قات و ریبات یان رێڤه‌برن و شیان!؟
هه‌ر كه‌سه‌كێ قات و ریبات لبه‌ر بن، هه‌ر ئێكسه‌ر ئه‌و بوو سه‌یدا، هه‌موو رێك لبه‌ر د ڤه‌كری نه، چ ل حكوومه‌ت، حزب، بازار و مالێ، یا ژ وانڤه كا ئه‌ڤه چ پرۆڤیسوره، كه‌س نزانیت كۆ لبن وان قات و ریباتاندا، مێشكه‌كێ خلوله و كریارێن زارۆكانه.
ل جڤاكێ مه‌دا، بگره ژ حكوومه‌ت و حزب و تا دگه‌هیته هه‌ر تاكه‌كێ جڤاكی، هه‌لسه‌نگاندن ب سه‌روبه‌ری یه و ده‌ما دبینن كه‌سه‌كێ قات و ریبات یێ لبه‌ر، ئه‌و یێ به‌ربژاره بۆ وه‌رگرتنا پۆستان، ده‌ستخۆشیان، ژ بلی جهێ رێزان ژی، لێ ژ لایێ كریار و شیانان، لبن هێلا كه‌سێن خۆدان شیاندایه.
گۆتێ برا، هشیار بی، هه‌كه خۆدان چه‌ند ستێره‌كێن ل سه‌ر ملا بی، بێ وان نه‌چیه چ جه و رێڤه‌به‌ریه‌كێ و هه‌كه كه‌سه‌كێ مه‌ده‌نی ژی بی، بێ قات و ریبات نه‌چی یه وان جهان! من ژێ پرسی، ئێ بۆچی برا؟ گۆت: ما تو نزانی ل نك مه به‌س رێز ل وان ستێر و شیر و تیرێن لسه‌ر ملان و وان قات و ریباتێن لبه‌ر به‌ژنێ دهێته گرتن. مخابن، ده‌ما هه‌لسه‌نگاندنا كه‌سان د جڤاكێ مه‌دا ب جل و به‌رگان بیت.
بۆ نموونه دوو كه‌س دچنه رێڤه‌به‌ریه‌كێ بۆ كاره‌كێ و ئێكێ قات و ریبات و یێ دی جله‌كێ ساده لبه‌ره، هوون بێژن به‌ری پولیس بزانیت كا ئه‌ڤه كی نه و چنه، دێ پولیسێ لبه‌ر ده‌رگه‌هی كێ كه‌ته د ژوورڤه!؟
تشتێ سه‌یر و جهێ حێبه‌تی و مال وێرانیێ مه دیتی، حكومه‌ت و حزبێن مه‌ژی وان كه‌سان ده‌ستنیشان دكه‌ن بۆ كاندیدێن هه‌لبژارتنان و وه‌رگرتنا پۆستان، مه‌رجه‌كێ وانا گه‌له‌ك قات و ریبات بكار ئینابن و بكار بینیت و به‌رێ وان ل وێ چه‌ندێ نینه، كا ئه‌ڤی كه‌سی چ شیان هه‌نه و چ ڤێ هه‌یه و دشێت ب شیانێن خۆ چ خزمه‌ت بكه‌ت.
نها ژی و ل ڤێ هاڤینێ، به‌رێ خۆ بده‌نه هنده‌ك ژ وان كه‌سان یێ چ د مێشكی دا نه‌بیت و نه‌شێت چ خزمه‌تان پێشكێش بكه‌ت، قات و ریباتێن خۆ نائێخیت، خولی سه‌ر ل ڤێ گه‌رمێ و ڤێ هاڤینێ، نێ تو سۆتی ل وان قات و ریباتاندا، دێ بێهنه‌كێ بگوهره، نێ خوه‌ها ته یا لبن پێین ته‌دا دچیته خوار. هه‌ر كه‌سێ ته ببینیت، دێ بێژیت دیاره باران یا دهێت. نه‌دیاره خۆ ب شه‌ڤ و ده‌ما دنڤیت ژی، هه‌ر وان قات و ریباتان لبه‌ر خۆ نه‌كه‌ت، ئه‌وژی نه‌دووره ل ده‌ڤ خێزانا خۆژی بێ قیمه‌ت ببیت، چونكۆ هه‌لسه‌نگاندنا خێزانا ویژی هه‌لسه‌نگاندنه‌كه بۆ وان قات و ریباتان و لسه‌ر بنیاتێ وان قات و ریباتان ژی یا بوویه هه‌ڤژینا وی، هه‌كه بۆ وانژی نه‌گرنگه چ دبن واندا هه‌یه.
ئه‌ڤجا هه‌كه قات و ریبات مه رێڤه ببه‌ن و ببنه نوینه‌ر و رێڤه‌به‌رێن مه، دێ هه‌ر كه‌سێ خۆدان شیان میننه لپشت ده‌رگه‌ه و دیواران، ئه‌لبه‌ت ئه‌و خزمه‌تگوزاریێن ئه‌وژی بۆ خه‌لكی بكه‌ن، دێ به‌س ب سه‌رڤه سه‌رڤه نیشانی خه‌لكی ده‌ن و رۆژا دوویێ دێ بینی هه‌لوه‌ریان و هه‌رڤتنه سه‌رئێك.
ل دوماهیێ ژی، ره‌نگه خودانێ قات و ریباتان ژی د حه‌ق بن و ده‌ما دبینن جڤاكێ مه به‌س رێزێ ل جل و به‌رگان بگریت و ئاگه‌ه ل ره‌وشت و شیان و پاقژیا كه‌سایه‌تی نه‌بیت، ئه‌وژی د حه‌قن خۆ جل و به‌رگێن خه‌وێ ژی بكه‌نه قات و ریبات.
