ئه‌مريكا: دڤێت توركيا جهێ خوه د شه‌رێ ل دژي داعشێ دا ديار بكه‌ت
په‌يڤدارا وه‌زاره‌تا ده‌رڤه يا ئه‌مريكا راگه‌هاند كو ئه‌و دێ د ناڤا ده‌مه‌كي نێزيك دا پلانا لێدانا داعش يه‌ك ئالي كه‌ن و بۆ ڤێ چه‌ندێ كۆمسيۆنه‌ك ئاڤا كرينه و وه‌لاتێن ئه‌ندام د (ناتۆ) دا جهێ خوه د ناڤ كۆمسيۆنێ دا دگرن و دڤێت توركيا ژي ببيته پشكه‌ك ژ ڤێ كۆمسيۆنێ و د زووترين ده‌م دا جهێ خوه د شه‌رێ ل دژي داعشێ دا يه‌ك ئالي بكه‌ت، و هه‌لويستێ نها توركيا نيشا دده‌ت ب چو ره‌نگه‌كي ناهێته قه‌بوول كرن.
ماري حرف په‌يڤدارا وه‌زاره‌تا ده‌رڤه يا ئه‌مريكا د پرێس كۆنفرانسه‌كي دا ل وه‌زاره‌تا ده‌رڤه راگه‌هاند كو په‌يوه‌ندي و هه‌ڤديتنێن وان ل گه‌ل توركيا به‌رده‌وامن ژ بۆ كو د ناڤ هه‌وپه‌يمانا ل دژي قاعيده و داعش و كۆمێن سه‌ر ب وان دا جهێ خوه بگريت و گۆت: »لێ مخابن هه‌تا نها ژي توركيا هه‌لويستێ خوه ئاشكرا نه‌كريه و به‌رسڤه‌كا ئه‌ره‌ني نه‌دايه مه و ئه‌م دخوازين د زووترين ده‌م دا جهێ خوه ديار بكه‌ت«.
ماري حرف راگه‌هاند ژي كو هه‌ڤديتنێن وان يێن ل گه‌ل مسر، ئوردن و عه‌ره‌بستانا سعووديێ د ئاسته‌كي بلند دانه و هه‌ر سێ ئاليان ژي ديار كرينه كو دێ د شه‌رێ ل دژي تيرۆرێ دا جهێ خوه بگرن و گۆت: »قاعيده و ده‌وله‌تا ئيسلاميا عيراق و شامێ بۆ هه‌موو جيهانێ مه‌ترسيێ دروست دكه‌ن و دڤێت هه‌موو ئاليێن ديمۆكراسي و ئاشتيخواز ل دژي تيرۆرێ هه‌لويستێ خوه ئاشكرا بكه‌ن و د ناڤ هه‌ڤپه‌يمانيێ دا جهێ خوه بگرن«.
په‌يڤدارا وه‌زاره‌تا ده‌رڤه يا ئه‌مريكا هه‌روه‌سا راگه‌هاند ژي كو توركيا سالا 2003 ده‌مێ شه‌رێ ئازاديا عيراقێ ژي ل گه‌ل ئه‌مريكا و هه‌ڤپه‌يامانان دا جهێ خوه نه‌گرتبوو و ئه‌و يه‌ك ببوو سه‌ده‌مێ وێ يه‌كێ كو ئه‌مريكا ده‌مه‌كي درێژ په‌يوه‌نديێن خوه ل گه‌ل توركيا سار بكه‌ت و گۆت: »بريار يا توركيايه يان دێ ل گه‌ل مه و هه‌ڤپه‌يمانێ دا جهێ خوه گريت يان ژي دێ رێيا خوه هه‌لبژێريت، لێ توركيا چ بريارێ دده‌ت بلا بده‌ت ئه‌م د پلانا خوه يا بۆ ژناڤبرنا داعش و قاعيده دا د رژدين و جيهانا مه ئێدي ژ تيرۆرێ بێزار بوويه و دڤێت تيرۆرێ ب ته‌مامي ژناڤ ببه‌ين و ئه‌ڤرۆكه جڤاكێ مرۆڤاهيێ وێ يه‌كێ ژ مه دخوازيت«.
