بهایێ مرۆڤایەتیێ .. بكارئینانا هەژاران بۆ خۆناڤداركرنێ ل سەر سۆشیال مەدیایێ
لەیلا ئسكەندەر
سەردەمەك هەبوو دلۆڤانی كریارەكا ژ دل بوو – ب بێدەنگی و دلسۆزی و بەبێ بەرامبەر یان پاداشتەكێ دهاتە كرن. لێ ئەڤرۆ و ل سەردەمێ سۆشیال میدیایێ، تەنێ بوویە زارڤەكرن و ئەكتەریەك. خەلكەكێ هەژار، كێم ئەندامێن دەروونی و نەخۆش- ئەو كەسێن كو پێدڤیە ب كەرامەت سەرەدەری ل گەل بهێتە كرن، ئەرێ هنگ نابینن یێن بووینە ئالاڤەك بۆ خۆ دیاركرنێ؟. زۆمێن كامێرەیا وەكو سێبەرێ ل دویڤ دا دهێن و دچن، دەردەسەری و ئازار و بێزاریێن وان وێنەدكەن، هەكە بۆ هاریكاریكرنێ ژی بیت و دەستێ وان بێتە گرتن ژی باشە، لێ بەلكو بۆ لایك و شەیر و هندەك ئامانجێن دی ژێ ددیارن.
سەدەقەكرنە یان ئەكتەری و رویمەتی یە؟
خێرخوازی و هاریكاریكرنا كەسێن پێدڤی دڤێت كارەكێ مرۆڤی بێت، نەك كارێ بانگەشەكرنێ و تەرویجكرنێ بیت. بەلێ رۆژانە ئەم یێن دبینین خەلك یێن خوارنێ و كەلوپەلان ل سەر هەژاران دا پارڤەدكەن، پارەی دكەنە د دەستێن سوئالكەران دا، یان هاریكاریكرنا نەخۆشان دكەن، ئەڤ هەموو كارێن هەنێ ل دەمەكی دا باش های ژێ هەنە كو كەسەك یێ ئەوێ چڕكەیێ وان وێنەدكەت. بۆچی؟ دا كو بكارن ب شێوەكێ ئۆنلاین بەلاڤ بكەن و نیشا جیهانێ بدەن كا چەند د دلۆڤانن؟ دبینم كو ئەڤە بەخشندەیی نینە، بەلكو خۆ شانازكرنەكە و ب دیتنا من دڤێت ئەڤ خەلكە هەست ب شەرمەكێ بكەن، چونكو ئەگەر دلۆڤانی و میهرەبانیێ پێدڤی ب بینەر و جەماوەرەكی هەبیت، ئەو ب هیچ شێوەیەك دلۆڤانی نینە.
ئەرێ ئەو خێرخوازێن پاك یێن جاران یێن ل هیڤیا چو تشتیەكێ بەرامبەر هاریكاریا خەلكی دكرن كیڤە چوون؟
كانێ ئەو مەردینیا ب تەوازوع؟ ئەو سەردەمەك بوو باب و باپریێن مە نیشا مە دا بوون كو خێر ب شێوەكێ نهێنی بهێتە كرن، كو دەستی چەپێ نەزانیت دەستێ ڕاستێ چ دبەخشیت. بەلێ پا نها، وە دیارە كو دلۆڤانیێ چو واتایا خۆ نینە گەر ڤیدیۆیەكا دەستكاریكری و كۆمێنتارەكا نموونەیی د گەلدا نەبیت.
ئەكتەریا سیاسی و دلۆڤانیبرنەكا ساختە
یا ڤێ خراپتر هندەك كەسێن سیاسەتمەدار چ ئیراقێ و چ ل هەرێمێ و ل دەڤەرێ هەمیێ ژی ئەوێن خۆ ب سیاسەتزان ددەنە دیاركرن، بەلێ هەژاران بۆ خۆ دكەنە پەرژانەك د هەوێن خۆ یێن سیاسی و بانگەشەكرنێ دا، دێ بینی پەرلەمانتار و هندەك بەرپرس ل ئیراقێ دێ چنە د نەخۆشخانەیان ڤە و كامیرە یێن ب دویڤ وان ڤە و لڤینیێن وان وێنە دكەن یان سەرەدانا مالێن هەژاران دكەن و كەلوپەلێن ژیارێ ل سەر وان بەلاڤە دكەن و پشتراستن كو باشترین لەقتەیا وێنەگرتنێ یا وان وێنە دكەت،ئەرێ هەكە راستە ئەڤ كریارێن وان دراست بن؛ ئەرێ ئەو پێدڤی ب ڤان تاقمێن میدیای هەبیت یێن كو مەردینیا وان دێكیۆمێنت دكەن؟!.
