ئه‌ندامه‌كي‮ ‬خۆلا بۆري‮ ‬يا جڤاتا نوونه‌رێن عيراقي‮ ‬بۆ ئه‌ڤرۆ دياركركو‮ ‬ل سه‌ر كاره‌ساتا شنگالێ و بێ ده‌نگيا حوكمه‌تا عيراقێ،‮ ‬دێ سكالايه‌كێ دژي‮ ‬حوكمه‌تا عيراقي‮ ‬ل دادگه‌ها نێڤده‌وله‌تي‮ ‬تۆماركه‌م،‮ ‬چونكو ئه‌و‮ ‬يا به‌رپرسه‌ كو هزاره‌ها وه‌لاتي‮ ‬ل شنگالێ هاتينه‌ كوشتن و هزاره‌ها زارۆ و ژن هاتينه‌ ره‌ڤاندن‮.‬
‮ ‬مه‌حما خه‌ليل بۆ ئه‌ڤرۆ گوت‮”‬‮ ‬ل دووڤ هنده‌ك ئامارێن نه‌ فه‌رمێ،‮ ‬هه‌تا نوكه‌ پتر ژ‮ ‬400‮ ‬هزار خێزانان ده‌ربه‌ده‌ر بووينه‌ ژبه‌ر تيرۆرستێن داعش ل شنگالێ و ده‌ڤه‌رێن سه‌ر ب ڤه‌ و دۆرێن‮ ‬10‮ ‬هزار كه‌سان‮ ‬يێن هاتينه‌ كوشتن و دۆرێن پێنچ هزار زارۆ وژنان ژي‮ ‬هاتينه‌ ره‌ڤاندن و هه‌تا نوكه‌ چاره‌نڤيسێ وان‮ ‬يێ به‌رزه‌يه‌ و ئه‌م بزاڤێ دكه‌ين بۆ بده‌ستڤه‌ئينانا ئاماره‌كا دروست‮ ‬يا كوشتنا خه‌لكێ بێگونه‌ه ل شنگالێ و گوندێ كۆچۆ و هه‌موو ده‌ڤه‌ران و مخابن هه‌تا نوكه‌ حوكمه‌تا عيراقي‮ ‬وه‌كو پێدڤي‮ ‬چو پينگاڤ نه‌هاڤێتنه‌،‮ ‬به‌لكو هه‌تا كار ب رژدي‮ ‬نه‌كريه‌ كو ئه‌ڤ كاره‌ساته‌ ببيته‌ جينۆسايد‮”.‬
مه‌حما خه‌ليل زێده‌تر گوت‮”:‬مه‌زنترين كاره‌سات ب سه‌ر خه‌لكێ شنگالێ دا هات و ژبلي‮ ‬تالانكرنێ و مال وێرانكرنێ،‮ ‬ب هزاره‌ها خووشكێن مه‌ كه‌ڤتنه‌ د ده‌ستێن تيرۆرستان دا و نوكه‌ ل‮ ‬سووريێ بازرگاني‮ ‬پێ دهێته‌ كرن و داعش‮ ‬يا ژنان دفرۆشيت و پێدڤي‮ ‬بوو حوكمه‌تا‮ ‬عێراقي‮ ‬و جڤاتا نوونه‌رێن عيراقي‮ ‬ب سه‌دان پێنگاڤ هاڤێتبانه‌ بۆ رزگاركرنا ڤان زارۆ و ژنێن ره‌ڤاندي‮”.‬
په‌رله‌مانتارێ كورد‮ ‬يێ خۆلا بۆري‮ ‬يا جڤاتا نوونه‌ران‮ ‬ئاشكرا كركو‮ ‬ئه‌و نامينيت بێ ده‌نگ و دێ هه‌موو شيانێن خوه‌ ئێخيته‌ د كاري‮ ‬دا بۆ تۆماركرنا سكالايێ ل سه‌ر حوكمه‌تا عيراقي‮ ‬و سزادانا كه‌سێن خه‌مسار،‮ ‬چونكو ل دووڤ دستۆري‮ ‬عيراقي،‮ ‬حوكمه‌ت‮ ‬يا به‌رپرسه‌ ژ پاراستنا كێم نه‌ته‌وه‌يان ل عيراقێ،‮ ‬لێ پاراستنا خه‌لكي‮ ‬نه‌هاته‌ كرن و ئه‌م سه‌رۆكێ وه‌زيرێن عيراقێ و وه‌زيرێ مافێن مرۆڤي‮ ‬تۆمه‌تبار دكه‌ين ل سه‌ر ڤي‮ ‬كاره‌ساتا مه‌زن و كوشتنا خه‌لكێ بێگونه‌ه ل شنگالێ و ده‌ڤه‌رێن ب سه‌رڤه‌ و ره‌ڤاندنا زارۆ و ژنان،‮ ‬و دێ فشاره‌كا مه‌زن ئێخينه‌ سه‌ر حوكمه‌تا عيراقي‮ ‬بۆ هندي‮ ‬زارۆ و ژنێن ره‌ڤاندي‮ ‬و وه‌لاتيێن هاتينه‌ كوشتن بگه‌هنه‌ مافێن خوه‌‮ ‬و تۆمه‌تبار بهێنه‌ سزادان و ئه‌ڤ كاره‌ساته‌ وه‌كو جينۆسايد بهێته‌ هژمارتن‮”.‬
مه‌حماي‮ ‬ئاماژه‌ دا وێ چه‌ندێ كو‮ ‬حوكمه‌تا هه‌رێمێ و خه‌لكێ كوردستانێ گه‌له‌ك هاريكاريا ده‌ربه‌ده‌رێن شنگالێ كر و ئه‌م سۆپاسيا حوكمه‌تێ و په‌رله‌مانێ كوردستانێ دكه‌ين بۆ وان پێنگاڤێن هاتينه‌ هاڤێتن ژلايێ وانڤه‌‮.‬

ژێده‌ره‌كێ باوه‌ر پێكريێ ئاگه‌هدار ژ ناڤ باژێرێ مووسل بۆ ئه‌ڤرۆ دياركر كو بارودۆخێ باژێرێ مووسل نه‌يێ ئارامه‌ و تيرۆرستێن داعش بزاڤا گوهۆرينا هه‌موو تشته‌كي‮ ‬ل وي‮ ‬باژێري‮ ‬كريه‌ هه‌تاكو وان ل به‌ره‌ قورئانێ ژي‮ ‬ب گوهۆرن و ئالايێ خوه‌ ژي‮ ‬دانايه‌ سه‌ر،‮ ‬ئاماژه‌ دا ژي‮ ‬كو چه‌كدارێن داعش باره‌گايێن خوه‌ ل لايێ چه‌پێ‮ ‬يێ مووسل‮ ‬يێن گرتين و چه‌كدار و ترۆمبێلێن وان ژي‮ ‬نه‌ماينه‌‮.‬
ئه‌ڤرۆ‮: ‬پتريا چه‌كدارێن داعش ل مووسل كينه‌ و ژ كيرێ هاتينه‌؟
ده‌مێ داعش مووسل كونترۆلكري،‮ ‬پتريا چه‌كدارێن وێ بياني‮ ‬بوون،‮ ‬لێ پشتي‮ ‬شانێن نڤستي‮ ‬يێن داعش ل مووسل دياربووين،‮ ‬نوكه‌ پتريا چه‌كدارێن داعش ژ ئه‌ندامێن وان شانانه‌ ل گه‌ل وان كه‌سێن ژ نوو گه‌هشتينه‌ رێزێن وان،‮ ‬لێ پتريا چه‌كێ گران ئه‌وێ كه‌فتيه‌ ده‌ستێ داعش ژ سه‌ربازگه‌هێن عيراقێ،‮ ‬يێ هاتيه‌ هنارتن بۆ سووريێ ل گه‌ل چه‌كدارێن بياني‮ ‬و عه‌ره‌ب و دشێم بێژم نۆكه‌ چو چه‌كدارێن بياني‮ ‬يێن داعش نه‌ماينه‌ و ئه‌وا نۆكه‌ ژي‮ ‬روودده‌ت و هه‌ي‮ ‬ب تنێ راگه‌هاندنه‌ و د ئێكه‌مين هێرش دا ل سه‌ر مووسل دێ هێته‌ هه‌لوه‌شاندن ب تايبه‌تي‮ ‬ئه‌و دربێن مه‌زن ئه‌وێن ب داعش كه‌فتين ل سه‌ر ده‌ستێ پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ل ده‌شتا نه‌ينه‌وا و له‌شكرێ عيراقێ ل ئامرلي،‮ ‬ئه‌و رێكخستيه‌‮ ‬يا لاواز كري‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬نوكه‌ مووسل د چ ره‌وش دايه‌؟‮ ‬