هه‌ر د ڤێ ده‌ربارێ دا رۆژنامه‌ڤان ره‌مه‌زان ده‌مير ژ ئه‌نقه‌ره بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند كو سياسه‌تا ئه‌نقه‌ره گه‌له‌ك تاريه و ديار نينه كا دێ توركيا چ كه‌ت و نها پارتێن ل په‌رله‌مانێ توركيا ژي حوكمه‌تێ ته‌نگاڤ دكه‌ن دا برياره‌كا راست بده‌ت و پرانيا پارتێن ل په‌رله‌ماني ژي دخوازن توركيا پشكداريێ د وي شه‌ري دا بكه‌ت و گۆت: »سه‌رۆك وه‌زير ئه‌حمه‌د داوود ئوگلۆ هه‌تا نها ژي د ئاخڤتنێن خوه دا بۆ داعش نه گۆتيه تيرۆرست و وێره‌كيا ئاخڤتنێ ل دژي ڤێ رێكخستنێ نينه لێ پارتێن وه‌ك پارتا كۆماريا گه‌ل و پارتا ديمۆكراسيا گه‌لان ب دژواري حوكمه‌تێ ره‌خنه دكه‌ن و ديار دكه‌ن كو په‌يوه‌نديێن توركيا د وارێ سه‌ربازي، سياسي و ئابووري ڤه ل گه‌ل داعش هه‌يه و بريندارێن وان ل توركيا دهێنه ده‌رمانكرن و ژ ئه‌نقه‌ره خواستن كو خوه ژ وان تيرۆرستان دوور بكه‌ت، چونكو ئه‌و يه‌ك دێ وه‌سا كه‌ت كو پاشه‌رۆژا توركيا تاري بيت و يا نها توركيا دكه‌ت ياريكرنه ب ئاگري«.
ل ئاليێ دي د. دوگو ئه‌رگيل ئه‌ندامێ ناڤه‌ندا ڤه‌كۆلينێن ستراتيژي يێ توركيا ژي ديار كر كو داعش ل باژێرێن ئسته‌نبول، روحا، چه‌وليك، ئه‌ده‌نه، ئه‌نتاكيا (هه‌تاي) و مه‌رسينێ خوه ب رێكخستن دكه‌ت و ئه‌ندامان بۆ خوه كۆم دكه‌ت و ئه‌ندامێن خوه ب ره‌نگه‌كي ئازاد ژ سنۆرێن توركيا ڤه بۆ سووريێ و رۆژئاڤايێ كوردستانێ ده‌رباز دكه‌ت و گۆت: »د ده‌ربارێ هاريكاريا توركيا ل گه‌ل داعش ب سه‌دان به‌لگه د ده‌ستێ مه و هه‌موو رۆژنامه‌ڤانان دا هه‌نه و ل دووڤ هزرا من نها داعش ل ناڤ باژێرێن توركيا و باكورێ كوردستانێ ژ كۆنترۆلا حوكمه‌تێ ژي ده‌ركه‌ڤتيه و ژ ترسا ڤێ يه‌كێ نه‌شێت ل دژي وێ د ناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا ئه‌مريكا دا جه بگريت«.
ناڤهاتي هۆشداري دا حوكمه‌تا توركيا كو هه‌كه نها شه‌رێ داعش نه‌كه‌ت ره‌نگه پشتي ده‌مه‌كي دي توركيا ژي تووشي چاره‌نڤيسێ عيراقێ و سووريێ بيت چونكو توركيا ياريێ ب ئاگره‌كي گه‌له‌ك مه‌زن دكه‌ت و ئه‌مريكا و وه‌لاتێن دي يێن هه‌رێمێ وێ يه‌كێ ژ توركيا قه‌بوول ناكه‌ن و دێ بزاڤێ كه‌ن به‌رێ وي ئاگري بده‌نه توركيا و گۆت: »ژ به‌ر ڤێ يه‌كێ دڤێت نها توركيا د شه‌رێ ل دژي داعش دا هاريكاريا ئه‌مريكا بكه‌ت دا بشێت ب كێمترين زيان خوه ژ وي به‌لايێ قورتال بكه‌ت و داخۆيانيێن به‌رپرسێن ئه‌مريكا ژي نيشا دده‌ن كو ئه‌مريكا وه‌ك سالا 2003 ژ توركيا قه‌بوول ناكه‌ت و نها گه‌له‌ك به‌رپرسێن ئه‌مريكا ژي ديار دكه‌ن كو ئێدي توركيا هه‌ڤپه‌يمانێ مه نينه و ئه‌مريكا ره‌نگه ب جهێ توركيا خوه نێزيكي كوردان بكه‌ت«.
