شۆره‌شا 14ى تیرمه‌هێ 1958و مافێ ره‌وایێ كوردان

شۆره‌شا 14ى تیرمه‌هێ 1958و مافێ ره‌وایێ كوردان

56

شۆره‌شا 14ى تیرمه‌هێ سالا 1958 ده‌لیڤه‌كا باش و گۆنجاى بوو بۆ هیڤى ئۆمێدێن كوردان كو بهێنه‌ بجهئینان وه‌ك مافێ ره‌وا و عیراق ژى به‌ر ب دیمۆكراسیێ ڤه‌ بچیت. حوكمرانی ژ سیسته‌مێ شاهنشاهى بۆ یێ كۆمارى بهێته‌ گهۆرین. كو جهێ دلخۆشیا گه‌لێ عیراقێ بوو ب كورد و عه‌ره‌ب ڤه‌ و پێكهاتێن دى ڤه‌. و هه‌مى پێكڤه‌ بزاڤێ بكه‌ن بۆ چاره‌سه‌ریا ئاسته‌نگا و ئالۆزیێن گه‌لێ عیراقێ و چه‌سپندنا ئازادیێ و ئاشتیێ د ناڤ جڤاكێ عیراقێ دا. و مۆكومكرنا برایینا كورد و عه‌ره‌بان و ده‌ست د ناڤ ده‌ستى دابیت ل ژێر درووشمێ (ل سه‌ر كه‌ڤرێ براینیا كورد عه‌ره‌بان هه‌مى پیلان دێ هێنه‌ په‌لخاندن). له‌ورا سه‌رۆكێ ئێكێ یێ كۆمارا عیراقێ (عبدالكریم قاسم) داخواز ژ نه‌مر مسته‌فا بارزانی كر بزڤریته‌ عیراقێ، بۆ هاریكاریێ و پالبشتیا ڤێ شۆره‌شێ. هه‌ژى ئاماژێیه‌ كو بارزانیێ نه‌مر پشتى كۆمارا كوردستان هاتیه‌ هه‌لوه‌شاندن ل سه‌ر ده‌ستێ شاهن شاهیێن ئیرانێ ل 16/12/1949ێ كو دوای رۆژ بوو د ژیێ ڤێ كۆمارێ دا قه‌ستا ئێكه‌تیا سوڤیێت كربوو دگه‌ل 500 پێشمه‌رگان ل 6/10/1958ێ ل دووڤ ڤێ داخازێ زفریڤه‌ عیراقێ و ب پێشوازیه‌كا گه‌رم ژ لایێ هه‌مى ته‌خ و چینان ڤه‌ لێ هاته‌كرن و ب گه‌له‌ك درووشمێن نشتیمانى بۆ نموونه‌ وه‌ك (هه‌ربژیت كورد و عه‌ره‌ب ره‌مز نیزال) ل وى ده‌مى بارزانیێ نه‌مر شیا هنده‌ك ده‌ستكه‌فتیان بۆ ملله‌تێ كورد ده‌ستخوڤه‌ بینیت. و شیا د دستوورێ عیراقێ دا بهێته‌ چه‌سپاندن و نڤسین كو كورد و عه‌ره‌ب هه‌ڤپشكن د ڤى وه‌لاتى دا هه‌روه‌سا په‌سه‌ندكرنا یاسا كارێ رێكخراوێن پارتێن سیاسى و یێن جه‌ماوه‌رى ب شێوازه‌كێ میرى و ئاشكرا. زێده‌بارى یاسا چاكسازیا چاندنێ و نه‌هێلانا سیسته‌مێ ده‌ره‌به‌گیێ. له‌ورا باره‌گه‌هێن پارت و رێكخراوا هاتنه‌ ڤه‌كرن و ده‌ست ب بزاڤ و چالاكیێن خوه‌ كرن. لى مخابن رژێما عه‌بدولكه‌ریم قاسمى پشتى بۆرینا ماوه‌كى ل سه‌رڤێ شۆره‌شێ و هه‌بوونا ره‌گه‌زپه‌رست و شوفینیان د هه‌یكه‌لێ كۆمارێ دا ل سه‌ر سیسته‌مێ رژێمێن به‌رێ چوون به‌رانبه‌رى كوردان. و ئه‌و رێكه‌فتن و سوزێن دگه‌ل بارزانى گۆتین بۆ ملله‌تێ كور ب جه نه‌ئینان. هه‌رچه‌نده‌ گه‌له‌ك بزاڤ هاتنه‌كرن ژلایێ بارزانى و سه‌ركرده‌یا كوردى بۆ چاره‌سه‌ركرنا هه‌مى ئاریشان ب زمانێ دیالۆكێ و دانوستاندنێ و یاداشنامه‌ك بۆ سه‌رۆكاتیا كۆمارا عیراقێ ب ناڤێ ملله‌تێ كورد و پارتى دیموكراسى كوردستان ل 20/11/1961 كو ژ (15) برگان پێك دهات. لێ مخابن یا بێ ئه‌نجام بوو.
عه‌بدولكه‌ریم قاسم سه‌رۆك كۆمارێ عیراقێ ل شوینا زمانێ دیالۆكێ و ئاشتیێ هێزێن سوپایى فرێكرنه‌ كوردستانێ ب مه‌ره‌ما ژ ناڤبرنا شۆره‌شا كوردى و چ ب ده‌ستێ ملله‌تى نه‌ما ژبلى به‌رده‌وامبوونا شۆره‌شا 11 ئیلۆلێ ب سه‌رپه‌رشتیا بارزانیێ نه‌مر كو ل 11/9/1961 چریسكێن خه‌باتێ هه‌لكرن و به‌رهه‌مێ ڤێ شۆره‌شێ رێكه‌فتنا 11 ئادارێ بوو. لێ رژێما گۆر به‌گۆر رێكه‌فتنا ره‌ش یا جه‌زائیرێ دگه‌ل شاهێ ئیرانێ ل 6/3/1975 دژى كوردان مۆر كر. و جاره‌كا دى چ ب ده‌ستێ كوردان نه‌ما ب شۆره‌شه‌كا دى رابن ئه‌و ژى. شۆره‌شا گۆلانێ بوو ل 26/5/1975 تا سه‌رهه‌لدانا ئادارا سالا 1991 یا پیرۆز. ها ئه‌ڤه‌ 58 سال بۆرین ل سه‌ر وێ شوره‌شێ و 26 سال ل سه‌ر سه‌رهلدانا پیرۆز بۆرین، سوپاس بۆ خودایێ ئه‌ڤرۆ ئه‌م خودان حكوومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ نه‌ و په‌رله‌مانێ هه‌لبژارتى و جڤاتا وه‌زیران و ئه‌نجومه‌نێن پارێزگه‌هان و باژێرڤانیان و هێزا پێشمه‌رگێن قاره‌مانین.

کۆمێنتا تە