ژ دوهي‮ ‬وه‌ره‌ مووسل و ب تايبه‌تي‮ ‬هه‌موو لايێ چه‌پێ ژ باژێري‮ ‬يێ ڤالا بووي‮ ‬ژ چه‌كدارێن داعش و باره‌گايێن خوه‌‮ ‬يێن چۆلكرين ژ كه‌لوپه‌ل و كه‌سان ژي‮ ‬و چه‌كدارێن وان و ترۆمبێلێن وان ژي‮ ‬ئێكجاري‮ ‬ل جادێن مووسل نه‌ماينه‌ و تنێ هنده‌ك چه‌كدارێن وان‮ ‬يێن‮ (‬پۆليسێن ئيسلامي‮) ‬ل لايێ راستي‮ ‬يێ مووسل دهێنه‌ ديتن كو ژيێ وان د ناڤبه‌را‮ ‬16‮ ‬هه‌تا‮ ‬18‮ ‬ساليێ دايه‌ و دهێته‌ گوتن‮ ‬يێن به‌ر ب سووريێ چووين،‮ ‬لێ ب راستي‮ ‬ئه‌ز نزانم كا هه‌موو چووينه‌ سووريێ،‮ ‬يان ژي‮ ‬ئه‌ڤه‌ پلانه‌كا وانه‌‮. ‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬ترس د ناڤ وه‌لاتيێن مووسل دا هه‌يه‌؟
چه‌ندين پێلێن نه‌ ئاسايي‮ ‬ب باژێرێ مووسل كه‌فتينه‌ ژ رۆژا كونترۆلكرنا وي‮ ‬ژ لايێ تيرۆرستێن داعش ڤه‌،‮ ‬كو ده‌ستپێكا وان پێلان گرفتا ئه‌مني‮ ‬يا پري‮ ‬ئالۆزي‮ ‬و ده‌ربه‌ده‌ركرنا چه‌ندين پێكهاتێن وي‮ ‬باژێرێ و پارێزگه‌ها نه‌ينه‌وا ب گشتي‮ ‬وه‌كو ئێزدي‮ ‬و مه‌سيحي‮ ‬و شه‌به‌كان و دووماهيا وان پێلان ژي‮ ‬هه‌بوونا ترسێ ژ په‌يدابوونا گرفت و كاره‌ساتێن مرۆڤايه‌تي‮ ‬ل مووسل ده‌ما شه‌ر دگه‌هيته‌ ناڤ باژێري‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬وه‌لاتيێن مووسل ب شێوه‌كێ به‌ربه‌لاڤ گه‌هشتينه‌ رێزێن داعش؟
راگه‌هاندنا رێكخستيا داعش‮ ‬يا تيرۆرستي‮ ‬به‌رده‌وام هانا گه‌نجێن مووسل دده‌ت بۆ شه‌ركرنێ ل گه‌ل پێكهاتێن عيراقي‮ ‬و ب رێيا راديۆيێن خوه‌ و خالێن راگه‌هاندنێ ئه‌وێن ل جادێن مووسل داناين،‮ ‬شيايه‌ چه‌ندين سنێله‌ و بێ كاران بۆ لايێ خوه‌ ڤه‌كێشن و نوكه‌ داعش بزاڤا گوهۆرينا هه‌موو تشته‌كي‮ ‬ل مووسل دكه‌ت‮. ‬ل ده‌ستپێكێ پشته‌ڤان بۆ داعش هه‌بوون،‮ ‬لێ ئه‌وێن گه‌هشتينه‌ رێزێن وێ رێكخستيێ پتريا وان خه‌لكێ گوندێن ده‌وروبه‌رێ مووسل و‮ ‬يێن ده‌ڤه‌را جه‌زيره‌ نه‌‮ ‬،‮ ‬د هه‌مان ده‌م دا ژي‮ ‬نوكه‌ هنده‌ك عه‌شيره‌ت‮ ‬يێن هه‌ين كو د به‌رهه‌ڤن پشته‌ڤانيا له‌شكري‮ ‬بكه‌ن ل ده‌مێ رزگاركرنا مووسل وه‌كو عه‌شيره‌تێن عوبه‌يد و جبور‮ .‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬ئانكو نوكه‌ بێزاريه‌ك ل ده‌ڤ خه‌لكێ مووسل په‌يدابوويه‌ به‌رامبه‌ر داعش؟
ل ده‌ستپێكێ داعش پشته‌ڤان هه‌بوون ژ حزبا به‌عس‮ ‬يا ژناڤچوي‮ ‬و بزاڤا نه‌قشبه‌ندي‮ ‬و چه‌ندين گرۆپێن دي‮ ‬و ژ وان ژي‮ ‬ئه‌سيل نجێفي‮ ‬كو وي‮ ‬ب خوه‌ گوتيه‌‮ (‬داعش دێ‮ ‬يا دلوڤانتر بيت ژ له‌شكري‮ ‬و سه‌فه‌ويان ل گه‌ل وه‌لاتيێن مووسل‮)..” ‬لێ بوچوونا وه‌لاتيێن مووسل ل سه‌ر داعش‮ ‬يا هاتيه‌ گوهۆرين ب تايبه‌تي‮ ‬پشتي‮ ‬به‌رژه‌وه‌نديێن ئاليان هه‌ڤدژ بووين و داعش خواستي‮ ‬پاري‮ ‬بۆ وێ ب تنێ بيت،‮ ‬د هه‌مان ده‌م دا داعش گڤاشتن ل سه‌ر وه‌لاتيێن ساده‌ زێده‌تر لێكر ب رێيا ده‌ركرنا‮ (‬په‌يمانا باژێري‮) ‬و چه‌ندين قانوونێن دي،‮ ‬زێده‌باري‮ ‬وێ چه‌ندێ ژي،‮ ‬دياردا بێكاريێ و نه‌بوونا ده‌ليڤێن كاري‮ ‬د بن سيبه‌را حوكمرانيا داعش دا،‮ ‬بوويه‌ ئه‌گه‌رێ بێزاربوونا وه‌لاتێن مووسل ژ داعش‮. ‬

‮ ‬ئه‌ڤرۆ‮: ‬بارێ خزمه‌تگوزاريێ ل مووسل‮ ‬يێ چاوايه‌ ل بن حوكمرانيا داعش دا؟
پتريا خزمه‌تگوزاريان نينن و هه‌ر دو رۆژان ب تنێ دو ده‌مژمێران كاره‌ب‮ ‬يا هه‌ي‮ ‬و ئاڤ هه‌تا نوكه‌‮ ‬يا باشه‌،‮ ‬لێ وه‌لاتي‮ ‬ژ نه‌بوونا كه‌ره‌ستێ كلۆرێ‮ ‬يێ پاقژكرنا ئاڤێ د عومباران دا د ترسن‮ ‬،‮ ‬ديسا گرفتێن مرۆڤايه‌تي‮ ‬ل مووسل‮ ‬يێن به‌ر ب زێده‌بوونێ ڤه‌ دچن و ترسا په‌يدابوونا كاره‌ساته‌كا مرۆڤايه‌تي‮ ‬ل مووسل‮ ‬يا هه‌ي،‮ ‬كه‌لوپه‌لێن خوارنێ‮ ‬يێن به‌ر ب نه‌بوونێ دچن و ده‌رمان ژي‮ ‬ل نه‌خوه‌شخانان دكێمن و كارێ بازرگاني‮ ‬و ئابوري‮ ‬به‌ر ب نه‌مانێ ڤه‌ دچيت و ژبير نه‌كه‌ن ژي‮ ‬داعش ده‌ستێ خوه‌‮ ‬يێ دانايه‌ سه‌ر مليارێن ديناران د بانكێن مووسل دا ب بهانه‌يا وێ چه‌ندێ كو خودانێن وان پارێن خوه‌‮ ‬يێن كرينه‌ د وان بانكان دا به‌رامبه‌ري‮ ‬مفايه‌كێ سالانه‌ و ئه‌ڤه‌ ژي‮ ‬ل دووڤ داعش ريبا و حه‌رامه‌‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬خوتبێن ئه‌ينيێ‮ ‬يێن مزگه‌فتێن مووسل د ڤێ قۆناغێ دا به‌ر ب چ ئاراسته‌ دچن؟