دڤێت ئەڤ مەردەمێرە ژی هەست ب شەرمەكێ بكەن. چونكو سەرەدانێن وان ژ بۆ هاریكاریكرنا هەژاران نینن، بەلكو بۆ ب دەستڤەئینانا دەنگێن وانە. كارێن وان ژ بۆ دلۆڤانیبرنێ نینن، بەلكو بۆ ئاڤاكرن و سەپاندنا وێنەیێ خۆ یێ گشتی یە. ئەو كەسێ نەخۆش یێ كو ل سەر تەختێ نەخۆشخانێ رازایی پێدڤی ب كامێرەیان نینە بۆ وێنەگرتنا سەروچاڤێن وی؛ بەلكو ئەو پێدڤی ب چاڤدێریەكا ساخلەمیا دروستە. خێزانا برسی پێدڤی ناكات وێنەیێ وان بهێتە گرتن كو یێ خوارنێ وەردگرن؛ پێدڤی ب چارەسەریەكا بەردەوام و گونجای هەیە. بەلێ پا ئەڤ هەمی تشتە بۆ وان كەسان گرنگ نینن كو مرۆڤایەتیا خۆ بۆ هندەك تشتێن دونیایێ و بهاداریێ فرۆتین.
نها ژی هەوەكو ئەڤ شانۆگەری و سێركە نكاریت زێدەتر یا بەلنگاز و خەمگینتر بیت، هندەك پەرلەمانتاران ل ناڤا بازاران دا دگەرن؛ حەز دكەن بهیێنە دیتن كو یێن «سەرەدیێ ل گەل خەلكی دكەن».ئەرێ ما بها و زیرەكییا وان هندە یا كێمە كو پێدڤی ب بینەرەكێ سادە هەبیت بۆ هندیێ هەبوونا خۆ بسەلمینن؟ ئەرێ ئەو وەسا هزر دكەن كو هەمبێزكرنا دەستكرد و گرنژینەكا ساختە و چەند پەیڤەكێن ڤالا یێن هاندانێ و سەرگەرمكرنێ دێ بیتە هۆیێ ئەوێ چەندێ خەلك دەردەرسەریێن خۆ ژبیر بكەن؟ ئەڤە نە پەیوەندیكرنە ب خەلكی، ژ بەركو ئیستغلالكرنا وانە.
دونیا گەهشتیە كیڤە؟
دڤێت ژخۆ بپرسین: ئەو چ باجەیە ئەڤ خەلكێ بەلنگاز ل بەرامبەر مرۆڤایەتیا خۆ دای؟ ئەرێ ئەڤە هەژی هندێ یە كو بۆ چەند هەزار لایكەكان بیت؟ ئەرێ مەزاختیا پێگوهۆرینا وژدانا وان چەند ل سەر راوەستیایە؟
دلۆڤاتیا ڕاستەقینە بێدەنگی یە. مەردینییا ڕاستەقینە ئەو مرۆڤ بۆ خۆ نەكەت بۆ یێ بەرامبەر بێ بەرامبەر بكەت. رێڤەبرنا ڕاستەقینە پێدڤی ب بینەر و جەماوەری نینە. ئەگەر ئەم ل سەر ئەڤێ ڕێكێ بەردەوام ببین ـ كو مرۆڤایەتی تێدا بهێتە فرۆتن و دلۆڤانی تەنها دبیتە ناڤێ براندەكێ – ئێدی ئەم یێن بەر ب جیهانەكێ ڤ دچین كو گیانێ خۆ ژ دەست دایە.
بۆ ئەو كەسێن مەردینیا خۆ تۆمار دكەن: ئێدی دەستا ژ ڤی تشتی بەردەن. هاریكاریێ بكەن چونكو ئەو حەقەكە ل سەر هەوە، نەك ژ بەر هندێ كو سەرنجێ رابكێشن.
ئەو سیاسەتڤانێن كو هەژاران دكەنە ستراتیژیەك بۆ بانگەشەیا هەلبژارتنا خۆ: شەرەمە بۆ هەوە. ئەگەر ب ڕاستی گرنگیێ پێ ددەن، دا سیستەما ڤان كاران گوهۆرن و هاری خەلكی خۆ ژی و حوكمەتا خۆ ژی كەن، نەكو دەردەسەریان بۆ خۆ وەكو باگراوەندەكی ژبۆ ئۆمێدێن خۆ بكاربینن.
بۆ ئەوان كەسیێن كو هێشتا باوەریێ ب دلۆڤانیا ڕاستەقینە دئینن: بەردەوام بن و ب بێدەنگی چاك و قەنجاتیا یا خۆ بكەن. مرۆڤایەتیا هەوە ناهێتە كڕین.
