ساخلهمیا دهروونی ل بن گهفێن تیرۆریزمێ
سهدهیا بیست و ئێكێ ب ههمی پێشكهفتن د بیاڤێن تهكنهلۆژی و زانستێ دا، دیسا سهدهیا سهرهلدانان چهندهها قهیرانێن ئابووری و سۆسیۆلۆژی ژی بوویه. مهترسیا زێدهبوونا ژمارا ئاكنجیێن جیهانێ و ههمی خهم و خهیالێن پێڤهگرێدای، ههر ژ كێمبوونا ژێدهرێن ژیانێ و دگهلدا ژی پیسبوونا ژینگههێ كێم نهبوون ههڕهشێ ل بوون و مان و نهمانا مرۆڤایهتیێ بكهن، تیرۆر ژی هاته سهر و ل گهل دهستپێكا سهدهی ب كریارێن دڕندان و تووندوتیژیێ تام و چێژهكا نهخۆشتر دایه ژیانا مرۆڤاتیێ و شارستانیا وی. تیرۆر ئهو دیاردهیه یا كو چ بوهایێن مرۆڤاتیێ جهێ خوه د فهرههنگۆكا وێدا نینن. چ سنۆران نزانیت و ڕێزێ ل چ بیروباوهر و ئایین و نهتهوه و ڕێبازان ناگریت. چاخێ نوكه ژبلی ههمی بارگرانیا خوه بۆ سهرملێن مرۆڤاتیێ، ژ ئهگهرێ كارتێكرنا كریارێن تیرۆریستی ل جهێن جودا جودا یێن ڤێ جیهانێ هندێ دی بارێ مرۆڤاتیێ و شارستانا جیهانی یا گرانتر كری و بوویه سهدهمێ سهرهلدانا چهندهها قهیران و مالوێرانیان. ل سهر دهستێ ڕێكخراوێن تیرۆریستی ب مهلیۆنهها مرۆڤان یێن ژ جه و وارێن خوه دهربهدهر و ئاوارهبووین و هزاران كهس بێ سهر و شوون و بهرزهنه، ژبلی كۆش و كۆشتارا خهلكێ سیڤیل و بێگۆنههان زارۆ و ئافرهت و دانعهمران. ئهڤه ههمی بهرههمێ خۆپهرێسیێ و دهمارگیریا مێنتالی و دۆگماتیزما هزریا جهنگفرۆش و بازرگانێن جهنگ كه ژبۆ بهرژهوهندیێن تایبهت ل شوونا بهرێ ڤێ كهشتیا ئهم ههمی تێدا سویار بدهنه كهنارێن ئارام، یێ ددهته ئاقارهكێ ترسناك و ته ژی ئێش و ئازارێن سۆسیۆسایكۆلۆژی. چونكی ئهڤ كاودانێن نهخۆشێن تیرۆریزما جیهانی بوویه ئهگهرێ وێ كارتێكرنهكا نهرینی و خراب یا ل سهر كهت كهتێ تاكێن جڤاكا مرۆڤایهتیێ ههی. دوورترین مرۆڤ ژ گۆڕهپانا جهنگێ دژی تیرۆرێ ئهڤرۆ ب ڕێیا تۆڕێن ئهنترنێتێ و كهنالێن جۆراوجۆرێن ڕاگههاندنێ گۆهدار یان بینهرێ كارهسات و روودان و تراژێدیێن كوشتن و تالانكرنا گۆند و باژێڕێن كوردستانێ دبیت و چ گومان تێدا نینه دكهڤیته بن كارتێكرنا وان. بهلێ ل كوردستانێ هزاران دهربهدهر و ئاواره و جینۆساید و ئێش و ئازارێن جهستهیی و دهروونی كو بهرههمێ ڕاستهوخۆیێ تیرۆریزمێ یه. ئهرێ ئهڤ كاودانێن نهخۆش ویژدانا مرۆڤایهتیێ نهههژاندیه؟ بێگۆمان بهرسڤ ” بهلێ ” یه. بهلگه ژی ههمی ئهو هاریكارینه یێن دۆست و ههڤالێن نهتهوهیێ كورد دگههیننه مه. ههكه هندهك ژ وان بهرژهوندیێن خوه ژی ههبن بهلێ پشكهكن ژ وان یێن ب ئێش و ئازارێن نهتهوێ مه دحهسیێن. بوونا ڕاستهوخوه د ناڤ گۆڕهپانا ڤێ تراژێدیێ دا بۆ گهلهك كهس و زارۆیان ئهزموونهك تهحل و دژواره و دێ بۆ دهمهكێ دۆمدرێژ كارتێكرنهكا نهرینی ل سهر سایكۆلۆژیا وان ههبیت و چو نهبیت د بیردانكا واندا وێنهیهكێ نهخۆش ژ وان ههمی قۆربانی و كۆشتار و ڕهڤاندن و بێسهروشوونكرنا مرۆڤان ل جهم وی دوروست كهت و چ جاران ڕهش نابیت و دێ بیته پشكهك ژ پێكهاتا سایكۆلۆژیا وان و دێ ڕهنگڤهدانا خوه ل سهر بیروباوهر و بوها و ئاراستهیێن وی یێن تایبهت و جڤاكی ههبیت. بهلكو هندهك كهسان ئهڤ ئهزموونه دێ بیته پێناسهك بۆ سهرهلدانا جۆرهها ئێش و ئازار و بهلكو ژی نهساخیێن سایكۆلۆژیك و ڤێ گۆتنێ بهلگهیێن خوه یێن ههین و ئهو ژی سهرهلدانا جۆرهها پهریشانی و سترێس و خهمۆكی و خهونێن نهخۆشه ل جهم هندهك ژ وان كهسێن ب ڤان كاودانان دا دهرباز دبن ل دهڤهرا مه و جهێن دیترێن جیهانێ. ژ ڤێ ئێكێ یه ئهركێ شارستانیا مرۆڤاتیێ ب جهنگ دژی تیرۆریزمێ گرانتر دبیت، چونكی ب ڤێ چهندێ خزمهتا مرۆڤاتیێ ب گشتی دهێتهكرن و و ڕێژه و ئاستێ مهترسیێ و ههڕهشهیا تیرۆرێ بۆ سهر مرۆڤاتیێ و ئاساییشا تاكێن وێ كێمتر لێ دهێت و پشكهك ژ ساخلهمیا سایكۆلۆژیا وان دهێته مسۆگهركرن.
*بسپۆرێ سایكۆلۆژیایا پێداگۆگی/زانینگهها زاخۆ