دخواست بەرهەمێ خوە پێشكێشی كورد و كوردستانێ بكهت
ئیسماعیل بادی
هونەرمەند نیگاركێش (رزا توپال هۆلمانی)، ل سالا 2000ێ بۆ جارا ئێكێ ب سەرەدان هاتبوو كوردستانێ، ئەو بخوە هونەرمەندەكێ شێوەكاری یێ كوردە، ل ئەلمانیا بنەجهە ببوو. بەرهەمەكێ زۆرێ هونەری هەیە و دخواست كارێ خوە یێ هونهری پێشكێشی مللەتێ كورد بكەت و ل كوردستانێ كارێ وی بهێته پاراستن. هەر ژ بۆ ڤێ داخوازێ سەرەدانا كوردستانێ كربوو و چاڤ ب بەرپرسێن حكومی و حزبی كەفتبوو، هەروەسا ب دیدارا سەرۆك بارزانی شاد ببوو.
كورتیهكا ژیانا وی:
هونهرمهند رزا توپال ل سالا 1934ێ ژ دایك بوویه، خەلكێ باكۆرێ كوردستانێ یه ژ گوندێ (هۆلمان) سەر ب ئالیێ دێرسمێ یە، ل وێرێ خواندنا دهستپێكێ خواند ل سالا 1954 ژ پهیمانگهها مامۆستایان ل مهلهتیێ دهرچوو ههر ل وێرێ ب دویماهی ئینای و بوو مامۆستا. ل سالا 1954 ئێكهم پێشانگهها هونهری یا خۆ ل مهلهتیێ ڤهكر. ل سالا 1956 پشكداری د پێشانگهههكا هونهری ل ئهنقهرێ كر. ل سالا 1957 وهك مامۆستا ل بینگولێ كار كرییه.
ل سالا 1968ێ ژ توركیا دەركەفت و چوو ئەلمانیا، پهیمانگهها ئەكادیمی یا رەسمی، دەمەكی ل باژێرێ شتوگارت مابوو، ل ئەكادیمیا (میونخ) ل نك پرۆفیسۆر (رودی تریگەر) شهش سالا ل ئەكادیمیێ خواند، دبلۆم وهرگرت، ل وێرێ ژی كارێ وێنهچێكرنێ دكر.. پاشی ڤەگەریا (میونخ)ێ و بوو مامۆستایێ هونهری.
دهبارا ژیانا وی ب رهسم چێكرنێ نهدهات، لهوا چهوا ل توركیا مامۆستا بوو، ل مشهختیێ ژی جارهكا دی دهست ب دهرس گۆتنێ كر، ههروهسا ل گەلەك مۆزەخانێن ئەوروپا گەریا، فایدە ژێ كر نهمازه ژ هۆستایێن ب ناڤ و دەنگ، گەلەك تشتێ باش ژێ فێر بوو.
د بزاڤا خۆ یا هونهری دا نێزیكی (30- 40) گەلەری ڤەكرینە، ل سەر مەزنیا وێ گەلەریێ دما، كا جهێ چەند تابلۆیێن وی تێدا بەرچاڤ بكەت.
وی دگۆت (ب دیتنا وی تهڤگهرهكا مهزن یا هونهری نهبوو، كو ههمی هونهرمهندێن كورد پێكڤه گرێبدهت، ئەگەرا وێ چهندێ ژی ل سەر نهبوونا دراڤا نە، یا دویێ ژی، گەلەك ژ هەڤدوو ددویرن ئێك ل پاریسە، ئێك ژی ل رۆمایە یان ژی ل كوردستانێ یه و د كۆمەلهكا سیاسی دا یە، كارێن باش چێ دبن لێ شییان زۆر زەحمەتن).
هونهرمهند رزا توپال، گهلهك گەریا بوو، ل هەمی جهان بهردهوام كارێ نیگاركێشیێ دكر، ب قهلهمی، ئاڤی، زهیتی، ژ وان رەسمان، (2000) رەسمێن ئاڤی نه. هندهك یێ دوهنی نه، نیزیكی (2000) یێ ئاڤی نە و (3000) گرافیكن، هەموو نێزیكی (4000- 5000)ا نە.
ههروهسا گۆت كو ئهڤ بهرههمه هەموو نە ل نك وی نهمایه، هندەك هاتینه فرۆتن، هندەك هەڤالان برینە، هندەك ل ئەوروپا، فەرەنسا، ئەلمانیا، ئەمریكا نە، كو خولكێ وان كڕینە.
داخوازا وی:
ل دۆر هاتنا خۆ بۆ باشوورێ كوردستانێ، گۆت (من دخواست، خەباتەك من كری یە، حازریەك من هەیە وان وێنە یێن من چێكرین، گەلەك ئەمەك خەرج كری یە، ئەو ئەمەكێ من جیێ خۆ بگرە، جاردن ڤالا نەچە گوڕێ، وەك چار پێنج هەزار وێنەیی من گرافیك، من بۆ خاترێ هندێ هەتا نوهە زێدەتر ژ (5 – 6) هەزار مارك خەرج كرنە، ئەز دخازم ڤێ خزمەتێ بۆ كورد كوردستانێ ئامادە بكم، ئەگەر تو مومكن ژی نەبە، ئەزێ ئەمانەتێ ئالمانیا بكم).
رزایێ نڤیسهر
د وارێ نڤیسینێ دا بەرهەم هەنە، ل سەر چاند و تورەیا كوردی گەلەك كاركرییه، وەك (200) زێدەتر، (250) چیڤانۆك بۆ زارۆیان نڤیسینە. گەلەك وهرگێڕان كرینه، هندەك ل گەل خو ئینابوون، هەمی یێن زارۆكانە، وەك چیرۆكێن ئەلمانی نە ب ناڤودەنگن، وەكو نڤیسەر (بیر هەلگوش)، چیرۆكێن وی یێ بچووك، من ئەڤ وهرگێڕانه سەر زمانێ كوردیێ، یێن (هایرێ بویرگن) یێ ئەلمانی، پازدە چیرۆكێن درێژن، یێن (تاڤەرنی)ێ فرەنسی، یێن ئینگلیزی. ژبلی هەلبەستێن ئالمانی (مارتن ڤیتەر)، گەلەك چاپەمەنی نڤیسییە، ژبلی هەژمارەكا زۆر یا هەلبەستێ من بخوە هەنە، بابەتێن زانستی ل دۆر سیستەما رۆژێ، گەلەك تشت بەرهەڤ كرینە. خودانێ دو دیوانێن ههلبهستانه.
لێ مخابن هونهرمهند، ههلبهستڤان و وهرگێر (رزا توپال) ل رۆژا 9/2/2025ێ ل ئێك ژ نهخۆشخانێن ئهلمانیا وهغهرا دووماهییێ كر.
ژێدهر:
– دیدارهك مه د گهلدا كربوو، هندهك ل رۆژناما (برایهتی ئهدهب و ههنهر) بهلاڤكربوو، پشكهك ژی ل گۆڤارا هونهر ژماره (26). سالا 2000ێ.
– مالپهرێ فێسبووكێ مامۆستا (ئەدهم شێخو) خهبهرێ وهغهركرنا هونهرمهندی.
– وێنه ژی ژ چهند مالپهران هاتینه وهرگرتن.