خواندنا عەلی وەردی بۆ داگیرکرنا ئیسلامی
ئێک ژ تێگەھێن جوان و رێکوپێک یێن ئایینێ ئیسلامێ داناین و رژدی ل سەر کری دانانا سنۆرانە، د ھەموو بیاڤاندا سنۆران پرەنسیپێن تایبەت و گران ھەنە، ئێخستینە د رەوشەکێدا بکەڤیتە ژێر سیھوانا (حلال و حرام) ی، ھەر بۆ نمۆنە دو کەسێن جۆتیار دێ عەردەکی شینکەن، دو رەزێن تری ل دووڤ شیانێن خوە دروستکەن، سنۆر د ناڤبەرا واندا دبیت ھندەک تراش بن یان بەرەک بیت کو ھەر ئێک بشێت ئاسان خوە د سەررا بھاڤێژیت، تریێ ڤی لایی بۆ یێ ئێکێ دروستە و بۆ یێ دی رەوا نینە، وەک ھەر ھزرڤانەکێ ھزرکوور و بیرتووژ جڤاکناسێ ناڤدار عەلی وەردی خواندنەکا ئاشکرا بۆ داگیرکرنێ ھەیە د چارچووڤێ بەلاڤکرنا ئایینی دا ب ھەمان بەلانسا وی (حلال و حرام) ێ ژێگۆتی، کو ب چ شێوەکێ رێ ناھێتەدان ل بن ناڤێن مژەوی و بەرژەوندیا مللەتان و ژ دل پێڤەمان وار و ئاخ و ئەردێ چ مللەتان بھێتە داگیرکرن و بەھانا رزگارکرنا وان مللەتان بکەنە رێ بۆ ب دەستڤەئینانا ڤێ ئارمانجێ، خوە ھەکە ئەو رێ ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ ژی بیت، چونکو وەردی بەری ھەر کەسەکی دزانیت چ ستەم و زۆرداری ل بن وی پەردەیی بۆ مللەتێن بندەستکری پەیدادبن، زانایێن ئایینێ ئیسلامێ ئەوێن چ وەک مێژۆ یان جڤاکناسی یان زانستێن گرێدایی جیھادێ مینا تەبەری و ئیبن کەسیر و سیۆتی و ھتد … ئەڤ مژارە ئێخستیە ھمبەر ڤەگوھاستن و دان و ستاندنێ رێدایە ئایین ل وان جھان بەلاڤ ببیت وەک ئەرکەکێ خودایی ـ ئاسمانی ب بەلاڤکرنا ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ و ڤەکرنا ئەردی کو ئەرد یێ خودێ یە و مللەت دئازادن و دگەل ڤەکرنێ ژی فیقھە زانان پرەنسیپ و بنەما داناینە و ژ وان بەرچاڤکرنا ئیسلامێ ل سەر خەلکێ وان جھـ و وەلاتان خوە ھەکە پێ رازی ژی نەبوون دێ کەڤنە ھمبەر ھندەک ئەرکێن دونیایێ وەک جزیە و خەراج و گوھدانا رێنما و سیستەمێن خودایی ل سەر ئەردی وەک بنەما بۆ بجھـ ھاتنا ئەرکێ ڤەکرن و جیھادێ.