ماري حرف په‌يڤدارا وه‌زاره‌تا ده‌رڤه يا ئه‌مريكا د پرێس كۆنفرانسه‌كي دا ل وه‌زاره‌تا ده‌رڤه راگه‌هاند كو په‌يوه‌ندي و هه‌ڤديتنێن وان ل گه‌ل توركيا به‌رده‌وامن ژ بۆ كو د ناڤ هه‌وپه‌يمانا ل دژي قاعيده و داعش و كۆمێن سه‌ر ب وان دا جهێ خوه بگريت و گۆت: »لێ مخابن هه‌تا نها ژي توركيا هه‌لويستێ خوه ئاشكرا نه‌كريه و به‌رسڤه‌كا ئه‌ره‌ني نه‌دايه مه و ئه‌م دخوازين د زووترين ده‌م دا جهێ خوه ديار بكه‌ت«.
ماري حرف راگه‌هاند ژي كو هه‌ڤديتنێن وان يێن ل گه‌ل مسر، ئوردن و عه‌ره‌بستانا سعووديێ د ئاسته‌كي بلند دانه و هه‌ر سێ ئاليان ژي ديار كرينه كو دێ د شه‌رێ ل دژي تيرۆرێ دا جهێ خوه بگرن و گۆت: »قاعيده و ده‌وله‌تا ئيسلاميا عيراق و شامێ بۆ هه‌موو جيهانێ مه‌ترسيێ دروست دكه‌ن و دڤێت هه‌موو ئاليێن ديمۆكراسي و ئاشتيخواز ل دژي تيرۆرێ هه‌لويستێ خوه ئاشكرا بكه‌ن و د ناڤ هه‌ڤپه‌يمانيێ دا جهێ خوه بگرن«.
په‌يڤدارا وه‌زاره‌تا ده‌رڤه يا ئه‌مريكا هه‌روه‌سا راگه‌هاند ژي كو توركيا سالا 2003 ده‌مێ شه‌رێ ئازاديا عيراقێ ژي ل گه‌ل ئه‌مريكا و هه‌ڤپه‌يامانان دا جهێ خوه نه‌گرتبوو و ئه‌و يه‌ك ببوو سه‌ده‌مێ وێ يه‌كێ كو ئه‌مريكا ده‌مه‌كي درێژ په‌يوه‌نديێن خوه ل گه‌ل توركيا سار بكه‌ت و گۆت: »بريار يا توركيايه يان دێ ل گه‌ل مه و هه‌ڤپه‌يمانێ دا جهێ خوه گريت يان ژي دێ رێيا خوه هه‌لبژێريت، لێ توركيا چ بريارێ دده‌ت بلا بده‌ت ئه‌م د پلانا خوه يا بۆ ژناڤبرنا داعش و قاعيده دا د رژدين و جيهانا مه ئێدي ژ تيرۆرێ بێزار بوويه و دڤێت تيرۆرێ ب ته‌مامي ژناڤ ببه‌ين و ئه‌ڤرۆكه جڤاكێ مرۆڤاهيێ وێ يه‌كێ ژ مه دخوازيت«.