نۆكه‌ هه‌موو خوتبه‌خوين بزاڤا خوه‌ دووركرنێ ژ به‌حس و په‌سنا داعش دكه‌ن و‮ ‬يێن بۆ خوه‌ ل رێيه‌كێ د گه‌رهن بۆ زڤرينێ ده‌مێ مووسل دهێته‌ رزگاركرن ژ داعش و ئه‌ڤ چه‌نده‌ ل هنده‌ك مزگه‌فتان‮ ‬يا ده‌ستپێكري‮ ‬ژي‮ ‬كو خوتبه‌خوينان نيگه‌رانيا خوه‌ ژ پێرابوونێن داعش دياركر و داخواز ژێ كر كو ره‌فتارێن خوه‌ باش بكه‌ن ل گه‌ل وه‌لاتيان‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬وره‌يێن تيرۆرستێن داعش ل مووسل د چ ئاست دانه‌ ب تايبه‌تي‮ ‬پشتي‮ ‬پێشمه‌رگه‌ي‮ ‬ده‌ست ب هێرشێن خوه‌ كري‮ ‬و سكرێ مووسل و زومار و چه‌ندين ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬ژ ده‌ستێ داعش رزگار كرين؟
‮ ‬له‌شكرێ عيراقێ و پێشمه‌رگه‌‮ ‬يێن بزاڤا كونترۆلكرنا باده‌كا ئه‌مني‮ ‬دكه‌ن ب هاريكاريا له‌شكرێ ئه‌مريكي‮ ‬و فرۆكێن وي،‮ ‬لێ دوپات دكه‌م كو پتريا چه‌كدارێن داعش نۆكه‌ سنێله‌نه‌ و ترس ل سه‌رۆچاڤێن وان‮ ‬يا دياره‌‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تێ ل مووسل ده‌وامێ دكه‌ن‮ ‬يان نه‌،‮ ‬ب تايبه‌تي‮ ‬ئه‌سيل نجێفي‮ ‬پارێزگه‌رێ نه‌ينه‌وا برياره‌ك ده‌ركربوو كو هه‌ر فه‌رمانبه‌ره‌كێ ده‌وامێ بكه‌ت دێ هێته‌ لادان ژ كاري؟
ده‌رگه‌هێن هه‌موو رێڤه‌به‌ري‮ ‬و داموده‌زگه‌هێن حوكمه‌تي‮ ‬ل مووسل د گرتينه‌ و چو فه‌رمانبه‌ر ده‌وامێ ناكه‌ن ژ بلي‮ ‬ساخله‌ميێ و باژێرڤانيێ و بريارا پارێزگه‌رێ نه‌ينه‌وا ژ فه‌رمانبه‌رێن وان هه‌ردو رێڤه‌به‌ريان ناگريت و فه‌رمانبه‌رێن مووسل دچنه‌ كه‌ركووكێ بۆ وه‌رگرتنا مووچێن خوه‌‮.‬

ئه‌ڤرۆ‮: ‬سالا نوو‮ ‬يا خواندنێ ل قوتابخانه‌ و په‌يمانگه‌ه و زانكۆيێن مووسل دێ ل ده‌مێ خوه‌ هێته‌ ڤه‌كرن؟ و ئايا داعش گوهۆڕين د پرۆگرامێن خواندنێ دا كرينه‌؟
