوە نەوەرگرتیە، ئەو خەبات و هەڤركی و بەرخودانا كری برایەتی وەك كەلهەكا كوردایەتیێ بوو و پەیمانگەها پێگەهاندنا كادرێن كوردایەتیێ بوو و هەتا نوكە مافێ وێ ب دورستی نەهاتیەدان و مافێ وێ ئەو بوویە نامەكا دكتورایێ یان نامەكا ماستەرێ ل سەر هاتبا چێكرن ، هندەك جاران ل هامشان بەحسێ بابەتێن وێ دهێتەكرن بەلێ هەتا نوكە نەگەهشتیە وی ئاستی كو برایەتی چەند كارتێكرنا خوە هەبوویە ل سەر باژێرێ دهۆكێ.
فەهیم عەبدوللا حەمو هێشتا گۆت: دەمێ من پەیوەندی ب شۆرەشێ كری هەر ژ زاخۆ بگرە و هەتا دگەهیتە بارەگایێ مەكتەبا سیاسی یا پارتی دیموكراتی كوردستان بارەگا من نەدیت ئەگەر كادارەك یان دوو كادرێن دوواناوەندی یا برایەتی تێدا نەبن و هەر بارەگایێ تو چووبایێ دابینی هندەك قوتابی ژ كادرێن ئامادەیا برایەتی بووینە و بارەگا من نەدیت ئەگەر هێڤێنێ برایەتی تێدا نەبیت پێشمەرگەنە یان كادرەكێ چالاك و دیارە و دا مافێ ناڤنجی یا (هەوكاری) ژی نەهێتە بەرزەكی ئەوژی رۆلەكێ كاریگەر هەبوو و ب هەمان شێوە و پلا سیێ (ئامادەیا پیشەسازی) دهات و ئەو ژی هەر دەم هەفكار و پشتەڤانێن بزاڤ و چالاكیێن برایەتی بووینە و نەخاسمە هەلكەفتێن نشتیمانی.
فەهیم عەبدوللا حەمو، بەحسێ بیرهاتنەكا نشتیمانی كر پشتی نسكۆیا سالا 1975ێ و گۆت: ل نەوروزا سالا 1977ێ ل گورەپانا بنگەهێ لاوێن دهۆكێ بەرامبەر سوپرماركێتا (مازی) یا نوكە ئاهەنگەك هاتەكرن، بیرا من دهێت چەند هونەرمەندێن كورد تێدا دپشكداربوون وەك (تەحسین تاها، فوئاد ئەحمەد) سەقایەكێ بارانی بوو و ئەڤان دەلیڤان گەرماتیەكا كوردینیێ بۆ قوتابیێن برایەتی دروست بوو و پشتی ئاهەنگ ب دووماهی هاتی، ئەڤ قوتابیە كەفتنە سەر جادا و دروشمێن كوردایەتیێ گۆتن و تابلویا مەیا برایەتی د دەستێ قوتابیان دا بوو و دناڤا خرڤەبوونێ دا قوتابی چوون و هەر كەسەكێ ئەو تابلۆیا ئامادەیا برایەتی دیت هەر زووی دهاتە دناڤا خرڤەبوونێ و دروشمێن كوردایەتیێ ب دەنگەكێ بلند دگۆتن و ئێدی گەهشتە وی ئاستی و ئەو خرڤەبوون ژ بنگەهێ لاوێن دهۆكێ دەست پێكر هەتا گەهشتیە نێزیكی دەرمانخانا (سەعد) وی دەمی ئەو دووماهی یا بازاری بوو و ترۆمبێلێن ئەمنێ كەفتنە دناڤا خرڤەبوونێ و هەمی بزاڤكرن ئەو خرڤەبوون بهێـتە بژالەكرن و بەلاڤەكرن وێ چالاكیێ دەنگڤەدانەكا مەزن ل دهۆكێ هەبوو، دیسا جارەكێ گەشتەك بۆ قوتابیێن قوتابخانێ هاتە ئەنجامدان بۆ گەلیێ (زەنتە) ل دەڤەرا ئاكرێ وی دەمی 90% كچ و كورێن ئامادەیێ جل و بەرگێن كوردی كرنە بەرخوە و هەمی یا خوە خەملان ب جلكێن كوردی و كالك و گورە و چوخكو و سرۆدێن نشتیمانی و هوسا مرۆڤی هزر دكر تویێ دناڤا هێزەكا مەزن یا پێشمەرگەی دا و هەر چ نەمابوو ئاریشەك بۆ قوتابیان ل ئاكرێ دروست بیت ل گەل هندەك سیخورێن حوكمەتا بەعس.
