زیندووكرنا مرییان
موسه‌ده‌ق تۆڤى
ژ زارده‌ڤێ ره‌وشه‌نبیر و خه‌باتكه‌رێ كورد ئاپێ ئوسمان سه‌برى (1905 –1993) هاتییه ڤه‌گۆهاستن كو دبێژیت: ملله‌تێن زیندۆ مریێن خوه زیندۆ دكه‌نه‌ڤه، به‌لێ ملله‌تێن پاشڤه‌ماى زیندۆیێن خوه ژێر ئاخدكه‌ن. ڤه‌كۆله‌ره‌ك ده‌مێ سه‌ره‌دا‌نا هه‌ڤژینا خه‌باتكارێ كورد د. نووره‌دین زازا (1919 – 7 چریا ئێكێ 1988) دكه‌ت دبێژیت: وێ خانمێ گه‌له‌ك گازنده ژ وێ سه‌ره‌ده‌رییا نه هه‌ژى و جهێ شه‌رمه‌زاریێ كرن یا كوردان دگه‌ل هه‌ڤژینێ وێ دكر..! د به‌رسڤێدا چ د ده‌ستێن مندا نه‌بوو بێژمێ تنێ من گۆت: ملله‌تێن پاشڤه‌ماى سه‌نگا كه‌سایه‌تى و دلسۆز و خه‌باتكارێن خوه هندى د ژیانێدا بن نزانن، به‌لێ پشتى مرنا وان هه‌ست ب په‌شیمانیێ دكه‌ن..
د. نوره‌دین زازا د دو سالێن داویێ یێن ژیێ خوه‌دا ژ ئه‌نجامێ نه‌خۆشییا په‌نجه‌شیرێ یا سنگێ وى گرتى، ناچاربوو هه‌وارا خوه ببه‌ته به‌ر هنده‌ك كه‌سێن كوردپه‌روه‌ر كو هاریكارییا وى بكه‌ن د كرینا ده‌رمانا و پێدڤییێن چاره‌سه‌ریێ دا، وان ژى ل دووڤ شیانێن خوه‌یێن به‌رته‌نگ هنده‌ك هاریكارییا وى كرن، به‌لێ گه‌له‌ك پێڤه‌نه‌چوو په‌نجه شێرێ داوی ب ته‌مه‌نێ وی ئینا.. ئه‌ڤه د ده‌مه‌كیدا بوو كو گه‌له‌ك ژ سه‌ركرده و مه‌زنێن بزاڤا كوردى و كوردستانى ژ نێزیكڤه ئاگادارى ره‌وشا وى بوون، به‌لێ ب مخابنیڤه خوه ب سه‌ر ره‌وشا دژاوارا وى نه‌مریڤه نه‌بر.
یا مه ئاماژه پێكرى نموونه‌ك بوو ژ ده‌هان نموونه‌یێن سه‌رده‌مێن به‌رى سالێن نۆتان ژ سه‌د سالییا بیستێ، دبیت هنده‌ك مهانه‌كێ بۆ ره‌وشا وى سه‌رده‌مى ببینن و پاكانه‌كێ بۆ بكه‌ن. گه‌لۆ د سه‌رده‌مێ مه یێ نهادا چ ل هه‌رێما كوردستانێ كو ئه‌م خوه‌دى ده‌سته‌لات و شیانین، چ ل ده‌رڤه‌ى هه‌رێمێ كو گه‌له‌ك كورد خوه‌دی شیان و سامانن، مه چ كریه و مه چ سه‌ره‌ده‌رى دگه‌ل كه‌سایه‌تى و دلسۆز و خه‌باتكارێن خوه كریه..؟ چاوا به‌رامبه‌رى خه‌بات و به‌رهه‌م و كارێن وان یێن خوه به‌خش ئه‌و خه‌لاتكرینه..؟ مه چ ره‌نگه سه‌ره‌ده‌رییه‌ك دگه‌ل وان كه‌سان كریه یێن ب بێ ده‌نگى و دوور ژ رۆناهییا سازیێن راگه‌هاندنێ و ریكلامێن سوشیال میدیایێ كارێن مه‌زن ئه‌نجامداین..؟ د به‌رسڤا ڤان پرسیاراندا ئه‌ز دبێژم: ب مخابنیڤه نه مه ئه‌و كه‌سه خه‌لاتكرینه و رێز لێ گرتیه به‌لكى مه هه‌ستا وان برینداركریه، گه‌له‌ك ژ وان بووینه قوربانیێن شه‌ره‌نیخا حزبایه‌تى، گه‌له‌ك د ناڤا حزبان ب خوه‌دا بووینه قوربانیێن بلۆك بلۆكانێ و ده‌سته‌ك ده‌سته‌كانى و نه‌فه‌رێن ڤێ مێزێ یێن مێزا هه. ئه‌گه‌ر ئاماژه ب كه‌سێن بێلایه‌ن و سه‌ربه‌خوه بكه‌م ئه‌ڤه ئه‌و كه‌س ب ئێكجارى د ژبیركرینه و د ره‌وشه‌كا وه‌سادا نه، نه ب هیڤیا رێزلێنان و خه‌لاتكرنێنه به‌لكى ده‌ستێ خوه‌یێ ب سه‌رێ خوه‌ڤه ناى نه‌كو چ ته‌پێن مه‌زن بهێنێ.
ب كورتى گۆتنا ئاپێ ئوسمان سه‌برى كرى د سه‌رده‌مێ بالا ده‌ستییا مه كوردان دا پتر یا جهێ خوه دگریت و وه‌ك په‌شیكه‌كێ یا به‌لاڤه دبیت و قوربانیێن وێ ژی كه‌سێن دلسۆژێن وه‌لات و ملله‌تینه. ژبیرنه‌كه‌ین ئه‌ڤا بده‌ست مه‌ڤه هاتى د هه‌ر واره‌كیدا بیت به‌رهه‌مێ وان دلسوژانه، نه به‌رهه‌مێ وان كه‌سانه یێن هاتینه سه‌رسفرا حازر یان د ده‌رگه‌هێن پشتێرا هاتینه ژوور، یا هێژ مه‌ترسیدارتر ئه‌ڤ سه‌ره‌ده‌رییه یا به‌رده‌وام بیت كه‌س ژ نفشێ نوى یێ ئاماده نابیت رێكا وان بگریته به‌ر و ب دلسۆژییا وان كار بكه‌ت.
*- مفا ژ په‌رتووكا: علی جعفر، جمعیه گلبه الكورد فی أوروبا، دار خانی للنشر و التوزیع – 2016. هاتییه‌وه‌رگرتن.