حوكمه‌تا عيراقي‮ ‬د برياره‌كا خوه‌ دا كو ل ڤێ دووماهيێ ده‌ركري‮ ‬ب شێوه‌كێ فه‌رمي‮ ‬ده‌وام‮ ‬يا راوه‌ستاندي‮ ‬ل مووسل و هه‌تا نۆكه‌ داعش چو تێبيني‮ ‬يان بريارێن هه‌ڤدژ ل سه‌ر وێ بريارێ نه‌بوون،‮ ‬ژبه‌ر كو‮ ‬يا مژووله‌ ب به‌رۆكێن شه‌ري‮ ‬ڤه‌ و ئه‌ڤێ چه‌ندێ ژي‮ ‬كاروبارێن ناڤخوه‌يي‮ ‬يێن مووسل ژ بيرا وێ برينه‌ و نه‌بوونا شيانان ل ده‌ڤ داعش بۆ ب رێڤه‌برنا مووسل،‮ ‬ئه‌و رێكخستيه‌ دووركريه‌ ژ ده‌ركرنا بريارێن ب ڤي‮ ‬شێوه‌ي‮. ‬لێ هه‌تا نۆكه‌ تنێ كوليژێن‮ (‬هونه‌رێن جوان،‮ ‬قانوون و ئاداب‮) ‬يێن هه‌لوه‌شاندين،‮ ‬ديسا قورئان ژي‮ ‬يا گوهۆري‮ ‬و بزاڤا چاپكرنا دانه‌يێن نوو ژ قورئانێ دكه‌ن كو ئالايێ داعش ل سه‌ر بيت‮.‬

به‌رپرسێ راگه‌هاندنا لقێ ‮41‬ يێ پارتي‮ ‬ل مووسلێ بۆ ئه‌ڤرۆ ديار كر كو تيرۆرستێن داعش ل مووسل و ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬ژي‮ ‬ب زۆري‮ ‬خويكێ ژ دكانداران وه‌ردگرن‮.‬
سه‌عيد مه‌مۆزيني،‮ ‬به‌رپرسێ راگه‌هاندنا لقێ‮41‬يێ پارتي‮ ‬ل مووسلێ ئاشكرا كر،‮ ‬ژ به‌ر لاوازبوونا بارێ ئابووري‮ ‬يێ‮ ‬تيرۆرستێن داعش پاره‌ي‮ ‬وه‌كو خويك ژ خه‌لكي‮ ‬وه‌ردگرن و گۆت‮ “‬‮003‬ هه‌تا هزار دۆلاران،‮ ‬ل دووڤ رووبه‌رێ دكانێ وه‌ردگرن و هه‌ر دكانداره‌كێ نه‌ده‌ت ژي‮ ‬زۆرداريێ لێ دكه‌ن،‮ ‬ب ره‌نگه‌كێ نه‌مرۆڤانه‌ سه‌ره‌ده‌ريێ د گه‌ل خه‌لكي‮ ‬دكه‌ن‮”.‬
‮ ‬مه‌مۆزيني‮ ‬خويا ژي‮ ‬كر،‮ ‬چه‌كدارێن داعش ل زومار،‮ ‬ته‌له‌عفه‌ر،‮ ‬شنگال و باشيكێ و هه‌موو ده‌ڤه‌رێن دي‮ ‬يێ ب ماتۆرسكلا دره‌ڤن و نه‌ وێرن ب ترۆمبێلێن خوه‌ و هه‌مه‌ران ب ره‌ڤن و گۆت‮ “‬دبێژنه‌ خه‌لكي‮ ‬وه‌رن به‌ره‌ڤ مووسل ب ره‌ڤن بۆ هندێ خوه‌ د ناڤ دا ڤه‌شێرن هه‌تا دگه‌هنه‌ مووسل و ل وێرێ هه‌موو سه‌رتراشخانه‌ هايدار كرينه‌ سه‌رتراشخانێن خوه‌‮ ‬‮42‬ ده‌مژمێران بهێلنه‌ ڤه‌كري،‮ ‬ده‌مێ كورد هاتنه‌ د مووسل دا،‮ ‬دا كو سه‌ر و رهێن خوه‌ ل نك وان چێكه‌ن و ب ره‌ڤن و د ناڤ خه‌لكي‮ ‬دا بهێنه‌ ڤه‌شارتن‮”.‬