هه‌ر د ڤێ ده‌ربارێ دا رۆژنامه‌ڤان ره‌مه‌زان ده‌مير ژ ئه‌نقه‌ره بۆ رۆژناما ئه‌ڤرۆ راگه‌هاند كو سياسه‌تا ئه‌نقه‌ره گه‌له‌ك تاريه و ديار نينه كا دێ توركيا چ كه‌ت و نها پارتێن ل په‌رله‌مانێ توركيا ژي حوكمه‌تێ ته‌نگاڤ دكه‌ن دا برياره‌كا راست بده‌ت و پرانيا پارتێن ل په‌رله‌ماني ژي دخوازن توركيا پشكداريێ د وي شه‌ري دا بكه‌ت و گۆت: »سه‌رۆك وه‌زير ئه‌حمه‌د داوود ئوگلۆ هه‌تا نها ژي د ئاخڤتنێن خوه دا بۆ داعش نه گۆتيه تيرۆرست و وێره‌كيا ئاخڤتنێ ل دژي ڤێ رێكخستنێ نينه لێ پارتێن وه‌ك پارتا كۆماريا گه‌ل و پارتا ديمۆكراسيا گه‌لان ب دژواري حوكمه‌تێ ره‌خنه دكه‌ن و ديار دكه‌ن كو په‌يوه‌نديێن توركيا د وارێ سه‌ربازي، سياسي و ئابووري ڤه ل گه‌ل داعش هه‌يه و بريندارێن وان ل توركيا دهێنه ده‌رمانكرن و ژ ئه‌نقه‌ره خواستن كو خوه ژ وان تيرۆرستان دوور بكه‌ت، چونكو ئه‌و يه‌ك دێ وه‌سا كه‌ت كو پاشه‌رۆژا توركيا تاري بيت و يا نها توركيا دكه‌ت ياريكرنه ب ئاگري«.
ل ئاليێ دي د. دوگو ئه‌رگيل ئه‌ندامێ ناڤه‌ندا ڤه‌كۆلينێن ستراتيژي يێ توركيا ژي ديار كر كو داعش ل باژێرێن ئسته‌نبول، روحا، چه‌وليك، ئه‌ده‌نه، ئه‌نتاكيا (هه‌تاي) و مه‌رسينێ خوه ب رێكخستن دكه‌ت و ئه‌ندامان بۆ خوه كۆم دكه‌ت و ئه‌ندامێن خوه ب ره‌نگه‌كي ئازاد ژ سنۆرێن توركيا ڤه بۆ سووريێ و رۆژئاڤايێ كوردستانێ ده‌رباز دكه‌ت و گۆت: »د ده‌ربارێ هاريكاريا توركيا ل گه‌ل داعش ب سه‌دان به‌لگه د ده‌ستێ مه و هه‌موو رۆژنامه‌ڤانان دا هه‌نه و ل دووڤ هزرا من نها داعش ل ناڤ باژێرێن توركيا و باكورێ كوردستانێ ژ كۆنترۆلا حوكمه‌تێ ژي ده‌ركه‌ڤتيه و ژ ترسا ڤێ يه‌كێ نه‌شێت ل دژي وێ د ناڤ هه‌ڤپه‌يمانيا ئه‌مريكا دا جه بگريت«.
ناڤهاتي هۆشداري دا حوكمه‌تا توركيا كو هه‌كه نها شه‌رێ داعش نه‌كه‌ت ره‌نگه پشتي ده‌مه‌كي دي توركيا ژي تووشي چاره‌نڤيسێ عيراقێ و سووريێ بيت چونكو توركيا ياريێ ب ئاگره‌كي گه‌له‌ك مه‌زن دكه‌ت و ئه‌مريكا و وه‌لاتێن دي يێن هه‌رێمێ وێ يه‌كێ ژ توركيا قه‌بوول ناكه‌ن و دێ بزاڤێ كه‌ن به‌رێ وي ئاگري بده‌نه توركيا و گۆت: »ژ به‌ر ڤێ يه‌كێ دڤێت نها توركيا د شه‌رێ ل دژي داعش دا هاريكاريا ئه‌مريكا بكه‌ت دا بشێت ب كێمترين زيان خوه ژ وي به‌لايێ قورتال بكه‌ت و داخۆيانيێن به‌رپرسێن ئه‌مريكا ژي نيشا دده‌ن كو ئه‌مريكا وه‌ك سالا 2003 ژ توركيا قه‌بوول ناكه‌ت و نها گه‌له‌ك به‌رپرسێن ئه‌مريكا ژي ديار دكه‌ن كو ئێدي توركيا هه‌ڤپه‌يمانێ مه نينه و ئه‌مريكا ره‌نگه ب جهێ توركيا خوه نێزيكي كوردان بكه‌ت«.