د گۆتنەکا جوان و رێک و پێک و لێکدایدا وەردی دبێژیت “ئەو مێژۆیا مە ل قوتابخانان خواندی وەلمەکر مێژۆیا شاھان و ڤەکرنێن وان ژبەر بکەین بێی پرسیارا ھەستێن ستەملێکری یێن وان مللەتان بکەین یێن پشتی فتوحاتان دروست بوین” ئێکێ دی ل وێ باوەرێ یە کو “عەرەبان تنێ ماف یێ ھەیی ل گزیرتا عەرەبی نەتەوا خوە و وەلاتێ خوە یێ عەرەبی و خەون و پاشەرۆژا خوە ب ناڤێ ئایینێ ئیسلامێ ب دامەزرینن نەکو ل سەر ئاخا چ مللەتێن دی”. ئانکو ئایین و نەتەوە دو تشتێن ژێکجودانە، ئایین و نەخاسم ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ چ جاران بۆ ژێبرن و تێکدانا کولتوورێ چ مللەتێن دیترێن نە عەرەب کارنەکریە، برنا مالێ خەلکی و ژن و کچێن وان کارنەکریە و رێ پێنەھاتیە دان و ھەموو دەمان د شیرەتا رێبەر و خەلیفە و سەرێن دەولەتێ ڤە ل سەرکردێن لەشکری ھاتیە کرن کو ب تنێ مە مافێ بەلاڤکرنا ئایینێ خودێ ھەیە، و ئەو گاڤێن بۆ بەلاڤکرنا کولتوورێ عەرەبی و گوھۆرینا زمانێ وان مللەتان ب زمانێ عەرەبی و داگیرکاری و گوھۆرینا جیوگرافیا مللەتان ل ڤێرە و وێراھە ھاتینە ھاڤێتن گاڤێن کەسووکی بۆینە و ب چ شێوەکی رەوا نینن و دگەل بنەمایێن ئاینی ناگونجن و دەمێ بەحسێ ھۆزەکی و عەشیرگەری و نەتەوەپەرێسیێ ل جەم پێغەمبەرێ خودێ محەمەد سلاڤێن خودێ ل سەر بن ھاتیە کرن گۆت: بھێلن بھێلن ئەو یا گەنی یە، ئانکو ب تنێ ئایین و پیرۆزیا ئایینی بۆ وی گرنگ بوو نەکو پەیرەوا نەتەوی و ھۆزەکیا بەرتەنگ، عومەرێ کۆرێ خەتابی ژی تشتەکێ گرنگ د ڤی واریدا ھەیە دەمێ دبێژیت: ئەم عەرەب مللەتەکێ بێبھا و نزمبووین خودێ ئەم ب ئیسلامێ بلندکرین. ئانکو عەرەب یێ داخوازکریە پێگیریێ ب ئایینێ خودێ بکەت نەکو کولتوورێ خوە ب رێکا ئایینی ل سەر خەلک و مللەتێن دی ب سەپینیت و بۆ ژێک نیاسینا خەلکی و زمانێن وان ھەموو جیھانا ئیسلامی کرینە دوو جوین (عەرەب ـ عەجەم) ئانکو ھندەک عەرەبن و ب زمانێ عەرەبی دئاخڤن و ھندەکێن دی نە عەرەبن و زمانێن خوە ھەیە ئەو تاک و ئەو خەلک و ئەو مللەت و ئەو وەلات و ئەو زمان د پاراستی و رێزلێگرتی نە.
یا ئەڤرۆ ب ناڤێ ئایینی دھێتە کرن شاشیەکا ھەرە مەزنە گرنگە مللەتێن بۆسلمانێن نە عەرەب کو کورد پشکەکا وانە لێ بھێنەدەست و رێ نەدەن ئاخ و زمانێن وان بھێنە عەرەبکرن، مافێ عەرەبەکی نینە جھـ و وەلات و نەتەوەپەرێسیا خوە ل سەر ئاخا ئێکێ دی دانیت و شەڕی بۆ بکەت. شەرکڕن ل گەل ڤێ ھێزێ قەنجیە و مرن د رێیا وێدا پەرستنا خودێ و شەھیدبوونە، و ھۆسا دێ ھێلەکا مەزن و دیار د ناڤبەرا ئایینی و داگیرکرنێدا ھێتەدانان و ماف دێ بھێنە پاراستن و مینا جڤاکناسێ ناڤدار عەلی وەردی بۆ چوویی ئازارێن مللەتێن داگیرکری دێ بەرچاڤبن و بزاڤکرن بۆ بنبڕکرنا ڤان بزاڤان دێ کەڤیتە د قووناغا بجھئینانێدا و ل جھێ فتوحات ببنە داگیرکرن و ئازار و ستەمێ ل گەل خوە بینن دێ روویێ دروستێ وان بەرجەستە بیت یێ بۆ ھاتیە دانان کو گەھاندنا ئایینێ پیرۆزێ ئیسلامێ و پێگەھاندنا خەلکێ وان مللەت و وەلاتانە ب بنەما و تێگەھێن پاک کو دکەڤنە دخزمەت دونیا و دووماھیا ھەر تاکەکیدا ل سەر پشتا ئەردی.